24 - 12 - 2019
چرخه معیوب قطعات بیکیفیت
راضیه احقاقی-با آغاز پدیده وارونگی در زمستان، افزایش آلودگی هوای کلانشهرها تبدیل به معضلی برای مسوولان شهری میشود و افراد مختلف انگشت اتهام در زمینه آلودگی را به سمت یکدیگر نشانه میگیرند. آلودگی این روزهای تهران از میزان آلایندگی در سالهای گذشته بسیار جدیتر شده است به گونهای که حتی شهردار تهران از لزوم تخلیه پایتخت خبر داده بوده. در رابطه با عوامل موثر در آلایندههای زیستمحیطی بدون رویکرد جانبدارانه مجموعه عواملی همچون کمبود و فرسودگی وسایل نقلیه عمومی، بالا بودن آلایندگی خودروهای سواری سطح شهر، فعالیت کارخانههای متعدد در محدوده شهر و همچنین مدیریت نادرست شهری و ساختوسازهای متعدد و غیراصولی است. در این میان آمارها حاکی از آن است که منابع متحرک بیشترین سهم را در آلودگی هوای شهر دارند و حدود ۳۸ درصد آلودگی گازی هوای تهران نیز مربوط به خودروهای سواری میشود. با این وجود خودروسازان معتقدند به واسطه برخورداری از استاندار یورو ۴ در صورت عرضه سوخت با کیفیتی متناسب با این استاندارد خودرو تولید داخل در دایره عوامل تعیینکننده آلودگی هوای پایتخت و سایر کلانشهرها قرار نمیگیرند. موضوعی که با مخالفت ستاد معاینه فنی خودروها مواجه شده به طوری که کارشناسان این سازمان معتقدند بالغ بر ۶۰ درصد از خودروهای داخلی با عمر بیش از دو سال از استاندارد آلایندگی خارج شده و حتی امکان عبور از استانداردهای تعیین شده در معاینه فنی برتر که از سطح بسیار پایینتری نیز برخوردار است را ندارند. در این رابطه فارغ از اینکه نمیتوان منکر کیفیت پایین خودروهای داخلی شد اما به اعتقاد کارشناسان خودرویی نبود اثرگذاری شاخصه عمر در استاندارد آنچه بیشترین سهم در افزایش آلایندگی خودروهای داخلی را دارد کیفیت پایین قطعات و نبود خدمات پس از فروش مناسبی است که تامین قطعات مصرفی و تاثیرگذار در آلایندگیهای زیستمحیطی را امکانپذیر نمیکند.
سهم ۶۰ درصدی وسایل متحرک در پراکندگی ذرات معلق
در خصوص سهم وسایل نقلیه موتوری در میزان آلایندگی هوای تهران آمار و اعداد مختلفی از سوی سازمانهای مختلف ارائه میشود، هر چند که در میزان سهم وسایل نقلیه در آلودگی هوا تفاوت وجود دارد اما در تمامی این گزارشها وسایل حملونقل یکی از مهمترین عوامل آلودگی هوای شهر تهران دانسته شده است. وسایل نقلیه موتوری از طرفی موجب تولید و انتشار ذرات معلق در هوا میشوند و از سوی دیگر گاز خروجی از اگزوز این وسایل بر آلایندگی هوا میافزاید. علاوه بر خروج ذرات معلق از اگزوز وسایل حملونقل سایش لنت ترمز، تایر و سطح جاده نیز عاملی مهم در ایجاد آلایندگی هوا به شمار میرود.
سیدمحمدمهدی میرزایی، رییس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان محیطزیست درخصوص سهم خودروها در آلایندگی هوای تهران به «جهانصنعت» گفت: تمامی منابع متحرک تهران سهم ۹/۸۲ درصدی در آلایندگی گازی و سهم ۸/۶۰ درصدی در انتشار ذرات معلق دارند. براساس مطالعات صورت گرفته در سال ۹۶ تمامی وسایل نقلیه متحرک شهر تهران برابر ۵۷۲ هزار تن گازهای متحرک وارد هوا کردند که از مجموع آلایندگی گازی هوای شهر تهران ۸/۳۷ درصد مربوط به خودروهای سواری، ۴/۹ درصد مربوط به تاکسی، ۳/۲۱ درصد متعلق به موتورسیکلت، ۵/۹ درصد سهم وانت، ۸/۰ درصد سهم مینیبوس، ۵/۰ درصد سهم اتوبوس واحد و ۴/۰ درصد سهم اتوبوس سرویس و ۱/۳ درصد سهم کامیونها بوده است.وی افزود: همچنین در سال ۹۶ که آمار آن تفاوت چندانی با آمار سال ۹۷ ندارد در مجموع وسایل متحرک ۳/۶ هزار تن ذرات معلق وارد هوا کردند که سهم هر یک از وسایل متحرک به تفکیک برابر است با ۹/۱۳ درصد مربوط به خودروهای سواری، ۱/۲ درصد مربوط به تاکسی، ۱/۱۰ درصد متعلق به موتورسیکلت، ۸/۱ درصد سهم وانت، چهار درصد سهم مینیبوس، ۷/۵ درصد سهم اتوبوس واحد و ۴/۷ درصد سهم اتوبوس سرویس و ۷/۱۵ درصد سهم کامیونها بوده است.
میرزایی گفت: بنابر اطلاعات بیان شده، در مجموع وسایل متحرک شهر تهران بیشترین سهم را در آلایندگی گازی و ذرات معلق هوای شهر دارند، هرچند که سهم هر یک از این وسایل در آلایندگی گازی و ذرات متعلق متفاوت است. در حالی که خودروهای سواری بیشترین میزان آلایندگی گازی را وارد هوا میکنند، کامیونها بیشترین سهم از ذرات معلق را در میان وسایل متحرک به هوا وارد میکنند.
تمام خودروهای تولید داخل استانداردهای آلایندگی محیطزیستی را کسب میکنند
نعمتبخش، رییس انجمن خودروسازان در خصوص سهم خودروها در آلودگی هوای پایتخت به «جهانصنعت» گفت: مشکل اصلی آلودگی هوای این روزهای تهران مربوط به افزایش ذرات معلق میشود که خودروهای سواری سهم اندکی در انتشار این ذرات دارند. خودروهای دیزلی عامل اصلی انتشار این ذرات معلق هستند و به همین علت نیز از تردد آنها جلوگیری به عمل آمده است.
وی در ادامه افزود: مطابق مصوبه هیات وزیران تمامی خودروهای تولید داخل باید تا پایان سال استاندارد یورو ۴ داشته باشند و در حال حاضر نیز تمامی خودروسازان این استاندارد را برای تمامی تولیدات خود رعایت میکنند و سازمان حفاظت محیطزیست نیز کنترل دقیقی روی اجرای این استاندارد بر خودروهای تولیدی کشور دارد و اگر خودروهای تولیدی استاندارد مدنظر را رعایت نکنند اجازه شمارهگذاری نمیگیرند، این در حالی است که همچنان سوخت یورو ۴ در کشور توزیع سراسری نشده است و برای بهبود شرایط آلایندگی علاوه بر بهبود خودروهای دیزلی باید به فکر بهبود کیفیت بنزین تولیدی در کشور بود.
۶۰ درصد خودروهای با عمر ۲ سال در تست آلایندگی هوا مردود شدند
در بسیاری از شهرهای پیشرفته دنیا، بهمنظور کنترل آلایندگی هوا، بر شدت استانداردهای مورداستفاده افزوده میشود. در سالهای پیش در تهران بهمنظور کنترل آلایندگی ناشی از خودروهای سواری از طرح زوج و فرد استفاده میشود. طرحی که تنها موجب کاهش تردد خودروهای سواری در شهر شده و به این ترتیب در روزهای آلوده تا حدی به کمک کنترل هوای پایتخت میآمد. از سال قبل طرح معاینه فنی برتر خودروها مطرح شد و انتظار میرفت اجرای این طرح تاثیر بیشتری در کنترل آلایندگی هوا داشته باشد.
حسین مقدم، سرپرست ستاد معاینه فنی خودروهای تهران در خصوص تفاوت معاینه فنی برتر با معاینه فنی معمولی به «جهانصنعت» گفت: تنها تفاوت معاینه فنی برتر با معاینه فنی معمولی در تست آلایندگی خودرو است و در معاینه فنی برتر علاوه بر تست آلایندگی در دور کم که در معاینه فنی معمولی اندازهگیری میشد، میزان آلایندگی در دور بالای موتور نیز مورد بررسی قرار میگیرد و این دو معاینه فنی در سایر تستهای فنی و ایمنی هم هیچ تفاوتی ندارد.
وی افزود: تستهای معاینه فنی برتر بسیار سهلگیرانهتر از تست استاندارد یورو ۴ است و از آنجایی که تمامی خودروهای تولید داخل استاندارد یورو ۴ دارند، بهطور قطع در زمان تولید میتوانند معاینه فنی برتر را نیز کسب کنند اما در رابطه با اینکه این خودروها تا چه زمانی همچنان مشمول این استاندارد میشوند مشخص نیست زیرا تحقیقی در این زمینه صورت نگرفته است.
مقدم گفت: خودروهای نو تا چهار سال پس از تولید نیازی به دریافت معاینه فنی ندارند اما با توجه به اینکه شهرداری در سال گذشته به خودروهای دارای معاینه فنی برتر تخفیف ۲۵ درصدی عوارض طرح ترافیک داد، تعداد زیادی خودرو با عمر کمتر از چهار سال برای گرفتن این معاینه فنی اقدام کردند که از ۱۱۰ هزار خودروی بررسی شده تنها ۴۲ هزار خودرو موفق به کسب معاینه فنی برتر شدند، یعنی حدود ۶۰ درصد خودروهای غیرمشمول در طرح معاینه فنی شرکت کردند نتوانستند موفق به کسب معاینه فنی برتر که بسیار سهلگیرانهتر از استانداردهای خودرویی است شوند. البته با توجه به اینکه سازمانهای مختلفی از جمله سازمان حفاظت محیطزیست، سازمان ملی استاندارد و پلیس بر داشتن استاندارد خودروهای داخلی نظارت دارند، این خودروها در زمان تولید بهطور قطع این استانداردها را دارند اما در رابطه با زمان پایداری استاندارد خودروها اطلاعات دقیقی موجود نیست. طول پایداری استاندارد یک خودرو به عوامل مختلفی از جمله کیفیت قطعات، نوع سوخت مصرفی، نوع نگهداری خودرو، میزان توجه به چکهای دورهای، فرهنگ رانندگی و… برمیگردد.
وی افزود: البته در خودروهای خارجی طول دوره حفظ پایداری استاندارد طولانیتر است اما اگر خودروی داخلی همانند پراید نیز به درستی نگهداری شده و قطعات موثر در کاهش آلایندگی آن همانند کاتالیست سالم باشد این خودروها نیز میتوانند معاینه فنی برتر را بهراحتی کسب کرده و تاثیر مثبتی در آلایندگی هوا داشته باشند.
مقدم گفت: در مجموع خودروهایی که در سال جاری برای اخذ معاینه فنی برتر اقدام کردهاند تنها ۳۳درصد خودروها موفق به اخذ معاینه فنی برتر شدهاند و از ابتدای سال برای ۳۰۰ هزار دستگاه خودرو معاینه فنی برتر صادر شده است.
استاندارد در تمامی خودروها دارای طول عمر است اما نحوه نگهداری، فقدان خدمات پس از فروش و نبود قطعات باکیفیت در کشور سبب میشود که طول عمر استاندارد خودروهای کشور نسبت به سایر خودروهای مصرفی در دنیا به شدت کاهش پیدا کند و خودروهای تولیدی در کشور در زمان اندکی از استانداردهای زیستمحیطی خارج شوند و پس از زمان کوتاهی از تولید به شمارگان خودروهای آلاینده هوا افزوده شوند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد