28 - 10 - 2021
اکران موقت تغییر؟
آرزو فرشید– سهشنبه این هفته روز پرخبری بود. از یک طرف حمله سایبری به اختلال در جایگاههای سوخت که شهر را بهم ریخته بود. از طرف دیگر افشای یک تخلف و رانت استخدامی در شهرداری تهران که ازجمله مهمترین ارکان حکومتی به حساب میآید. پیشتر اینگونه نبود اما این بار صداوسیما هم پا به پای سایر رسانهها در داخل و خارج و حتی شبکههای اجتماعی و فضای مجازی هر دو موضوع را پیگیری و اطلاعرسانی کرد!
این رویکرد به واسطه پیشینه سازمان عریض و طویل صداوسیما تعجبآور بود و این تعجب بیشتر شد وقتی که علیرضا خدابخشی، معاون سیاسی سازمان در استوری اینستاگرامش نوشت: «سهشنبه در پی اختلال در سامانه کارت سوخت، آقای دکتر جبلی شخصا به صورت مستقیم حدود دو ساعت هدایت بخشهای خبری را بر عهده داشتند. آنچه من انجام دادم صرفا قطع برنامههای همه شبکههای رادیویی و پخش خبر فوری بود که البته به همکارانم خیلی فشار آوردم و امیدوارم من را درک کنند.»
عملکرد صداوسیما در این قضیه با واکنشهای بسیار زیادی همراه بود. استقبال گستردهای از این رویکرد رییس جدید سازمان یعنی جبلی و همکارانش صورت گرفت و همین استقبال زمینه برخی بدبینیها هم شد.
کاربران و چهرههای سیاسی با گرایشهای مختلف از رویکرد صداوسیمای تحت مدیریت جبلی استقبال کردند. مثلا حسامالدین آشنا مشاور رییسجمهور در دولت روحانی توییت کرد: «دیروز صداوسیما نشان داد میتواند رسانه ملی و آن معاونت هم نه معاونت سیاسی بلکه معاونت خبر باشد.» سیدمحمود رضوی از چهرههای نزدیک به قالیباف نوشت: «اختلال در جایگاههای سوخت با سکوت رسانه میتوانست به بحران در کشور ختم شود، اما اطلاعرسانی سریع، صریح و برخط صداوسیما روایت غالب و اصلی را شکل داد و حتی برخی نهادهای غالبا محافظهکار را وادر به اطلاعرسانی کرد. استمرار این رویکرد اعتماد مردم به رسانه ملی را ترمیم خواهد کرد.» و عبدالرضا داوری، از یاران سابق و دشمنان فعلی احمدینژاد هم توییت کرد: «اگر پیمان جبلی بتواند نظام اطلاعرسانی در صداوسیما را با همین فرمانی که آغاز کرده ادامه دهد، تردیدی نیست که دکان شبکههای بیگانه در ایران را تخته کرده و نگاه بیننده ایرانی را به داخل خواهد چرخاند.»
استقبال سیاسیون با گرایشهای مختلف از رویکرد صداوسیما اما درحالی بودن که خیلی از کاربران برای پذیرش مردمی و ملی شدن این رسانه تردید داشتند. بسیاری از توییتها و کامنتها بر این مبنا بود که رسانه ملی و رییس آن اگر واقعا برای بازگشت به سوی مردم اراده کردهاند باید گامهای بلندتر و جدیتری هم بردارند.
ما نیز در «جهان صنعت» نظر برخی سیاسیون و اهالی رسانه را در این باره پرسیدهایم و جالب آنکه حتی بدبینها هم از عملکرد اخیر صداوسیما استقبال میکنند. خوشبینها سر ذوق آمدهاند اما گروهی دیگر هستند که رویکرد سهشنبه اخیر صداوسیما را یک نشانه، مقدمه و گام ابتدایی تلقی کرده و منتظر ادامه این راه ماندهاند.
صبر و انتظار
احمد مازنی، رییس کمیسیون فرهنگی در مجلس دهم ازجمله آنهایی است که میخواهد برای امیدوار شدن به رسانه ملی منتظر بماند. او به «جهانصنعت» گفت: «برای قضاوت درباره مدیریت جدید صداوسیما هنوز زود است. باید منتظر ماند و دید که آقای جبلی چه راهبردهایی را در سازمان اعلام میکند و چه حرف و اقدام تازهای خواهد شد.»وی تاکید کرد: «اگر ما به اندازهای قانع شویم که پیگیری یک مساله با شائبه فساد در صداوسیما پیگیری شود یا درباره مساله بحرانسازی مثل بنزین اطلاعرسانی شود، درست نیست. این خیلی کم است. صداوسیما اشکالات ساختاری دارد که با این گزارشها و رفتارها اصلاح نمیشود.»به گفته این نماینده پیشین مجلس «مردم به دلیل کاهش اعتمادشان نسبت به مسوولان، رفتارهای حاکمان و سوءتدبیرهایی که در سالهای گذشته شاهد بودهاند رویکرد صبر و انتظار را در پیش گرفتهاند. در مورد صداوسیما هم همینطور است و اگر حرکتی را مشاهده کنند با اطمینان آن را مثبت ارزیابی نکرده و به پای اقدامات ابتدایی میگذارند.»
با یک گل بهار نمیشه
محمد هاشمی، فعال سیاسی اصلاحطلب که سابقه مدیریت سازمان صداوسیما را نیز دارد هم همین نظر را دارد. او در گفتوگو با «جهانصنعت» گفت: «من گزارشهای صداوسیما درباره دو موضوع بنزین و آقای زاکانی را ندیدم که قضاوت کنم. اما مساله این است که الان در فضای مجازی مطالب مختلفی بیان میشود که برخی صحیح است و برخی هم نیست. اطلاعرسانی درباره مشکل ایجاد شده در توزیع بنزین و یا حواشی مربوط به آقای شهردار هم ازجمله اخباری است که مردم دوست دارند درباره آن بدانند. رسانه ملی هم اگر به این مسائل و مشکلات بپردازد شاید از جهت مردمی مطلوب باشد.»وی افزود: «اما باید در نظر داشت که با یک گل بهار نمیشود. دقت داشته باشید که رسانه ملی با دادن دو تا خبر از یک جریانی، ملی نمیشود. ما شاهدیم که حضور جریانهای سیاسی در صداوسیما عادلانه نیست. مثلا اصلاحطلبان یا اعتدالگرایان در هیچ برنامهای نیستند. مرحوم آقایهاشمی فرمانده جنگ بود اما وقتی هفته دفاع مقدس میشود در هیچکدام از برنامههای صداوسیما نام و تصویری از ایشان نمیبینیم. همچنین شخصیتهای دیگری در کشور هستند که کلا ممنوعالتصویر یا ممنوعالخبر هستند. یعنی با یک خبر این رسانه، ملی نمیشود.»وی تاکید کرد: «صداوسیما وقتی ملی است که طبق تعریف امام باشد. امام فرمودند صداوسیما دانشگاه عمومی سراسری است. دانشگاه است یعنی باید جنبه آموزندگی داشته باشد. عمومی است یعنی برای همه مردم است نه یک قشر و جریان سیاسی خاص. سراسری است یعنی مربوط به همه کشور است. اینها را اما در صداوسیما نمیبینیم و فقط یک جریان خاص در صداوسیما حضور دارند و نمیتوان به آن رسانه ملی گفت.»
حاشیهای و بیفایده
یکی دیگر از آن بدبینها احمد زیدآبادی، روزنامهنگار است. او به «جهانصنعت» گفت: «من خیلی پیگیر اخبار صداوسیما نیستم و ندیدیم که دو موضوع اخیر چطور پوشش داده شده است. اما تا جایی که برنامههای سیاسی را گاه میبینیم، معتقدم که همچنان در جهت توهمزایی و گمراه کردن مردم و مسوولان حرکت میکند. تا وقتی هم که در آن زمینهها تغییری ایجاد نشود، این بحثهای حاشیهای، فایدهای ندارد.»
ارزیابی بر مبنای خوشبینی
محمد عطریانفر، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران اما اگرچه به آنهایی که تغییر در صداوسیما را باور ندارند، حق میدهد بدبین باشند اما خودش خوشبین است. او به «جهانصنعت» گفت: «من معمولا صداوسیما را نمیبینم و در جریان جزئیات این اطلاعرسانی نیستیم اما واقعیت این است که اگر صداوسیما در زمان مقرر و به موقع برخی از نارساییها و نابسامانیهای جاری زندگی مردم را منتقل کند، اقدام خوبی کرده و باید از این استقبال کرد.»وی افزود: «درباره اینکه برخی پرداختن به مساله انتصاب داماد زاکانی را یک رویکرد مبتنی بر رقابتهای درونجریانی میدانند، باید بگویم که این هم دور از نظر نیست، زیرا اگر عملکرد صداوسیما را از نظر تاریخی بسنجیم و به پیشینه بدی که در این زمینه دارد توجه کنیم، خیلی نمیتوانیم به افرادی که چنین تفسیر و داوری دارند، ایراد بگیرم. اما من از آنجایی که فرد خوشبینی هستم معتقدم که باید از این رویکرد استقبال و صداوسیما را تشویق کرد. حتی اگر برخی، موارد اخیر را نوعی تسویهحساب درونتشکیلاتی تعبیر کنند به نظر من نفس اینکه صداوسیما نابسامانیها را مطرح و مسوولان را در قبال آن پاسخگو کند، خوب است و باید از آن استقبال کرد.»این فعال سیاسی اصلاحطلب در پاسخ به اینکه آیا رسانه ملی به سوی ملی شدن میرود؟ گفت: «وقتی میگوییم رسانه ملی یعنی صداوسیما باید بیش از هرکسی پاسخگوی ملت باشد و دغدغههای ملت را منتقل کند. از این جنبه مردمی بودن از جمله وظایف ذاتی صداوسیما است که باید بر آن تاکید کرد. ضمن اینکه تغییر مدیریتها میتواند در عملکرد تاثیراتی داشته باشد.»
تغییر رویکرد ولو موردی و محدود
شهربانو امانی عضو شورای شهر پنجم نیز از دیگر چهرههای سیاسی است که با رویکرد تازه صداوسیما همزمان با تغییر مدیریت در آن با عینک خوشبینی مینگرد. او در گفتوگو با «جهان صنعت» گفت: «اگر صداوسیما اخبار، حوادث، وقایع و توانمندیهای کشور را بر اساس نظر مردم و بدون دخل و تصرف جناحی، باندی و سلیقهای منتشر، اطلاعرسانی و آگاهیرسانی کند، طبیعتا مردم ایران اخبار را از شبکههای داخلی اعم از استانی و سراسری پیگیری خواهند کرد و بر اساس آن سعی میکنند که به حل مسائل کشور کمک کنند.»وی افزود: «متاسفانه تا امروز صداوسیما همان طور که رییسجمهور سابق هم گفت میل بوده، یعنی سیاستگذاری و شورای نظارت بر صداوسیما به نحوی عمل کرده که مردم نتوانند اخبار صحیح و درست را از صداوسیمای جمهوری اسلامی دریافت کنند و بیشتر به شبکههای خارج از کشور رو آوردند. به خصوص که در این زمانه دیگر هیچ کشوری نمیتواند دور خود حصار کشیده و اخبار را محدود کند.»امانی با اشاره به اینکه «هزاره سوم، هزاره اطلاعات و آگاهی سراسری و جهانی است» گفت: « مردم از هر طریقی که شده به اخبار درست دسترسی پیدا میکنند. شبکههای اجتماعی و تلویزیونهای ماهوارهای و اینترنتی هم در این امر نقش قابلتوجهی دارند. حال اگر صداوسیما در دوره جدید خود حتی به صورت مورد، قطرهچکانی و محدود این رویکرد را در پیش بگیرد ما از آن استقبال میکنیم. این در واقع تلاشی است برای قرار گرفتن در کنار مردم و مردم ایران هم بسیار هوشمند هستند، کشور خود را دوست دارند و انقلاب کردهاند تا قدرت در یک دایره محدود متمرکز نباشد. این امر در قانون اساسی هم مشخص است. مردم هرجا که ببینند نظر و خرد جمعی تاثیرگذار بوده، همراهی و همدلی بیشتری میکنند.»وی ابراز امیدواری کرد که «این رویکرد صداوسیما مقطعی نباشد و ادامه یابد.»
نشانههای مثبت
بیژن مقدم فعال رسانهای اصولگرا هم از جمله آنهایی است که با مشاهده عملکرد رسانه ملی در ماجرای حمله سایبری و اقدام غیرقانونی زاکانی سخت به تغییر رویه صداوسیما امیدوار شده است. او در گفتوگو با «جهان صنعت» در این رابطه گفت: «صداوسیما به دو جهت در فضای رسانهای واکنش مثبتی را دریافت کرد. زمانی که فکر کرد حقی ضایع شده و کار غلطی مثل انتصابی که توسط آقای زاکانی صورت گرفته خیلی سریع وارد شد، حرفهای قبلی او را یادآوری کرد و نشان داد که این حرف و عملها با هم سازگار نیست. اگر در چارچوب سیاسی نگاه کنیم قاعدتا نباید این کار انجام میشد، اما چون انجام شد، این تصور شکل گرفت که با تحولات مدیریتی در داخل صداوسیما از نظر رویکرد نیز تحولی ایجاد شده است. از تغییر غالبا استقبال شد.»وی افزود: «در قضیه اختلال جایگاههای سوخت هم دو نکته وجود داشت. یکی واکنش سریع و یکی هم بیان اطلاعات درست. در رخدادهای سالهای گذشته دیده بودیم که صداوسیما آنقدر محتاط بود که شاید نسبت به اتفاقات خیلی مهم هم تاخیر چندساعته داشت. توجیهشان هم این بود که ما رسانه رسمی هستیم و باید نظر دستگاههای مختلف را بپرسیم و این فرآیند طول میکشد. این بار اما دیدیم که این کار خیلی سریع انجام شد و صداوسیما در فاصله کوتاهی وارد شد، مساله و مشکل را بیان کرد، به صحنه رفت، پمپبنزینها را نشان داد، با مردم حرف زد و بعد هم گفت که حمله سایبری بوده و ادامه ماجرا. همین شد که وقتی از فرآیند حل مشکل سخن میگفت مردم اعتماد کردند.
دلیلش این بود که خبر اولیه به درستی اعلام شد و رسانههای بیگانه حرف بیشتری برای گفتن نداشتند.»مقدم در پاسخ به اینکه آیا این رویکرد مقدمه آن است که بعد از این اگر اعتراضی در گوشهای از کشور شکل گرفت، صداوسیما نادیده نگیرد؟ یا به چهرهها و جریانهای سیاسی رقیب هم فرصت حضور دهد؟ گفت: «ما درباره تصمیمات بعدی آنها خبری نداریم، اما این را نشانه خوبی از یک فهم درست نسبت به اتفاقات بیرونی تلقی میکنیم. یک کار حرفهای و مسوولانه انجام شد. یعنی وقتی تشخیص داده شد که یک رفتار غلط در دستگاههای دولتی انجام شده، نقد صورت گرفت و وقتی هم اتفاقی افتاد به سرعت با مردم در میان گذاشته شد و پیگیری شد. این یک نشانه است و اگر تکرار شود انشالله همان مسیر برگرداندن اعتماد مردم به رسانه ملی را شاهد خواهیم بود. الان نمیتوان قضاوت کرد چون سیاستها را نمیدانیم، اما از همینجا میتوان نشانهگذاری کرد و از صداوسیما تقدیر کرد، چون این روش جواب داد. همین استقبال سبب میشد که این مسیر را ادامه بدهند.»
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد