26 - 02 - 2020
کرونا یقه مسوولان را گرفت
گروه جامعه- اپیدمی کرونا در بین مسولان کشور موجب شد تا فرماندهان بحران به اجبار و ناخواسته قرنطینه شوند.
پس از دکتر قدیر، رییس دانشگاه علوم پزشکی قم، حالا نوبت به ایرج حریرچی، معاون کل وزیر بهداشت و دبیر ستاد ویژه مدیریت پیشگیری از آلودگی با ویروس کرونا در ایران رسید.
حریرچی در ویدئویی که روز سهشنبه ششم اسفندماه منتشر کرده است، گفت که علائم این بیماری از جمله تب را از روز دوشنبه داشته و پس از مثبت شدن نتیجه آزمایش اولیه و نهایی در شامگاه همان روز خود را ایزوله کرده است.
این در حالی است که حریرچی روز دوشنبه در کنار علی ربیعی، سخنگوی دولت، نشست مطبوعاتی درباره کرونا برگزار کرده بود.
معاون کل وزیر بهداشت ایران در این ویدئو همچنین خطاب به مردم ایران گفت: «مطمئن باشید این ویروس را شکست میدهیم و برای آن درمان قطعی داریم.»
در این میان محمود صادقی نماینده اصلاحطلب نیز در صفحه توییتر خود نوشت: تست کرونای من مثبت شد. این پیام را در شرایطی میدهم که چندان امیدی به ادامه حیات در این دنیا ندارم. وی در ادامه خواستار اعطای مرخصی به زندانیان سیاسی و امنیتی جهت جلوگیری از ابتلای آنها به کرونا شد.
بر همین اساس و به دنبال ابتلای مسوولان به کرونا ترس و وحشت از این بیماری هم شدت گرفته است.
اما وحشت عمومی از بیماری کرونا شاید چندان منطبق بر واقعیت نباشد. تصویری که از کرونا در ذهن مردم است، تصویر مرگبار اجل با داس بزرگی است که دستهدسته مردم را درو میکند و بر زمین میریزد در حالی که کرونا اینطور نیست.
گذری میدانی بر بیمارستانهایی که در تهران، معاینه بیماران مشکوک به کرونا را انجام میدهند، نشان میدهد بسیاری از اشخاصی که با ترس از مبتلا شدن به کرونا به مراکز درمانی مراجعه میکنند در حقیقت دارای بیماری سادهای از جنس سرماخوردگی هستند؛ بیماریای که با اندکی استراحت و استفاده از داروهای ساده کاملا درمانشدنی است و همه ما تقریبا هر سال با آن دستوپنجه نرم میکنیم.
اورژانس شلوغ از ترس
در خروجی اورژانس یکی از بیمارستانهای اطراف میدان ولیعصر در مرکز تهران، برخی شهروندان دیده میشوند که پس از معاینه، از این مرکز درمانی خارج میشوند. در سالن انتظار این مرکز، صدای سرفه از همه جا به گوش میرسد. بسیاری ماسک بر چهره دارند و تعدادی هم به سختی
نفس میکشند.
پزشکان اورژانس در اتاق خود نشستهاند و بیماران را ویزیت میکنند. آنطور که پروتکل درمانی میگوید برای تشخیص کرونا، روش مشخصی وجود دارد و این تصور که در ابتدای مراجعه به مراکز درمانی و اعلام اینکه: «من کرونا دارم» بلافاصله از فرد تست کرونا گرفته میشود و او را به قرنطینه میفرستند، کاملا اشتباه است.
روش تشخیص کرونا، چرخه علمی و مشخصشدهای است که ابتدا با پرسیدن حال بیمار شروع میشود. آنطور که تابلوی نصبشده در اورژانس نشان میدهد کرونا شباهتهای زیادی و البته تفاوتهایی هم با بیماری سرماخوردگی و آنفلوآنزا دارد. مهمترین تفاوت کرونا با سرماخوردگی این است که در بیماری کرونا علائمی مانند گلودرد، عطسه و آبریزش بینی وجود ندارد. به بیان دیگر اگر در ابتدای معاینه، پزشک متوجه شود که فرد بیمار دارای گلودرد، عطسه و آبریزش بینی است تا حدود زیادی (بیش از ۷۰ درصد) او را وارد مراحل بعدی چرخه تشخیص کرونا نمیکند. ولی واقعیت اینجاست که شباهتهای کرونا و سرماخوردگی بسیار زیاد است و همین نکته باعث شده بسیاری از افرادی که به اورژانس این مرکز مراجعه کردهاند به اشتباه بیفتند. کرونا و سرماخوردگی هر دو دارای سرعت شروع تدریجی هستند، هر دو تب خفیف میدهند و لرز اندک است. در کرونا و سرماخوردگی تابلوهای مشترک بیماری از جمله سرفه خشک، نبود درد عضلانی، احساس گرفتن بینی، نداشتن درد شکم، نداشتن اسهال و تهوع وجود دارد در حالی که بین این دو بیماری و بیماری سومی به نام آنفلوآنزا، باز هم شباهتها و تفاوتهای زیادی است. به طور مثال در آنفلوآنزا، قفسه سینه (ششها و گلو) به شدت درگیر بیماری میشود ولی در آنفلوآنزا، کار عادی دستگاه گوارش هم دچار اختلال شده و دلپیچه، اسهال و تهوع هم بروز میکند که در کرونا وجود ندارد.
بر اساس همین علائم ظاهری، پزشکان به راحتی قادر به تشخیص موارد مشکوک به کرونا، آنفلوآنزا و سرماخوردگی از یکدیگر هستند. نکته اینجاست که در صورت وجود علائم کرونا و مشکوک بودن به این بیماری، بلافاصله روش تشخیص کرونا، وارد سطح بعدی میشود: علائم بالینی بیمار از جمله فشار خون، ضربان قلب، حرارت بدن و میزان اکسیژن خون کنترل میشود.
در تمام این علائم، باز هم امکان تشخیص افتراقی (فرق گذاشتن بین بیماران) وجود دارد. در صورتی که باز هم علائم بین سرماخوردگی و کرونا یکسان بود، پزشک وارد مرحله بعدی تشخیص یعنی اقدامات
آزمایشگاهی میشود.
آزمایشهای مربوط به کرونا به صورت اورژانسی انجام میشود و پشت در آزمایشگاه، برخی مراجعان در انتظار هستند تا نتیجه آزمایش آنها داده شود. آزمایش خون برای شناخت سطح سلولهای ایمنی بدن (گلبولهای سفید) مهمترین اقدام تشخیصی در این مرحله است و چنانچه سطح سلولهای سفید خونی بسیار بیشتر از میزان عادی باشد، دلیلی برای حمله ویروسی به بدن است.
در این مرحله، بیمار به واحد عکسبرداری پزشکی اورژانس هدایت میشود. در واحد عکسبرداری پزشکی از قفسه سینه عکس رادیولوژی میگیرند تا میزان آسیبهای احتمالی وارد به ریه بررسی شود. در این مرحله تقریبا میتوان گفت کرونا بروز کرده و فرد با علائم زیادی از جمله تنگی نفس و احساس سنگینی و گرفتگی در ریهها مواجه میشود. اصلیترین دلیل مرگومیر بیماران کرونایی به خاطر حمله ویروس به بافت ریه و ششهاست که باعث عفونت فراوان این بخش شده و در نهایت، بیمار از فقدان اکسیژنرسانی به بدن، دچار مرگ میشود.
به همین خاطر بلافاصله بعد از دیدن عکس قفسه سینه، پزشک معالج تصمیم میگیرد که از بیمار تست کرونا بگیرد یا او مشکوک به بیماریهای دیگری است و باید مراحل درمانی متفاوتی را طی کند. در صورت بروز نشانههای عفونت ریوی بیمار به عنوان «مورد مشکوک» در بخش بستری قرنطینه میشود و تست کرونا از او به عمل میآید و در صورت مثبت بودن نتیجه تست، بیمار دارای ویروس «کوید ۱۹» یا همان بیماری کروناست.
کرونا نداشتم ولی سطح ایمنی بدنم پایین آمده بود
یکی از مراجعان به این مرکز اورژانس درباره مراحلی که برای تشخیص بیماری از سر گذرانده میگوید: سیستم بهداشتی و پرستاران و پزشکان واقعا فداکاری میکنند. باید به آنها اعتماد کرد. کارشان را دقیق و درست انجام میدهند. من تا مرحله آزمایش خون پیش رفتم و نکته جالب این بود که گلبولهای سفید خونم به صورت عادی در آزمایشهای قبلی روی ۹۰۰۰ واحد بود ولی توی آزمایشی که امروز گرفتم دو هزار واحد افت کرده بود، دکتر گفت علتش استرسی است که از دیروز تا الان داشتم.
این بیمار سرماخورده میگوید: دکتر تا نتیجه آزمایش را دید گفت حواستان باشد ترس و استرس چه بلایی سر ایمنی بدن میآورد و باعث میشود بدن در مقابل عوامل بیماریزا، توان مقابلهاش را از دست بدهد. نگران نباشید با رعایت اصول بهداشتی هیچ مشکلی پیش نمیآید.
کرونا داشتم، نفهمیدم خوب شدم!
واقعیت این است که مراحل تشخیصی کرونا در بسیاری از مراکز درمانی شهرستانهای کشور به این شسته و رفتگی نیست. یکی از بیماران که در استان اصفهان ساکن است درباره تجربهای که از سر گذرانده میگوید: من و خانمم هفته گذشته دچار سرماخوردگی شدیدی شدیم. به طوری که احساس ضعف و سرگیجه به همراه سرفههای شدید باعث شد چند شبانهروز نتوانیم چشم روی هم بگذاریم. پس از مدتی به بیمارستان مراجعه کردیم و من را به صورت سرپایی معاینه کردند ولی گفتند خانم باید بستری شود. بعد از یک روز بستری کوتاهمدت و سرم درمانی، خانم را هم مرخص کردند.
این بیمار ادامه میدهد: البته پیش از خروج، از ما آزمایش خون گرفتند و گفتند سه روز دیگر مراجعه کنید. ما یک هفته در خانه ماندیم و حالمان خیلی بهتر شد. برای گرفتن جواب آزمایش که رفتیم دکتر گفت شما به احتمال زیاد کرونا داشتید ولی خوب شدید. فقط مراقب بچهها باشید. بچهها هم مشکل خاصی نداشتند.
شاید بتوان گفت از این قبیل بیماران که به نظر میرسد یک دوره مبارزه با کرونا را پشتسر گذاشتهاند بسیار زیادند ولی از آنجایی که اکثرا به مراکز درمانی مراجعه نمیکنند، آمار دقیقی از آنها نیست. به بیان دیگر امکان دارد هر کسی که در طول هفتههای گذشته با تجربه سرماخوردگی عادی مواجه بوده، مبتلا به کرونا بوده و خودش هم متوجه نشده و خوب شده است.
اگر نکات بهداشتی معمول مانند شستن مکرر دستها و موارد نظافت و بهداشت شخصی و عمومی را رعایت کنیم، کرونا بیماری مرگبار خطرناکی نیست که داس بردارد و مردم را درو کند.
حفظ آرامش، استراتژی عبور از کرونا
علیاکبر پورفتحالله، متخصص ایمنیشناسی گفت: سیستم ایمنی ارتباط مستقیم با توسعه بیماریها و از جمله بیماری کرونا و پاتوژنهای مختلف دارد و استرس و اضطراب باعث تضعیف سیستم ایمنی میشود و بیماری را توسعه میدهد.
وی افزود: کرونا و بیماریهای نوظهور و نوپدید، مشکل امروز ما نیستند و بیش از چهار دهه است که بیماریهای ویروسی و نوظهور را میشناسیم.
پورفتحالله اظهار داشت: میدانیم که ویروسهای دستگاه تنفسی مرتب تغییر ژنتیک میدهند و میتوانند بیماریها را توسعه دهند و موجب گسترش بیماری در جوامع انسانی شوند.
وی اضافه کرد: این بیماریها زمینهساز مشکلات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی است و میتواند مرگومیرهایی را در پی داشته باشد.
متخصص ایمنیشناسی با تاکید بر اینکه کشور در زمینه بیماریهای تنفسی و نوپدید باید برنامه راهبردی داشته باشد، افزود: در همه کشورها برنامه راهبردی برای مقابله با بیماریهای شایع اجرا میشود؛ چینیها برای مقابله با ویروس کرونا با وجود اینکه مسائل اقتصادی برایشان مهم بود اما چون برنامه راهبردی داشتند، شهر ووهان با جمعیت چند میلیونی را بیش از ۳۰ روز قرنطینه کردند.
پورفتحالله درباره فرآیند اجرای برنامه راهبردی چین برای مقابله با کرونا گفت: مردم چین آگاهی کافی داشتند و در خانههای خود ماندند و جامعه با وجود شرایط سخت اما کاملا امیدوار خود را از این مرحله دشوار عبور داد؛ پخش فیلمها و کلیپها از شرایطی که مردم ووهان برای گذار از بحران بیماری داشتند کاملا حاکی از اقدامات آگاهانه توام با امید است.
وی افزود: در ووهان دغدغه پیشگیری میان مردم وجود نداشت و متولیان هم به اندازه کافی تمهیدات و ابزار پیشگیرانه در اختیار مردم قرار داده بودند.
پورفتحاله درباره استفاده از ماسک خاطرنشان کرد: ماسک اجازه توسعه بیماری را از فرد بیمار به افراد سالم نمیدهد و از این رو استفاده از ماسک عملا برای افراد سالم ضرورت ندارد.
متخصص ایمنیشناسی تصریح کرد: اوج فعالیت بیماری کرونا ظرف یک ماه آینده فروکش میکند اما باید برای موج بیماریهایی که ممکن است در آینده ایجاد شود، تمهیدات لازم اندیشیده شود.
وی درباره نشانههای عمومی بیماری کرونا گفت: نشانههای این بیماری مانند آنفولانزاست و ۲۰ درصد از بیماریهای خانواده بزرگ سرماخوردگیها پیش از این هم ناشی از ویروس کرونا بوده است اما در این نوع ویروس جدید، جهش ژنتیکی اتفاق افتاده است.
این متخصص ایمنیشناسی اضافه کرد: علائم عمومی بیماری کرونا درگیری دستگاه تنفسی با ویروس است و مهم نیست کرونا تشخیص داده شود، مهم این است که درمانهای علامتی و حمایتی همراه با استراحت کافی انجام شود تا فرد مبتلا دوران بیماری را به خوبی طی کند و به بهبودی و سلامتی مجدد بازگردد.
برای تشخیص کرونا به آزمایشگاههای خصوصی نروید
اداره امور آزمایشگاههای معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی اعلام کرد: در حال حاضر آزمایشگاههای مرجع تشخیص قطعی کرونا ویروس جدید به تناسب نیاز و ظرفیت شبکه کشوری تشخیصی مولکولی آنفلوآنزا و همچنین سایر مراکز منتخب به تشخیص وزارت بهداشت انتخاب شده و خدمات مورد نیاز به صورت رایگان در حال انجام است.
براساس همین گزارش، برخی از آزمایشگاههای خصوصی با سوءاستفاده و بهرهبرداری نابجا از شرایط موجود بدون اطلاع و اجازه مدیریتهای امور آزمایشگاههای دانشگاهی و اداره کل آزمایشگاه مرجع سلامت اقدام به تبلیغات و اعلام راهاندازی و پذیرش آزمایشگاه تشخیص مولکولی Covid-19 یا همان کرونا با مبالغ نامتعارف کردهاند که کاملا غیرقانونی و تخلف محسوب میشود.
آخرین آمارهای کروناویروس در کشور؛ ۹۵ مبتلا و ۱۵ فوتی
رییس روابط عمومی وزارت بهداشت آخرین آمار مبتلایان و فوتشدگان کروناویروس در کشور گفت: بررسیهای انجام شده از روز گذشته تا پیش از ظهر امروز روی موارد مشکوک کووید- ۱۹ مشخص کرد که تاکنون ۳۴ نفر ابتلای قطعیشان به کرونا، تایید شده است که از این تعداد ۱۶ نفر از استان قم، ۹ نفر استان تهران، یک نفر استان فارس، دو نفر استان مازندران، دو نفر استان گیلان، یک نفر نیشابور، دو نفر استان البرز و یک نفر جزیره قشم هستند.
وی همچنین گفت: از این ۳۴ نفر در روزهای اخیر سه نفر فوت کردند و در مجموع ۹۵ تشخیص قطعی و ۱۵ نفر هم براثر این بیماری فوت کردند.
جهانپور در ادامه خاطرنشان کرد اغلب افرادی که در استانهای دیگر به این بیماری مبتلا شدند یا از قم خارج شده یا با شخصی از این استان در تماس بودند.
وی با تاکید بر اینکه امنترین جا برای مقابله با کرونا و پیشگیری از بیماری کووید ۱۹ منازل، خانهها و شهر خودمان است، گفت: توصیه ما این است که از سفرهای غیرضروری حتی درونشهری پرهیز کنیم به خصوص این توصیه برای افرادی است که تحت درمان داروهای سرکوبگر ایمنی هستند. اگر قرار باشد با تعطیل کردن شاهد این باشیم که ترددها افزایش پیدا کند موجب میشود که شیوع تسریع شود و این امری پذیرفته شده نیست.
جهانپور با بیان اینکه از این جمع ۳۴ نفره سه نفر جان خود را از دست دادند گفت: بنا بر آمار امروز و روزهای اخیر ۹۵ تشخیص قطعی است که ۱۵ نفر نیز به دلیل ابتلا به این بیماری جان خود را از دست دادهاند.
آغاز توزیع پکهای بهداشتی حاوی ژل ضدعفونی و ماسک در قم
وی درباره استفاده از ماسک نیز گفت: استفاده از ماسک برای جمعیت عادی توصیه نمیشود و بنابر برخی از شواهد حتی ممکن است مخدوشکننده هم باشد. در مورد افراد پرخطر یا در معرض خطر که با افراد بیمار برخورد دارند مثل پرسنل درمانی، ماسکها با اولویت استانها و ارزیابی ریسک و میزان شیوع و حفظ تقدم از طریق شبکههای بهداشتی درمانی توزیع میشود.
جهانپور گفت: در قم پکهای حاوی ماسک، ژلهای ضدعفونیکننده به همراه نکات بهداشتی توزیع خواهد شد. این در حالی است که بیش از ۷۰۰ هزار پک وارد شهر قم شده و باید این تعداد رسیده باشد بنابراین توزیع هم آغاز شده است.
وی تاکید کرد: استدعا داریم استفاده از ماسک و تقاضای کاذب به وجود آمده نسبت به آن را با مرتفع کردن اضطراب و وسواس ایجاد شده، کاهش دهید. قطعا اگر کسی در معرض خطر باشد این نیاز را رفع خواهیم کرد.
زبالههای بیمارستانهای دارای بیمار کرونا چگونه امحا میشود؟
رییس مرکز روابط عمومی و اطلاعرسانی وزارت بهداشت درباره نحوه امحای زبالههای عفونی در بیمارستانهایی که بیمار کرونایی دارند، گفت: به هر حال یکی از دلایلی که ما استفاده از ماسک را برای جمعیت عادی توصیه نمیکنیم ضمن اینکه اثرگذاری زیادی در پیشگیری از ابتلا به بیماری ندارد، بحث امحای آن هم مطرح است.
کیانوش جهانپور افزود: باید توجه کرد که امحای ماسک دارای پروتکل است و مانند ماسکهای بیمارستانی جزو زبالههای بیمارستانی و عفونی قلمداد میشود.
وی ادامه داد: در بیمارستانها و مراکز درمانی، زبالههای عفونی ابتدا گندزدایی شده و غیرعفونی میشوند و سپس به همراه سایر زبالههای بیمارستانی طبق پروتکلهای موجود دفن میشود.
جهانپور بار دیگر ضمن توصیه به مردم عادی که از ماسک استفاده نکنند، گفت: افراد بیماری که علائم شبهآنفلوانزا داشته و ماسک استفاده میکنند ترجیحا ماسکی را که استفاده کردهاند، ابتدا داخل کیسه فریزر قرار داده و درب آن را ببندند و آن را در سطل زباله درببسته قرار دهند.
اضطراب باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن میشود
مینو محرز، عضو کمیته کشوری بیماریهای عفونی وزارت بهداشت در برنامه تهرانکلینیک رادیو تهران گفت: این ویروس که در کشور چین اپیدمی شد، هفتمین ویروس از خانواده کروناست که نسبت به ویروسهای قبلی متفاوت است. تفاوت این ویروس با سارس و مرس این است که سرعت انتقال و بیماریزایی آن بیشتر از بقیه بوده ولی مرگومیر آن خیلی
پایینتر است.
وی ادامه داد: توصیه ما به مردم این است که مردم ترس و اضطراب نداشته باشند به دلیل اینکه این موضوع باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن میشود. این بیماری ترس ندارد و میتوان با رعایت نکات بهداشتی از ابتلا به بیماری جلوگیری کرد.
محرز توصیه کرد: مردم حتیالامکان از ترددهای غیرضروری در شهر بپرهیزند و نکات بهداشتی را رعایت کنند. حتما دستان خود را به طور مکرر بشویند و اگر احساس بیماری یا سرماخوردگی میکنند حتما در منزل بمانند و در صورت لزوم با ماسک در بیرون از خانه تردد کنند.
مینو محرز اشاره کرد: اگر تب و سرفه داشتید حتما به مراکز بهداشت درمانی نزدیک محل زندگیتان مراجعه کنید تا در صورت تایید بیماری به بیمارستانهای مشخص شده ارجاع داده شوید. چون علائم بیماری زیاد مشخص نیست، مردم بدون ترس و با رعایت تمام نکات بهداشتی از سلامت خود محافظت کنند و نگران نباشند.
به گفته محرز، مردان چون بیشتر در جامعه و تجمعات هستند و تردد دارند نسبت به زنان بیشتر به این ویروس مبتلا میشوند وگرنه فرقی در جنسیت برای این ویروس تا به الان قائل نشدهاند.
محرز در پایان باز هم توصیه کرد: هموطنان فقط آرامش خود را حفظ کرده و نکات بهداشتی را رعایت کنند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد