6 - 07 - 2022
۱۶ هزار میلیارد تومان در انتظار بازار
گروه صنعت- تسهیلات ۲۵ میلیون تومانی خودرو در حالی پس از هیاهوی بسیار پایان یافت که بسیاری از کارشناسان اقتصادی معتقدند این تسهیلات نه تنها به خروج از رکود کمکی نکرد بلکه تنها برای خالی کردن انبار خودروساران طراحی شده بود. بسیاری معتقدند مردم پس از اینکه از این وام مطلع شدند به طور احساسی به صدور چک پرداختند و در ادامه باید در انتظار چکهای برگشتی مردم و آثار آن در اقتصاد نیز باشیم. آنها میگویند: تسهیلات ۲۵ میلیون تومانی آثار کوتاهمدتی خواهد داشت و این تسهیلات کمبهره در صورتی میتوانست سودمند باشد که به افزایش کیفیت و کاهش قیمت منجر شود. عدهای دیگر نیز معتقدند این حجم نقدینگی که این طرح وارد چرخه اقتصادی کشور میکند، میتواند مخرب هم باشد. با اجرای طرح تسهیلات خرید خودرو دو هزار و ۶۶۰ میلیارد تومان اعتبار از سوی بانک مرکزی به شرکتهای خودروساز تزریق میشود که سهم ساپیا بیش از ۱۱۰۴ میلیارد تومان، ایرانخودرو ۱۳۰۶ میلیارد تومان و سایر شرکتها ۲۵۰ میلیارد تومان است.
در قالب طرح تسهیلات خرید خودرو بانک مرکزی ۱۱۰ هزار خودرو را تا سقف ۲۵ میلیون تومان تامین مالی میکند. البته این تسهیلات معادل ۸۰ درصد قیمت خودرو تا سقف ۲۵ میلیون تومان است بنابراین تعدادی از تسهیلات کمتر از ۲۵ میلیون تومان تسهیلات دریافت خواهند کرد.
از جزییات فروش محصولات خودروسازان اطلاعات کاملی در درست نیست و تنها بعد از اتمام چهارمین روز ثبتنام، وزارت صنعت اعلام کرد ۴۷ هزار ۷۳۰ دستگاه خودرو از گروه صنعتی ایرانخودرو و ۳۸ هزار و ۶۰۰ خودرو متعلق به گروه خودروسازی سایپا بوده است. همچنین بیشترین ثبتنام متعلق به پراید با ۲۰ هزار دستگاه و پژو ۴۰۵ با ۱۶ هزار دستگاه بوده است.
براساس این اطلاعات، نسبت ثبتنام برای پراید به کل ثبتنامها ۲۳ درصد بوده است و اگر همین نسبت تا سقف ۱۱۰ هزار دستگاه ادامه داشته باشد، حدود ۲۵ هزار تقاضا برای خرید پراید بوده است. از طرف دیگر میانگین تسهیلات پنج محصول سایپا که شامل تیباsx، تیبا ex، انواع آریو و نیسان تکسوز و انواع وانت نیسان دوگانهسوز ۲۲ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان میشود. با فرض فروش این خودروها به نسبتی یکسان، ۷۰۰ میلیارد و ۶۰ میلیون تومان تسهیلات بابت ۳۱ هزار خودرو شرکت ساپیا به غیر از پراید و ۴۰۴ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان برای پراید توسط بانک مرکزی اختصاص یافته است.
بنابراین در صورتی که ۵۶ هزار خودرو با نسبتهایی فرضشده ثبتنام شده باشد، حجم کل اعتباری که بانک مرکزی به این شرکت از طریق بانکها میپردازد ۱۱۰۴ میلیارد و ۸۶۰ میلیون تومان است.
در زمانی که ۴۷ هزار و ۷۳۰ دستگاه از محصولات ایرانخودرو ثبتنام شده بود، اعلام شد ۱۶ هزار دستگاه پژو ۴۰۵ بوده است که نسبت ۳۳ درصدی را نشان میدهد. با توجه به اینکه سهم ایرانخودرو از فروش محصولات حدود ۵۳ هزار دستگاه اعلام شده، با فرض اینکه ۳۰ درصد ثبتنامها برای پژو ۴۰۵ بوده است، تعداد تقاضای ثبتشده برای این خودرو حدود ۱۶ هزار دستگاه است.
تسهیلات اعطایی برای پژو ۲۳ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان و برای وانت آریسان دوگانهسوز ۱۹ میلیون و ۱۲۰ هزار تومان است. بنابراین ۳۸۱ میلیارد و ۱۵۰ میلیون تومان تسهیلات برای پژو ۴۰۵ اختصاص یافته است. البته آماری از فروش وانت آریسان دوگانهسوز در دست نیست اما با توجه به نوع محصول نمیتوان سهم قابل توجهی از فروش را برای آن متصور بود.
در مجموع با توجه به اینکه محصولات ایرانخودرو در قیمتهای ۳۰ میلیون تومان و بیشتر است، سقف تسهیلات اعطایی برای ۳۷ هزار خودرو دیگر ۲۵ میلیون تومان خواهد بود. بر همین اساس کل منابعی که برای محصولات گروه ایرانخودرو غیر از پژو تخصیص مییابد، ۹۲۵ میلیارد تومان است. جمع این دو عدد، حجم کل اعتبار قابل تخصیص به ایرانخودرو توسط بانک مرکزی در این طرح را به بیش از ۱۳۰۶ میلیارد تومان میرساند. گفته میشود یکهزار دستگاه دیگر ثبتنام شده برای سایر شرکتهای خودروسازی است که تسهیلات این محصولات ۲۵ میلیون تومان بود. بنابراین ۲۵۰ میلیارد تومان سهم شرکتهای خودروسازی غیر از سایپا و ایرانخودرو از منابع بانک مرکزی بوده است.
در مجموع حجم کل اعتباری که بانک مرکزی در قالب این طرح به خودروسازان تخصیص میدهد، دو هزار و ۶۶۰ میلیارد تومان است که معادل ۹۳/۱ درصد کل پایه پولی است. با توجه به ضریب فزاینده ۳۴/۶، با اجرای این طرح ۱۶ هزار و ۸۶۴ میلیارد تومان (۹۳/۱ درصد) به نقدینگی کشور اضافه خواهد شد.
لازم به ذکر است با توجه به چهار ساله بودن دوره بازپرداخت تسهیلات، یکچهارم دو هزار و ۶۶۰ میلیارد تومان اعتبار تخصیصیافته از سوی بانک مرکزی مجددا به بانک مرکزی بازمیگردد.
بنابراین در یک سال اول ۱۹۹۵ میلیارد تومان از اعتبار باقی میماند که تاثیر آن بر نقدینگی با توجه به ضریب فزاینده ۳۴/۶، حدود ۱۲ هزار و ۶۴۸ میلیارد تومان است. بنابراین اگر مطابق طرح عمل شود، تاثیر تسهیلات اعطایی برای خودرو بر حجم نقدینگی (در دوره زمانی یکسال) ۱۲ هزار و ۶۴۸ میلیارد تومان است.
براساس آخرین آمار بانک مرکزی، حجم کل نقدینگی در پایان شهریورماه امسال به ۸۷۲ هزار و ۷۵۰ میلیارد تومان و حجم پایه پولی به ۱۳۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان رسیده است.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد