10 - 11 - 2022
رویای صادرات برق
«جهانصنعت»- در حالی که تجارت برق در دهههای اخیر به تجارت پرسودی برای کشورهای منطقه تبدیل شده، میزان صادرات برق ایران سالانه ۷۰۰ تا ۸۰۰ مگاوات است؛ رقمی که با توجه به ذخایر گازی کشور قابل توجه نیست.
کشورهای منطقه به سرعت در حال تولید برق با استفاده از نیروگاههای گازی و آبی هستند و رقابت برای صادرات برق به خصوص در کشورهای آذربایجان و گرجستان افزایش یافته است. گزارشها نشان میدهد که آذربایجان و گرجستان در تلاش برای ساخت مسیر جدیدی با هدف صادرات برق به اروپا هستند. مهمترین طرح در این راستا احداث مسیر انتقال برق از دریای سیاه به سوی جنوب شرقی اروپاست؛ طرحی که دو کشور برمبنای آن بازار اروپا را هدفگذاری کردهاند. گرجستان هم تلاش میکند از پتانسیل خود در ترانزیت به مقصد اتحادیه اروپا بهره ببرد و بررسی سال ۲۰۲۰ بانک جهانی نشان داد احداث یک کابل زیردریایی به طول بیش از هزار کیلومتر بین گرجستان و رومانی، از نظر تجاری، توجیه دارد.
هرچند در سالهای اخیر موضوع صادرات برق ایران همواره مورد تاکید قرار داشته، با این حال تابستان امسال هم همانند سالهای گذشته مشکل تامین برق در داخل کشور موجب شد تا دولت تصمیم به قطع برق صنایع بگیرد؛ تصمیمی که زیانهای بسیاری را برای صنایع کشور به دنبال داشت.
براساس گزارشهای رسمی وزارت نیرو، اکنون ظرفیت تولید نیروگاههای سیکل ترکیبی ۴۰۰/۲۹ مگاوات، گازی ۳۰۰/۲۳ مگاوات، بخاری ۹۰۰/۱۵ مگاوات، برقآبی ۰۰۰/۱۲ مگاوات، اتمی ۱۲۰ مگاوات، تجدیدپذیر ۸۵۰ مگاوات، تولید پراکنده ۰۰۰/۲ مگاوات و دیزلی ۴۵۰ مگاوات است. بنابراین درمجموع نیروگاههای کشور، ۹۲۰/۸۴ مگاوات برق تولید میکنند. این در حالی است که ظرفیت عملی تولید برق در کشور ۰۰۰/۵۶ مگاوات و مصرف برق در اوج پیک ۴۰۰/۶۶ مگاوات است. بنابراین به میزان ۴۰۰/۱۰ مگاوات اختلاف بین تولید و مصرف وجود دارد.
گزارشها نشان میدهد که حدود ۹۰ درصد از نیروگاههای کشور وابسته به گاز هستند. حال آنکه گاز هم به دلیل عدم سرمایهگذاری مناسب در سالهای گذشته در فصول سرد دردسرساز میشود. کمبود گاز در زمستان پیشرو بیش از ۲۰۰ میلیون مترمکعب پیشبینی شده است. این به آن معناست که دولت ناچار است برای تامین سوخت نیروگاهها به جای گاز به آنها فرآوردههای نفتی از جمله مازوت بدهد.
از سویی تولیدکنندگان برق و مالکان نیروگاهها در سالهای گذشته با ارقام بزرگی از بدهی دولت به آنها روبهرو هستند که توان تولید بیشتر را از آنها گرفته است. تولیدکنندگان برق میگویند دولت میتواند روی تولید گاز بیشتر سرمایهگذاری کند و این گاز در اختیار نیروگاهها برای تبدیل به برق قرار بگیرد تا آنها فرصت بیشتری برای رقابت در بازارهای صادراتی منطقه داشته باشند. با این حال، مخالفان این پیشنهاد میگویند، حتی در صورت افزایش تولید گاز بیشتر وابسته کردن نیروگاهها به گاز میتواند امنیت تامین پایدار برق را به مخاطره بیندازد و این نقیصه باید با توسعه نیروگاههای اتمی و تجدیدپذیر پوشش داده شود.
حتی با وجود کمبود گاز و تشویق تولیدکنندگان به استفاده از روشهایی مثل نیروگاههای سیکل ترکیبی یا انرژیهای تجدیدپذیر، باز هم واقعیت این است که کمبود برق محسوس است و برای تولید بیشتر نیاز به سرمایهگذاری بیشتر است. به همین دلیل هم صادرات برق رویایی است که به این زودیها قابل تحقق نیست. از سویی تحریمها هم عاملی است که میتواند بازدارنده باشد، اما در خوشبینانهترین حالت میتوان انتظار داشت در صورتی که تولید برق در کشور افزایش یابد، رقابت در بازار صادرات برق هم تنگاتنگ باشد.
حمیدرضا صالحی رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران در این رابطه به ایلنا گفته است: «مشکل ما در بحث صادرات برق این است که در فصل تابستان به دلیل عدم سرمایهگذاریها ناترازی داریم و به همین دلیل در فصل تابستان حدود ۱۵ هزار مگاوات کمبود وجود دارد ولی در فصول دیگر امکان صادرات داریم.»
او اضافه کرد: «قرار بود تا انتهای برنامه ششم به ۱۰۵ هزار مگاوات نیروگاه نصبشده برسیم ولی اکنون ۸۷ هزار مگاوات ظرفیت نصبشده داریم. یعنی همچنان کمبود داریم و این باید جبران شود، یعنی اگر اقتصاد برق را حل کنیم و اجازه تولید و صادرات برق به بورس انرژی داده شود، منابع خوبی از سوی صنایع به سمت نیروگاهسازی میآید و کمبودها جبران میشود و میتوانیم از محل صادرات، منابع سرمایهگذاری را برگردانیم و این شدنی است.»
عضو اتاق بازرگانی گفت: بخش خصوصی میتواند ناترازی، کمبود و خاموشی را جبران کند به شرطی که دولت برنامهای را که نیروگاهها بتوانند فروش و صادرات برق داشته باشند، اجرا کند؛ در این صورت گشایش بزرگی را در بخش منابع صنعت برق شاهد خواهیم بود.»
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد