چراغ سبز به گردشگری ایران و مصر
نادر نینوایی– روابط دیپلماتیک ایران و مصر در طول سال‌های گذشته در بهترین وضعیت ممکن قرار نداشته است. در سایه برخی تنش‌ها، رقابت‌ها و نگرانی‌های دو طرف، روابط گردشگری میان ایران و مصر بسیار کمرنگ بوده است.
در طول سال‌های اخیر در چند نوبت نمایندگان بخش‌خصوصی گردشگری خواستار برقراری روابط توریستی و اختصاص بی دردسر ویزا برای گردشگران دو کشور شده‌اند، تلاش‌هایی که البته چندان نتیجه‌بخش نبوده است.
به تازگی اما رضا صالحی‌امیری، وزیر گردشگری در حاشیه جلسه هیات دولت خبر از آغاز حرکت گردشگری ایران و مصر در آینده‌ای نزدیک داد و اعلام کرد که این موضوع را با همکاری وزارت امور خارجه پیگیری کرده است. زمانی که این اظهارات را در کنار سفری که وزیر گردشگری ایران اواسط اردیبهشت‌ماه به کشور مصر داشت بگذاریم، متوجه می‌شویم که در این دولت، عزمی جدی‌تر از قبل برای برقراری روابط توریستی میان دو قطب گردشگری منطقه وجود دارد.
از سوی دیگر باید در نظر داشت که بخش‌خصوصی ایران میل وافری به برقراری ارتباط گردشگری میان ایران و مصر نشان داده است. رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافری ایران در تازه‌ترین اظهارنظر خود از سفر وزیر گردشگری ایران به مصر و مهیا شدن مسیر جهت راه‌اندازی جریان گردشگری بین تهران و قاهره استقبال کرده است.
با توجه به این وضعیت و نیز به سبب آنکه هم ایرانیان علاقه‌مند به دیدن اهرام ثلاثه و سایر جاذبه‌های مصر هستند و هم مصریان بسیاری متقاضی بازدید از تخت‌جمشید، میراث صفوی اصفهان و سایر جاذبه‌های ایران هستند، باید گفت که شرایط از هر زمان دیگری برای نزدیکی دو کشور و برقراری روابط گردشگری میان تهران و قاهره مساعدتر است و باید از این فرصت استفاده بهینه شود.
موافقت وزارت گردشگری با روابط توریستی میان ایران و مصر
در سال ۱۴۰۲ بخش خصوصی در راستای احیای روابط تهران و قاهره پس از چهار دهه برای تبادل گردشگر با همتایان خود تفاهمنامه‌ای را منعقد کردند که به نتیجه نرسید. در دولت چهاردهم اما به نظر می‌رسد عزم دولتمردان و بخش خصوصی بر برقراری ارتباط بین دو کشور است. سیدرضا صالحی‌امیری، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ایران، پانزدهم اردیبهشت امسال برای شرکت در چهارمین نشست وزرای گردشگری دی۸ وارد قاهره شد. این سفر را برخی سرآغازی برای فصلی نوین در مناسبات منطقه‌ای ایران و در جهت توسعه روابط گردشگری میان ایران و مصر تعبیر کردند.
پس از این هم وزیر گردشگری ایران یک‌بار دیگر بر توسعه روابط دو کشور تاکید داشت. چهارشنبه هفته گذشته وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در حاشیه جلسه هیات دولت گفت: در آینده نزدیک حرکت گردشگران ایران و مصر آغاز می‌شود. این موضوع را با همکاری وزارت امور خارجه پیگیری کرده‌ایم و جلساتی با آنان داشته‌ایم.
باید در نظر داشت که در سال‌های اخیر قاهره نیز پالس‌های مثبتی برای توسعه روابط گردشگری ایران و مصر داده است. به عنوان مثال دو سال قبل «احمد عیسی» وزیر گردشگری مصر در یک نشست خبری اعلام کرد که به شهروندان چند کشور از جمله ایران ویزای گردشگری می‌دهد و البته تاکید کرده بود که شهروندان ایرانی تنها از طریق شرکت‌های گردشگری می‌توانند وارد مصر شوند و براساس آن اظهارات و تایید رییس دفتر حافظ منافع ایران در قاهره، سفر شهروندان ایرانی به «جنوب سینا» و «شرم‌الشیخ» محدود بود.
استقبال بخش خصوصی از توسعه روابط گردشگری
نگاهی به اظهارات فعالان بخش خصوصی گردشگری مشخص می‌کند که این بخش میل وافری به برقراری روابط توریستی بین دو کشور دارد.
اواخر اردیبهشت‌ماه امسال رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران اعلام کرد: بخش‌خصوصی تمام‌قد آماده هرگونه کمک و همراهی با دولت برای راه افتادن مسیر گردشگری ایران و مصر است و امیدواریم اتفاق خوبی در حوزه گردشگری با مصر رقم بخورد. البته در مسیر گردشگری ایران و مصر بخش‌خصوصی کار خود را پیش برده بود و باز هم پیش می‌برد. بیش از ۴۰سال است که روابط سیاسی و گردشگری میان ایران و مصر وجود نداشته و اکنون تلاش حاکمیت بر برقراری روابط با مصر متمرکز است.
حرمت‌الله رفیعی، درباره تلاش‌های صورت گرفته برای برقراری روابط گردشگری ایران و مصر از سوی بخش خصوصی گردشگری اعلام کرد: در دولت سیزدهم بنده سه مرحله به قاهره سفر کردم و تفاهمنامه کامل و جامعی بین بخش خصوصی گردشگری ایران و مصر به امضا رسید و همه چیز برای راه‌اندازی مسیر گردشگری ایران و مصر مهیا شد اما وزارت امور خارجه وقت صلاح ندانست که بخش خصوصی روابط گردشگری ایران و مصر را برقرار کند و در گشایش مسیر گردشگری ایران و مصر توسط بخش خصوصی مانع ایجاد کرد.
رفیعی افزود: مقامات وقت وزارت خارجه در حالی که همه چیز مهیای برگزاری تور‌های گردشگری ایران و مصر بود مدام مصاحبه کردند و نگذاشتند تفاهمنامه گردشگری ایران و مصر اجرایی شود و به سرانجام برسد.
وی با اشاره به سفر وزیر میراث فرهنگی به مصر برای حضور در اجلاس سران دی ۸ در قاهره گفت: آقای وزیر در سفر خود به مصر برای حضور در اجلاس سران دی۸ درباره لغو روادید و برقراری ارتباط گردشگری بین ایران و مصر صحبت کرده‌اند که امیدواریم این تفاهم صورت پذیرفته و مشکل ویزا برای اتباع ایرانی مرتفع شود، چون اتباع مصر نیازی به دریافت ویزا نداشته و از گذشته لغو روادید یک‌طرفه بوده‌ایم با این حال اگر چنانچه روابط گردشگری ایران و مصر برقرار شود. آنها اساسا مشکل ویزا ندارند و تنها مشکل‌شان نبود پرواز مستقیم است.
حرمت‌الله رفیعی با اشاره به مشترکات دینی و مذهبی و تاریخی دو کشور ایران و مصر تاکید کرد: هر دو کشور به لحاظ سلایق دینی و مشترکات تاریخی بسیار به یکدیگر نزدیک هستند و مردم مصر خود را خیلی به ایران نزدیک می‌بینند و علاقه‌مند به برقراری ارتباط دوجانبه هستند؛ بنابراین امید است که اتفاقات خوبی رقم بخورد و با صحبت‌هایی که شده مسیر گردشگری ایران و مصر به زودی گشوده شود.
وی با اشاره به اظهارات مقام معظم رهبری در یکی از جلسات که اعلام کرده بودند، باید به مصر و کشور‌های اسلامی برویم، افزود: امیدواریم سیاست‌های منطقه‌ای به گونه‌ای پیش برود که هرچه زودتر شاهد پرواز‌های مستقیم بین کشور‌های بازار هدف گردشگری ایران که مصر یکی از مهم‌ترین آنهاست باشیم و روابط خوب تهران- قاهره به سرعت برقرار شود.
رفیعی اعلام کرد: در حال حاضر گردشگران ورودی به مصر از ایران تقریبا صفر است و ایرانیانی که به آن کشور سفر می‌کنند بیشتر مقیم کشور‌های دیگر هستند و با پاسپورت دوم خود به بازدید از جاذبه‌های گردشگری مصر می‌روند اما اتباع مصر می‌توانند به راحتی به ایران سفر کنند. در تمام سال‌های گذشته نیز گردشگران مصری توانسته‌اند به ایران بیایند ولی به محض آنکه کریدور گردشگری ایران و مصر فعال شود، بازار گردشگری تهران- قاهره دوطرفه می‌شود. انجمن صنفی دفاتر مسافرتی ایران و بخش خصوصی گردشگری نیز تمام‌قد آماده همکاری و همراهی با دولت و مسوولان در راه‌اندازی سریع‌تر کریدور گردشگری ایران و مصر برای برقراری هر چه سریع‌تر روابط گردشگری میان دو کشور است.
