11 - 01 - 2020
از ماست که بر ماست
نادر کریمیجونی- مقامات جمهوری اسلامی ایران همواره از تبلیغات نادرست و شایعهپراکنی رسانههای دشمن و معاند گلایه میکنند و از مردم میخواهند به جای توجه به اینگونه اخبار و اطلاعات، به اظهارات و اطلاعرسانیهایی که از سوی نهادهای داخلی و رسمی کشور انجام میشود گوش فرا دهند. با این حال اگرچه در نقاطی که دوربینها و میکروفنهای صداوسیما حضور دارند، شهروندان احتمالا گزینششده چیزهایی میدانند و میگویند که جمهوری اسلامی ایران میخواهد اما در مواقع و موقعیتهای دیگر، حرفهای مردم به آنچه که در رسانههای مخالف جمهوری اسلامی گفته میشود نزدیکتر است.
اکنون پرسش آن است که چرا میان دیدگاههای افکار عمومی و آنچه که جمهوری اسلامی ایران انتظار دارد تفاوت فاحشی وجود دارد؟ برای درک بهتر این موضوع باید توضیح داد که با وقوع یک رویداد نه فقط دستاندرکاران رسانهها و روزنامهنگاران که شهروندان عادی نیز به سوی مقامات و نهادهای رسمی هجوم میبرند تا اصل موضوع و واقعیت آنچه رخ داده است را از زبان این مقامات و یا سخنگویان نهادهای رسمی بشنوند. روشن است که متوقف کردن شهروندان و افکار عمومی پشت این تریبونهای رسمی امکانپذیر نیست و از قدیمالایام مردم به طرف رادیوهای خارجی و مخالف حکومت هجوم میبرند تا نظر آنان را هم چه به عنوان نظر مرجع و چه به عنوان نظر مکمل دریافت کنند. اکنون با گسترش رسانهها و توسعه شبکههای اجتماعی در فضای مجازی امکان استفاده از دیگر نظرها با هر رویکردی آسانتر و سهلتر شده است و از این بابت گاهی انتشار اطلاعات و اخبار، حتی پیش از تریبونهای رسمی، از جانب سایر رسانهها و شبکههای اجتماعی صورت میگیرد.
با این همه در نزد مقامات جمهوری اسلامی ایران گویا هنوز دوران قاجار حاکم است و مردم بر سر چهارراهها ایستادهاند تا پیکهای حکومتی از راه برسند و اخبار را برایشان قرائت کنند مثلا در مورد همین حمله اخیر موشکی سپاه به پایگاه عینالاسد آمریکاییها، در حالی که این حمله در ساعات اولیه بامداد صورت گرفته، بیانیه اولیه سپاه پاسداران به جز تایید انجام حمله، هیچ اطلاعات دیگری به مخاطب نمیدهد. این در حالی است که مقامات پنتاگون فرود آمدن ۱۴ موشک در پایگاه عینالاسد و دو موشک در پایگاه اربیل را تایید میکنند. با گذشت زمان ترامپ از کشته شدن هیچ آمریکایی و هیچ عراقی در این حمله خبر داده و برخی مقامات آمریکایی نیز تایید میکنند که از حمله آگاه بودند. نخستوزیر عراق نیز در توئیتی اعلام میکند که انجام حمله از قبل به او اطلاع داده شده بود. همین توئیت شایعهای را به وجود میآورد که ایران به طور غیرمستقیم و از طریق عراق، حمله را به اطلاع آمریکا رسانده بود تا فقط نمایشی از یک حمله انجام شود. در عین حال سپاه و جمهوری اسلامی ایران که برای انجام اطلاعرسانی محق بودند سکوت کردند و تنها یک خبرگزاری داخلی از قول یک مقام ناشناس اطلاعاتی سپاه از کشته شدن حدود هشتاد نفر و زخمی شدن بیش از ۲۰۰ نفر و انهدام دهها بالگرد و پهپاد آمریکایی در اثر این حمله خبر داد؛ خبری که از سوی افکار عمومی ایران مورد توجه قرار نگرفت و بسیاری از شهروندان ایرانی به طنز میگفتند ایران نه فقط حمله را به آمریکاییها خبر داده بلکه صبر کرده تا همه نظامیان آمریکایی از پایگاه خارج شوند تا مبادا کسی از این نظامیان آسیب ببیند. چند ساعت بعد از این اطلاعرسانیها، شبکه تلویزیونی راشاتودی گزارش داد که در اثر این حمله ساختمان فرماندهی و آشیانههای پهپادی و بالگردهای آمریکا در پایگاه عینالاسد هدف حمله قرار گرفته است. وزارت دفاع عراق نیز اعلام کرد ۲۲ فروند موشک در پایگاه عینالاسد و اطراف فرود آمد. ۲۰ موشک به هدف اصابت کرده و دو موشک عمل نکرده است. اما رقم دهها موشک که در بیانیه اولیه سپاه اعلام شده بود به ناگاه به ۱۵ موشک تقلیل یافت و یک مقام آگاه اعلام کرد که با ۱۵ موشک، ۲۰ نقطه هدف قرار گرفته است!
نشست خبری پنجشنبه گذشته سردار حاجیزاده اگرچه به برخی ابهامها پاسخ داد اما برخی پرسشها را پدید آورد مثلا اینکه سردار تصریح میکند ۱۳ موشک به سوی پایگاه عینالاسد شلیک شده و اصلا از پایگاه اربیل سخن نمیگوید. حتی در طرح عملیات نیز پایگاه اربیل در کانون توجه عملیاتی قرار ندارد. پرسش این است که چرا میان اهداف بیان شده در بیانیه سپاه با اظهارات سردار حاجیزاده تفاوت وجود دارد. ضمن آنکه دهها فروند چگونه به ۱۳ موشک تقلیل پیدا کرده است. همچنین این ۱۳ موشک چهار یا پنج نقطه از یک پایگاه ۴۸ کیلومترمربعی را هدف قرار داده، چگونه این چهار یا پنج نقطه، انهدام کامل یک پایگاه ۴۸ کیلومترمربعی محسوب میشود؟
سردار حاجیزاده همچنین از تسلط بر پهپادهای شناسایی آمریکا که بر فراز پایگاه عینالاسد پرواز میکردند خبر داده است. چگونه این تسلط نتوانسته به دریافت فیلم یا عکسهای بلافاصله از حمله بینجامد چنان که از شروع حمله تا نخستین کنفرانس خبری یک مقام مسوول سپاه بیش از ۳۰ ساعت تاخیر رخ داده است؟
در واقع رفتار مقامات ایرانی در اقناع افکار عمومی نه فقط حرفهای نیست بلکه عنصر مهم جلب اعتماد نیز در آن نادیده انگاشته میشود. اگر قرار است مردم حرفهای مقامات داخلی را بر شایعات رسانههای خارجی ترجیح دهند، در گام اول مقامات جمهوری اسلامی ایران باید توجه کنند که اطلاعرسانی باید شفاف، سریع، دقیق و صادقانه باشد چراکه نادیده انگاشتن این عناصر مهم در اطلاعرسانی، بیاعتمادیای که هماکنون میان جمهوری اسلامی ایران و مردم وجود دارد را توسعه میدهد و تعمیق خواهد کرد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد