1 - 06 - 2023
۵ چالش حیاتی برای اردوغان
گروه بینالملل- رجبطیب اردوغان در حالی در انتخابات سرنوشتساز ریاستجمهوری ترکیه پیروز شده و برای سومینبار متوالی به عنوان رییسجمهور این کشور انتخاب شد که با چند چالش مهم در فردای روز پیروزی در انتخابات مواجه است. از منظر داخلی او باید به سرعت راهی به منظور عبور از مشکلات عمیق اقتصادی پیدا کند. همچنین موضوع پناهجویان در شرایطی جزئی از مهمترین اولویتهای دولت بعدی او خواهد بود که حزب عدالت و توسعه باید راهی به منظور پیروزی در انتخابات مهم شهرداریها در ۱۰ ماه آینده پیدا کند.
این موارد تنها در بخش سیاست داخلی ترکیه است. او علاوه بر چالشهای داخلی از منظر سیاست خارجی نیز با موارد و مسائل مهمی روبهرو است. مانند عضویت سوئد در ناتو که باید قبل از نشست سران این سازمان در ویلنیوس به نتیجه برسد.
در همین رابطه «میدلایستآی» در گزارشی با اشاره به مهمترین چالشهایی که اردوغان با آنها دست به گریبان است آورده که هفته گذشته بانک مرکزی ترکیه برای نخستین بار از سال ۲۰۰۲ به این سو ذخایر خالص ارزیاش منفی شده است. در واقع این موضوع از آنجا حائز اهمیت است که اردوغان توانسته بود تا پیش از این از طریق مبادلات ارزی و تزریق میلیاردها دلار که از متحدانش در خلیج فارس و روسیه به دست آورده، سیاست پولی خود را برای حفظ نرخ بهره پایین تامین مالی کند؛ امری که اکنون منابع آن به اتمام رسیده است. ناظران معتقدند که تیم اقتصادی اردوغان برای حفظ ارزش لیر در برابر دلار از راههای غیرمتعارف که عمدتا از سوی بانکهای عمومی اجرایی شده اقدام کرده است. این کار هر چند باعث شده تا با وجود تورم افسارگسیخته، نرخ لیر در برابر دلار حفظ شود، اما صادرکنندگان ترکیه را در مواجهه با رقبای خود بهطور فزایندهای دچار مشکل کرده است.
در همین راستا صادرکنندگان ترکیه خواستار کاهش ۲۵ درصدی ارزش لیر در برابر دلار برای افزایش رقابتپذیری خود هستند؛ چراکه اکنون قیمت محصولات آنها نسبتا گرانتر از رقبای خود بوده و این امر در بازارهای خارجی برای آنها چالش ایجاد کرده است. علاوه بر این چنین موضوعی باعث شده تا کسری تجاری ترکیه در ماه گذشته با کاهشی ۴۴ درصدی به
۸۵/۸ میلیارد دلار برسد؛ رقمی که سال قبل ۱۵/۶ میلیارد دلار بوده است.
همچنین با وجود تمامی تدابیری که دولت اندیشیده، آمارها نشان میدهد که صادرات ترکیه در ماه گذشته میلادی با کاهشی ۱۷ درصدی به ۳/۱۹ میلیارد دلار رسیده است. علاوه بر این با توجه به اینکه بخش قابل ملاحظهای از مردم اکنون پولهای خود را از بانکها خارج کردهاند، همزمان با ایجاد نوعی هراس مالی در کشور، بانکهای ترکیه نیز امروز برای تامین تقاضا با مشکل مواجه شدهاند.
در همین رابطه است که موسسه مورگان استنلی پیشبینی کرده طی ماههای آینده احتمال اینکه ارزش لیر ۲۹ درصد کاهش پیدا کند زیاد است. در چنین شرایطی هنوز معلوم نیست که اردوغان برای مهار چنین چالشی چه برنامهای در دستور کار دارد؛ هر چند که اخیرا مدعی شده هدفش طراحی یک مدیریت مالی معتبر بینالمللی مبتنی بر تولید، سرمایهگذاری و اشتغال است.
انتخابات شهرداری
یکی دیگر از آزمونهای مهم برای اردوغان، انتخابات شهرداریهاست که قرار است اسفند ماه امسال برگزار شود. چنین موضوعی برای اردوغان و حزبش بسیار حیاتی محسوب میشود، چراکه آنها به دنبال بازپسگیری شهرداریهای مهم آنکارا، استانبول و آنتالیا هستند که در سال ۲۰۱۹ و در فرآیند انتخابات آنها را به رقبای خود واگذار کردهاند. در این راستا با توجه به نتیجه انتخابات ریاستجمهوری و پارلمانی که در نهایت با پیروزی اردوغان و حزب عدالت و توسعه همراه شد، او و تیمش روی عدم اتحاد مخالفان حساب ویژهای باز کردهاند.
علاوه بر این حکم دادگاهی که اکنون برای اکرم اماماوغلو شهردار استانبول به عنوان یکی از چهرههای برجسته مخالف اردوغان صادر شده ممکن است منجر به خروج وی از دنیای سیاست برای چند سال آینده شود؛ امری که اردوغان به احتمال زیاد از چنین اهرم فشاری بهرهبرداری خواهد کرد.
بحران پناهجویان
حضور ۷/۳ میلیون پناهجوی سوری در ترکیه اکنون در ساحت سیاسی و اجتماعی این کشور به موضوعی مهم تبدیل شده است. در این رابطه گزارشها حاکی از آن است که اختلافات با پناهجویان سوری از سال ۲۰۲۰ به این سو و همزمان با بروز مشکلات اقتصادی در ترکیه افزایش یافته است.
در همین رابطه اردوغان طی دو هفته اخیر بارها تاکید کرده که قصدی برای بازگرداندن دسته جمعی پناهجویان سوری ندارد، چراکه این اقدام را غیرانسانی و غیرشرعی میداند.
با این حال شواهد حاکی از آن است که سیاست ضدپناهجویی در ترکیه از حمایت قابلتوجهی برخوردار بوده و اردوغان حتی ناچار شد در دور دوم انتخابات با سینان اوغان به عنوان یک ملیگرای افراطی که خواستار اخراج پناهجویان سوری است، متحد شود. البته اردوغان در همان شب پیروزی در انتخابات ریاستجمهوری سیاست خود را بازگشت داوطلبانه پناهجویان اعلام کرد و گفت که از طریق همکاری با قطر، پروژه اسکان مجدد پناهجویان برای تسهیل بازگشت یک میلیون نفر از آنها در سال آینده را در دستور کار دارد. این مسائل در شرایطی مطرح میشود که کارشناسان معتقدند در صورت بدتر شدن وضعیت اقتصادی در ترکیه، ممکن است تنشهای اجتماعی در این خصوص تشدید شود و به مشکلاتی نظیر بیگانههراسی دامن بزند.
عضویت سوئد در ناتو
اردوغان در مصاحبههای خود طی ماه جاری میلادی بار دیگر نسبت به رضایت برای عضویت سوئد در ناتو ابراز تردید کرده و معتقد است که سوئد به اندازه کافی برای مبارزه با تروریسم اقدامی نمیکند؛ اشارهای که به حضور شخصیتهای کرد تحت تعقیب ترکیه در سوئد به خصوص اعضای «پ ک ک» مرتبط است. در واقع در حالی که فنلاند چند ماه قبل با رضایت ترکیه به عضویت ناتو درآمد، اما ترکیه همواره با پیوستن سوئد به ناتو مخالفت میکند. در این راستا ایالاتمتحده آمریکا به شدت به دنبال پیوستن سوئد به ناتو است و آن را به عنوان شرط اصلی تحویل جنگندههای f-16 به ترکیه عنوان کرده است.
این شرط در حالی مطرح شده که دولت ترکیه چندان به آن روی خوش نشان نمیدهد؛ چراکه مقامات دولتی معتقدند مطمئن نیستند سناتورهای دموکرات مانند باب منندز در نهایت به قول خود در این رابطه عمل خواهند کرد یا خیر؟
آشتی سوریه
اردوغان به عنوان یکی از مخالفان بشار اسد در طول سالهای گذشته، اکنون تلاشهایی برای ترمیم رابطه با سوریه به کمک روسیه انجام داده است. آنکارا بر این باور است که با توجه به حضور نظامی ترکیه در شمال سوریه و نیاز اسد به کسب مشروعیت بینالمللی، برقراری یک مسیر تجاری جهت رابطه دوباره با دمشق حیاتی است.
به همین دلیل اردوغان به دنبال آن است که اسد را متقاعد کند تا علیه گروههای کردی در شمال سوریه پشت آنکارا قرار بگیرد. در واقع هدف نهایی اردوغان دستیابی به توافقی با اسد است که علاوه بر تنشزدایی میان گروههای مخالف اسد که ترکیه از آنها حمایت میکند، زمینهای برای تسهیل بازگشت آوارگان به سوریه نیز فراهم شود؛ امری که به گفته تحلیلگران برای سیاست داخلی ترکیه بسیار مهم تلقی میشود، چراکه همزمان با کاهش تنشهای اجتماعی به رفع چالشهای اقتصادی ترکیه نیز تا حدودی کمک میکند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد