گام بزرگ MMTE
جهان صنعت– مدت‌ها بود که قرار بود تکنولوژی فولاد ایران به سمت کوره‌های قوس الکتریکی پیش برود اما کارخانه‌های در حال تاسیس به حالت نیمه‌کاره باقی ماندند، تا اینکه شرکت مهندسی فن‌آور معادن و فلزات MMTE به عنوان بازوی فنی و مهندسی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) به پشتوانه توان فنی و سرمایه انسانی خود و در راستای ایجاد خودکفایی تکنولوژیکی در توسعه زنجیره ارزش فولاد، راهکارهایی برای مقابله با محدودیت‌ها و تامین تقاضای گسترده فولادسازان به کار برد و اینک موفق به تحقق ایرانی‌سازی دانش فنی طراحی کوره‌های قوس و پاتیل در صنایع فولاد شده است. حالا برای نخستین بار در کشور، شرکت مهندسی فن‌آور معادن و فلزات MMTE به دانش فنی طراحی، نوسازی و بهینه‌سازی کوره‌های قوس الکتریکی و پاتیل در صنایع فولاد دست یافته است که می تواند موجب توسعه اقتصادی کشور شود.
در پی دستیابی به دانش طراحی، ساخت، بازسازی و نوسازی کوره‌ها به عنوان مهم‌ترین بخش حوزه فولاد، ایران به باشگاه طراحان این دانش فنی ورود کرده است. گفته می‌شود با ایجاد این تحول اساسی که ایران را در شمار کشورهای توسعه یافته دارنده دانش فنی طراحی کوره‌های قوس و پاتیل قرار می دهد، دو مزیت ویژه و راهبردی شامل تامین امنیت سرمایه‌گذاری صنعت فولاد در سال سرمایه‌گذاری برای تولید و نیز تحقق صرفه‌جویی گسترده در مصارف انرژی کارخانه‌های فولاد در راستای مدیریت ناترازی انرژی که یکی از ضرورت‌های ویژه در جهت نگهداشت و افزایش تولید و عرضه داخلی و صادراتی فولاد تلقی می شود، حاصل خواهد شد.
این دستاورد به تمامی برنامه‌های سرمایه‌گذاری توسعه و احداث صنایع فولاد این امکان را می‌دهد که بدون دغدغه، دانش فنی مورد نیاز خود را در بخش‌های احداث، بهینه‌سازی و بازسازی کوره‌های قوس الکتریکی و پاتیل از یک شرکت تماما ایرانی به کار گیرند. علاوه بر رفع تقاضا در حوزه طراحی احداث واحدهای فولادی جدید، از آنجا که بیش از ۵۰ کوره قوس الکتریکی با ظرفیت فراتر از ۵۰میلیون تن تولید سالانه فولاد در سراسر ایران در حال تولید است و عمده آن در شمار نسل‌های پیشین فناوری و با راندمان متوسط قرار دارند، اهتمام شرکت مهندسی فن‌آور معادن و فلزات در بومی‌سازی دانش طراحی و بیهنیه‌سازی فرآیندهای عملکردی کوره‌ها، این امکان به وجود آمده است که تمامی کوره‌های قدیمی صنعت فولاد که در دهه سوم عمر خود قرار دارند در چرخه بهسازی با راندمان حداکثری تولید قرار گیرند.
با توجه به اینکه نوسازی کوره‌ها و اصلاح و رفع چالش‌های تولید در فرآیند برنامه‌ریزی و کنترل فرآیندهای تولید محصولات پرتقاضای فولاد، امری ضروری است، بومی‌سازی دانش مذکور، ارزش‌افزوده فراتری در چرخه توسعه و تولید صنعت فولاد ایجاد کرده و با ایجاد صرفه‌جویی گسترده، مانع از خروج‌میلیون‌ها دلار ارز از کشور خواهد شد.
وضعیت کوره‌های قوس الکتریکی
مهرداد ناجی، مدیرعامل گروه MMTE در نشست رسانه‌ای با خبرنگاران که با حضور حسن شاهرخی رییس هیات‌مدیره، میلاد محمدزاده معاون مهندسی و تکنولوژی و سعد شمس‌الدین مدیر توسعه بازار این مجموعه اظهار داشت: یکی از معیارهای اصلی توسعه‌یافتگی هر کشور، میزان مصرف آهن و فولاد است که به وضوح نشان‌دهنده فعالیت‌های عمرانی و پروژه‌های ساخت‌وساز در آن کشور است. در ایران، این صنعت قدمت دیرینه‌ای دارد و در طول سال‌های اخیر با چالش‌ها و پیشرفت‌‌های قابل‌توجهی مواجه شده است. از آنجا که هرگونه نوسان در تولید و مصرف فولاد بیانگر وضعیت کلی اقتصاد کشور بوده ، از این رو توجه به آن ضروری است.
مدیرعامل شرکت مهندسی فن‌آور معادن و فلزات با اشاره به مشکلات موجود در کشور تصریح کرد: قرار بود که تکنولوژی فولاد ایران به سمت کوره‌های قوس الکتریکی پیش برود اما کارخانه‌های در حال تاسیس به حالت نیمه‌کاره باقی ماندند. نقطه ضعف ما همواره در خصوص کوره‌های قوس الکتریکی بوده است و ما در این خصوص آسیب‌پذیر بوده‌ایم. در این رابطه پروژه‌ای را با یکی از کشورهای اروپایی منعقد کردیم و پس از اینکه تحریم‌های شدیدتری علیه ایران وضع شد، شرکت‌ها نیز پاپس کشیده و در نتیجه ما با آسیب جدی مواجه شدیم اما در شرایطی که کشور تحت‌تاثیر جنگ تحمیلی و تحریم‌های بین‌المللی قرار داشت، مهندسان و کارگران توانستند با همت و توانایی خود، کارخانه‌های فولاد را راه‌اندازی کرده و به مرور زمان به دانش و تجربه بسیار ارزشمندی در این صنعت دست یابند و توانستند در شرایط سخت دانش روز را به دست آورند.
ناجی ادامه داد: هنگامی که ما به این دانش دست یافتیم ارتباط با دنیا نیز بهبود یافت. در دهه ۸۰ بود که تعدادی از قدیمی‌ترین پرسنل فولاد کشور تصمیم گرفتند که شرکت MMTE را با هدف گسترش صنعت فولاد در کشور تاسیس کنند. به این ترتیب اقداماتی در سال‌های پس از جنگ برای ایجاد زیرساخت‌های جدید و استفاده بهینه از منابع انسانی و مهندسان باتجربه صورت گرفت. تاسیس شرکت MMTE به منظور بهره‌برداری از منابع انسانی و مشارکت در توسعه صنعت فولاد، نقطه عطفی در این زمینه بود. در واقع هدف اصلی این شرکت، بهره‌وری از زیرساخت‌های موجود، کاهش خام‌فروشی و تولید محصولات با ارزش‌افزوده بالا بود.
دستیابی به دانش فنی طراحی ساخت، نوسازی و بهینه‌سازی کوره‌های قوس
مدیرعامل شرکت مهندسی فن‌آور معادن و فلزات با اشاره به دستاوردهای این شرکت گفت: MMTE طی دو دهه اخیر، موفق به تاسیس و بهره‌برداری از تعداد زیادی کارخانه فولاد شده است. با طراحی و ساخت کوره‌های احیا، این شرکت توانسته است به سطح بالایی از دانش فنی در عرصه فولادسازی دست یابد. ما اکنون با بومی‌سازی این تکنولوژی، قابلیت طراحی و ساخت هر کوره‌ای را داریم که در سطح جهانی وجود دارد و این امر به گسترش دامنه فعالیت‌های صنعتی کشور کمک شایانی کرده است. ناجی با اشاره به شعار سال گفت: در سال سرمایه‌گذاری برای تولید، سرمایه‌گذار باید اطمینان داشته باشد که بتواند در زمان لازم بهره‌برداری کرده و مبلغ لازم را به سرمایه‌اش بازگرداند اما در این زمینه مشکلاتی در کشور وجود دارد. در ضمن اینکه ما با کمبود انرژی نیز روبه‌رو هستیم. ناترازی انرژی یکی از مشکلات دائمی است که صنعت فولاد ایران با آن روبه‌رو است و در این زمینه آسیب جدی به میزان تولید وارد شده است اما در سال‌های اخیر ضرورت جبران این کمبودها شدت بیشتری یافته است.
او با اشاره به اینکه سهامدار عمده شرکت MMTE، ایمیدرو است، ادامه داد: ما به عنوان بازوی دولت، عضو ایمیدرو و عضو وزارت صمت به دنبال استفاده از تجربه و دانش متخصصان هستیم تا بتوانیم راهگشای بسیاری از چالش‌های موجود باشیم.
تبریک به مسوولان و صنعتگران
ناجی ضمن تبریک به رییس‌جمهور و مسوولان مربوطه اظهار کرد: به عنوان اولین شرکت ایرانی قادر به طراحی صفر تا ۱۰۰کوره‌های ذوب هستیم و از این رو دانش فولادسازی و اجرای مهندسی کوره‌های پاتیل بومی‌سازی شده است. اکنون این توانایی را داریم که بدون نیاز به وابستگی برای هر کارخانه‌ای که نیاز به کوره دارد از مرحله صفر دست به طراحی بزنیم. در طراحی‌های خود به دنبال به کارگیری به روز‌ترین روش‌های فولادسازی در جهت کاهش مصرف انرژی مورد نیاز تولید به دلیل وجود ناترازی‌ها هستیم.
او با اشاره به اینکه مشکل در این بود که تکنولوژی متعلق به ۲۰ سال قبل بود، ادامه داد: در کوره‌های قوس الکتریکی قدیمی حدود ۲ ساعت زمان نیاز بود که ذوب صورت بگیرد اما فناوری طراحی‌شده توسط MMTE این مدت را به کمتر از ۴۵ دقیقه کاهش می‌دهد. در واقع هنگامی که زمان کاهش یابد، مصرف برق نیز روند نزولی به خود می‌گیرد. تا جایی که روش ما باعث شده که ۳۰درصد مصرف انرژی در فولادسازی کاهش یابد.
مدیرعامل شرکت مهندسی فن‌آور معادن و فلزات همچنین خاطرنشان کرد: این شرکت به عنوان پیمانکار فنی و مهندسی حوزه فولاد شناخته شده است اما در آینده کوتاه‌مدت برنامه ورود به احداث واحدهای آلومینا و لیچینگ مس را نیز در برنامه دارد.
در نهایت، می‌توان گفت که با دستیابی به دانش بومی و توسعه تکنولوژی‌های نوین، صنعت فولاد ایران در مسیری نوین قرار گرفته است که می‌تواند به کاهش وابستگی به خارج از کشور و بهبود وضعیت اقتصادی کشور منجر شود.
