4 - 07 - 2021
قیام علیه اینترنت
معصومه معظمی- طرحی که کمیسیون فرهنگی مجلس یازدهم به ریاست مرتضی آقاتهرانی، روحانی نزدیک به جبهه پایداری و از یاران محمود احمدی نژاد، تهیه کردهاند و قرار است در صحن علنی به تصویب برسد، به گفته بسیاری از کارشناسان و صاحبنظران طرحی برای محدودسازی اینترنت و کاربران فضای مجازی و ایجاد ممنوعیت و محدودیت برای دسترسی به گردش آزاد اطلاعات است.
طرحی که ششم تیر به صحن مجلس رفت و با واکنش منفی و اعتراضی کاربران فضای مجازی و برخی سیاسیون همراه شد. به همین دلیل محمدصالح مفتاح چهره نزدیک به محمدباقر قالیباف در توئیتی نوشت: «قالیباف در جمع روسای کمیسیونهای مجلس گفت فقط موضوعات اضطراری و ضروری باید در دستور کار مجلس باشد.»
او در عین حال گفت که طرح «ساماندهی پیامرسانهای اجتماعی» با نظر قالیباف از دستور کار مجلس خارج شده است. اما ظاهرا زور جبهه پایداریها به خواست قالیباف چربیده است، چراکه آقاتهرانی روز پنجشنبه این خبر را تکذیب کرد و گفت که این طرح به قوت خود باقی است و به عنوان اولویت کمیسیون فرهنگی، تا «به نتیجه رساندن آن قانون مردانه ایستاده» است! او همچنین گفت که «این طرح بالاخره پس از سالها معطلی کارش به انتها رسیده و کمیسیون فرهنگی به زودی آن را به صحن علنی مجلس خواهد برد.»
پس از او، مجتبی یوسفی عضو هیات رییسه مجلس هم گفت که این طرح از دستور کار مجلس خارج نشده است؛ خبری که دوباره مورد توجه رسانهها و فضای مجازی قرار گرفت. او مدعی شد که چون دستورهای زیادی برای مجلس در نظر گرفته شده بود، نمایندگان نتوانستند این طرح را بررسی کنند.
مجلس به دنبال ایجاد محدودیت
برای فضای مجازی نیست
اگرچه صحبتهایی پیرامون این طرح درخصوص ایجاد محدودیت برای فضای مجازی توسط مجلس انقلابی است، اما ولی اسماعیلی سخنگوی فراکسیون انقلاب اسلامی مجلس به نقل از رییس کمیسیون فرهنگی مدعی شد که مجلس به دنبال ایجاد محدودیت برای فضای مجازی نیست.برخی کاربران فضای مجازی با اشاره به بندهایی از طرح فوق تاکید دارند که نمایندگان به دنبال جرمانگاری در استفاده از شبکههای اجتماعی هستند.
اما جلال رشیدی کوچی، از نمایندگان امضاکننده این طرح طی گفتوگویی مدعی شده که «مجلس به دنبال فیلترینگ نیست». این عضو کمیسیون امور داخلی و شوراهای مجلس یازدهم بیان کرد: «هیچ جای طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی بحث فیلترینگ یا محکوم کردن افرادی که از فیلترشکن استفاده میکنند، نیامده و مردم به نظرات افراد مغرض توجه نکنند.»
با این حال برخی از کارشناسان بر این باورند که بندها و تبصرههای پیشنویس این طرح منجر به تغییرات اساسی در حوزه اینترنت و شبکههای مجازی میشود که میتواند به محدودیتهای فراوان بینجامد. از این رو، سازمان نظام صنفی رایانهای استان تهران در بیانیهای اعلام کرد که اشکالات طرح «حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی» به مراتب بیشتر از مزایای آن است. به همین دلیل این سازمان توصیه کرد تا طرح مذکور کنار گذاشته شده و طرحی جدید با مشارکت مجلس، دولت و بخش خصوصی تدوین شود. اما ظاهرا گوش شنوایی وجود ندارد.
طرحی با ایرادهای ظاهری و محتوایی
گفتنی است این طرح مفصل در ۳۴ ماده تنظیم شده و اجرای آن به کمیسیونی ۲۰نفره سپرده شده که غیر از دو حقوقدان سایر اعضای آن را مقامات بلندپایه سیاسی و نظامی از جمله وزیر ارتباطات، وزیر اطلاعات، فرمانده کل سپاه پاسداران، رییس ستاد کل نیروهای مسلح، فرمانده نیروی انتظامی، رییس سازمان پدافند غیرعامل، رییس سازمان صداوسیما و رییس سازمان تبلیغات اسلامی تشکیل میدهند؛ طرحی که اگرچه کاستیها و انتقادات فراوانی از نظر محتوایی دارد، اما به طور کلی از نظر ظاهری هم دارای لحن و ادبیاتی نظامی است. مثلا برای نظارت بر فضای مجازی از اصطلاح «مرزبانی فضای مجازی» استفاده شده است. عباراتی که به خوبی نشانگر تفکر برخی از افراد است که به عنوان طراح، پشت چنین طرحهایی نشستهاند!اگرچه نمایندگان مجلس یازدهم و طراحان و موافقان آن سعی دارند این طرح را به عنوان کاتالیزور و جداکننده حق از باطل و فضای سالم از ناسالم به کار ببرند، اما مخالفان به خوبی میدانند که چنین طرحهای امتحان شدهای، از پیش شکست خوردهاند و خروجی دیگری ندارد، چرا که در عصر اطلاعات، ایجاد محدودیت برای فضای مجازی نه کاری عقلایی و نه مقرون به صرفه است و مخاطبان از هر راه ممکن میکوشند به اطلاعات روز دسترسی پیدا کنند و راه دور زدن قانون را به خوبی پیدا کنند.
نکته قابل توجه دیگر اینکه روز پنجشنبه ایلان ماسک مدیرعامل شرکت اسپیسایکس در کنگره جهانی موبایل ۲۰۲۱ در بارسلون گفت که «اینترنت ماهوارهای پرسرعت استارلینک تا یک ماه دیگر در دسترس جهان قرار میگیرد». در این صورت، این سوال مهم از طراحان طرح استفاده از اینترنت ملی و محدودکننده فضای مجازی مطرح است که چه راهکاری برای مقابله با اینترنت ماهوارهای خواهند داشت؟! بنابراین به نظر میرسد که طرح فوق، تنها راهی برای هدررفت بودجه بیتالمال است.ضمن اینکه تجربههای مشابه ممنوعیت و محدودیت استفاده از ویدئو و ماهواره و فیلترینگ و… به خوبی میزان موفقیت چنین طرحهایی را نشان میدهد.
الگوبرداری اینترنت ملی از کشورهای کمونیستی!
البته مجید نصیرایی سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس یازدهم با اصرار بر کارشناسانه خواندن طرح فوق به «جهانصنعت» گفت که «پایه و اساس این طرح، استفاده از پیامرسانهای داخلی و سامان دادن به فضای مجازی است.»
او توضیح داد: «اینکه فعلا استفاده از فضای مجازی قاعده و چارچوبی ندارد و کسی پاسخگوی سوءاستفادهها از این فضا نیست و هر حرف و بحث خلاف واقعی که در این فضا مطرح میشود، کسی مسوولیتش را نمیپذیرد، باید ساماندهی شود. هدف ما از این طرح این است که خدماتدهی در فضایی امن و باکیفیت صورت گیرد و مسوولیت آن با افراد مشخصی باشد.»ا
ین نماینده اصولگرای مجلس یازدهم تاکید کرد که هدف ما داشتن اینترنتی در بستر ملی است؛ موضوعی که امتحانش را در دنیا پس داده و بسیاری از کشورهای پیشرفته مثل چین از آن به خوبی بهره بردهاند و کشورهای پیشرفته دیگر آن را امتحان کردهاند!البته منظور این عضو کمیسیون فرهنگی مجلس از کشورهای پیشرفتهای که اینترنت ملی را امتحان کرده و به نتیجه رسیدهاند، کشورهای کمونیستی مثل چین و کوبا و خصوصا کرهشمالی است! این نماینده مجلس یازدهم در پاسخ به این پرسش که ماهواره اینترنتی تا یک ماه دیگر در دسترس جهان قرار خواهد گرفت و به نظر میرسد، این طرح شما از پیش شکستخورده است و حتی در موارد مشابه هم شاهدیم که چنین طرحهای محدودیتی موفق نبودهاند، گفت: «همانطور که برای ساماندهی فضای مجازی این طرح را تهیه کردهایم، برای مقابله با اینترنت ماهوارهای هم طرح دیگر تدوین و آماده خواهیم کرد!»
طرحی برای محدودسازی گردش آزاد اطلاعات
برخلاف این عضو کمیسیون فرهنگی مجلس یازدهم، مهدی آیتی معتقد است چنین طرحهایی که امتحانشان را از قبل پس دادهاند، مثل ممنوعیت استفاده از ماهواره و فیلترینگ سرانجامی ندارد و دولت و مجلس دراین باره موفقیتی به دست نخواهند آورد.این فعال سیاسی اصلاحطلب و نماینده دور ششم مجلس به «جهانصنعت» گفت: «رییس کمیسیون فرهنگی مجلس یازدهم تاکید دارد که تا سرانجام رساندن این طرح ایستادگی میکنند و اینترنت ملی را راه میاندازند، در حالی که این حرف، تجربه شکستخورده چند دوره جمهوری اسلامی است.»آیتی ادامه داد: «اینترنت ملی الگوی کشورهای استبدادی و کمونیستی مثل چین و تا حدی روسیه، کوبا و شدیدتر از همه کرهشمالی است. وقتی در جمهوری اسلامی شعار آزادی، عدالت و دموکراسی میدهیم و معتقدیم قانون اساسی ما از قانون اساسی فرانسه هم پیشرفتهتر است و آزادیهای حقوق سیاسی و شهروندی و مدنی مردم ما بیش از سایر دنیاست، پس محدودیت حقوق اساسی مردم مثل آزادی بیان، آزادی قلم و اندیشه که در قانون اساسی هم آمده، نقض غرض است.
بنابراین باید طبق قانون خودمان عمل کنیم و گردش آزاد اطلاعات را زیر سوال نبریم.»این نماینده اصلاحطلب ادوار مجلس تصریح کرد: «این تجربه شکستخورده در دورههای قبل نشان میدهد هر کجا کشوری مقابل حقوق اساسی مردم بایستد و در مقابله با تکنولوژی و فناوری جدید و فناوری اطلاعات مقاومت کند، مردم راه خودشان را پیدا میکنند. پس مجبوریم به پیشرفتهای تکنولوژیک دنیا تن بدهیم. اگر آن را قبول نکنیم، ماهوارههای اینترنتی نسل جدید همه چیز را به دست خواهد گرفت. حتی گوشیهای همراه نسل جدید ماهوارهای خواهد بود و هر فردی به همراه خودش اطلاعات جهانی خواهد داشت. پس کسی منتظر نمیماند که مجلس به آنها اجازه استفاده از اطلاعات روز دنیا را بدهد یا ندهد.»آیتی تاکید کرد: «کسانی که دانش و اطلاعات جهانی ندارند، مقابل تکنولوژی و فناوری میایستند. اما باید بدانند این بازگشت به عقب است و قطعا با نارضایتی عمومی مواجه خواهد شد و مخاطبان راه خودشان را پیدا میکنند.»او ادامه داد: «اگر دنبال جلب افکار عمومی هستیم، باید با مردم شفاف باشیم و صادقانه بگوییم حاضریم از تکنولوژیهای روز جهان استفاده کنیم اما به خانوادهها آموزش فرهنگی بدهیم تا خودشان در مقابل فرزندانشان فیلترینگ خانوادگی انجام دهند نه اینکه دولت و حکومت وارد حریم مردم شود و با اعمال زور بخواهد فیلترینگ را اعمال کند و استفاده از فضای مجازی و دسترسی به گردش آزاد اطلاعات را محدود کند.»
این فعال سیاسی اصلاحطلب اصرار بر تصویب چنین طرحهایی را هزینهبر و بینتیجه دانست و گفت که برخی به دنبال رادیکال کردن بیشتر فضای جامعه هستند در حالی که این رفتار باعث نارضایتی مردم خواهد شد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد