31 - 10 - 2019
از واقعیت تا خبرسازی
با بالا رفتن تولید فیلم در سراسر جهان، ظرفیتهای نمایشی در بازارهای جهانی رشد چندانی نداشته و هر منطقه و کشوری مانند اتحادیه اروپا و چین با قوانین پیچیده سعی در حمایت از تولیدات داخلی خود داشته و سینمای آمریکا هم به روال سابق، سلطه خود را در بازارهای بینالمللی دارد.
در همه کشورهای جهان که حداقل تولید محتوای تصویری را دارند، برنامههای حمایتی متنوعی برای معرفی و ارتقای آثار در بازارهای جهانی وجود دارد. این برنامهها با تکیه بر پژوهشهای جامع از بازارهای جهانی و راهحلهای عملی، به حمایت از تولیدات خود پرداخته و بیتردید کشوری مانند ایران، باوجود استعدادهای قابل توجه در بخشهای مختلف خلاقه و فنی، بدون برنامهریزی و سیاستهای بلندمدت، امکان حضور جدی در بازارهای بینالمللی را نخواهد داشت.
به بهانه پایان شش ماهه اول سال مروری داریم بر جشنوارههای مهم جهانی که سینمای ایران در این مقطع در آنها حضور داشته است: (البته قطعا جشنوارههای دیگری هم در این مقطع بوده است که سینمای ایران در آنها حضور داشته است اما ملاک این گزارش جشنوارههای مهم و قابل اعتناست.)
* نهمین جشنواره فیلم پکن از ۱۳ تا ۲۰ آوریل (۲۴ تا ۳۱ فروردین) در چین برگزار شد و مجید مجیدی سینماگر ایرانی یکی از اعضای هیات داوران این رویداد سینمایی بود. همچنین فیلم «ایرو» ساخته سیدهادی محقق و «تهران: شهر عشق» ساخته علی جابرانصاری (محصول مشترک ایران، انگلستان و هلند) در بخش مسابقه اصلی به نمایش درآمدند و فیلم «رضا» ساخته علیرضا معتمدی نیز در بخش رقابتی به سوی آینده و «۳ رخ» به کارگردانی جعفر پناهی نیز در بخش جنبی جشنواره پکن روی پرده رفتند. در اختتامیه این رویداد سینمایی فروغ قجابگلو برای بازی در فیلم «تهران شهر عشق» برنده جایزه بهترین بازیگر زن نام گرفت.
* مستند «دلبند» در ادامه حضور بینالمللی خود به عنوان نماینده سینمای ایران در بخش رقابتی سی و هشتمین دوره جشنواره فیلم استانبول پذیرفته شد. این مستند پیش از این اولین نمایش جهانی خود را در بخش رقابتی آثار نیمهبلند جشنواره بینالمللی مستند آمستردام (ایدفا) تجربه کرد و در بخش سینما و فرهنگ غذا شصت و نهمین دوره جشنواره فیلم برلین نیز به نمایش گذاشته شده بود. سی و هشتمین جشنواره بینالمللی فیلم استانبول از تاریخ ۵ تا ۱۶ آوریل (۱۶ تا ۲۷ فروردین) در ترکیه برگزار شد.
* فیلم «سال دوم دانشکده من» رسول صدرعاملی و به تهیهکنندگی مسعود ردایی که امسال نماینده سینمای ایران در بخش مسابقه اصلی جشنواره بینالمللی فیلم مسکو بود در نهایت جایزه بهترین بازیگر زن جشنواره را برای بازی سها نیاستی در این فیلم کسب کرد. چهاردهمین جشنواره فیلم مسکو از ۱۸ تا ۲۵ آوریل (۲۹ فروردین تا ۵ اردیبهشت) در روسیه برگزار شد.
جشنوارههایی مانند سانفرانسیسکو، مینیاپولیس، کلیولند، ویسکانسین، کوتاه درسدن، جشنواره مستند ویزیون دو رئل نیون، ویلنیوس کودک مالمو، مستند هزاره بروکسل، مستند مسکو و جشنواره اروگوئه از جمله جشنوارههای قابل توجهی بودند که فیلمهای ایرانی در فروردین ماه در آنها حضور داشتند.
* جشنواره بینالمللی فیلم کن به عنوان مهمترین جشنواره سینمایی جهان امسال فیلمی از سینمای ایران انتخاب نکرده و تنها نام بابک انوری، سینماگر ایرانی مقیم انگلستان با فیلمی تحت عنوان «زخمها» (محصول مشترک آمریکا و انگلیس) در بخش دو هفته کارگردانان حضور داشت.
* جشنواره فیلم «هاتداکس» که از مهمترین رویدادهای سینمای مستند جهان است، با بیش از ۲۰۰ هزار مخاطب از تاریخ ۲۵ آوریل تا ۵ می ۲۰۱۹ (۵ تا ۱۵ اردیبهشتماه ۱۳۹۸) در شهر تورنتو کانادا برگزار شد و فیلم مستند «دلبند» به کارگردانی یاسر طالبی و تهیهکنندگی الهه نوبخت، به عنوان بهترین فیلم مستند نیمهبلند این رویداد سینمایی به انتخاب تماشاگران معرفی شد. فیلم کوتاه «کلاس رانندگی» ساخته مرضیه ریاحی در هجدهمین جشنواره فیلم ترایبکا نیویورک حضور داشت که از ۴ تا ۱۶ اردیبهشت برگزار شد.
جشنوارههای فیلم واشنگتندیسی، سیاتل، مستقل لیسبون، کوتاه بوسان و اوبرهاوزن که در آن فیلم کوتاه «گاو آمریکایی» ساخته فاطمه طوسی حضور داشت، از جمله رویدادهای معتبر اردیبهشت ماه بودند.
* پنجاه و نهمین جشنواره فیلم کوتاه کراکو از از ۲۶ می تا ۲ ژوئن (۵ تا ۱۱ خرداد) در لهستان برگزار شد و فیلمهای «تشریح» ساخته سیاوش شهابی در مسابقه کوتاه، «خانهای برای تو» ساخته مهدی بخشیمقدم در مسابقه مستند و «یک ماه برای پدرم» ساخته مانیا اکبری و محصول ایران و انگلستان در بخش جایی در اروپا به نمایش درآمدند و محمد فهیمی نیز از اعضای هیات داوران مسابقه فیلم کوتاه بود.
* بیست و نهمین جشنواره فیلمهای انیمیشن زاگرب از ۳ تا ۸ ژوئن (۱۳ تا ۱۸ خرداد) در کشور کرواسی برگزار شد و فیلمهای «گرگم و گله میبرم» ساخته امیرهوشنگ معین، «یک نفر» ساخته محبوبه کلایی و «صبح» ساخته ریحانه کاوش در این رویداد به نمایش گذاشته شدند.
* فیلم «عرق سرد» به کارگردانی سهیل بیرقی در ادامه حضور جهانی خود در بخش فیلمهای بلند جشنواره بینالمللی فیلم سیدنی استرالیا نیز پذیرفته شد. این فیلم پیش از این در بخش رقابتی جشنواره فیلم استکهلم، بخش «آینده آسیا» سی و یکمین جشنواره فیلم توکیو و همچنین جشنواره فیلم «بنگلور»، «پالم اسپرینگز» و «پاناما» نیز حضور داشت. جشنواره فیلم سیدنی ۲۰۱۹ از تاریخ ۵ تا ۱۶ ژوئن (۱۵ تا ۲۶ خرداد) در کشور استرالیا برگزار شد.
* فیلمهای کوتاه «کاور» به کارگردانی وحید الوندیفر، «۲۰» به کارگردانی بهرنگ میرزایی و انیمیشن کوتاه «آقای گوزن» به کارگردانی سیدمجتبی موسوی به بخش مسابقه آسیای بیست و یکمین دوره جشنواره
«Short Shorts» ژاپن راه یافتند و انیمیشن کوتاه «چشمانداز خالی» به کارگردانی علی زارعقناتنویی در بخش خارج از مسابقه جنگ و قدرت این جشنواره نمایش داشت.
این جشنواره از تاریخ ۳ تا ۲۳ ژوئن (۱۳ خرداد تا ۲ تیر) در ژاپن برگزار شد. فیلم سینمایی ««مغزهای کوچک زنگزده» ساخته هومن سیدی در هجدهمین جشنواره فیلم ترانسیلوانیا رومانی به نمایش درآمد (۱۰ تا ۱۹ خرداد) و پنجاه و نهمین جشنواره فیلمهای کودک زلین در جمهوری چک میزبان هشت فیلم کوتاه و بلند ایرانی بود. فیلم کوتاه «تاریکی» از سعید جعفریان نیز در چهل و هشتمین جشنواره فیلم مولودیست کییف در اوکراین (۴ تا ۱۱ خرداد) حضور داشت.
* بیست و دومین جشنواره فیلم شانگهای از ۲۵ خرداد تا ۳ تیر (۱۵ تا ۲۴ ژوئن) در چین برگزار خواهد شد و آثار ۱۰ سینماگر ایرانی در این رویداد به نمایش گذاشته شد. «قصر شیرین» ساخته رضا میرکریمی در بخش مسابقه فیلمهای بلند، «تشریح» ساخته سیاوش شهابی در بخش مسابقه فیلمهای کوتاه، «همچنان که میمردم» ساخته مصطفی سیاری در بخش رقابتی استعداد جدید آسیا (این فیلم در بخش بهترین فیلم و بهترین فیلمبرداری نامزد شده)، «۳رخ» ساخته جعفر پناهی در بخش زندهباد جشنواره، فیلمهای بلند «مغزهای کوچک زنگزده» ساخته هومن سیدی، «درون ماهی» ساخته بهزاد وزیری، «سال دوم دانشکده من» ساخته رسول صدرعاملی، «عرق سرد» ساخته سهیل بیرقی، «اتاق تاریک» ساخته روحالله حجازی و «ماهی قرمز» ساخته علیرضا گلافشان و محصول آلمان در بخش غیررقابتی دهکده جهانی به نمایش درمیآیند.
در مراسم اختتامیه جشنواره فیلم شانگهای در نهایت جایزه بهترین کارگردانی برای رضا میرکریمی و بازیگر مرد (حامد بهداد) به فیلم «قصر شیرین» رسید.
*جشنواره بینالمللی انیمیشن «انسی» فرانسه که مهمترین جشنواره انیمیشن دنیا شناخته میشود امسال در فهرست فیلمهای خود نام انیمیشنهای ایرانی «گرگم و گله میبرم» به کارگردانی امیرهوشنگ معین و «پسر دریا» ساخته عباس جلالییکتا در بخش «چشمانداز» و «گرسنگی» ساخته زهرا رستمپور را در بخش آثار دانشجویی قرار داد. جشنواره بینالمللی فیلم «انسی» از تاریخ ۱۰ تا ۱۵ ژوئن ۲۰۱۹ (۲۰ تا ۲۵ خرداد) برپا بود.
*جشنواره معتبر و بینالمللی فیلم کوتاه «پالم اسپرینگز» آمریکا که یکی از جشنوارههای واجد شرایط معرفی فیلم به آکادمی اسکار است، امسال میزبان نمایش پنج فیلم کوتاه از سینمای ایران بود و «تشریح» ساخته سیاوش شهابی، «نقش» به کارگردانی فرنوش صمدی و با بازی بابک حمیدیان و مینا ساداتی، «شب تولد» به کارگردانی امید شمس، «آمبرا» ساخته سعید جعفریان و «جشن» به کارگردانی بهنام عابدی، پنج اثر ایرانی این جشنواره بودند که از ۱۸ تا ۲۴ ژوئن (۲۸ خرداد تا ۵ تیرماه) برگزار شد. رخساره قائممقامی نیز در این جشنواره داور بود.
* جشنواره فیلم کارلووی واری که امسال از ۲۸ ژوئن تا ۶ ژوئیه (از ۷ تا ۱۵ تیر) در جمهوری چک برگزار شد برای نخستین بار در چند دهه اخیر، میزبان هیچ فیلمی از سینمای ایران نبود تا به همراه جشنواره کن از مهمترین جشنوارههای اروپایی باشند که با غیبت سینمای ایران برگزار شدند.
* چهلونهمین جشنواره فیلم «جیفونی» که به عنوان مهمترین جشنواره فیلم کودک ونوجوان دنیا معرفی میشود از ۱۹ تا ۲۷ ژوئیه (۲۸ تیر تا ۵ مرداد) در ایتالیا برگزار شد و در این دوره فیلم بلند سینمایی «ضربه فنی» ساخته غلامرضا رمضانی و فیلم کوتاه «تور و ماهی» ساخته علی نیکفر به نمایندگی از سینمای ایران در این رویداد به نمایش گذاشته شد.
فیلم «تهران: شهر عشق» ساخته علی جابرانصاری و به تهیهکنندگی محمد احمدی در دو جشنواره تایپه و مونیخ سینمای ایران را نمایندگی کرد. چندیدن جشنواره تیر ماه نیز که مهمترین جشنوارههای کشورهای خود محسوب میشوند مانند، زردآلو طلایی ایروان، اروسیا نور سلطان، آکلند نیوزلند، زنگبار تانزانیا دوربان آفریقایجنوبی میزبان شماری فیلمهای ایرانی بودند.
سومین جشنواره فیلم مالزی/جایزه گلدنگلوبال مالزی نیز فیلمهای «هتتریک» ساخته رامتین لوافی پور و «دارکوب» ساخته بهروز شعیبی را به نمایش گذاشته و سارا بهرامی جایزه بهترین بازیگر زن را برای فیلم «دارکوب» دریافت کرد.
* شصت و هشتمین جشنواره فیلم ملبورن از ۱ تا ۱۸ آگوست برابر با ۱۰ تا ۲۷ مرداد در استرالیا برگزار شد و فیلم سینمایی «خشت و آینه» ساخته ابراهیم گلستان و سه فیلم کوتاه «گذار» ساخته کیمیا هندی و محصول ایران و استرالیا، «پسر دریا» ساخته عباس جلالییکتا و «تتو» ساخته فرهاد دلآرام در این رویداد سینمایی نمایش داشتند.
*مستند «نتهای مسی یک رویا» به کارگردانی رضا فرهمند و تهیهکنندگی مرتضی شعبانی، در اولین حضور بینالمللی خود در بخش رقابتی هفته منتقدان جشنواره لوکارنو، به نمایش درآمد که از تاریخ ۷ تا ۱۷ آگوست (۱۶ تا ۲۶ مرداد) در کشور سوئیس برگزار شد. رضا فرهمند سال گذشته نیز با مستند «زنانی با گوشوارههای باروتی» در بخش رقابتی هفته منتقدان جشنواره لوکارنو حضور یافته بود.
فیلم مستند «دلبند» در شانزدهمین جشنواره مستندای بی اس کرهجنوبی و دو فیلم «ترجمه افول» ساخته جواد عبداللهزاده و «حلق آویز» ساخته رقیه توکلی در سیامین جشنواره فیلم کوتاه سائوپولو به نمایش در آمدند.
برنامه مرور بر آثار عباس کیارستمی نیز با ۳۴ فیلم در مرکز فرهنگی معتبر ای اف سی نیویورک از ۴ تا ۲۴ مرداد برگزار شد.
* پس از غیبت سینمای ایران در چند جشنواره مطرح همانند کن و کارلو وی واری و حضوری کمفروغ در جشنواره برلین، جشنواره ونیز ۲۰۱۹ میزبان فیلم ایرانی «متری شش و نیم» به کارگرانی سعید روستایی در بخش افقها بود تا یکصدمین اثر سینمایی ایران در قدیمیترین جشنواره سینمایی جهان به نمایش گذاشته شود. نسخه مرمت شده مستندهای «تپههای مارلیک» ساخته ابراهیم گلستان در سال ۱۹۶۴ و «خانه سیاه است» ساخته فروغ فرخزاد محصول ۱۹۶۲ نیز در بخش کلاسیک جشنواره ونیز بودند. هفتاد و ششمین جشنواره فیلم ونیز از تاریخ ۲۸ آگوست تا ۷ سپتامبر (۶ تا ۱۶ شهریور) در ایتالیا برگزار شد.
* «پسر- مادر» به کارگردانی مهناز محمدی محصول مشترک ایران و چک نیز در بخش «دیسکاوری» و فیلم کوتاه «امنحان» ساخته سونیا حداد در جشنواره بینالمللی فیلم تورتنو حضور داشتند. چهل و چهارمین جشنواره فیلم تورنتو از ۵ تا ۱۵ سپتامبر (۱۴ تا ۲۴ شهریور) برگزار میشود. مرجان سترابی نیز با فیلم «رادیواکتیو» محصول سینمای انگلستان در این جشنواره حضور خواهد داشت.
فیلمهای کوتاه: «کلاس رانندگی» ساخته مرضیه ریاحی، «خاکستری متمایل» ساخته اقبال شیرازیثانی، «مگرالن» ساخته مریم زارعی (محصول مشترک ایران و کانادا) و مستند: «دلبند» ساخته یاسر طالبی به نمایندگی از ایران در جشنواره جهانی ادمونتون کانادا که مورد تایید آکادمی اسکار است و از ۲۶ سپتامبر تا ۵ اکتبر برگزار شد به نمایش درآمدند؛ در میان این فیلمها، فیلم کوتاه کلاس رانندگی در جشنواره کارتاگانا در کلمبیا که مورد تایید آکادمی اسکار هم به نمایش درآمد.
* چهل و ششمین جشنواره فیلم تلوراید که از معتبرترین رویدادهای سینمایی جهان به شمار میرود نیز ۳۰ آگوست تا ۲ دسامبر (از ۸ تا ۱۱ شهریور) در آمریکا برگزار شد و فیلم مستند ۱۳۴ دقیقهای «کودتا ۳۲» ساخته تقی امیرانی (محصول مشترک ایران، انگلستان و آمریکا) و فیلم کوتاه «مانیکور» ساخته آرمان فیاض در این رویداد به نمایش درآمدند.
دو فیلم ««هران: شهر عشق» ساخته علی جابرانصاری و «فروشنده» ساخته اصغر فرهادی در بیست و نهمین جشنواره فیلم فوکوئوکا ژاپن (۲۲ تا ۲۸ شهریور) و «قصر شیرین» ساخته رضا میرکریمی، «سرسام» ساخته وحید و نوید نامی، «دریا موج موج میلرزد» ساخته امیر غلامی و «فیلمرغ ساخته امیر مسعود سهیلی در چهاردهمین جشنواره فیلم باتومی گرجستان (۲۴ تا ۳۱ شهریور) به نمایش در آمده و جایزه بهترین کارگردانی به رضا میرکریمی تعلق گرفت. قصیده گلمکانی نیز داور بخش مستند بود.
فیلم «روزهای نارنجی» ساخته آرش لاهوتی در هفدهمین جشنواره فیلم پیونگیانگ کرهشمالی (۲۹ شهریور تا ۵ مهر) حضور داشت و جایزه بزرگ بهترین فیلم جشنواره را از آن خود ساخت. دو فیلم کوتاه «بچه خور» ساخته محمد کارت و «مگرالن» ساخته مریم زارعی در نوزدهمین جشنواره فیلم اودنسه دانمارک (۴ تا ۱۰ شهریور) حضور داشته و جایزه بزرگ جشنواره به «بچه خور» داده و این فیلم کوتاه مجاز به رقابت برای اسکار فیلم کوتاه شد. «نتهای مسی یک رویا» ساخته رضا فرهمند و «آنسوی حصار» ساخته آرمان قلیپور و «سارا» ساخته هادی شریعتی در یازدهمین جشنواره فیلمهای مستند دی ام زد کرهجنوبی حضور داشتند که از ۲۹ شهریور تا ۵ مهر برگزار شد.
پانزدهمین جشنواره فیلمهای انیمیشن وارنا بلغارستان میزبان «خاکستری متمایل» ساخته اقبال شیرزایی ثانی، «گرگم و گله میبرم» ساخته امیر هوشنگ معین و «روح ترسو» ساخته ریحانه کاوش بود، مستند «در جستجوی فریده» ساخته آزاده موسوی و کورش عطایی در نوزدهمین جشنواره فیلم فلاهرتینا روسیه (۲۹ شهریور تا ۴ مهر) و «گردو» ساخته محمدرضا حاجیغلامی در چهل و دومین جشنواره فیلم لوکاس فرانکفورت حضور داشتند. فیلم انیمیشن «گرگم و گله میبرم» ساخته امیرهوشنگ معین جایزه بزرگ دوازدهمین جشنواره فیلم انیمیشن پاریس (۲۶ شهریور تا ۱ مهر) را دریافت کرد و در هفدهمین جشنواره فیلم فانتوش سوییس (۱۲ تا ۱۷ شهریور) به روی پرده رفت.
دوازدهمین جشنواره فیلم شرق-غرب اورنبورگ روسیه نیز فیلم «قصر شیرین» ساخته رضا میرکریمی را به نمایش گذاشت و جایزه بهترین فیلم نیز به میرکریمی تعلق گرفت.
و در پایان باید تاکید کرد که در شش ماه اول سال ۱۳۹۸ نیز فیلمهای ایرانی در شمار قابل توجهی جشنوارههای دروغین و بی ارزش حضور داشتند و که در این گزارش کوتاه تنها به رویدادهای معتبر و تا اندازهای قابل اعتنا اشاره شد.
انتظار میرود در شش ماهه دوم سال و با توجه به فصل جشنوارهها که در مهر و آبان ماه است، شاهد حضورهای بیشتری از فیلمهای ایرانی در جشنواره معتبر
جهانی باشیم.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد