4 - 11 - 2016
پتروشیمی، چراغی برای آینده اقتصاد ایران
الهام بیگی- صنعت پتروشیمی ایران با توجه به ظرفیتهای موجود در حالی مورد بیمهری قرار گرفته که متاسفانه یکی از سیاستهای اصلی در کشورمان در زمینه اقتصاد انرژی خامفروشی است که در بلندمدت آثار و پیامدهای منفی خود را نشان میدهد.
مهمترین مشخصه صنعت پتروشیمی که آن را از جایگاه ویژهای در میان صنایع دیگر برخوردار کرده، ارزشافزوده بسیار بالای آن است تا جایی که میتوان با تغییرات شیمیایی و فیزیکی روی هیدروکربورهای نفتی و گازی ارزش محصول را به میزان قابل توجهی افزایش داد.
ویژگیهای دیگر این صنعت، به تنوع محصول و تامین مواد اولیه هزاران کارگاه و کارخانه صنایع پاییندستی آن برمیگردد که از نظر اشتغالزایی و کسب درآمدهای ارزی و قطع وابستگی به صنایع نفتی میتواند نقش بسیار موثری در اقتصاد کشور بازی کند.
با توجه به توضیحات مختصری که آمد در صورت ادامه شرایط امروز صنعت پتروشیمی در مقطع کنونی ترمز برخی از سیاستهای ایران به عنوان یک کشور وابسته به نفت و گاز کشیده میشود.
این در حالی است که ایران با توجه به موقعیت راهبردی در منطقه و داشتن ۱۵ همسایه وهمجواری با آبهای آزاد و موقیعت خوبی که برای صادرات محصولات نهایی دارد، بتواند جایگاه صنعت پتروشمی را در صادرت غیرنفتی تحکیم بخشد.
به دنبال جایگاه و موقعیت استراتژیک این صنعت، شرکت ملی صنایع پتروشیمی با بهرهبرداری از واحد تولید کود شیمیایی شیراز در سال ۱۳۴۲ آغاز به کار کرد و در فاصله سالهای ۱۳۴۲ تا ۱۳۶۵ مرحله توسعه نخستین خود را، پشت سر گذاشت.
اما متاسفانه در سالهای جنگ ایران و عراق فعالیتهای شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران تا اواسط سال ۱۳۶۷ به حداقل خود رسید تا آنکه پس از جنگ مرحله تجدید حیات و نوسازی را شروع کرد و تا سال ۱۳۷۸ مرحله دوم توسعه خود را با موفقیت گذراند تا اینکه دوباره در برنامه سوم حیات خود درگیر تحریمهای غرب علیه ایران شد.در آن دوران صنعت پتروشیمی در حوزههایی همچون فاینانس و تامین مالی ایجاد واحدهای پتروشیمی، دانش فنی، تجهیزات و کاتالیستها، صادرات محصولات پتروشیمی ایران با تحریم مواجه شد.
با توجه به اینکه تحریمهای غرب علیه ایران سبب شد از امکانات تجاری، فروش نفت، انتقال پول، واردات کالاهای مختلف، دسترسی به فناوریهای جدید در تمامی زمینهها، واردات کالاهای اساسی مردم، تحصیل در بعضی از رشتهها در دانشگاههای خارج از کشور، استفاده از نرمافزارهای ویژه، استفاده از فناوریهای جدید اطلاعاتی و ارتباطی، بیمههای بینالمللی، تسهیلات و سایر خدمات بانک جهانی و… محروم شویم تا جایی که تصور نابودی و زمینگیر شدن صنعت پتروشیمی ایران برای مجامع بینالمللی شکل گرفت.
اما در آن سالها ضمن تمرکز بر تولید داخل و افزایش توان داخل با تغییر برخی سیاستها فعالیتهای برجستهای در این زمینه انجام شد.
به طوری که ایران با افزایش توانمندی کارشناسان و متخصصان داخلی خود در ساخت مجتمعهای پتروشیمی به خودکفایی رسید و اکنون میتوانیم۷۰ درصد تجهیزات و قطعات موردنیاز برای احداث مجتمعهای پتروشیمی را از ساخت داخل تامین کنیم.
همچنین با وجود آنکه کاتالیست به عنوان قلب فرآیندهای شیمیایی در صنایع مختلف نظیر نفت، گاز، پالایش، پتروشیمی، فولاد و… به شمار میآید، دانشمندان ایرانی و پژوهشگران صنعت نفت در زمینه دستیابی به دانش فنی کاتالیستها به موفقیتهای بزرگی دست یافتهاند ودر سالهای اخیر چندین شرکت داخلی نسبت به تولید برخی از کاتالیستها و جاذبهای پرمصرف اقدام کردند
واقعیت آن است این دوران فرصتی بسیار ارزشمندی را برای سازندگان و صنعتگران ایرانی ایجاد کرد تا بتوانند توانمندیهای خود را به جهانیان ثابت کنند و کشور تسلیم این تحریمها نشد.
در همین حال با توجه به مزیتهای این صنعت در ایران و توجه جدیتر مسوولان و فعالان حوزه انرژی به گسترش هرچه بیشتر آن باید اعتراف کرد که رفع تحریمها دریچههای تازهای برای جذب سرمایه و حضور شرکتهای خارجی در این حوزه گشوده است.
امید است صنعت پتروشیمی ایران در آینده نزدیک با انتقال فناوری و دانش فنی روز به مهارتو توانایی های لازم و برتر رسیده و شاهد توسعه روزافزون آن در کشور باشیم.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد