27 - 04 - 2022
پیام و آزمون استیضاح فانی
مهدی بهلولی*- سرانجام سوم تیرماه و پس از چند روز و شاید چندماه پرکشوقوس که شماری از نمایندگان مجلس سخن از استیضاح علیاصغر فانی، وزیر آموزشوپرورش به میان میآوردند، این استیضاح انجام گرفت و البته رای هم نیاورد و علیاصغر فانی همچنان وزیر آموزشوپرورش دولت یازدهم برجای ماند. در جلسه استیضاح برخی از نمایندگان به راستی به خواستههای بحق فرهنگیان تاکید میکردند؛ خواستههایی که آنان در گردهماییهای خاموش چندی پیش خود اعلام کردند.
برخی از نمایندگان هم با رویکرد و انگیزههای سیاسی- جناحی میکوشیدند از این استیضاح به سود خویش بهرهبرداری کنند. اما به هر روی چه موافق استیضاح بوده باشیم و چه مخالف، این استیضاح رای نیاورد. برجای ماندن فانی به نزد برخی از کنشگران صنفی معترض که خواستار بهبود آموزشوپرورش و وضع معیشتی فرهنگیان هستند از این زاویه میتواند خوشحالکننده باشد که گردهماییهای خاموش و بحق آنان نتوانست دستاویزی باشد برای برخورد ابزاری با آنان و اعتراضهایشان و کسانی که درصدد بودند از این نارضایتیها سوءاستفادههای سیاسی و شخصی کنند، خوشبختانه ناکام ماندند. نکته در خور یادآوری این است که اعتراض و انتقادهای فرهنگیان تنها به دولت یازدهم برنمیگردد و از سالها پیش روی هم انباشته شده و اگر هماکنون نمود بیرونی آشکارتری یافته به فضای کلی دولت یازدهم بازمیگردد که هوشمندانه امکان نسبی بروز این اعتراضها را فراهم کرده است.
اما دولت یازدهم باید بپذیرد که فرهنگیان از شرایط کاری و وضع معیشتی خود رضایت ندارند. برخی از فرهنگیان معترض نیز با نگاهی بدبینانه بر این باورند که نمایندگان مجلس به استیضاح رای منفی دادند تا نارضایتیها همچنان باقی بماند و دولت یازدهم در میان فرهنگیان جایگاه خود را از دست بدهد. البته میتوان تحلیلهای دیگری هم داشت اما به هر صورت وجود نارضایتی میان فرهنگیان امری واقعی است. این نارضایتی صرفا به وزیر و عملکرد وی برنمیگردد. بیشتر آموزگاران کشور معتقدند که برای رفع دشواریهای اقتصادی زندگی آنان و بهسازی آموزشوپرورش، همه ارکان نظام باید دست به دست هم دهند و با عزمی جدی، کار بهسازی همهجانبه آموزشوپرورش را پیش ببرند. علیاصغر فانی، وزیر آموزشوپرورش نیز باید از فرصت تازه بهره گیرد و برمیزان رایزنیهای خود با هیات دولت و مجلس بیفزاید. همانگونه که برخی از نمایندگان مجلس هم به درستی اشاره کردند هماکنون در میان فرهنگیان این سخن بسیار شنیده میشود که فانی و تیم همراه وی توانایی بایسته برای گرفتن حق آنان را ندارند. چندی پیش و به هنگام گردهماییها، سخن از تشکیل هیاتی سه نفره متشکل از جهانگیری، معاون رییسجمهور و نوبخت و فانی شد که متاسفانه تاکنون هیچ خبری از این گروه و تصمیمهایشان عنوان نشده است. فانی میتواند بر تشکیل این گروه و اثرگذاری آن تاکید کند و خواستار همراهی بیشتر هیات دولت با وزارتخانه آموزشوپرورش شود. دولت یازدهم نباید فراموش کند که بخش بزرگی از فرهنگیان در سیاست گرایش به رویکردهای اصلاحطلبانه داشته و دارند و بیگمان در انتخابات گذشته به رییس این دولت رای دادهاند. اگر این دولت همچنان خود را نیازمند رای این گروه پرشمار و مرجع میداند نباید به اعتراضهای آنان، بیتفاوت باشد.
در داستان استیضاح فانی اما گروههای فرهنگی نتوانستند نقشآفرین باشند. این گروهها از این آزمون بیگمان، سرافکنده و ناکام بیرون آمدند. برخی از گروههای فرهنگی در همین یکی، دو سال گذشته شکل گرفتهاند و برخی از سالهای گذشته بودهاند. شاید بتوان این گروهها را شامل سه دسته دانست: گروههای پستی، دیپلمات و میدانی. گروههای پستی گروههایی هستند که به نام جامعه مدنی- که باید میانجی دولت و مردم باشند- شکل میگیرند اما با گرفتن پستهای وزارتی و اداری در دولت هضم میشوند. گروههای دیپلمات هم آنانی هستند که نه در دولت آنچنان جایگاهی دارند و نه در میان فرهنگیان اما خود را یک سویه و سرخود نمایندگان فرهنگیان میدانند و در نشستهایی با مقامات وزارتی از وزیر گرفته تا مقامات سطوح پایینتر چونان دیپلماتهای فرهنگیان شرکت میکنند. به هنگام اعتراضها هم چندان خبری از آنها نیست اما دسته سوم که گروههای میدانی هستند، میکوشند با بدنه در پیوند باشند و در اعتراضها همراه آنان پیش بروند. میتوان گفت که متاسفانه هر سه این گروهها در استیضاح فانی تنها به سکوت و تماشا پرداختند. یکی دو روز پیش از استیضاح از سوی ریاست شورای مرکزی کانونهای صنفی سراسر کشور، بیانیهای صادر شد که میکوشید با تاکید بر خواستههای صنفی فرهنگیان، هم بر انتقادهای خود به دولت بپردازد و هم نسبت به سوءاستفاده سیاسی و شخصی برخی نمایندگان از استیضاح وزیر هشدار دهد اما در کل میتوان گفت که این استیضاح، ناکارآمدی این گروههای سهگانه را بیش از پیش نمایان کرد. فرهنگیان اگر به راستی به دنبال این هستند که در تصمیمهای خرد و کلان آموزشوپرورش اثرگذار باشند باید به نیرومندسازی بیش از پیش گروههای صنفی موجود یا تشکیل جامعه مدنی تازه و به روز بپردازند. این نگارنده فراموش نمیکند که پیرامون دوسال پیش و با روی کار آمدن فانی به شتاب، چندین گروه فرهنگی تشکیل شد و در دفاع از ایشان و پیشینه کاریشان و اینکه وی بیگمان یکی از بهترین و کارکشتهترین وزیران آموزشوپرورش خواهد بود، بیانیه صادر و در رسانهها منتشر کردند. پس از چندی روشن شد که برخی از افراد این گروهها، فلان پست و فلان پست را گرفتهاند اما در روزهای گذشته که به استیضاح فانی و برکنار شدن احتمالی وی نزدیک میشدیم حتی حاضر نشدند نه در دفاع از او بلکه در انتقاد از رفتارهای دوگانه برخی نمایندگان در دولتهای دهم و یازدهم، موضعگیری کوچکی کنند. این رفتار بر خلاف اخلاق و منش انسانی، بیگمان به سود فرهنگیان و اعتبار و حیثیت آنان نیست و نخواهد بود. فرهنگیان به جامعه مدنی راستین، پویا و به روز نیازمندند.
* آموزگار و کنشگر صنفی
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد