14 - 12 - 2019
۹ گلوله مبهم
نعمت احمدی*
پرونده محمدعلی نجفی از آن دست پروندههایی است که در تاریخ کشور بارها نگاه چندباره به آن خواهند کرد. از همین رو است که باید توجهی جدی به آن داشت و هیچ نقطه ابهامی را قبل از گرهگشایی رها نکرد. این پرونده چندین و چند نقطه مبهم در خود داشت که روز گذشته تا پایان سومین جلسه بررسی این پرونده همچنان بیپاسخ ماند. مهمترین این نکات ماجرای ۹ گلولهای است که در این جلسه هیچ سخنی از آن به میان نیامد. از دیگر سو دکمههای پیراهن مردانه موجود در صحنه قتل نیز کماکان روشن نیست چه سرنوشتی پیدا کردند هرچند مهیار (پسر میترا استاد) مدعی شد این دکمهها به پیراهن او تعلق دارد. ابهام در اینباره اما همچنان پابرجاست.
چنین پروندهای با همه پیچیدگیها و نقاط ابهامی که به وضوح توجه را به خود جلب میکنند باید با توجه و نکتهسنجی بیشتری مورد بررسی قرار گیرد. از همین رو است که این سوال مهم همچنان ذهن را درگیر میکند که به راستی این پرونده چرا با بیشترین و غیرعادیترین سرعت ممکن پیش میرود. بسیار عجیب و دور از ذهن بود در شرایطی که هیچ یک از ابهامات مطرح شده وکیل پرونده پاسخ داده نشد جلسه روز گذشته به عنوان سومین جلسه به دفاعیات متهم پایان دهد. به هر روی گودرزی به عنوان وکیل این پرونده در سومین جلسه نیز مسائل مهمی را طرح کرد که باید به همه این مسائل پاسخ داده شود.
از نکات مهم این پرونده باید به لزوم هیات کارشناسی اشاره کرد. پیچیدگی پرونده در مقوله نوع شلیک، فاصله شلیک، تعداد گلولهها و دیگر نکاتی از این دست منجر به آن شد که وکیل متهم خواستار بررسی هیات کارشناسان شد. روشن است که موضوعی تا این اندازه پرابهام را باید از دیدگاههای مختلف و با ظرافتی بیشتر مورد بررسی قرار داد که این روند حاصل نمیشود مگر با حضور هیات کارشناسان. حال آنکه با وجود تاکید گودرزی بر این موضوع در جلسه گذشته این روند تغییر نکرد و شاهد اظهارنظر یک کارشناس بودیم. این البته در حالی است که کارشناس نیز بر این موضوع تاکید کرد که شلیک مستقیم نبوده و همچنان ابهاماتی وجود دارد.
مساله مهم این است که جان یک انسان از دست رفته و دادگاه به این منظور تشکیل میشود که این روند مورد بررسی قرار گیرد. به هر روی این دادگاه باید درباره جان انسان دیگری نیز تصمیم بگیرد و این تصمیمگیری در چنین شرایطی بسیار مهم و اساسی است. نکتههای این پرونده همه حکایت از آن دارد که هیچ عمدی در مقوله قتل وجود نداشته و نجفی به هیچ عنوان نقشه یا برنامهریزی قبلی در اینباره نداشته است. یکی از این نشانهها موضوع نزاعی است که بین خانم استاد و آقای نجفی رخ داده است. نجفی طی دادگاه بارها به این موضوع اشاره کرد که میترا استاد دست او را گرفته بوده است. از همین رو مقوله قتل عمد به طور کلی منتفی خواهد بود.
به هر روی اعلام این جلسه به عنوان آخرین جلسه دفاع بسیار زودهنگام بود و همچنان پرسشهای بسیاری در این پرونده مطرح است. بدیهی است این پرونده با نقایص قابل توجهی به دیوان عالی خواهد رفت و قطع به یقین این نواقص در مرحله بعدی در دیوان عالی کشور مورد توجه قرار خواهند گرفت. در این پرونده همچنان روشن نیست که چرا دقت فدای سرعت میشود. این در حالی است که چنین پروندهای با این میزان از اهمیت خود محل آزمونی برای دادگاههای کیفری کشور است. حفظ شئونات دادگاه کیفری و میزان اهمیت آن نکتهای است که در چنین پروندههایی اهمیتی جدی دارد و نباید نسبت به آن غافل شد.
آنچه در این پرونده باید مورد توجه جدی قرار گیرد البته پرونده شخصیت نجفی نیز هست. نجفی فردی بود که در طول سابقه کار سیاسی و کارنامه کاری خود فری آرام و میانهرو بوده است. از همین رو است که نکته مهم دیگر درباره پرونده او امکان جنون آنی است.
این نکته باید مورد توجه قرار گیرد که چرا او به مرحلهای از خشونت رسیده که وارد چنین روندی شده است.
در چنین مواردی مقوله سبب و مسبب مورد بررسی قرار میگیرد. در ادامه آمر و مقتول را نیز باید مورد توجه قرار داد که همه این موارد عطف به بررسیهای بیشتر خواهد بود.
هرگز نباید این نکته مهم را فراموش کرد که تاریخ حقوقی و آیندگان این پرونده را نظاره خواهند کرد، از همین رو است که باید بیش از پیش مورد واکاوی قرار گیرد.
*کارشناس حقوقی و وکیل پایه یک دادگستری
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد