22 - 06 - 2023
کشور گران اداره میشود
این روزها نگرانی از تاثیرات ابرتورم بر زندگی ایرانیان اوج گرفته است. راهکارهای پیشنهادشده در بسیاری از موارد راه به جایی نبرده و تنها مشکل را حادتر کرده است. مهدی پازوکی اقتصاددان و استاد سابق دانشگاه علامه طباطبایی بر این باور است که باید راهکار اصلاح سیاست داخلی و خدمت سیاست خارجی به اقتصاد و حکمرانی خوب در دستور کار قرار بگیرد و در اولین فرصت امکان حضور سرمایهگذاران خارجی و انتقال تکنولوژی، امکان بهبود رشد اقتصادی و کاهش تورم فراهم شود. در غیر این صورت تبعات سختی دامنگیر جامعه خواهد شد.
مخارج دولت باید کنترل شود
به گزارش جماران، مهدی پازوکی درخصوص تبعات تداوم تورم و گرانی در اقتصاد گفت: ابتدا باید این نکته مورد بررسی قرار بگیرد که علت اصلی تورم در اقتصاد ایران چیست؟ یکی از مهمترین عوامل تورم در اقتصاد ایران رشد فزاینده نقدینگی در اقتصاد ایران است. اگر توقفی در رشد نقدینگی رخ ندهد، قطعا این رشد نقدینگی باعث تورم فزاینده و کاهش ارزش پول ملی کشور خواهد شد. یکی از مهمترین عوامل رشد نقدینگی عدم توازن در بودجه است. یعنی وقتی مخارج دولت بیش از درآمدش باشد در نتیجه دولت دچار کسری بودجه میشود و برای جبران کسری بودجه، مجبور است از بانک مرکزی قرض بگیرد تا پول پرقدرت وارد اقتصاد شود. در نتیجه ارزش پول ملی به شدت سقوط خواهد کرد. این همان اتفاقی است که در سالهای اخیر در اقتصاد ایران رخ داده است.
وی درخصوص راهکارهای خروج از این شرایط اظهار کرد: یکی از راهکارها این است که سیاستهای اقتصادی داخلی در جهت حفظ منافع ملی مردم ایران اصلاح شود. حال چطور میتوان این کار را انجام داد؟ به منظور رفع این مشکل، باید مخارج دولت کنترل شود زیرا کشور در حال حاضر گران اداره میشود. بسیاری از سازمانها و نهادها باید به کار خود پایان دهند اما همچنان وجود دارند و از بودجه کشور ارتزاق میکنند. در بخش آموزش عالی اصلا نیازی نیست که دانشگاهی مثل دانشگاه پیام نور وجود داشته باشد. بودجه این دانشگاه هر سال افزایش مییابد. هنوز مشخص نیست که این دانشگاه چه نفوذی دارد که هر سال میتواند بودجه خود را افزایش دهد. در حالی که بسیاری از فارغالتحصیلان دانشگاه دولتی که سطح علمیشان از دانشگاه پیام نور بالاتر است، بیکار هستند و در بسیاری از رشتههای دانشگاههای دولتی دانشجویی وجود ندارد، در چنین شرایطی چرا باید دانشگاه پیام نور وجود داشته باشد؟
وقتی مردم فقیرند، چرا کشور را گران اداره میکنید؟
پازوکی ادامه داد: یک مساله افزایش بودجه عمرانی مجلس است. مجلس مگر قرار است چقدر ساختمانسازی کند که به این حجم از بودجه عمرانی نیاز دارد؟ لازم نیست که کتابخانه مجلس گسترش یابد زیرا کتابخانه ملی در اراضی عباسآباد وجود دارد. در طول چهل سال گذشته مجلس با بودجه عمرانی، مرتب ساختوساز میکند و به میدان شهدا نزدیک شده است. از سوی دیگر، مراکز پژوهشی متعدد بلای جان کشور شدهاند. این سوال بارها مطرح شده که کشوری که مردمش اینقدر درگیر فقر هستند چرا باید اینقدر گران اداره شود؟! این مخارج بالا باعث کسری بودجه شده و کسری بودجه موجب رشد نقدینگی و رشد نقدینگی موجب تورم میشود. دولت برای بهبود وضعیت باید سه کار را انجام دهد. اصلاح سیاست خارجی در جهت حفظ منافع ملی. در همه دنیا سیاست خارجی در جهت توسعه ملی به کار گرفته میشود اما در ایران عکس آن وجود دارد، زیرا اقتصاد در گرو سیاست است. این به این معنا است که ما باید با جهان تعامل داشته باشیم و این تعامل به نفع ما است. بهتر است این تعامل را از کشورهای منطقه یاد بگیریم.
وی با تاکید بر این مساله که باید با آمریکا رابطه اقتصادی برقرار کنیم، افزود: برخی کشورهای منطقه نرخ رشد اقتصادی بالاتری نسبت به ایران دارند. اگر رابطه اقتصادی ما با ایالاتمتحده آمریکا برقرار شود و سیاست تنشزدایی را اجرا کنیم موفقیت ما تضمین خواهد شد. چرا ایران نباید با آمریکا رابطه اقتصادی داشته باشد؟ در حالی که این رابطه به نفع ما و به ضرر رقبای ما است. اقتصاد ایران برای دستیابی به رشد اقتصادی به انتقال تکنولوژی و سرمایهگذاری خارجی نیاز مبرم دارد. ما چه دلمان بخواهد و چه دلمان نخواهد دلار ارز مسلط اقتصاد جهانی بوده و آمریکا بزرگترین قدرت اقتصادی جهان است. این کشور اکنون و به تنهایی ۲۵ درصد تولید ناخالص جهان را به خود اختصاص داده لذا ارتباط با امریکا به نفع ما و به ضرر دشمنان ما است و از نظر من باید ارتباط اقتصادی با آمریکا را برقرار کنیم.
اگر سیاست خارجی ما در خدمت اقتصاد نباشد اوضاع هر روز بدتر میشود
به گفته این اقتصاددان، سیاست خارجی باید در خدمت اقتصاد باشد وگرنه شرایط تغییر نخواهد کرد و هر روز بدتر خواهد شد. شما این نکته را مدنظر قرار بدهید که در کشور ما اقتصاد در خدمت سیاست خارجی درآمده است. شما تنها لازم است به عملکرد کشورها در همسایگی ایران توجه کنید؛ مثلا بن سلمان از سال ۲۰۱۷ اقدامهای اصلاحی گستردهای را انجام داد. اتفاقا بسیاری از اقدامهای بنسلمان مورد تایید من نیست، اما این واقعیت را باید قبول کرد که بنسلمان برای تامین منافع ملی کشورش و ارتقای رشد اقتصادی تلاشهای گسترده انجام داده؛ کمااینکه به بسیاری از خصومتها پایان داده و با ایران رابطه برقرار کرده است. او نشان داده از وجود سرمایهگذاران هر کشوری در عربستان استقبال میکند. برای او فرقی ندارد که این سرمایهگذار ایرانی است یا چینی. او دوست دارد به هر روشی پول را وارد کشورش کند. عربستان علاوه بر اینکه با آمریکا رابطه دارد با چین هم رابطه دارد و تلاش میکند تا توازن را برقرار کند. نتیجه چنین اقداماتی موجب رشد اقتصادی شده کمااینکه برای تبدیل شدن به مرکز گردشگری تلاش گستردهای کرده و شهرهای مدرن و هوشمندی را بنا کرده تا عربستانیهای ثروتمند، پول خود را به جای لاسوگاس و… در کشور خودشان خرج کنند.
اگر وضعیت تغییر نکند، کشور هر روز فقیرتر خواهد شد
پازوکی در پاسخ به این سوال که آیا امکان تحقق خواستههایی که بیان کردید وجود دارد یا خیر، بیان کرد: امکان تحقق وجود دارد به شرط اینکه ارادهای برای برونرفت از وضعیت اخیر وجود داشته باشد. اگر وضعیت تغییر نکند کشور ما هر روز فقیرتر خواهد شد. ایران بر اساس سند چشمانداز قرار بود قدرت اول منطقه در سال ۱۴۰۴ شود. الان بعد از گذشت ۱۸ سال نهتنها فاصله ما با کشورهای منطقه مثل ترکیه و عربستان و قطر کمتر نشده بلکه بیشتر هم شده است. در گام دوم، باید استراتژی اقتصادی دولت مشخص شود. متاسفانه این دولت بعد از گذشت ۲۲ ماه از به قدرت رسیدن، هنوز برنامه مشخصی ارائه و تقدیم مجلس نکرده است. البته برنامههای مقدماتی وجود دارد، اما قابلیت استناد ندارد.به باور پازوکی، دولت در مواجهه با مشکلات باید برخورد علمی داشته باشد، اما این برخورد علمی در ساختار دولت مشاهده نمیشود همچنانکه مصداق آن لجاجت در عدم تغییر ساعت رسمی کشور است. همه کشورهای توسعهیافته ساعتها را در نیمه دوم سال جلو میکشند، اما امسال این کار در ایران انجام نشد و در برابر آن ساعت کار کارمندان جلو کشیده شد که مشکلات زیادی را برای مردم ایجاد کرده است. مطالعات کارشناسی نشان میدهد که تغییر ساعت باعث صرفهجویی در انرژی میشود، اما با این موضوع برخورد علمی نشد. مجلس نمیتواند قانونی وضع کند که مبنای علمی نداشته باشد. این قانون غیرعلمی بوده و قابلیت اجرا ندارد. تغییر در برنامه ساعت کشور اصلا ربطی به مجلس ندارد که بخواهد در آن دخالت کند. مجلس باید تلاش کند تا از تخصیص بهینه منافع در کشور دفاع کرده و با نظارت جلوی ریخت و پاش دولت را بگیرد.وی تاکید کرد: من اطمینان دارم برنامه هفتم امکان دستیابی به اهداف تعیینشده در رشد اقتصادی را ندارد کما اینکه در برنامههای گذشته هم این نتایج تکرار شد. البته وجود تعطیلات گسترده در کشور موجب میشود که آرمان دورقمی شدن رشد اقتصادی محقق نشود. اگر قرار است تا آرمان توسعه محقق شود باید از میزان تعطیلات کم و با کار و تلاش فزاینده، ایران به یک الگوی مهم در جهان تبدیل شود.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد