7 - 12 - 2019
گشایش روابط ایران و تاجیکستان
حسن بهشتیپور*
اجلاس سیکا نشستی برای تعامل و همکاری میان کشورهای آسیایی و از افتخارات نظربایف رییس جمهور قزاقستان است.
اما این نشستها فرصتی است برای اینکه کشورها در عالیترین سطح با اعضای شرکتکننده در این کنفرانس جلسات مشترک برگزار کنند. وقتی نشستی در سطح روسایجمهور یا نخست وزیر کشورها برگزار میشود نیاز به پروتکل و تشریفات برای هماهنگی است ولی در این نشستها حضور روسای جمهور در اسرع وقت و کمترین زمان ممکن صورت میگیرد. از این جهت هماهنگیهای کوتاهی برای مذاکرات در عالیترین سطح
به وجود میآید.
چنین نشستهایی فرصتی برای رییس جمهور کشورمان نیز هست تا مواضع کشور را در مجمع عمومی توضیح دهد و تلاش کند افکارعمومی دنیا را مطلع و قانع کند. رییسجمهور باید در این جلسات تحولات روز و از جمله مشکلاتی که در روابط ایران و آمریکا به وجود آمده را توضیح دهد. ضمن اینکه میتوان از کوتاهترین زمان ممکن بیشترین بهرهبرداری را در بخش دیپلماسی عمومی یعنی ارتباط با نخبگان شامل دانشگاهیان، روزنامهنگاران و کسانی که در حاشیه مجمع شرکت میکنند، کرد. این موارد جنبه عمومی استفاده ایران از نشستهایی از جمله شانگهای و سیکاست اما در خصوص روابط ایران و تاجیکستان باید بگویم که طی سه چهار سال اخیر کارشکنیهایی در روابط دو کشور که هم از نظر زبانی و هم از نظر تاریخی اشتراکات زیادی داشتند ایجاد شده بود. اولین بهانهاش این بود که رهبر حزب نهضت اسلامی تاجیکستان در کنفرانس وحدت اسلامی در تهران شرکت کرده بود و در حاشیه نشست ملاقاتی هم با رهبری داشت. دولت این کشور این موضوع را بهانه کرد چون نهضت اسلامی حزب میانهرو است و هیچوقت فعالیت مسلحانه نکرده اما تاجیکستان این حزب را تروریستی اعلام کرد و گفت که نباید ایران اجازه میداد رهبر این سازمان تروریستی وارد کشور میشد اما واقعیت این است که این نهضت به هیچوجه تروریست نبوده ضمن اینکه در کشورهای مختلف رهبر حزب نهضت اسلامی حضور داشت. اگر اینگونه بود باید برای سایر کشورها مثل ترکیه و آلمان که میزبان رهبر این حزب بودند نیز مشکل ایجاد میشد لذا اینها بهانه بود. اکنون بعد از گذشت چهار سال وزیر خارجه تاجیکستان به تهران آمد و یک یادداشت تفاهم درباره بحث تروریسم و افراطیگری صادر شد و هر دو کشور نقطه نظرات مشترکی ارائه دادند و در این یادداشت تفاهم بر مبارزه با تروریسم تاکید شد. لذا همین موضوع باعث شد گشایشی در روابط دوکشور حاصل شود. رییسجمهور هم از این فرصت استفاده کرد. تا در اجلاس سیکا شرکت کند و هم با دیدار مقامات، به بهبود روابط دو کشور کمک کند. البته باید تاکید داشت که پشت این داستان تیرگی روابط، تحریکات عربستان سعودی هم وجود داشت. این کشور در این مدت تلاش میکرد به اختلافات ایران و تاجیکستان دامن بزند.
اما یکی از موضوعاتی که در علت تیرگی روابط دو کشور مطرح میشده این بود که بابک زنجانی برای دور زدن تحریمها از بانکی در تاجیکستان استفاده میکرد. عکسهایی از حضور او و دیدار با مقامات این کشور هم موجود است اما متاسفانه دولت تاجیکستان مدعی است که هیچ پولی در بانکهای این کشور ندارد ولی قرائن و شواهد نشان میدهد بخشی از دارایی زنجانی در تاجیکستان بوده لذا این معضل همچنان باقی مانده است.
*کارشناس مسائل بینالملل
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد