13 - 12 - 2022
یارانه نقدی از ابتدا نباید پرداخت میشد
گروه اقتصاد- همایش هدفمندی یارانهها روز گذشته در دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی با حضور عباس شاکری رییس دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی ، جمشید پژویان اقتصاددان و فرشاد مومنی اقتصاددان
برگزار شد.
عباس شاکری درباره اجرای فاز اول هدفمندی یارانهها اظهار کرد: یارانه نقدی از همان ابتدا نباید پرداخت میشد چراکه هماکنون برای پرداخت یارانه هر ماه یکسوم کسری وجود دارد.وی با بیان اینکه در فاز دوم هدفمندی یارانهها باید یارانه عدهای از یارانهبگیران حذف شود، گفت: متاسفانه از زمان اجرای هدفمندی یارانهها یاد گرفتیم که بهجای استفاده از منابع بانکی و جلوگیری از هدایت آنها به سمت رانتخواری برای جبران کسری هدفمندی یارانهها از شرکت ملی نفت و توانیر برداشت کنیم.این استاد دانشگاه ضمن اشاره به اینکه مسوولان باید وعدههایی که به مردم میدهند اجرای آن را برعهده گیرند، ادامه داد: شفافیت و انضباط اقتصادی در پرداخت منابع به تولید، رفع مزاحمتهای تولید و مواردی از این دست باید مورد توجه دولتمردان قرار گیرد.
همایش هدفمندی یارانهها
روز گذشته در دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی با حضور عباس شاکری رییس دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی ، جمشید پژویان اقتصاددان و فرشاد مومنی اقتصاددان برگزار شد. عباس شاکری درباره اجرای فاز اول هدفمندی یارانهها اظهار کرد: یارانه نقدی از همان ابتدا نباید پرداخت میشد چراکه هماکنون برای پرداخت یارانه هر ماه یکسوم کسری وجود دارد.
وی با بیان اینکه در فاز دوم هدفمندی یارانهها باید یارانه عدهای از یارانهبگیران حذف شود، گفت: متاسفانه از زمان اجرای هدفمندی یارانهها یاد گرفتیم که بهجای استفاده از منابع بانکی و جلوگیری از هدایت آنها به سمت رانتخواری برای جبران کسری هدفمندی یارانهها از شرکت ملی نفت و توانیر برداشت کنیم.
این استاد دانشگاه ضمن اشاره به اینکه مسوولان باید وعدههایی که به مردم میدهند اجرای آن را برعهده گیرند، ادامه داد: شفافیت و انضباط اقتصادی در پرداخت منابع به تولید، رفع مزاحمتهای تولید و مواردی از این دست باید مورد توجه دولتمردان قرار گیرد.
شاکری با تاکید براینکه در اقتصاد ما مزاحمتهای زیادی برای تولید و اقتصاد داخلی وجود دارد، گفت: دولت باید از تجارب قبلی برای ادامه هدفمندی یارانهها و سیاستگذاریهای اقتصادی استفاده کند.
وی تصریح کرد: هماکنون وضعیت بهگونهای شده که تورم شدیدا به زیان یک بخش و به نفع یک بخش دیگر عمل میکند، بنابراین تورم رسما کلاسیک و خنثی نیست و تمام بخشها را در یک سطح تحت تاثیر قرار نمیدهد.
حذف یارانهبگیران راه علاج نیست
جمشید پژویان ، کارشناس اقتصادی نیز با تاکید براینکه حذف یارانهبگیران راه علاج هدفمندی یارانهها نیست، گفت که دولت قبلی رقم یارانه نقدی را برای جلبنظر مردم سخاوتمندانه تعیین کرد و دولت فعلی نباید این اشتباه را تکرار کند.
وی اظهار داشت: به آقای شاکری توصیه میکنم که سراغ حذف یارانهبگیران نروید چراکه بهترین یارانه، یارانهای است که خطای اول و دوم آن حداقل باشد.
پژویان با تاکید براینکه دولت باید راهی برای حداقل کردن این خطاها داشته باشد، افزود: نباید دنبال این باشیم که پول چه کسی بیشتر و پول چه کسی کمتر است، چراکه این روش شناسایی خیلی سخت است و تنها با آن درآمد چنصد هزار نفر شناسایی خواهد شد.
این کارشناس اقتصادی اصلاح قیمتهای نسبی، علامت صحیح به اقتصاد برای تخصیص منابع به تولید و همچنین حرکت به سمت تکنولوژی را به عنوان توصیهای اساسی برای دولت برشمرد و گفت: اگر رفع و یا شل کردن تحریمها یک فایده داشته باشد آن این است که ایران میتواند با ورود به بازارهای جهانی تکنولوژیهای روز را وارد کشور کرده و برای حرکت رو به جلوی اقتصاد از آنها استفاده کند.
پژویان ادامه داد: البته باید توجه داشت که حتی با افزایش قیمت حاملهای انرژی و رساندن آن به قیمتهای فوب خلیج فارس بازهم اقتصاد ایران مزایایی را برعهده دارد که از جمله آن عدم دریافت مالیات، وجود کارگران ارزان، بالابودن متوسط منابع طبیعی و… است.
این استاد دانشگاه با تاکید براینکه اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه یک «باید» است، تصریح کرد: دولت فعلی در اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانهها نباید اشتباهات دولت قبل را تکرار کند؛ یکی از ایرادات دولت قبلی این بود که میزان یارانه نقدی را سخاوتمندانه تعیین کرد تا نظر مردم را جلب کند.
وی با اشاره به اینکه یارانه نقدی وضعیت اقتصادی ۸۰ درصد از روستاها را تقویت کرد، گفت: اما باید توجه داشت که رقم یارانه نقدی زیاد بود همچنین بیتوجهی به تولید از دیگر اشکالات اجرای مرحله اول در دولت قبلی بود.
پژویان همچنین به مجلس پیشنهاد کرد تا هنگام تصویب قوانین مالیاتی نرخ استهلاک شرکتها را در اختیار خود قرار دهد و برای مدت پنج سال نرخ نزولی ۵۰ درصد را اعمال کند.
وی در ادامه با تاکید براینکه سبد مصرفی خانوار نشان میدهد که اصلاحاتی در این سبد ایجاد شده است، افزود: برهمین اساس خانوادههای مرزنشین کاهش خرید نسبت به حاملهای انرژی داشتهاند که نتیجه کاهش قاچاق برخی از حاملهای انرژی بوده است.
این کارشناس اقتصادی ضمن اشاره به بهبود ضریب جینی در راستای توزیع درآمد گفت: اما متاسفانه این بهبود جایی که باید اثر خود را مانند سبد نهادهها نشان دهد، مشاهده نمیشود دولت با دادن یارانه نهادهای اساسی میتوانست مصرف را کاهش دهد اما نمیدانست و نتوانست آن را به تولید بدهد و از طریق مالیات و نرخ استهلاک این موضوع خود را نمایان میکند.
پژویان همچنین با تاکید براینکه اجرای ناقص هدفمندی آثار مثبت داشته و در برابر تحریمها کشور را مقاوم کرد، گفت: در این مدت نیاز به واردات بنزین و گندم کاهش یافت و اکنون در اجرای هدفمندی یارانهها عنوان کردم که تولیدکننده ناکارآمد باید یا خود را به شرایط رقابتی برساند یا از چرخه حذف شود اکنون نیز همین نظر را دارم و تولیدکننده ناکارآمدی که فقط به یارانه دولت اکتفا کند بهتر است از بازار خارج شود، تولیدکننده باید ارزش افزوده ایجاد کرده و مالیات بدهد و منابع ایجاد کند.
شوک درمانی ظلم به مصرفکننده است
در ادامه فرشاد مومنی، اقتصاددان با بیان اینکه در سال ۸۹ بحث ما این بود که ناکارآمدی شدیدی در تولید و توزیع حاملهای انرژی وجود دارد، گفت: راهحل دولت وقت در اینباره شوک درمانی بود تا از طریق تنبیه مصرفکننده توزیع را مدیریت کند.
وی اظهار داشت: تصور من از اظهارات آقای پژویان این بود که وی در بازنشستگی فوتبال زیاد نگاه میکند چراکه در فوتبال بهترین حمله دفاع است.
مومنی با بیان اینکه در سال ۸۹ بحث ما این بود که ناکارآمدی شدیدی در تولید و توزیع حاملهای انرژی وجود دارد، گفت: راهحل دولت وقت در اینباره شوک درمانی بود به این معنی که چون تولید کننده ناکارآمد است از طریق تنبیه مصرفکننده توزیع را مدیریت کنیم.
وی ضمن اشاره به اینکه بزرگترین ایراد دولت قبل، آقای پژویان و کارشناسان همنظرشان در تفکر تقسیم و توزیع حاملهای انرژی بود، تصریح کرد: این تصمیم دولت وقت غیرعادلانه و ضدتوسعه بوده است چراکه دریافت قیمت تمامشده حاملهای انرژی توسط تولیدکننده به اسم اصلاح قیمت حاملهای انرژی از مصرفکننده ظلم به مردم و نیروی انسانی جامعه بود.
این کارشناس اقتصادی همچنین تاکید کرد: پژویان و همپیمانانش در دولت قبل میگفتند تحریم بهترین فرصت است و میگفتند اگر ما کوتاه آمدیم لطفا استکبار جهانی از موضع خود کوتاه نیاید. ولی در حال حاضر برداشت از صحبتهای پژویان این بود که تحریم بهخاطر مانع از شکوفایی اثرات شوک درمانی انجام شد.
وی با بیان اینکه تحولات فکری عزیزان و توطئهاندیش شدن آنها برای من جالب است، گفت: اما ارزیابی از شوک درمانی این است که این سیاست حاوی تناقضات درونی بیشمار است؛ باید توجه داشت در اقتصاد رویکردهای نظری متفاوتی در آن قرار دارد.
مومنی ادامه داد: هدف آقایان از شوک درمانی دادن علامتهای صحیح به فعالان اقتصادی و مصرفکنندهها بود اما غافل از اینکه هر اقدام تورمزایی موجب سوءتخصیص منابع و سوءعملکرد میشود.
این استاد دانشگاه با تاکید بر افزایش واردات لوازم آرایش و خودروهای لوکس در مقابل واردات مواد اولیه تولید در زمان شوک درمانی و تشدید تحریمها گفت: تصحیح قیمتهای نسبی فقط در چارچوب تولید محوری میتواند مبنا قرار گیرد و در رکود تورمی تکرار آزمودههای پیشین نه تنها مفید نخواهد بود بلکه باید اصلاح قیمتهای نسبی محور بخشهای مولد قرار گیرد.
وی همچنین تاکید کرد: در حال حاضر ساختار اقتصادی ایران عکس این مساله را نشان میدهد چراکه تمام بخشها و نوسانات آنها به نفع واسطهها و علیه تولیدکنندگان تمام میشود از همینرو باید در نهاد اقتصادی بازنگری کمی انجام شود و مورد توجه قرار گیرد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد