پیرصالحی: تخصیص ارز به تجهیزات پزشکی در ۴ سال اخیر رشد داشته است

جهانصنعت– در حالی که فشار بدهیهای انباشته، حوزه تجهیزات پزشکی را به مرز بحران رسانده بود، رییس سازمان غذا و دارو از تزریق ۲۰هزار میلیارد تومان منابع از صندوق توسعه ملی برای احیای این بخش خبر داد.
رییس سازمان غذا و دارو و معاون وزیر بهداشت در اولین همایش تجهیزات پزشکی، دندانپزشکی و آزمایشگاهی (آیمد فروم) حضور پیدا کرد و گفت: برای درک بهتر شرایط امروز، باید به عقب بازگردیم. اگر به حدود سالهای ۱۳۹۲ و ۱۳۹۳ نگاه کنیم، در آن زمان GDP کشور تقریبا دو برابر امروز بود و سهم سلامت از آن بیش از ۸درصد بود اما امروز این سهم به زیر ۴درصد رسیده است. این کاهش شدید، اثرات مستقیمی بر وضعیت تامین دارو و تجهیزات داشته است.
مهدی پیرصالحی اذعان کرد: در آن دوران، فاصله نرخ ارز ترجیحی با بازار بسیار اندک بود. همین امر باعث میشد تامین دارو و تجهیزات با سهولت بیشتری انجام شود و سیاستگذاریها بیشتر حول قیمتگذاری، تولید یا واردات متمرکز بود اما در سالهای اخیر، فاصله نرخ ارز ترجیحی و توافقی بهحدی افزایش یافته که در برخی موارد تا ۲۵ برابر شده است. این اختلاف باعث نگرانی دولت و افزایش مداخلات در حوزه واردات، قیمتگذاری و تخصیص ارز شده است.
وی گفت: در چنین شرایطی، سازمان غذا و دارو و دستگاههای نظارتی ناچار شدهاند به طور مستقیم در فرآیند تامین ورود کنند؛ امری که در شرایط عادی مسوولیت آن برعهده تولیدکنندگان و واردکنندگان است. با وجود تحریم یا بدون تحریم، باید تولید داخلی را افزایش دهیم تا GDP کشور رشد کند. حمایت از تولید اولویت اصلی ماست، البته در کنار واردات رسمی که همچنان برای برخی کالاها ضروری است.
پیرصالحی اذعان کرد: در حوزه تجهیزات پزشکی، ما با چالش بزرگی بهنام بدهیهای انباشته مواجه بودیم. با تلاش وزیر محترم، رییسجمهور و با اجازه از مقام معظم رهبری، موفق شدیم ۳۰۰میلیون دلار معادل ۲۰همت از صندوق توسعه ملی برای پرداخت بدهیها دریافت کنیم. این مبلغ به طور معمول بین حوزه دارو و تجهیزات تخصیص یافت.
رییس سازمان غذا و دارو و معاون وزیر بهداشت گفت: اگرچه سهم بدهی تجهیزات کمتر از ۴۰درصد و پرداختی ما به این حوزه بیشتر از نسبت بدهیها بود چرا که شرکتهای فعال در حوزه تجهیزات اغلب کوچکترند و نقدینگی برای بقای آنها حیاتی است. برخی به اشتباه اعلام کردهاند که بیشتر منابع به دارو اختصاص یافته، در حالی که از ۲۰همت، حدود ۱۲همت به دارو و ۸همت به تجهیزات اختصاص یافت که حتی بیش از نسبت بدهی این حوزه بود. پیرصالحی اذعان کرد: برای تکمیل این پرداختها، مجلس محترم حدود ۸۰هزار میلیارد ریال سهام برای پرداخت بدهیهای وزارت بهداشت در نظر گرفته است. ما هر روز موضوع را با سازمان خصوصیسازی دنبال میکنیم تا سهام مناسبی را شناسایی و تخصیص دهد.
در حوزه دارو، به دلیل وجود شرکتهای توزیعی، فرآیند تخصیص سهام آسانتر است اما در حوزه تجهیزات، به دلیل تعدد و پراکندگی شرکتها و غیربانکی بودن فرآیند، انتقال سهام پیچیدهتر است. او با بیان اینکه نگرانیهایی جدی در زمینه عقبماندگی حوزه تجهیزات پزشکی وجود دارد، گفت: ما در تلاش هستیم تا با یافتن راهکارهایی، شرایط را برای حوزه تجهیزات بهبود ببخشیم و اجازه ندهیم مشکلات انباشته، تا پایان سال ۱۴۰۳ باقی بماند. با وجود همه محدودیتها در حوزه ارز، طی ۳سال گذشته یعنی از سال ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۳، تخصیص ارز به حوزه تجهیزات پزشکی نهتنها کاهش نیافته، بلکه در هر سال روندی افزایشی داشته است. در سال۱۴۰۰ حدود یکمیلیارد و ۵۱۵میلیون دلار، در سال۱۴۰۱ حدود یکمیلیارد و ۷۰۲میلیون دلار، در سال۱۴۰۲ به یکمیلیارد و ۹۹۱میلیون دلار و در سال۱۴۰۳ این رقم به ۲میلیارد و ۳میلیون دلار رسیده است.
پیرصالحی اذعان کرد: این در حالی است که تخصیص ارز به حوزه دارو در همین بازه زمانی روندی کاهشی داشته و این مساله نشان میدهد که کمبود ارز، ما را ناگزیر به تمرکز بیشتر بر واردات تجهیزات کرده است. نمیتوان انتظار داشت در شرایطی که سیاستهای ارزی به گونهای بوده که نرخ ترجیحی ۲۸/۵۰۰تومانی را حفظ کردهایم، همچنان رشد، حمایت از تولید و تسهیل امور را بدون چالش پیش ببریم. واقعیت این است که تا زمانی که این نرخ باقی بماند، باید بپذیریم که محدودیتهایی وجود خواهد داشت.
وی افزود: ما هنوز در حال حفظ نرخ ۲۸/۵۰۰تومانی هستیم، چون به راهکارهای مشخصی برای کنترل پرداخت از جیب مردم نرسیدهایم. وقتی بحث حذف ارز ترجیحی مطرح میشود، کمتر کسی از راهکارهای جبران آن صحبت میکند؛ اینکه چگونه نقدینگی تامین شود، چگونه بیمهها وارد عمل شود، و دولت چه وظایفی دارد.
رییس سازمان غذا و دارو و معاون وزیر بهداشت اذعان کرد: هر زمان که تصمیمگیری دشوار در حوزه سلامت مطرح میشود، به جای همکاری و همدلی، برخی به دنبال مقصر میگردند. اگر امروز بهجای ایجاد همبستگی، به اختلافات دامن بزنیم، سال آینده باز هم همین مباحث را تکرار خواهیم کرد. حوزه تجهیزات پزشکی بیش از هر زمان دیگر نیاز به انسجام، سیاستگذاری دقیق و پذیرش واقعیتها دارد.
اگر تصمیم داریم ارز ترجیحی باقی بماند، باید تبعات آن را نیز بپذیریم؛ چه در سطح دولت، چه مجلس و چه در میان مردم. وی افزود: مجلس نمیتواند در حوزهای سیاستگذاری کند اما بعدا بابت کمبودها سوال کند. این کمبودها حاصل همان سیاستهای اولیه است. اگر ارز و ریال به اندازه کافی در بازار تامین نشود، قیمتها افزایش خواهد یافت. ابتدا باید سازمانهای بیمهگر این اختلاف را تعهد کنند تا در ادامه بتوان قیمتها را اصلاح کرد.
پیرصالحی اذعان کرد: امید همه ما به موفقیت مذاکرات و رفع تحریمهاست اما حتی اگر تحریمها برداشته شود، باید از حالا آماده باشیم و خودمان ساختارهای اقتصادی حوزه سلامت را اصلاح کنیم؛ چه در شرایط رفع تحریم و چه در صورت تشدید آن. بسیاری از چالشهایی که امروزه در حوزه تولید داریم، زمانی ایجاد میشود که با وجود تولیدکنندگان خوب و باکیفیت، کالای نهایی نتواند جایگاه خود را در بازار حفظ کند.
وی افزود: هر چند ممکن است برخی کالاهای تولید داخل به دلایل مختلف کیفیت لازم را نداشته باشند اما بدون رعایت استانداردهای اولیه هیچ کالای تولیدی نباید وارد بازار شود. شرایط تحریمها از زمان روی کار آمدن دولت قبلی آمریکا بسیار سختتر شده و محدودیتهای ارزی و نظارتها افزایش یافته است. ما باید آمادگی داشته باشیم که در صورت تشدید مشکلات ارزی، بتوانیم از منابع دیگری برای تامین ارز استفاده کنیم و خود را برای شرایط سختتر نیز آماده کنیم. با وجود همه مشکلات، امیدواریم شرایط بهبود یابد تا بتوانیم خدمات بهتری به مردم ارائه کنیم. تولیدکنندگان و شرکتهای بازرگانی، علاوه بر مسوولیت سلامت مردم، باید به سودآوری منطقی و مناسبی نیز دست یابند.
مهدی پیرصالحی تصریح کرد: سازمان غذا و دارو همواره از بخش خصوصی حمایت میکند و خواستار تسهیل امور تولیدکنندگان است. با همکاری انجمنها و سندیکاهای مربوطه تلاش میکنیم شرایط را برای مردم آسانتر و پرداختها را بهبود بخشیم. از همه فعالان این حوزه تشکر میکنم و امیدوارم با همت جمعی، به سربلندی و آبادانی کشور عزیزمان دست یابیم.