8 - 10 - 2017
سیاست ناکارآمد وزارت کشاورزی
گروه بازرگانی- بیتدبیری در برخی سیاستهای وزارت جهاد کشاورزی بارها منجر به بههمریختگی بازار و ضرر تولیدکنندگان داخلی شده است اما با این حال، این وزارتخانه مشورت با فعالان بخش خصوصی و صاحبنظران اقتصادی را چندان در دستور کار خود قرار نداده و سیاستهایی را در بازار اعمال میکند که نه تنها هدفگذاری مورد نظر را به دنبال ندارد بلکه به آشفتگی بازار هم دامن میزند. به عنوان مثال چند ماه پیش با کمبود و گرانی قابل توجه پیاز در بازار روبهرو شدیم چراکه سال گذشته به علت بیتدبیری وزارت جهاد کشاورزی تعداد زیادی از کشاورزان نتوانستند محصولات پیاز خود را به فروش برسانند و بخش زیادی از تولیدات آنها فاسد یا سبز شد. از این رو در طول امسال کشاورزان به کشت پیاز اقدام نکردند و این امر باعث شد این محصول در بازار کمیاب و گران شود. علاوه بر سیاستهایی که مربوط به بازار داخلی است، گاهی تصمیماتی در این وزارتخانه گرفته میشود که در نهایت نتایجی عکس هدف دنبال شده را در پی دارد و اوضاع واردات و صادرات کشور را نیز دچار آشفتگی میکند. بر این اساس، سال گذشته با توجه به اینکه واردات محوری محصولات کشاورزی به یکی از معضلات بزرگ کشور تبدیل شده بود، وزارت جهاد کشاورزی تصمیم گرفت به منظور حمایت از تولیدات کشاورزی و اجرای اقتصاد مقاومتی برای محصولات کشاورزی که نیازمند واردات هستیم، سیاستی با عنوان «بازار در ازای بازار» را در دستور کار قرار دهد تا براساس آن، اجازه واردات محصولات کشاورزی تنها در مقابل صادرات مازاد تولید صادر شود. اما در حالیکه وزارت جهاد کشاورزی از سال گذشته سیاست بازار در مقابل بازار را برای تقویت صادرات سیب به کار برد، امسال برخلاف سال گذشته نه تنها صادرات سیب با کاهش قابل توجهی مواجه شد، بلکه واردات موز نیز بیشتر از سال گذشته شد که به گفته رییس اتحادیه صادرکنندگان و واردکنندگان محصولات کشاورزی، نشاندهنده ناکارآمدی این سیاستگذاری است.
ناپایداری سیاستگذاریهای یکشبه
وزارت جهاد کشاورزی سال گذشته برای تقویت محصولات کشاورزی مانند «سیب» سیاستی تحت عنوان بازار در مقابل بازار را وضع کرد که تاجران میتوانستند در قبال صادرات یک کیلو و نیم سیب از تعرفه پایه و پنج درصدی برای واردات یک کیلوگرم موز استفاده کنند که سال گذشته این سیاست جواب داد، به عنوان مثال بیش از ۱۶۲ هزار تن سیب تنها در بازه پنج ماهه نخست به کشورهای مختلف صادر شد که رشد قابلتوجهی را نسبت به سال گذشته نشان میداد. اما امسال این اتفاق نیفتاد و صادرات سیب نه تنها با افت بیش از ۸۰ درصدی از نظر وزنی و ارزشی مواجه شد، بلکه واردات موز نیز اوج گرفت و نسبت به پنج ماهه نخست سال گذشته ۹۹/۴۱ درصد از نظر وزنی و ۱۳/۴۲ درصد از نظر ارزشی افزایش داشت که نشان میدهد سیاست بازار در مقابل بازار وزارت جهاد کشاورزی آن طور که باید جواب نداد و تاجران موز ترجیح دادند این میوه وارداتی را با همان تعرفه ۲۵ درصدی و گرانتر وارد و در بازار با همان نسبت عرضه کنند.
سیبهای صادراتی را دور ریختند
رییس اتحادیه صادرکنندگان و واردکنندگان محصولات کشاورزی در این باره معتقد است که این سیاستگذاریهای یکشبه که بدون مشارکت بخش خصوصی تدوین و ابلاغ میشود نمیتواند پایدار باقی بماند، چراکه در همان سال گذشته تاجران سیبهای بیکیفیت را با قیمت ناچیز خریداری میکردند و پس از گذشتن از مرزها آن را دور میریختند و معدوم میکردند تا بتوانند از تعرفه پنج درصدی واردات موز استفاده کنند که البته این پرونده با ورود وزارت اطلاعات مورد رسیدگی قرار گرفت و جمع شد.
رضا نورانی افزود: اینگونه سیاستگذاریها نمیتواند جواب دهد چراکه هیچ جای دنیا اینگونه نیست که یک واردکننده برای واردات نیازمندی بازار کشورش حتما باید یک محصول را صادر کند و برای آن بازاریابی انجام دهد.
مسوولان از بخش خصوصی کمک بگیرند
رییس اتحادیه صادرکنندگان و واردکنندگان محصولات کشاورزی تصریح کرد: اگر مسوولان میخواهند کمک کنند، باید از بخش خصوصی کمک بگیرند و به جای سیاست بازار در مقابل بازار، زیرساختهای صادرات محصولات کشاورزی را فراهم کنند چراکه بسیاری از کشورهای پیشرفته و حتی کشورهای همسایه مانند ترکیه ضمن فراهم کردن زیرساختهای لازم برای صادرات محصولات کشاورزی از یارانه و مشوق در این زمینه مانند یارانه حمل و نقل و مشوقهای صادراتی قابل توجه استفاده میکنند که هزینه تولید و صادرات را برای تاجران و تولیدکنندگان کاهش میدهد. بنابراین این سیاستگذاریها قدرت چانهزنی و رقابتپذیری تاجران در بازارهای جهانی را افزایش میدهد.
نورانی با بیان اینکه برخی از مسوولان وزارت جهاد کشاورزی میخواستند تعرفه واردات موز را به ۳۲ درصد برسانند تا سیاست بازار در مقابل بازار جواب دهد، به ایسنا گفت: این حرکتها باعث جهش صادراتی نمیشود، بلکه فقط باعث میشود اقشار متوسط نیز مانند اقشار ضعیف نتوانند از محصولاتی مانند موز استفاده کنند.
باید برای صادرات ارزش قائل شویم، چراکه این همه درآمد نفتی به جای آنکه صرف کارها و امور کمارزشتر شود، باید برای تقویت صادرات غیرنفتی به کار گرفته شود که به گفته مسوولان از اهمیت بالایی برخوردار است، اما جایی مشاهده نمیکنیم که برای ارز صادراتی و توسعه صادرات غیرنفتی ارزش قائل باشند.
به نظر میرسد اعمال این سیاستگذاریها برای تقویت صادرات محصولات کشاورزی به ویژه انواع میوه نتوانسته آنطور که باید اثرگذار باشد بهطوریکه امسال شاهد کاهش صادرات سیب و افزایش واردات موز بودهایم که نشاندهنده ناکارآمدی این سیاست بوده است بنابراین مسوولان وزارت جهاد کشاورزی بهتر است با مشورت فعالان بخش خصوصی و صاحبنظران اقتصادی به دنبال راهکاری جدید برای کاهش واردات و فراهم کردن بسترها و زیرساختهای صادرات باشند تا ضمن اشتغالزایی، درآمد ارزی نیز از این طریق بیشتر شود.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد