پشتیبانی کشورهای مسلمان از ایران
جهان صنعت - نشست فوق‌العاده پنجاه‌ویکمین اجلاس شورای وزیران امور خارجه سازمان همکاری اسلامی به میزبانی ترکیه و در شهر استانبول برگزار شد. نشستی که به درخواست ایران تشکیل شد و خبر از برگزاری آن نیز نخستین‌بار، روز جمعه و در حالی روی خروجی منابع مختلف خبری رفت که رییس دستگاه دیپلماسی و برخی از دیگر اعضای ارشد این نهاد در ژنو سرگرم گفتوگو با اروپایی‌ها بودند. خبرگزاری ریانووستی که به نقل از یک منبع دیپلماتیک مطلع از برگزاری این نشست مهم به درخواست ایران خبر داده بود، همچنین در بخشی از گزارش خود در این رابطه خاطرنشان کرده بود که «انتظار می‌رود همه کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی در این نشست که به صورت غیرعلنی برگزار می‌شود، شرکت کنند.» همچنین باتوجه به میزبانی ترکیه و برگزاری این نشست فوق‌العاده در استانبول، رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهور ترکیه و سیدعباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران نیز با هم دیدار کردند. هدف ایران از ارائه درخواست خود برای برگزاری این نشست فوق‌العاده، آنطور که منابع مختلف خبری نوشته‌اند، به بحث گذاشتن تجاوز نظامی و حملات رژیم صهیونیستی به خاک ایران بوده است.
پایان گفت‌وگوی ایران و اروپایی‌ها در ژنو
اما همچنان که اشاره شد نخستین اخبار درخصوص برگزاری نشست روز گذشته شورای وزیران امور خارجه سازمان همکاری اسلامی در حالی منتشر شد که سیدعباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران و وزیران امور خارجه سه کشور فرانسه، انگلیس و آلمان در ژنو سرگرم گفتوگو بودند. مذاکراتی که کایا کالاس، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در آن حضور داشت و پس از اتمام این گفتوگوها، وزیران امور خارجه سه کشور اروپایی و مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با حضور در جمع خبرنگاران به برخی پرسش‌های آنان درباره مباحث مطرح شده در این نشست پاسخ دادند. آنطور که خبرگزاری رویترز در این رابطه گزارش داده، «کایا کالاس، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در بخشی از سخنانش در پایان نشست روز جمعه به خبرنگاران گفت: «ما توافق کردیم که به مذاکرات ادامه دهیم و به مسائل دیگر، نه فقط مسائل هسته‌ای، بپردازیم. تشدید تنش در خاورمیانه به نفع هیچ‌کس نیست. باید باب گفتوگو با ایران را باز نگه داریم.»
یوهان واده‌فول، وزیر امور خارجه آلمان ضمن ابراز خرسندی نسبت به اینکه با همتایان فرانسوی و بریتانیایی خود، مذاکراتی جدی را با همکاران ایرانی خود انجام دادیم، خاطرنشان کرد: «نتیجه مثبت این گفتوگوها این است که ما اتاق مذاکرات را در حالی ترک کردیم که این برداشت وجود داشت که ایران آماده گفت‌وگوهای بیشتر است.» همزمان ژان نوئل‌بارو، وزیر خارجه فرانسه نیز گفت: «وزیر امور خارجه ایران تصریح کرد که آماده ادامه گفتوگوها درباره موضوع هسته‌ای و دیگر موضوعات است.» این دیپلمات ارشد فرانسوی با بیان اینکه «ما معتقدیم که مساله هسته‌ای ایران تنها از طریق گفتوگو قابل حل است»، تصریح کرد: «عملیات نظامی می‌تواند برنامه هسته‌ای ایران را مختل کند اما آن را متوقف نخواهد کرد.» وزیر خارجه فرانسه که «تحمیل تغییر رژیم از خارج» را رویکردی «توهم‌آلود و خطرناک» می‌داند، در اظهاراتی عجیب گفت: «اروپایی‌ها از ایران خواستند بدون انتظار برای توقف حملات اسرائیل، مذاکره کند!»
از دیگر سو دیوید لمی، وزیر امور خارجه انگلیس هم با بیان اینکه «ما به‌دنبال ادامه مذاکرات هستیم»، گفت: «ایران نمی‌تواند به سلاح هسته‌ای دست‌یابد.» این دیپلمات انگلیسی تصریح کرد که «نیاز مبرمی به جلوگیری از تشدید تنش‌های منطقه‌ای وجود دارد.» او در ادامه گفت: «از ایران می‌خواهیم به مذاکرات خود با ایالات متحده ادامه دهد.» لمی تصریح کرد: «ما در حال گذر از یک برهه حساس هستیم و بسیار مهم است که شاهد تشدید منطقه‌ای و درگیری بین ایران و اسرائیل نباشیم.» این در حالی بود که سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران پیش از آغاز این مذاکرات گفته بود «گفتوگوها درباره موضوع هسته‌ای و تحولات منطقه است.» او با بیان اینکه «هدف از مذاکرات با ایران، کاهش تنش در منطقه است»، گفت: «ما معتقدیم این ابتکار دیپلماتیک باید راه را برای مذاکره با ایران هموار کند.»
عراقچی همچنین در بیانیه‌ای در پایان گفت‌وگوهای ژنو با اشاره به دیدار و گفتوگو با وزیران امور خارجه انگلیس، فرانسه، آلمان و نماینده عالی اتحادیه اروپا در ژنو اعلام کرد: «در این نشست نگرانی جدی جمهوری اسلامی ایران از عدم اقدام ۳ کشور در محکومیت اقدام تجاوز رژیم صهیونیستی ابراز شد و تاکید گردید جمهوری اسلامی ایران به حق دفاع مشروع خود علیه این رژیم با هدف توقف تجاوز و عدم تکرار آن به طور جدی و قاطعانه ادامه خواهد داد.» او خاطرنشان کرد: «همچنین تاکید شد که برنامه هسته‌ای ایران صلح‌آمیز بوده و تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار دارد.
از این رو، حمله به تاسیسات هسته‌ای صلح‌آمیز ایران یک جنایت بزرگ تلقی شده و نقض شدید قواعد آمره و حقوق بین‌الملل محسوب می‌شود. در این چارچوب، از عدم محکومیت این حملات توسط سه کشور و اتحادیه اروپا به طور جدی ابراز نگرانی و انتقاد شد.» به گفته این دیپلمات ارشد ایرانی، «در صورت توقف تجاوز و پاسخگو کردن متجاوز به دلیل جنایات ارتکابی خود، ایران آماده مدنظر قرار دادن دیپلماسی است. در این رابطه، به صراحت و شفاف اعلام کردم که توانمندی‌های دفاعی ایران قابل مذاکره نیست.» عراقچی همچنین تصریح کرد: «ما از ادامه گفتوگو با سه کشور اروپایی و اتحادیه اروپا استقبال و حمایت می‌کنیم و آمادگی خود را برای ملاقات مجدد در آینده نزدیک اعلام می‌داریم.»
برگزاری نشست ویژه وزیران خارجی سازمان همکاری اسلامی
سیدعباس عراقچی که پس از اتمام گفتوگو با دیپلمات‌های ارشد اروپایی در ژنو، راهی استانبول شد تا در نشست فوق‌العاده ویژه وزیران خارجی سازمان همکاری اسلامی شرکت کند، پیش از آغاز این نشست در گفت‌وگویی با یک رسانه آمریکایی در ترکیه گفت: «ما می‌دانیم که وضعیت در حال حاضر بسیار دشوار است اما فکر می‌کنم وضعیت در ایران خوب است. همبستگی مردم ایران بسیار قوی و در بالاترین سطح است.» وزیر امور خارجه ایران با تاکید بر اینکه «نیروهای مسلح ما نیز عملکرد بسیار خوبی در دفاع از خود دارند»، تاکید کرد: «کاری که اکنون انجام می‌دهیم، استفاده از حق مشروع‌مان برای دفاع از خود در برابر تجاوز و حملات تجاوزکارانه بدون علت رژیم صهیونیستی است.» عراقچی که با آسوشیتدپرس گفتوگو می‌کرد، تصریح کرد: «اگر ایالات متحده به طور فعال در جنگ با اسرائیل دخالت کند، «برای همه بسیار، بسیار خطرناک خواهد بود.» رییس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی در عین حال مداخله نظامی آمریکا را «بسیار تاسف‌بار» ارزیابی کرد.
گفت‌وگوی عراقچی با دیپلمات‌های مسلمان در استانبول
سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران که به منظور شرکت در نشست وزیران امور خارجه سازمان همکاری اسلامی راهی استانبول شده بود، پیش از آغاز رسمی این نشست با هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه دیدار و گفتوگو کرد. وزیر امور خارجه ایران همچنین در حاشیه برگزاری نشست فوق‌العاده وزیران امور خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی در استانبول با ایمن الصفدی، وزیر امور خارجه اردن نیز گفتوگو کرد. سیدعباس عراقچی همچنین با محمد بن‌الرحمان بن‌جاسم ال‌ثانی، وزیر خارجه قطر نیز دیدار و گفتوگو کرد. دیداری که طی آن، طرفین پیرامون آخرین تحولات منطقه و تجاوز رژیم صهیونیستی به ایران با یکدیگر رایزنی کردند.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران همچنین در ادامه دیدارهای خود با همتایانش در حاشیه نشست وزیران خارجه سازمان همکاری اسلامی در استانبول با وزیران امور خارجه عراق و عربستان به‌صورت جداگانه دیدار و رایزنی کرد. در این دیدارها طرفین در ارتباط با آخرین تحولات منطقه ازجمله حمله اخیر رژیم صهیونیستی به ایران رایزنی و گفتوگو کردند.
هشدار سفیران شورای همکاری خلیج‌فارس به گروسی
اما در شرایطی که وزیران خارجه کشورهای عضو شورای همکاری اسلامی به درخواست ایران در استانبول گردهم آمده بودند تا در یک نشست فوق‌العاده درباره ابعاد حملات اسرائیل به خاک ایران با یکدیگر رایزنی کنند، سفیران شورای همکاری خلیج‌فارس نیز با رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دیدار و نگرانی خود را از اوضاع کنونی منطقه ابراز کردند. این دیپلمات‌ها ضمن ابراز نگرانی نسبت به اوضاع کنونی منطقه و نسبت به پیامدهای خطرناک حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران هشدار دادند. بنابر گزارشی که خبرگزاری قطر در این رابطه روی خروجی خود فرستاد، این سفیران تأکید کردند: «هرگونه هدف قرار دادن تأسیسات هسته‌ای ایران تهدید مستقیمی برای ایمنی در برابر تشعشعات است.» سفیران کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس «حمله به این تأسیسات» را مصداق آشکار «نقض قوانین بین‌المللی» دانسته و به گروسی گفتند که نقش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تقویت امنیت پیشگیرانه اهمیت دارد.
