23 - 01 - 2023
چین در واردات به ایران اول شد
گروه اقتصاد- «واردات بیرویه» چالشی است که اقتصاد ایران در دهه ۸۰ با آن روبهرو بوده است. اگرچه مقام معظم رهبری بارها نسبت به این موضوع به دولت توصیه کردهاند اما آمارهای هر ماه حکایت از آن دارد که تراز بازرگانی کشور به نفع بازارهای خارجی است. چندی پیش بود که حضرت آیتالله خامنهای بار دیگر واردات بیرویه و بیمنطق را «ضرر و خطری بزرگ» خواندند و افزودند: مسوولان ذیربط باید با توجه به اهداف و نیازهای واقعی کشور، واردات را مدیریت کنند. با این حال محمود احمدینژاد، رییس جمهور در آخرین مصاحبه تلویزیونی خود گفته بود که با وجود صادرات ۴۵ میلیارد دلاری سال ۹۰، وضعیت واردات با ۳۶ میلیون دلار مثبت است.این اظهارات در حالی مطرح میشود که بازار کشور مملو از انواع کالاهای خارجی است که نمونه اخیر آن واردات تخممرغ هندی و ترکی است.
آخرین گزارشهای رسمی از سایت گمرک ایران نشان میدهد که تراز بازرگانی خارجی کشور از ارزش صادرات قطعی کالاهای غیرنفتی بدون احتساب میعانات گازی تا پایان شهریورماه امسال معادل رقم ۹۱۶/۱۰ میلیون یورو (معادل ۶۰۴/۱۵ میلیون دلار) و ارزش کل واردات نیز در این مدت نزدیک به ۶۶۷/۲۰ میلیون یورو (معادل ۵۲۴/۲۹ میلیون دلار) بوده است که با مقایسه این ارقام، تراز بازرگانی خارجی جمهوری اسلامی ایران (بدون احتساب صادرات نفت خام و سایر موارد مندرج در توضیح کالاهای غیرنفتی) در نیمه نخست سال ۱۳۹۰ با کسری ۷۵۱/۹ میلیون یورو (معادل ۹۲۰/۱۳ میلیون دلار) مواجه بوده است. در مدت یادشده بنابر این ارقام، ارزش واردات ۴۲/۶۵ درصد از ارزش کل مبادلات خارجی کشور را به خود اختصاص داده است که این نسبت در مدت مشابه سال قبل ۳۷/۷۱ درصد بوده است.
در این مدت، تراز بازرگانی خارجی کشور (بدون احتساب نفت، گاز و خدمات) با ۹۷ کشور دنیا، منفی و با ۷۹ کشور دیگر مثبت بوده است.
آمارها نشان میدهد که واردات کشور در نیمه نخست سال ۱۳۹۰ به میزان ۹۷۱/۱۷ هزار تن به ارزش ۶۶۷/۲۰ میلیون یورو (معادل ۵۲۴/۲۹ میلیون دلار) بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن، از نظر وزن ۰۵/۲۵ درصدو از نظر ارزش ۲۰/۵ درصد کاهش داشته است.
همچنین در نیمه نخست سالجاری نزدیک به ۵۰ درصد از وزن و ارزش واردات را ماشینآلات و دستگاههای مکانیکی، آهن و فولاد، ماشینآلات و دستگاههای الکتریکی، غلات و قطعات منفصله برای مونتاژ وسایل نقلیه تشکیل دادهاند.
در این میان گزارشها نشان میدهد که در نیمه نخست سالجاری از میان ۲۰ کشور عمده مبدا واردات به ایران، کشور چین بیشترین مقصد صادراتی به ایران بوده است اما کشورهای سوییس، بلژیک و مالزی با وجود افزایش ارزش، کاهش وزن واردات را تجربه کردهاند که کاهش بیش از ۶۵ درصدی وزن واردات از بلژیک در برابر افزایش ارزش بیش از ۴۳ درصدی آن بسیار قابل توجه است. همچنین از میان کشورهایی که در نیمه نخست سال گذشته در رده ۲۰ کشور عمده مبدا واردات قرار داشتهاند، امارات متحده عربی، آلمان، ترکیه، ژاپن، هلند، روسیه، انگلستان و سنگاپور صادرات کالاهای خود را به کشورمان کاهش دادهاند.
انتقادهای بینتیجه
نقدهای تند و تیز کارشناسان و نمایندگان مجلس به واردات بیرویه، بارها در مطبوعات و تریبون مجلس به گوش دولت رسیده است با این حال پاسخ همیشگی دولت به این نقدها این بوده که واردات صورت گرفته کالاهای اصلی و سرمایهای بوده، حال آنکه آنچه در بازار به وفور دیده میشود، اجناس وارداتی است. این روزها موضوع واردات تخممرغ بیش از سایر کالاها شنیده میشود. توزیع تخممرغ در سطح شهر تهران کاهش یافته است و اکثر واحدهای صنفی به دلیل عدم تثبیت قیمت تخممرغ از خرید و فروش آن اجتناب میکنند.
قیمت تخممرغ در برخی نقاط سطح شهر از شانهای ۹ هزار تومان فراتر رفته است و با وجود وعده مسوولان هنوز در بسیاری از میادین میوه و ترهبار تخممرغ توزیع نمیشود که همین موضوع باعث شده تا بار دیگر تنظیم بازار زیر سوال برود چراکه قرار است تخممرغهای مشکوک وارداتی بازار ما را تنظیم کنند. در همین رابطه محمدی، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس با تاکید بر ضرورت توجه وزارت صنعت، معدن و تجارت به بازار و تنظیم بازار کالاهای اساسی مورد نیاز مردم گفت: نباید تمام توجه و تمرکز روی بخش صنعت و خودروسازی در کشور باشد این در حالی است که اگر وزارت صنعت و معدن به موضوع تنظیم بازار بیتوجه باشد، سایه سنگینی روی بخش کشاورزی حاکم خواهد شد.
وی افزود: سیستم اقتصادی کشور به لحاظ تعادل در تولید و مصرف به هم خورده است. فروش تخممرغ شانهای پنج هزار تومان برای مردم بسیار بالاست این در حالی است که در برخی سوپرمارکتها حتی تخممرغ با قیمت ۹ هزار تومان به فروش میرسد.
وی در رابطه با واردات تخممرغ و گوشت تصریح کرد: در حالی که تولید به اندازه کافی در کشور وجود دارد، شاهد واردات تخممرغ و گوشت از سایر کشورها هستیم؛ در این میان باید واردات بیحساب و کتاب کنترل و مدیریت شود.محمدی سوءمدیریت را از عوامل واردات تخممرغ دانست و تصریح کرد: وزارت جهاد کشاورزی که از میزان تولیدات در کشور خبر دارد، باید در زمینه تنظیم بازار محصولات مورد نیاز کشور اقدام کند.
به گفته وی، متاسفانه در وزارت صنعت و معدن بینظمی حاکم شده است. در واقع پس از ادغام و تشکیل وزارت صنعت، معدن و تجارت انسجام لازم به لحاظ ساختار و تمرکز برای اعمال مدیریت هوشمندانه به ویژه در زمینه تنظیم بازار وجود ندارد ضمن اینکه قواعد مناسب صادرات و واردات نیز وجود ندارد.محمدی با بیان اینکه خلاءهایی در جامعه دولتیها و اقتصاد کشور رخ داده است، اظهار داشت: متاسفانه وزارت جهاد کشاورزی در شوراهای تصمیمگیری مربوط به تنظیم بازار و تعیین نرخ تعرفهها کمترین اثر را دارد و تعیین استراتژی در این زمینه بر عهده وزارت صنعت، معدن و تجارت است.
این نماینده مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: در حالی این اتفاق رخ داده که وزارت مربوطه توانمندی لازم را نداشته و در زمینه تنظیم بازار تخممرغ و مرغ و سایر مواد پروتئینی کمترین تخصصی ندارد.
محمدی بیان کرد: طبق برنامه چهارم و پنجم توسعه اولویت با بخش کشاورزی است اما در این دولت مسوولیتهای تولیدی را با کمترین منابع بر عهده جهاد کشاورزی قرار دادهاند.
عضو کمیسیون کشاورزی مجلس یادآور شد: تاکنون ۱۰ درصد از صندوق توسعه ملی در اختیار دولت قرار گرفته تا در بخش کشاورزی هزینه کند اما اقدام موثر و چشمگیری در این بخش مشاهده نشده است.
وی گفت: نمایندگان مجلس در زمینه گرفتاریها و نارضایتیهای مردم هوشیار هستند و اجازه نمیدهند ضعف مدیریتی و توجه بیش از اندازه به صنعت کشاورزی از بین برود.
سرانه پایین مصرف
در حالی که ایران دهمین تولیدکننده تخممرغ جهان محسوب میشود و جزو کشورهایی است که ۸۵ درصد تولید جهانی را برعهده دارد، میانگین مصرف سرانه این محصول در کشورمان از ۱۸۰ عدد میانگین مصرف سرانه جهانی پایینتر است و با سوءمصرف این محصول نیز مواجه هستیم.
در این زمینه فرزاد طلاکش، رییس ستاد کشوری ترویج مصرف تخممرغ با بیان اینکه مصرف تخممرغ در ایران شکل مناسب و سالم ندارد، اظهار کرد: درحالی که تخممرغ یکی از کاملترین غذاهای پروتئینی است که بعد از شیر، جایگاه دوم را در اقشار مختلف جامعه میتواند داشته باشد، هنوز در جامعه شان کافی ندارد.وی گفت: بهمنظور افزایش سرانه مصرف این محصول و رسیدن به نرم جهانی با وزارتخانههای جهاد کشاورزی، آموزش و پرورش، صداوسیما و شهرداری برای هماهنگیهایی صورت گرفته است که از این پس ساندویچ تخممرغ جایگزین غذاهای مضر بوفههای مدارس میشود.
در این میان سلامت و قیمت این محصول نیز اهمیت دارد که طی چند ماهه اخیر با افزایش قیمت مواجه بوده است، هرچند که به گفته مسوولان همه تولید داخلی کشورمان با هر قیمتی خریداری و مصرف شده است اما قدرت خرید مصرفکنندگان را کاهش میدهد.همچنین تنها هفت درصد از تخممرغهای تولیدی کشورمان شناسنامه (تاریخ تولید، تاریخ انقضا، نام واحد تولیدی و کد رهگیری) دارند و ۹۷ درصد تخممرغ تولیدی فلهای عرضه میشود که سلامت و بهداشت این محصول را میکاهد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد