گام اول صلح

جهانصنعت- مطابق با توافق صورت گرفته ۲۰گروگان اسرائیلی صبح روز گذشته آزاد شده و از سوی صلیب سرخ به ارتش رژیم صهیونیستی تحویل داده شدند. در همین رابطه و همزمان با تبادل گروگانهای اسرائیلی و زندانیان فلسطینی یکی از مهمترین روندهای توافق آتشبس اجرایی شده و در مرحله بعدی خروجی نشست شرمالشیخ میتواند تا حد زیادی دورنمای آتشبس و تحقق صلح پایدار را مشخص کند.
میدانیم که توافق فعلی در راستای طرح ۲۰ مادهای ترامپ بوده و تا به اینجای کار طبق زمانبندی اعلام شده در حال انجام است. با این حال همچنان بخشهایی از مفاد این توافق در هالهای از ابهام قرار داشته و به همین دلیل برخی تحلیلگران معتقدند، باوجود نمایش صلحی که ترامپ و متحدانش در خصوص این آتشبس داده و تمام تلاش خود را برای ثبت چنین موضوعی به نام خود به کار میبرند، ممکن است بندهایی از این طرح ۲۰مادهای طی روزها یا هفتههای آتی منجر به شکست آتشبس شود.
یکی از مهمترین مواد این توافق نیز بحث خلع سلاح مقاومت اسلامی حماس و عدم مشارکت این جنبش در اداره آینده غزه است. در همین رابطه باوجود اینکه نشست شرمالشیخ در مصر با حضور ترامپ و برخی دیگر از رهبران کشورهای منطقهای و فرامنطقهای برگزار شد، اسامه حمدان از رهبران حماس در گفتوگویی با شبکه المنار بر بیاعتمادی به رژیم صهیونیستی و تضمینهای این رژیم تاکید کرده و گفت: رهبران حماس نوار غزه را ترک نخواهند کرد و حتی برنامهریزی برای بازگشت رهبران از خارج به غزه در جریان است.
وی همچنین درباره مدیریت نوار غزه اعلام کرد که مدیریت توسط افراد مستقل انجام خواهد شد و گروههای مختلف حدود ۴۰شخصیت را نامزد کردهاند که ۱۰ تا ۱۵نفر از آنها این مسوولیت را برعهده خواهند گرفت.
علاوه بر این، روز گذشته و همزمان با آزادی گروگانها، حماس در بیانیهای اعلام کرد: گردانهای القسام، شاخه نظامی جنبش حماس و مقاومت ۲۰اسیر رژیم اشغالگر را در راستای اقدامات اجرای مرحله نخست طرح دونالد ترامپ، رییسجمهور آمریکا آزاد کردهاند. ما با این اقدام پایبندی خود را به اجرای تعهداتمان نشان داده و بر اهمیت فعالیت میانجیها برای ملزم کردن دشمن به اجرای تعهدات تاکید میکنیم.
حماس تاکید کرد: آزادی اسرای ما ازجمله افراد دارای حکم حبس ابد و حبسهای طولانی ثمره قهرمانی و پایداری ملت و مقاومت است. آزادی اسرای ما وفا کردن به عهدی است که مقاومت با مردم و اسرا بسته و نشاندهنده اراده آزادی است که در مقابل جنایت نازیهای جدید درهم نمیشکند.
حماس همچنین اعلام کرد:، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی تسلیم شروط ما شد و نتوانست اسرا را با زور و کشتار آزاد کند. پرونده اسرا در راس اولویتهای ملی ملت و مقاومت است و دولت فلسطین تا زمان آزادسازی آخرین اسیر، آرام نمیگیرند.
علاوه بر این، یک مسوول ارشد حماس در گفتوگو با النشره جزئیات توافق آتشبس و تبادل اسرا را اعلام و تاکید کرد: این توافق ثمره تلاشهای میانجیهاست. هیچگونه دیدار مستقیمی با دشمن صهیونیستی برگزار نشده و توافق به صورت صریح بر توقف نهایی جنگ در نوار غزه تاکید دارد. این نکته اصلی مرحله نخست توافق است.
وی گفت: میانجیها ضمانتهای واضحی را ارائه کردند، مبنی بر اینکه رژیم اشغالگر توافق را نقض نکند. طرف آمریکا ناظر اصلی روند تفاهمها خواهد بود. براساس توافق ۲۵۰اسیر دارای حکم ابد و ۱۳۰۰تن از اسرای غزه آزاد خواهند شد. ما اسامی رهبران اسیر از جمله مروان البرغوثی و احمد سعدات را در لیست اسرایی که باید آزاد شوند، قرار دادیم.
این مسوول حماس درباره اداره نوار غزه هم گفت: گروههای فلسطینی پیشنهادی شامل ۴۰اسم را برای برعهده گرفتن مسوولیت پیشنهاد دادند. این مساله یک مساله ملی است و ما اجازه هیچگونه مداخله خارجی یا قیمومیت خارجی را نمیدهیم. اداره نوار غزه در چارچوب ملی فلسطینی خواهد بود و طی مرحله دوم توافق مورد بررسی قرار میگیرد. اکنون زمان پایان اشغال و تشکیل کشور فلسطین به پایتختی قدس رسیده است.
این مسوول حماس تاکید کرد: حماس خواهان برگزاری نشست جامع فلسطینی برای توافق درباره ساختار حکومت غزه شد. مسائل کلی در طرح دونالد ترامپ نیاز به یک چارچوب جامع و موضع یکپارچه دارد.
وی درباره تحویل سلاح گفت: هیچ فلسطینی تحویل سلاح را قبول نخواهد کرد. ملت ما به سلاح و مقاومت نیاز دارند. اگر مقاومت نبود رژیم اشغالگر اسرائیل ملت فلسطین را از غزه بیرون میراند و دست به کشتارهای بزرگتری میزد. کلید حل خلعسلاح نیست بلکه آزادسازی سرزمین و پایان اشغال است چرا که با وجود اشغال مقاومت باقی خواهد ماند و این یک حق طبیعی است.
وی تکذیب کرد که جنبش حماس موافقت خود را با تحویل سلاح اعلام کرده باشد و گفت: ما نیاز نداریم که کسی به ما یاد بدهد که امورمان را چگونه اداره کنیم. ما درباره یک اداره ملی فلسطینی صحبت میکنیم.
این مقام مسوول درباره درخواست بازپسگیری پیکر شهید یحیی السنوار و محمد السنوار گفت: ما لیستها را ارائه کردیم و خواهان تحویل پیکرها شدیم اما پاسخی نیافتیم. ما خواهان بازپسگیری پیکر تمام شهدا هستیم. ما از جامعه بینالمللی میخواهیم که به مساله ربودن پیکر شهدا و تحویل آنها توجه کند.
این مسوول حماس گفت: صحبت درباره ضمانتهایی برای عدم ترور رهبران حماس در خارج درست نیست. این موضوع مطرح نشده است و ما خواهان حفظ جان رهبران خود نشدیم. آنها در صف اول میدان جنگ هستند. برخی فکر میکردند که السنوار در داخل تونلها مخفی میشود و از درگیری فرار میکند اما شهادت وی ثابت کرد که او در خطمقدم نبرد است. رهبران مقاومت برای تحقق پیروزی تلاش میکنند و امکان ندارد که ما سلامتی رهبرانمان را روی میز قرار دهیم. ما تشنه شهادت هستیم و این چیزی است که دشمن را میترساند.
جزئیات نشست شرمالشیخ
اما در این سوی ماجرا و جدای مساله آزادسازی گروگانها، در حالی قرار نشست شرم الشیخ با حضور دونالد ترامپ، رییسجمهور آمریکا روز گذشته برگزار شد که طرفهای اصلی ماجرا، یعنی حماس، تشکیلات خودگردان فلسطین، ایران و رژیم صهیونیستی در آن حضور نداشتند.
به گزارش فرارو در همین رابطه، پایگاه خبری «نیو عرب» در خبری اختصاصی اعلام کرد نشست شرمالشیخ مصر بدون حضور تشکیلات خودگردان فلسطین برگزار خواهد شد. این پایگاه خبری گزارش داد: یک منبع ارشد فلسطینی در گفتوگو با پایگاه نیوعرب تایید کرده است که تشکیلات خودگردان فلسطین برای شرکت در نشست روز دوشنبه در شرمالشیخ دعوت نشدهاند.
روز گذشته نیز روزنامه گاردین با اشاره به نشست شرمالشیخ، نوشت: ترامپ و عبدالفتاح السیسی، رییسجمهور مصر به طور مشترک میزبانی نشستی با حضور بیش از ۲۰تن از رهبران جهان در شرمالشیخ مصر را برعهده داشت. به نوشته گاردین، این نشست پس از آنکه ترامپ نخستین سفرش به سرزمینهای اشغالی را برای سخنرانی در کنست (پارلمان اسرائیل) و ملاقات با خانواده گروگانها به انجام رساند، برگزار شد.
به نوشته این نشریه بریتانیایی، طبق اعلام رییسجمهوری مصر، هدف این نشست پایان جنگ در نوار غزه و تلاش در جهت تقویت دستیابی به صلح و ثبات در خاورمیانه عنوان شده است.
برپایه این گزارش، رییسجمهور آمریکا به دنبال آن است که طرح صلح خود را با چندین پارامتر مهم پیش ببرد؛ از جمله اینکه زمانی که جنگ به پایان رسید، چطور غزه اداره شود و اینکه سرنوشت حماس چه خواهد شد؟ اینها مسائلی است که هنوز مورد تایید قرار نگرفته و در هالهای از ابهام قرا دارد. گاردین سپس در ادامه گزارش خود به حاضران و غایبان نشست اشاره کرد و در رأس حاضران به عبدالفتاح السیسی، رییسجمهور مصر اشاره کرد و نوشت: مصر در طول دو سال درگیری غزه، نقشی کلیدی را ایفا کرد.
این رسانه سپس به شیخ تمیم بنحمد آلثانی امیر قطر، امانوئل ماکرون رییسجمهور فرانسه، رجب طیباردوغان رییسجمهور ترکیه، کییر استارمر نخستوزیر بریتانیا، پدرو سانچز نخستوزیر اسپانیا، جورجیا ملونی نخستوزیر ایتالیا، آنتونیو کوستا رییس شورای اروپا، آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد، احمد ابوالغیط دبیرکل اتحادیه عرب، عبداللهدوم پادشاه اردن، احمد عبدالله الاحمد الصباح نخستوزیر کویت، حمد بنعیسی آلخلیفه پادشاه بحرین، پرابوو سوبیانتو رییسجمهور اندونزی، الهام علیاف رییسجمهور آذربایجان، فردریش مرتس صدراعظم آلمان، کیریاکوس میتسوتاکیس نخستوزیر یونان، نیکول پاشینیان نخستوزیر ارمنستان، ویکتور اوربان نخستوزیر مجارستان، شهباز شریف نخستوزیر پاکستان، مارک کارنی نخستوزیر کانادا، یوناسگار استوره نخستوزیر نروژ، و محمد شیاع السودانی نخستوزیر عراق به عنوان حاضران نشست دیروز صلح غزه در شرم الشیخ اشاره کرد.