8 - 05 - 2022
پویایی بورس با معاملات دوطرفه
«جهانصنعت»- دامنه نوسان معاملات بازار سرمایه بعد از سالها مقاومت تصمیمگیران بالاخره اندکی بازتر شده است. آنطور که طی روزهای اخیر نیز مشهود بوده است، به نظر میرسد با افزایش دامنه نوسان، از فشار صفهای خریدوفروش کاسته شود. کارشناسان بر این باورند که این اقدام به تدریج، کفه تحلیل را در معاملات سنگینتر از رفتارهای هیجانی خواهد کرد. مهدی عباسی کارشناس بازار سرمایه در این خصوص بیان کرد: در هیچ جای دنیا دامنه نوسان به روشی که در بازار سرمایه ما اجرایی میشود، وجود ندارد و سایر بورسها معمولا از دامنه نوسان پویا استفاده میکنند. وی اضافه کرد: برخی اهدافی که به دنبال تحقق آن در بازار سرمایه هستیم، مسیرهای مختلفی خواهند داشت و صحیحترین مسیر برای رسیدن به هدف روانتر شدن معاملات بازار سرمایه، ایجاد معاملات دوطرفه در این بازار است. عباسی گفت: این موضوع پیش از این در کمیته فقهی بازار سرمایه هم مورد بررسی قرار گرفته که قبل از عملیاتی شدن اجرای آن متوقف شده است.
بازار دوطرفه به بازاری گفته میشود که سهامداران آن زمانی که انتظار اصلاح یا افت قیمتی یک سهم را دارند میتوانند فروش استقراضی انجام دهند؛ یعنی بدون اینکه سهمی داشته باشند میتوانند آن را به فروش برسانند و متعهد شوند که در زمانی مشخص در آینده سهم آن شرکت را خریده و به قرارداد عمل کنند. به عنوان مثال اگر قیمت یک خودرو ۲۰۰ میلیون تومان است و فردی پیشبینی میکند قیمت این خودرو در آینده کاهش خواهد یافت و به ۶۰ میلیون تومان میرسد، در شرایط عادی امکان کسب سود از این پیشبینی نخواهد داشت، اما در قالب فروش استقراضی و بازار دوطرفه میتواند این خودرو را بدون اینکه ابتدا آن را بخرد طبق قراردادی آن را به فروش برساند و متعهد شود که در آینده خودرو را تحویل دهد. حال اگر قیمت خودرو نزولی شود و به ۶۰ میلیون تومان برسد فرد میتواند با خرید خودرو در بازار به قیمت ۶۰ میلیون تومان و تحویل آن طبق قرارداد، مبلغ ۲۰۰ میلیون تومان از خریدار دریافت و ۷۰ درصد بازدهی کسب کند. علاوه بر کسب بازدهی مزایای دیگری نیز برای بازارهای دوطرفه میتوان برشمرد. در واقع در بازارها یا بورسهای جهانی، یک ابزار یا روش سرمایهگذاری تحت عنوان فروش استقراضی (Short Selling) وجود دارد که میتوان از نزول قیمت سهام سود کرد. اما در بازار یکطرفه اگر فردی سهام شرکتی را به قیمت ۲۰۰۸۰ تومان خریداری کرده باشد، اگر قیمت سهام افزایش پیدا کند او هم به سود خواهد رسید و در صورت کاهش قیمت کمتر از مبلغ خریداری شده وارد زیان میشود. پس در بازارهای یکطرفه فرد باید سهام را ارزان بخرد و بعد گران بفروشد تا سود به دست آورد. اما در بازار دوطرفه هم میتوان از افزایش قیمت در هنگام خرید یک سهام هم هنگام کاهش قیمت در زمان فروش سهام، سود کسب کرد. بازار یکطرفه بازاری است که فعالان آن بازار تنها در زمان رشد قیمتها امکان کسب بازده از آن را دارند و در ریزش قیمتها در بهترین حالت ممکن میتوانند به موقع شناسایی سود کنند و متحمل زیان نشوند. در بازارهای یکطرفه فعالان بازار با سختیها و مشکلات فراوانی دستوپنجه نرم میکنند. از جمله آنها میتوان به زمانبر شدن دوران رکود بورس اشاره کرد. همچنین گذری شدن بازار سرمایه، افزایش ریسک نقدشوندگی و حباب در دوران رونق از دیگر معایب بازارهای یکطرفه است که در بورس ایران نیز قابل مشاهده بوده است.
بازار کمعمق
عباسی با اشاره به نقدشوندگی بالا در بازارهای دوطرفه در گفتوگو با بورسنیوز عنوان کرد: در نظر داشته باشید که بازار سرمایه ما، بازار کمعمقی است و به عنوان مثال شخصی مانند ایلان ماسک با سرمایه خود بهراحتی امکان خرید کل بازار سرمایه ما را دارد. وی افزود: مادامی که این بازار به بازارهای سرمایه جهانی متصل نشده باشد، رقابتی نبوده و کارایی لازم را نخواهد داشت. این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: هر اقدامی که منجر به روانتر شدن معاملات و افزایش نقدشوندگی بازار سرمایه شود، برای بازار مفید است.
اقدام مفید حذف دامنه نوسان
عباسی خاطرنشان کرد: شاید افزایش دامنه نوسان و اجرای دامنه نوسان مثبت و منفی شش درصدی بهجای مثبت و منفی پنج درصدی، تغییر چندانی محسوب نشود اما یک گام به سمت جلو محسوب شده و با حذف کامل دامنه نوسان و حجم مبنایی که شاید در زمان خود تصمیم خوبی بوده اما در حال حاضر حجم معاملات بازار سرمایه را با اختلال مواجه کرده، قطعا معاملات روانتری در بازار سرمایه شاهد خواهیم بود. عباسی تصریح کرد: بهطورکلی معتقدم بازار سرمایه باید به سمت حذف کامل دامنه نوسان حرکت کند، اما تحقق این هدف نیازمند اقداماتی ازجمله حذف حجممبنا، باز شدن معاملات دوطرفه، راهاندازی سایر آپشنهایی که در کشورهای دیگر رواج دارد و از همه مهمتر افزایش عمق بازار سرمایه است. وی خاطرنشان کرد: بازار سرمایه ما به بلوغ کافی برای حذف دامنه نوسان معاملات رسیده و این بازار حدود نیمقرن قدمت داشته و حتی قوانین و مقررات این بازار هم از سال ۱۳۸۳ تدوینشده و روزبهروز هم در حال تغییر و بهروزرسانی است. وی اظهار کرد: اگرچه این بازار نسبت به بورس بعضی کشورها، بازار نوپایی است، اما هیچ ضرورتی ندارد که ۲۰۰ سال صبر کنیم و بعد به سمت بازاری پویاتر حرکت کنیم. میتوان از تجربه سایر کشورها در این زمینه استفاده کرد و به شکل مطلوب، مسیر طی شده را سریعتر و امنتر طی کرد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد