جهان صنعت، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی رافائل گروسی در مصاحبه با روزنامه آلمانی نویه زورشر تسایتونگ (nzz) به آخرین تحولات پیرامون پرونده هستهای ایران پرداخت.
به گزارش روزنامه آلمانی، وی به اظهارات رئیسجمهور آمریکا دونالد ترامپ در پارلمان اسرائیل (کنست) درباره ایران اشاره کرد، جایی که ترامپ مدعی شد به «راهحل دیپلماتیک» اعتقاد دارد. مدیرکل آژانس این اظهارات ترامپ را «بسیار قاطع» خواند.
با این حال، گروسی با یادآوری حملات آمریکا به اماکن هستهای ایران گفت: «ما نمیتوانیم آنچه اتفاق افتاده و استفاده از خشونت را نادیده بگیریم. اما نشستن دور یک میز میتواند ما را از خطر دور دیگری از بمبارانها و حملات نجات دهد.»
ایالات متحده آمریکا در بحبوحه برگزاری مذاکرات هستهای با ایران، اماکن هستهای کشور را هدف قرار داد، اقدامی که هیچگاه توسط رافائل گروسی محکوم نشد.
مدیرکل آژانس همچنین مدعی شد که نگرانی درباره گسترش احتمالی تسلیحات هستهای «هنوز کاملاً برطرف نشده است». وی افزود: «ما همچنان با این پرسش روبهرو هستیم که با حدود ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنیشده تا ۶۰ درصد که ایران هنوز در اختیار دارد، چه باید کرد.»
این اظهارات در حالی مطرح شده که مقامات ایرانی و حتی گزارشهای آژانس بارها بر ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای ایران تأکید کردهاند.
گروسی در ادامه به مکان احتمالی اورانیوم با غنای بالای ایران اشاره کرد و شرح داد: «ممکن است مقداری از آن پراکنده شده باشد، اما نه زیاد. طبق اطلاعات ما، بخش عمده این اورانیوم همچنان در تأسیسات هستهای در اصفهان و فردو، و تا حدی در نطنز قرار دارد.»
دسترسی به اورانیوم ایران
وی در این باره افزود: «اما این تأسیسات بمباران شدهاند، به شدت آسیب دیدهاند و برخی از آنها در زیر زمین هستند. برای دسترسی به آنها، همکاری کامل ایران لازم است. این تنها در صورتی اتفاق خواهد افتاد که ایران در این موضوع منفعت ملی ببیند.»
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی با اشاره به لغو توافقات قاهره میان ایران و آژانس، به دلیل فعال شدن اسنپبک اظهار داشت: «ایران به بازگشت تحریمها واکنش نشان داده است، اما به نظر من نه کاملاً منفی. ایرانیها گفتهاند که هنوز فضا برای دیپلماسی وجود دارد. ایران همچنین از معاهده منع گسترش تسلیحات هستهای خارج نشده است، در حالی که قبلاً این را بهعنوان یک امکان مطرح کرده بود. در عمل، ما همچنان برخی بازرسیها را در ایران انجام میدهیم. اما همکاری در سطحی که لازم است نیست.»
تغییر وضعیت امنیتی منطقه
رافائل گروسی تأکید کرد: «مسئله ایران را نمیتوان جدا از بافت منطقهای بررسی کرد. وضعیت امنیتی در حال حاضر به شدت در حال تغییر است و چندین کشور درگیر هستند. اما در نهایت، وضعیت خاورمیانه به دو موضوع بستگی دارد: مسئله فلسطین و آینده ایران.»
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ادامه با ابراز نگرانی از شرایط نیروگاه هستهای زاپروژیا در اوکراین گفت: «این وضعیت نمیتواند ادامه پیدا کند. ما طولانیترین قطعی برق را در اینجا، از طریق خطوطی که از خارج به نیروگاه منتهی میشوند، داریم. اینجا یک منطقه جنگی است و خطوط برق در منطقه تحت کنترل روسیه باید تعمیر شوند. بنابراین، ما در حال مذاکره با اوکراینیها و روسها هستیم، ما در اینجا در حال انجام دیپلماسی رفت و برگشت هستیم و امیدواریم که تعمیرات فوراً آغاز شود.»
گروسی با انتقاد از عملکرد سازمانهای بینالمللی از جمله سازمان ملل متحد در سالهای اخیر گفت: «بدون گفتوگو، بدون صحبت با طرفهای درگیر در یک مناقشه، آژانس یا دیگر سازمانهای بینالمللی ارزش کمی خواهند داشت و به نظر من، سازمانهای بینالمللی اخیراً در ایجاد پلهای ارتباطی کاملاً ناکارآمد بودهاند. اگر به مناقشات مختلف در جهان نگاه کنید که تعدادشان زیاد است، یک نقطه مشترک میبینید: سازمان ملل کاملاً غایب است.»
نقش اصلی سازمان ملل
مدیرکل آژانس تصریح کرد: «حل مناقشه نقش اصلی سازمان ملل است. این ایدهای بود که سازمان ملل متحد به خاطر آن ایجاد شد و این ایده با گذشت زمان چنان صیقل داده شده که دیگر قابل تشخیص نیست. دیگر دیده نمیشود. اما من این ایده حل مناقشه را در کار خودم و دیگران میبینم. من آن را در مورد ایران، در مورد چین و ژاپن به دلیل نیروگاه هستهای فوکوشیما میبینم. آن را در بسیاری از جاها که آژانس نقشی برای ایفا دارد و جایی که من موفق به یافتن راهحلهایی شدهام، میبینم.»
گروسی با اشاره به نامزدی خود برای دبیرکلی سازمان ملل متحد بیان کرد: «من باور دارم که سازمان ملل در جهانی که روزبهروز تکهتکهتر میشود، یا باید اهمیت خود را باز یابد و نقش سازندهای در سیاست بینالمللی ایفا کند، یا به تدریج فراموش خواهد شد که اکنون نیز در حال رخ دادن است.»
مدیرکل آژانس افزود: «مردم دیگر به سازمان ملل توجه نمیکنند و با این حال، معتقدند که این سازمان میتواند نقش بسیار مهمی ایفا کند.»
فارس