چرا بانکها دوباره عاشق طلا شدهاند؟ | رالی طلا چه کسانی را ثروتمند کرد؟
جهان صنعت، رالی تاریخی طلا در سال ۲۰۲۵، دنیای نسبتاً آرام معاملات شمش و خزانهداری فلزات گرانبها را به یکی از جذابترین و سودآورترین بخشهای نظام مالی جهانی تبدیل کرده است. در پی این جهش قیمتی، بانکها و معاملهگران با شتاب در حال گسترش فعالیتهای خود هستند تا از فرصت کمسابقه ایجادشده بیشترین بهره را ببرند.
رکوردشکنی قیمتها و بازگشت هیجان به بازار
در روزهای پایانی سال، قیمت طلا برای نخستینبار به ۴۵۰۰ دلار در هر اونس رسید و نقره نیز از مرز ۷۰ دلار عبور کرد. این جهش که با تنشهای ژئوپلیتیکی میان ایالات متحده آمریکا و ونزوئلا و همچنین گمانهزنیها درباره کاهش نرخ بهره آمریکا تقویت شد، باعث شد بازده سالانه طلا به حدود ۷۱ درصد و نقره به حدود ۱۵۰ درصد برسد.
جهش درآمد بانکها از معاملات فلزات گرانبها
بر اساس دادههای شرکت تحلیلی Crisil Coalition Greenwich، درآمد میزهای معاملاتی فلزات گرانبها در بانکهای بزرگ طی ۹ ماه نخست سال ۲۰۲۵ نسبت به مدت مشابه سال قبل، ۵۰ درصد افزایش یافته است. مجموع درآمد ۱۲ بانک بزرگ از معاملات فلزات گرانبها در این دوره به حدود ۱.۴ میلیارد دلار رسیده و سال ۲۰۲۵ را در مسیر تبدیلشدن به دومین سال طلایی تاریخ معاملات طلا، پس از سال ۲۰۲۰، قرار داده است.
کالوم مینز، مدیر تحقیقات Crisil، میگوید: «امسال پول زیادی در این بازار در جریان است و همه با رویکردی تهاجمی وارد شدهاند. فلزات گرانبها به سهم بزرگتری از کسبوکار بازارهای مالی بانکها تبدیل شدهاند.»
بازگشت بانکها و ورود بازیگران جدید
حتی بانکهایی که در سالهای گذشته از این حوزه خارج شده بودند، دوباره به بازار بازگشتهاند. طبق گفته فعالان بازار، بانکهایی مانند Société Générale، Morgan Stanley و Mitsui در سال جاری تیمهای فلزات گرانبهای خود را گسترش دادهاند.
در کنار بانکها، بازیگران غیربانکی نیز سهمخواهی را شدت بخشیدهاند. پالایشگاه سوئیسی MKS Pamp، پلتفرم مالی StoneX و کارگزار لندنی Marex از جمله شرکتهایی هستند که فعالیتهای معاملاتی شمش خود را توسعه دادهاند.
مایکل اسکینر، رئیس بخش فلزات StoneX، این روند را «دموکراتیزه شدن بازار» توصیف میکند و معتقد است افزایش تعداد بازیگران به نفع بازار تمام خواهد شد.
بازگشت خزانهداری؛ کسبوکاری که دوباره جذاب شد
مالکیت خزانههای نگهداری طلا که زمانی کسبوکاری کمحاشیه تلقی میشد، بار دیگر جذاب شده است. در لندن، بزرگترین مرکز معاملات فیزیکی طلا در جهان، بانکهای عضو بازار «لوکو لندن» ملزم به داشتن خزانه اختصاصی هستند؛ بازاری که سالانه بیش از ۳۵ هزار میلیارد دلار طلا در آن تسویه میشود.
برخی بانکها مانند Barclays و Scotiabank در سالهای گذشته خزانههای خود را فروخته بودند، اما اکنون دوباره تمایل به ورود به این حوزه افزایش یافته است. به گفته منابع بازار، Citigroup نیز در حال بررسی راهاندازی خزانه جدید است.
جیمز امت، مدیرعامل MKS Pamp، میگوید داشتن خزانه امکان ایجاد یک کسبوکار امانی با درآمد پایدار و بلندمدت را فراهم میکند؛ مدلی که جذابیت آن در فضای پرنوسان فعلی افزایش یافته است.
رقابت بر سر طلا؛ از نیویورک تا لندن
یکی از سودآورترین معاملات سال جاری، آربیتراژ میان بازار نیویورک و لندن بوده است. در ابتدای سال، نگرانی از اعمال تعرفههای احتمالی باعث شد قیمت طلای فیزیکی در آمریکا نسبت به لندن جهش کند و فرصتهای سودآوری قابلتوجهی ایجاد شود.
با این حال، همه فعالان نتوانستهاند از این رالی بهره ببرند. به گفته Crisil، پراکندگی درآمدها در میان بانکها امسال بیش از حد معمول بوده و برخی برندگان بزرگ و برخی دیگر بازندگان این موج صعودی بودهاند.
طلایی که دوباره به مرکز توجه بازگشت
بسیاری از فعالان باسابقه بازار، از بازگشت طلا به کانون توجه استقبال میکنند. اسکینر از StoneX میگوید: «زمانهایی در دوران کاریام بود که فلزات اصلاً موضوع بحث نبودند. حالا این وضعیت کاملاً معکوس شده است.»
