9 - 12 - 2019
کاهش ریسک سهامداران
گروه بورس- راهاندازی ابزار «فروش استقراضی یا فروش تعهدی» در راستای استفاده از ابراز نوین مالی در بازار سرمایه در دستور کار قرار گرفته و دستورالعمل آن روز گذشته در هیاتمدیره سازمان بورس به تصویب رسید. براساس این دستورالعمل سرمایهگذاران میتوانند از ابزارهایی همچون آتی سبدها، استفاده و خود را در مقابل ریسکهای احتمالی ایمن کنند. به اعتقاد کارشناسان بازار سرمایه قرارداد فروش تعهدی، امکان سودآوری مناسب از فرصتهای بازار را فراهم و به عنوان ابزار پوشش به فعالان بازار سرمایه کمک خواهد کرد. همچنین سرمایهگذاران میتوانند برای پوشش ریسک معاملات خود از این ابزار استفاده کرده و خود را در مقابل نوسانات نامطلوب قیمت اوراق بهادار پایه مصون نگه دارند.
در همین ارتباط محسن خدابخش مدیر نظارت بر بورسهای سازمان بورس و اوراق بهادار میگوید: بحث فروش تعهدی که در کمیته فقهی سازمان بورس با مکانیسم عقد وکالت طراحی شده، اخیرا تحت عنوان فروش تعهدی مورد تایید قرار گرفته است. دستورالعمل فروش تعهدی در مراحل نهایی است و تا زمانی که به سرانجام میرسد، سرمایهگذاران میتوانند از ابزارهای دیگری مانند آتی سبدها، استفاده و خود را در مقابل ریسک ایمن کنند.
وی با بیان اینکه یکی از الزامات موفقیت ابزارهای مالی کلاسیک نیازهای فنی و نرمافزاری است، اضافه کرده است: سازمان در حال ایجاد تدارکات فنی در این زمینه است تا بتواند هرچه زودتر فروش تعهدی را در بازار سرمایه راهاندازی کند. به گفته مدیر نظارت بر بورسهای سازمان بورس و اوراق بهادار؛ قرارداد فروش تعهدی، امکان سودآوری مناسب از فرصتهای بازار را فراهم و به عنوان ابزار پوشش به فعالان بازار سرمایه کمک خواهد کرد.
خدابخش در پاسخ به این سوال که هماکنون به جز ابزار فروش تعهدی چه ابزار مالی دیگری در دست طراحی است، گفت: در حال حاضر تمرکز اصلی روی بحث فروش تعهدی خواهد بود اما هر زمان بورسها ابزارهای جدید و هیبرید را برای طرح در کمیته فقهی پیشنهاد دهند پس از تدوین دستورالعمل و تصویب در هیاتمدیره به تناسب اعلام خواهیم کرد.
وی افزود: هماکنون بازار سرمایه هم اختیار معاملات و هم قراردادهای آتی تک سهم و قراردادهای آتی که روی کالاهای فیزیکی مانند زعفران تعریف شده و هم قراردادهای آتی سبد سهام را دارد، بنابراین با لحاظ کردن مشتقات، با فروش تعهدی این سبد کامل خواهد شد.
جلوگیری از تشکیل حباب
در همین ارتباط کیوان شیخی کارشناس بازار سرمایه در گفتوگو با «جهانصنعت» با بیان اینکه معاملات فروش استقراضی از ابزارهای مفیدی است که میتواند بازار سرمایه کشور را از یک طرفه بودن نجات دهد یادآور شد: در حال حاضر معامله فروش تعهدی به دلیل اینکه اعطای قابلیت دو طرفه بودن دارد میتواند موجب جلوگیری از تشکیل حباب قیمت و دستکاری در قیمت شود.
شیخی، با اشاره به اینکه این روش معاملاتی میتواند ارزش ذاتی شرکتها و سهام را مشخص کند، یادآور شد: در حال حاضر معامله فروش استقراضی مسوولیت افزایش نقدشوندگی و کارایی در بازار را عهدهدار است و از وقوع بحران در بازار جلوگیری میکند و در نهایت موجب کسب درآمد در شرایط صعودی و نزولی در بازار سرمایه میشود.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه در حدود سه قرن از ورود این ابزار به بورسهای پیشرفته دنیا میگذرد افزود: این مدل معامله قدمت بسیار زیادی دارد. وی با اعلام اینکه فروش استقراضی سبب میشود تا آنچه مالکیت آن برای سرمایهگذار نیست، به فروش برساند افزود: با استفاده از قرض کردن یک نوع دارایی یا ابزار که قصد فروش کوتاهمدت آن را در قیمت کنونی بازار دارید، فروش استقراضی را اجرا میکنید. شیخی ادامه داد: در صورتی که قیمتها پایین آمد و شما آن دارایی و ابزار را دوباره خریداری کردید، آن را به صاحبش بازمیگردانید و از اختلاف قیمت خرید و فروش خود، سود خواهید برد. این موضوع موجب دو طرفه شدن بازار میشود.
نقطه شروع ابزارهای مالی مناسب نیست
از سوی دیگر حمید فاروقی، مدیر سرمایهگذاری صندوق کارگزاری پارسیان با بیان اینکه ابزارهای مالی در ایران پیشرفتی نداشته است اظهارداشت: در صورتی که بخواهیم در حوزه بازار سرمایه صحبت کنیم، ابزارهای نوین مالی در این بازار پیشرفت زیادی نداشته است. به عنوان نمونه بازار سهام زمانی ابزار سوئیچر سهام را معرفی کرد که خیلی مورد استقبال قرار نگرفت و سپس روی ابزار اختیار تبعی خرید و فروش کار شد که این ابزار هم مورد اقبال از سوی معاملهگران قرار نگرفت. اخیرا هم اختیار خرید و فروش طراحی شد که این هم تقریبا به سرنوشت ابزارهای قبلی دچار شد. به نظر میرسد نحوه ارائه این ابزارها از اهمیت زیادی برخوردار است چراکه این ابزارها با نرمافزار خیلی خاصی امکان خرید و فروش داشت که آنچنان فراگیر نبود.
وی افزود: واقعیت این است که ما در حوزه ابزارهای نوین هنوز فروش استقراضی را راه نینداختیم بلکه تنها در بازار بدهی است که بخش ابزارهای نوین مانند بازار مشتقه و صکوک اسلامی، سلف موازی و سایر اوراق جدید دیگر کارکرد خوب و کمککنندهای داشته است به اینگونه که تامین مالی را برای شرکتهای حاضر در این بازار تسهیل کرده است. هنوز هم در این بازار جای کار برای اینگونه ابزارها وجود دارد.
این کارشناس بازار سرمایه درباره علت عدم رواج این ابزارها در بازار سرمایه ایران گفت: نکته مهم در این زمینه این است که نقطه شروع این ابزارها نقطه خوبی نبوده است، چراکه اگر ما یک ابزار نوین طراحی کنیم برعکس کل دنیا ابتدا مسائل شرعی آن را رفع و رجوع میکنیم. البته اتفاق مثبت جدید این بوده که اختیار خرید و فروشی که اخیرا طراحی و پیادهسازی شد روی شاخصها بود، اما تنها عیب آن این بود که فقط روی یک نرمافزار این معاملات قابل انجام بود و آن هم نرمافزار مربوط به فهبا بود و سایر نرمافزارهای تدبیر و رایان و... امکان دسترسی نداشتند و این موضوع هم اثرگذار بود.
به گفته این کارشناس بازار سرمایه یکی دیگر از مسائل مربوط به این ابزارها به عمق بازار برمیگردد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد