15 - 02 - 2020
ایرلند متحد
فاطمه رحیمی- مساله خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا و اجرایی شدن آن از ۳۱ ژانویه ۲۰۲۰ اعتراضات زیادی را در مناطق جداییطلب این کشور از جمله اسکاتلند و ایرلند شمالی برانگیخت. در ایرلند شمالی کاتولیکها خواهان وحدت با جمهوری ایرلند هستند. اکنون با پیروزی حزب وحدتطلب و چپگرای شین فین در انتخابات پارلمانی جمهوری ایرلند، انگیزه آنها برای اتحاد دو ایرلند دوچندان شده است. شین فین از احزاب اصلی ایرلند شمالی و جمهوری ایرلند است و بزرگترین حزب ملیگرا و دومین حزب بزرگ در مجلس ایرلند شمالی به شمار میرود.
برای بیش از یک قرن از زمان استقلال ایرلند از بریتانیا، کنترل این کشور میان دو حزب به صورت تناوبی در حال رد و بدل شدن بوده است، اما در هشتم فوریه، هنگامی که شین فین با کسب بیشترین آرا در جایگاه نخست انتخابات عمومی جمهوری ایرلند ایستاد، این دو قطبی به هم خورد. این حزب با پیوندهایی که با ارتش جمهوریخواه ایرلند داشت و در دهههای ۱۹۷۰ ، ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ در ایرلند شمالی با بریتانیا میجنگید و با گرایشهای چپگرایانه مانند وعدههایی چون صرف هزینههای گزاف برای بهداشت و مسکن و افزایش مالیات بر درآمد افراد ثروتمند پیروز این انتخابات شد. با این حال، خواسته اصلی سیاسی خود را که بسیار بلندپروازانه است، پنهان نکرد؛ «دستیابی به وحدت ایرلند و همهپرسی در مورد این وحدت که وسیلهای برای تامین این امر است.»
استقلال اسکاتلند از زمان برگزیت قابل توجه بوده، اما زمان آن رسیده که شانس یک جدایی متفاوت از بریتانیا را مد نظر قرار دهیم. موفقیت شین فین در انتخابات آخرین دلیلی است که یک ایرلند متحد در یک دهه یا بیشتر با امکان مواجهه با یک واقعیت دست و پنجه نرم میکند.
این چشمانداز چیزی فراتر از جزیره ایرلند است. پراکندگی جمعیت ایرلندیتبار بیش از ۲۰ میلیون آمریکایی را شامل میشود. احزاب با درگیریهای قومی در سراسر جهان مدتهاست که وجه مشترکی با رومیان کاتولیک ایرلند شمالی دارند که بر این باورند جدایی از بخش جنوبی، در واقع بقایای نامشروع ۵۰۰ سال سلطه بیکفایت و غالبا طعنهآمیز از لندن است. ایرلند خاستگاه بارها، شاعران، نمایشنامهنویسان و بسیاری از آهنگهای یوروویژن است. با این حال، تا امروز، اتحاد هرگز بیش از یک خیال جمهوری نبوده است.
برگزیت یکی از دلایلی است که همه معادلات را دستخوش تغییر کرده است. در انتخابات اخیر شمال ایرلند به آن رای مخالف داد، اما بزرگترین حزب اتحادیه و انگلیس به آن رای موافق دادند. ناسیونالیستها تنها کسانی نبودند که از نخستوزیر فعلی به دلیل تهدید جنوب به کمبود مواد غذایی برای نرم کردن این بخش در مذاکرات خشمگین شدند. برگزیت همچنین مرز دریایی اقتصادی در دریای ایرلند، بین ایرلند شمالی و انگلیس ایجاد میکند. اگرچه تجارت با جنوب سختتر میشود، اما تجارت کالا با انگلیس آسانتر خواهد بود. به این ترتیب که شش کشور شمالی بیشتر از آنچه در دوبلین رخ میدهد، تحتتاثیر قرار میگیرند.
فشارها برای اتحاد بیشتر از زمانی است که موضوع برگزیت مطرح شد. سرشماری ایرلند شمالی در سال ۲۰۲۱ احتمالا تایید میکند که کاتولیکها برای اولین بار از پروتستانها بیشتر است. جمهوری نیز مورد استقبال بیشتری قرار گرفته است. نفوذ کلیسای کاتولیک به طرز چشمگیری محو و جامعه آزادتر شده است. در طول سه دهه گذشته محدودیتهای پیشگیری از بارداری برداشته شده و ازدواج همجنسگراها قانونی شده است.
همه اینها توضیح میدهد که چرا به نظر میرسد حمایت از اتحاد در ایرلند شمالی در سالهای اخیر افزایش یافته است.
حتی اگر «پیمان جمعه نیک»، بعضی از کاتولیکها را برای باقی ماندن در بریتانیا آشتی دهد، در عین حال بیانگر این موضوع است که چگونه شمال میتواند به طور مسالمتآمیز به جمهوری دوباره بپیوندد.
«پیمان جمعه نیک» یا «پیمان بلفاست» بین طرفهای درگیر در ایرلند شمالی، یعنی پروتستانهای طرفدار بریتانیا و کاتولیکهای جمهوریخواه ایرلند با میانجیگری بریتانیا در روز جمعه ۱۰ آوریل ۱۹۹۸ بسته شد. این پیمان را کاتولیکها «توافق جمعه نیک» مینامند و پروتستانها به آن «توافق بلفاست» میگویند. گروه نخست این پیمان را راهی به سوی استقلال میداند و گروه دوم آن را سندی برای اتحاد با بریتانیا میشمارد. با وجود این پیمان، ویژگیهای جدایی میان ایرلندیها باقی است. پروتستانها که در استانهای شمالی ایرلند ساکن هستند، رسومهای خویش را دارند و اکثریت کاتولیکها که در استانهای جنوبی سکونت دارند، نگاهی متفاوت به زندگی سیاسی را دنبال میکنند. «مرزهای باز» یکی از شرایط اصلی توافقنامه صلح ۱۹۹۸ است که به ۳۰ سال خشونت علیه حمکرانی بریتانیا بر ایرلند پایان داد. در این دوره بیش از سه هزار نفر از مردم در ایرلند کشته شدند.
اتحادیه اروپا پیش از این اعلام کرده بود که ایرلند شمالی میتواند پس از چنین رایگیریای، مجددا به عضویت بلوک ایرلند بپیوندد، به این معنا که برای رایدهندگان ایرلند شمالی، همهپرسی در مورد وحدت ایرلند به نوعی دومین رفراندوم در مورد برگزیت محسوب میشود. برخلاف استقلال اسکاتلند، که باید آن را تنها رها کرد (حداقل تا زمانی که اتحادیه اروپا این استقلال را بپذیرد)، ایرلند شمالی بلافاصله دوباره به یک باشگاه بزرگتر و ثروتمندتر باز خواهد گشت که از آن میتواند یارانههای بزرگی را کسب کند.
موانع و ابهامات زیادی در این مسیر وجود دارد. موفقیت اخیر شین فین ممکن است عدهای را در شمال در برابر اتحاد قرار دهد و حتی ممکن است برگزیت اثر کمتری از حد انتظار داشته باشد. وزیر خارجه انگلیس ممکن است در «توافقنامه جمعه نیک» از اتاق مناقشه استفاده کرده و خواستار برگزاری همهپرسی شود. بسیاری از سیاستمداران بریتانیا نگران این هستند که چنین رایی میتواند در حد یک دردسر اداری باشد یا بدتر از آن به خشونت منجر شود.
با این وجود سریعتر از آنچه اکثر مردم انتظار دارند، به نظر میرسد که تحرک برای یک ایرلند متحد غیرقابل توقف باشد. اگر اسکاتلند استقلال را برگزیند، بسیاری در ایرلند شمالی ارتباط اجدادی خود با انگلیس را از دست میدهند. اگر دولت در وستمینستر با اصرار از پذیرش اکثریت در اتحادیه ایرلند شمالی امتناع ورزد، میتواند به همان اندازه فراخواندن همه پرسی بیثبات باشد.
شاخههای سبز اتحاد
جزیره ایرلند به یک برنامه احتیاج دارد. اولویت باید این باشد که چگونه میتوان به اتحادگراها این احساس را القا کرد که در ایرلند جدید جایی دارند. این امر نیازمند کار روی پیچ و مهرههای اتحاد است از جمله نحوه چگونگی این اتحاد، لزوم ادغام دو سیستم درمانی (یکی از آنها رایگان است)، نیروهای مسلح و خدمات پلیس، و آنچه در مورد مجمع منحصر به فرد شمال باید انجام شود.
این امر کمک میکند تا جمهوری برای نوع مشورتهای مشروطه به رهبری شهروندان سابقه خوبی داشته باشد که میتواند به ترسیم امور کمک کند. سیاستمداران انگلیس و ایرلند نیز باید اقدام به مذاکره کنند. هزینه پایان دادن به خشونت از دو دهه قبل برای ایرلند شمالی، جمهوری و انگلیس به طور مشترک یک مسیر سیاسی را برای یک ایرلند متحد تعیین کرده است. اگر مردم شمال و جمهوری این مسیر را انتخاب کنند، سیاستمداران نیز باید از آن پیروی کنند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد