5 - 12 - 2023
چه کسی درست میگوید؟
گروه انرژی- نیروگاهها مازوت میسوزانند یا نه؟ این سوالی است که هر سال منشاء ابهام و اختلاف میشود؛ دولت هر سال مازوتسوزی نیروگاهها را تکذیب میکند، اما همیشه یک خبر هست که نشان بدهد شایعات بیراه هم نبوده است.
هرچند از دوسال گذشته دولت بارها اعلام کرده که نیروگاههای تهران مازوت نمیسوزانند، اما هوای آلوده پایتخت نفس کشیدن را هرسال در این کلانشهر سختتر کرده و همه به دنبال مقصر میگردند که چه عاملی هوای تهران را در پاییز غیرقابل تنفس میکند.
مهدی پیرهادی رییس کمیته سلامت شورای شهر اخیرا به نقل از نماینده پخش و پالایش اعلام کرد دو نیروگاه از مازوت استفاده میکنند؛ خبری که نگرانیها درباره ادامه مازوتسوزی و آلودگی بیشتر هوا را تشدید میکند.
برخی گزارشها نشان میدهد دو نیروگاه بعثت و ری نیروگاههایی هستند که در زمستان به دلیل کمبود گاز و افزایش مصرف خانگی، مازوت میسوزانند.
یک روز بعد از اظهارات جنجالی رییس کمیسیون سلامت شورای شهر تهران، درباره مازوتسوزی نیروگاههای تهران، مصطفی رجبیمشهدی سخنگوی صنعت برق در واکنش به این اظهارات گفت که هیچکدام از نیروگاههای تهران از سوخت مازوت استفاده نمیکنند .
با شروع فصل پاییز و سرد شدن و سکون هوا و عدم وزش باد در کلانشهرها و به ویژه تهران آلودگی هوا تشدید میشود. با این حال رجبیمشهدی سخنگوی صنعت برق با اشاره به اینکه نیروگاههای مازوتسوز در تهران در چند سال اخیر پلمب شده است، گفت: هماکنون هیچ نیروگاهی در تهران از مازوت استفاده نمیکند و کمتر از ۱۰ درصد نیروگاههای کشور امکان استفاده از سوخت مازوت را دارند و نیروگاهها در مراکز پرجمعیت از سوخت گاز یا گازوییل استفاده میکنند.
سخنگوی صنعت برق تاکید کرد: با توجه به اینکه ۹۰ درصد تولید برق کشور توسط نیروگاههای حرارتی تامین میشود، پیشبینی ذخیرهسازی سوخت زمستان این نیروگاهها از قبل انجام شده و با صرفهجویی مشترکان در مصرف برق و گاز مشکلی در تامین برق وجود نخواهد داشت.
به گفته وی، از ۱۴۰ نیروگاه بزرگ کشور فقط ۱۶ نیروگاه بخاری قابلیت مصرف مازوت دارند.
رجبیمشهدی میگوید: در کل کشور فقط ۱۶ نیروگاه بخاری وجود دارد و بقیه نیروگاهها گازی و سیکل ترکیبی هستند که امکان مصرف مازوت را ندارند، در تهران هم فقط نیروگاه بعثت نیروگاه بخاری است که از سال ۹۱ بخش مصرف مازوت آن پلمب شده است، بنابراین در تهران برای تامین برق هیچ نیروگاهی مازوت
مصرف نمیشود.
تکذیب پشت تکذیب
انگشت اتهام برای مازوتسوزی فقط متوجه نیروگاهها نیست؛ اطراف تهران ۳۴ کوره آجرپزی فعال هم وجود دارند که قریب به اتفاق آنها مازوت میسوزانند.
مازوت یا نفت کوره محصولی است که در مراحل پالایش نفت خام پس از نفتا، بنزین و نفت سفید بهدست میآید و چون سیاهرنگ است به نام نفت سیاه نیز خوانده میشود. این ماده ارزانترین ماده سوختنی برای کورهها، حمامها و تنور نانواییها، موتورهای دیزلی دریایی و برخی نیروگاهها قابل استفاده است.
در ایران بهطور متوسط ۳۰ درصد از خوراک ورودی پالایشگاهها تبدیل به نفت کوره سبک و سنگین میشود که اغلب استانداردهای لازم را ندارند.
گزارشهای کارشناسیشده نشان میدهد مازوت تولیدشده در ایران ۳۵ هزارppm گوگرد دارد. این درحالی است که مازوت مورد استفاده در کشورهای پیشرفته تنها ۵۰۰ ppm گوگرد دارد. سال گذشته رییس سازمان استاندارد اعلام کرد مازوت تولیدی پالایشگاههای ایران استاندارد اجباری ندارند.
از آنجا که ۳۰ درصد از نفت پالایششده در نیروگاهها تبدیل به مازوت شده و این مازوت غیراستاندارد است، هیچ کشوری مشتری مازوتهای ایران نیست. در نتیجه دولت برای جبران کمبود گاز در نیروگاهها و برخی از صنایع که امکان استفاده از مازوت را دارند، این سوخت را جایگزین میکند؛ سوختی که باعث آلودگی هوا میشود.
با وجود این، دولتها همواره در یک دهه گذشته این موضوع را تکذیب کردهاند. این تکذیبها در دولت قبل هم تکرار شده بود و حالا هم مقامات وزارت نیرو مازوتسوزی نیروگاهها را تکذیب میکنند.
ساناز جعفرزاده مدیرکل دفتر برنامهریزی و بهرهبرداری تولید شرکت برق حرارتی در این رابطه به تسنیم گفته است: «در سال جاری تا امروز هیچیک از نیروگاههای استان تهران و استان البرز، بههیچوجه مازوت مصرف نکردهاند و اگر کسی ادعا میکند آلایندگی این روزهای تهران بهعلت مازوتسوزی نیروگاههاست، مستندات خود را ارائه دهد.»
وی افزود: اساسا نیروگاههای گازی همچون نیروگاه ری، از نظر فنی امکان استفاده از سوخت مازوت را ندارند و نیروگاههای بخاری تهران نیز نزدیک به ۱۰ سال است که مازوت دریافت نمیکنند.به گفته جعفرزاده، آمار مصرف سوخت نیروگاهها بهخصوص نیروگاههایی که در نزدیکی کلانشهرها واقع شدهاند، تحت رصد مستمر نهادهای نظارتی است و اینکه نیروگاههای تهران مازوت مصرف نمیکنند، موضوعی است که مورد تایید تمامی نهادهای نظارتی است و ادعاهایی درخصوص مصرف مازوت در نیروگاههای تهران کاملا نادرست است.
به دلیل کمبود گازوییل مازوت میسوزانیم
همزمان با تکذیبهای دولت، احمد معروفخانی رییس هیاتمدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفت، گاز و پتروشیمی اعلام کرد: ما به دلیل کمبود گازوییل مازوت میسوزانیم و این موضوع باعث میشود وضعیت هوا به این شکل باشد، متاسفانه مسوولان مربوطه توجهی به استفاده از راههای جایگزین جهت پیشگیری ندارند و مدیریت آلودگی هوا در اولویت نیست.
معروفخانی به ایلنا گفت: استاندارد محصولات سوختی طبق استانداردهای بینالمللی و تعریف و تایید شده و یورو ۴ و ۵ است، اما آنچه اکنون افغانستان رعایت نمیکند بنزن است، مادهای که حد مجاز آن در تمام استانداردهای بینالمللی ۲ درصد است. در حالی که محصولاتی که افغانستان به مصرف میرساند ۱۷ و ۱۸ درصد بنزن دارد و این ماده مستقیما سرطانزاست، اما به دلیل اینکه این کشور آمار بهداشتی درستی ندارد بروز نمیکند.
وی با اشاره به آلودگی هوا در تهران و ارتباط آن با بنزین گفت: متاسفانه این حجم از آلودگی مربوط به مازوت با ۳۵ هزار سولفور بوده و کاملا قابل پیشبینی است که هوا این وضعیت را داشته باشد.
معروفخانی گفت: به دلیل کمبود گازوییل، مازوت میسوزانیم و این موضوع باعث میشود وضعیت هوا به این شکل باشد. متاسفانه مسوولان مربوطه توجهی به استفاده از راههای جایگزین جهت پیشگیری ندارند و مدیریت آلودگی هوا در اولویت نیست.
رییس هیاتمدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفت، گاز و پتروشیمی با اشاره به پیشنهادهای بخش خصوصی به وزارت نفت اظهار کرد: ما راهکارهایی به وزارت نفت ارائه دادیم و معاونت برنامهریزی با آن موافقت کرد و تفاهمنامههایی تنظیم شد که واحدهای خصوصی که محصول هوین را تولید و به کشورهای مختلف صادر میکنند، در نیروگاهها به جای مازوت مصرف شود. این برنامه برای وزارت نفت نفع داشت برای اینکه مازوت مصرف نمیشد و وضعیت هوا به این شکل نبود. دوم اینکه هزینه کمتر میشود چون مجبورند از پالایشگاهها مسیر طولانی طی کنند و مازوت را به نیروگاهها برسانند، اما واحدهای مینیریفاینری در سطح کشور پراکنده هستند و هزینههای حمل کمتر میشود که با صادرات مازوت میتوانستند ارزآوری داشته باشند. هرچند انتفاع صادرات برای ما بیشتر از این بود که داخل کشور تهاتر و فروخته شود، اما خودمان پیشقدم شدیم. چون معتقدیم منافع کشور را تامین خواهد کرد و حداقل اینکه هوا به این وضع نبود، اما به رغم موافقت معاونت برنامهریزی شرکت پالایش و پخش بدون دلیل و صرفا با برخورد سلیقهای زیر بار نرفت.
رییس هیاتمدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفت، گاز و پتروشیمی درباره اینکه چه استدلالی وجود دارد که مازوت در نیروگاههای تهران مصرف میشود، گفت: سوال این است که این حجم از مازوت با چه چیزی جایگزین میشود؟ ما تا چند ماه پیش گازوییل را وارد میکردیم و اینکه بگوییم مازوت نمیسوزانیم تناقض بزرگ است، ما به خاطر کمبود گازوییل وارد و ادعا میکنیم که نیروگاهها مازوت نمیسوزانند.
وی درباره رقم واردات گازوییل اظهار کرد: به رغم مطالبه مجلس و سایر نهادها هیچ آماری در زمینه واردات گازوییل منتشر نشده فقط در قانون بودجه ۱۴۰۲، ۹۰۰ میلیون یورو برای واردات کنار گذاشته شد، اما هیچ گزارشی در زمینه رقم واردات منتشر نشده است.
معروفخانی درباره برگشت ۲۴ تانکر حامل محمولههای بنزین صادراتی ایران به افغانستان اظهار کرد: در این رابطه به استانداردهای افغانستان چندان نمیتوان اتکا کرد، اکنون محصولاتی را از مرزشان عبور میدهند که به هیچوجه قابل تعریف در استاندارد نیست. هیچ مکانیسم درست و صحیحی که بتوان آن را استاندارد تلقی کرد در مرز افغانستان مستقر نیست. برخی که هزینه میکنند میتوانند محصولات خود را وارد این کشور کنند و محمولههای کسانی که هزینه نمیکنند را برگشت میزنند.
وی افزود: بنزینی که به افغانستان ارسال میشود محصولات شیمیایی مشابه بنزین تولیدی در واحدهای خصوصی است و به هیچوجه داخل کشور توزیع نمیشود، صرفه هم ندارد توزیع شود، چون مواد آن براساس نرخهای بینالمللی تهیه و تولید انجام میشود.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد