۳ عنصر ضروری در سرمایهگذاری
احسان سعادتی ، دکتری تخصصی حسابداری، پژوهشگر حوزه حسابداری و مالی و مدرس دانشگاه
سرمایهگذاری در هر کشوری به عنوان یک ابزار تاثیرگذار جهت افزایش داراییهای افراد بوده و همیشه با ریسکهایی همراه است و برای در امان ماندن از ریسکها و حداکثر کردن بازده سرمایهگذاری، ضروری است تا سرمایهگذاران با مفهوم مثلث سرمایهگذاری آشنا شوند. درک مفهوم مثلث سرمایهگذاری باعث خواهد شد تا افراد سرمایهگذار به استراتژیها و تکنیکهای آگاهانه در هنگام سرمایهگذاری واقف شوند. در واقع، هسته اصلی این مثلث از سه ضلعِ بازده، ریسک و زمان تشکیل شده است. این سه عنصر در مثلث سرمایهگذاری به یکدیگر وابسته هستند و ایجاد تعادل میان آنها میتواند به عنوان کلید یک سرمایهگذاری موفق باشد. منظور از بازده یعنی سودی که ناشی از سرمایهگذاری به افراد تعلق میگیرد. از نمونههای بارز برای این مورد میتوان به سود سهام، بهره یا رشد سرمایه (افزایش ارزش بازار سرمایه) اشاره کرد. به بیان سادهتر، بازده به عنوان پاداشی است که به سرمایهگذاران جهت قرار دادن پول خود در یک کار به آنها تعلق میگیرد.
از سویی دیگر، برخلاف بازده، منظور از ریسک از دست رفتن پول افراد است. در واقع، ریسکها عدم قطعیتی است که هر سرمایهگذاری با آن روبهرو است و این وضعیت نامعلوم از عواملی همچون نوسانات بازار، شرایط اقتصادی یا رویدادهای خاص در کسبوکارها رخ میدهد. در نهایت، منظور از زمان یعنی، مدتی که یک سرمایهگذار در آن سرمایهگذاری صرف میکند. به بیانی ساده، منظور از زمان یعنی مدتی که یک سرمایهگذار در آن سرمایهگذاری باید صرف کردده و میتواند از بلندمدت تا کوتاهمدت متغیر باشد. درک این سه رکن برای هر سرمایهگذار بسیار مهم است و باید سرمایهگذاران بدانند که بازده، ریسک و زمان همیشه با هم در ارتباط هستند. به طور مثال، اگر یک سرمایهگذار به دنبال سطح بازده بیشتری از سرمایهگذاری باشد، باید ریسک بیشتری را متحمل شود یا مبلغ سرمایهگذاری شده را برای افق زمانی بلندمدت در آن سرمایهگذاری نگه دارد و بالعکس، چنانچه اولویت یک سرمایهگذار طلب بازده کمتر باشد، باید ریسک کمتری را تحمل یا افق زمانی کوتاهمدت را در هنگام سرمایهگذاری بپذیرد. نباید فراموش کرد ریسک به عنوان بخش ذاتی هر سرمایهگذاری است. در واقع، باید گفت، ریسک بیشتر مصادف است با بازدهی بالاتر یا آسیب ناشی از خسارت بیشتر است. در برخی پژوهشها نشان داده شد که افراد ریسکگریز اعتقاد دارند، ریسک مانند راه رفتن روی یک طناب باریک است و حرکت بیشتر روی این طناب منجر به سقوط خواهد شد اما باید بیان داشت که ریسک دارای مفهوم یکسان برای تمامی افراد نیست. سرمایهگذاریهای مختلف دارای ریسکهای متفاوتی هستند. درک سرمایهگذاران، توجه به اهداف مالی و مدیریت ریسک براساس میزان ریسکپذیری برای هر سرمایهگذاری بسیار ضروری است. یکی از راهکارهای مهم در مدیریت ریسک، ایجاد تنوعبخشی در سبد سرمایهگذاری است. در واقع، سرمایهگذاران میتوانند با توزیع مبلغ قابل سرمایهگذاری در میان گروههای مختلفی از داراییها، صنایع و یا حوزههای مختلف ریسک خطرات سرمایهگذاری را تا حد بسیاری کاهش دهند. بازده به عنوان اصلیترین عامل هر سرمایهگذاری است. سرمایهگذاران میتوانند از طریق تحلیلهای با دقت بالا فرصتهای سرمایهگذاری مناسب را شناسایی کرده و پروژههایی که دارای پتانسیل زیادی جهت بازدهی دارند را انتخاب کنند.
اما سرمایهگذاریهایی که پتانسیل بازده را در درون خود دارند، اغلب دربردارنده ریسک زیاد هستند. تمام سرمایهگذاران باید میان ریسک و بازده یک تعادل ایجاد کنند و براساس میزان ریسکپذیری خود و اهداف مالی خود، از میان گزینههای سرمایهگذاری بهترین را انتخاب کنند. از طرفی، آنها باید توجه داشته باشند هیچ ضمانتی جهت رسیدن به بازده مناسب در هر کدام از فرصتهای سرمایهگذاری وجود ندارد زیرا سرمایهگذاریها چشمانداز یکنواختی نداشته و شرایط بازار میتواند بهسرعت قابلتغییر باشد. به همین دلیل، پیشنهاد میشود جهت افزایش شانس دستیابی سرمایهگذاران به اهداف مالی، آنها به طور مداوم فرصتهای سرمایه را بررسی کرده، از روند بازار آگاهی مناسبی کسب و همچنین سعی کنند خود را با استراتژی سرمایهگذاریها تطبیق دهند.
به همین دلیل است که پژوهشگران حوزه مالی بر درک مفهوم مثلث سرمایهگذاری جهت افزایش بازده و کاهش ریسک ناشی از آن تاکید فراوان دارند. با درک رابطه میان بازده، ریسک و زمان سرمایهگذاران قطعا میتوانند تصمیمات آگاهانه در هنگام سرمایهگذاری اتخاذ کنند. در کلام آخر، ایجاد تعادل مناسب میان این سه عنصر به عنوان کلید سرمایهگذاری موفق در جهت رسیدن به اهداف مالی مورد نظر هر سرمایهگذار است.