پایان سرخ بورس
جهان‌صنعت- شاخص کل بورس تهران با ثبت یک کندل منفی هفته سوم آبان‌ماه را پشت سر گذاشت. خروج سرمایه سنگین حقیقی از سهام بازار در این هفته از نکات بارز معاملات بود. بورس تهران که هفته گذشته موفق به گذشتن از سقف قبلی خود شده بود، در روزهای بعد با کاهش تقاضا از سوی خریداران مواجه و همین موضوع سبب شد تا روند ریزش و خروج سرمایه از بازار، تا پایان این هفته هم ادامه‌دار باشد.
عوامل مختلف موثر بر این رفتار شاخص از جمله فاصله گرفتن قیمت سهام از میانگین‌های هفتگی خود و صعودهای پی‌درپی باعث شده بود تا سهامداران با کوچک‌ترین اخباری دست به فروش برده و درصدد حفظ سودهای به دست آمده باشند. تشدید این روند و اضافه‌شدن ابهامات درخصوص بودجه سال آینده باعث شد تا شاخص کل بورس تهران دو هفته متوالی در مسیر نزول و اصلاح حرکت کند.
تداوم اصلاح بورس
شاخص کل بورس تهران با ثبت ۸۰۰۰هزار واحد ریزش دیگر در پایان معاملات روز گذشته روی عدد ۳میلیون و ۹۸هراز واحد ایستاد. بیشترین تاثیر در روند شاخص کل را چهار نماد فولاد، وپاسار، میدکو و شپنا داشتند. بیشترین خریدهای حمایتی حقوقی‌های بازار نیز در چهار سهم مهرگان، شپنا، زاگرس و وبملت رخ داد.
ارزش کل معاملات بورس تهران در روز چهارشنبه به رقم ۸هراز و ۹۰۰میلیارد تومان رسید که طی آن بیش از هزار میلیارد تومان دیگر از سرمایه‌های سرمایه‌گذاران حقیقی از بازار خارج شد اما چهار نماد کالا، زفارس، سصوفی و ددانا بیشترین ورود پول حقیقی را در معاملات روز پایانی هفته ثبت کردند.
جذابیت اهرمی‌ها و طلایی‌ها
در معاملات روز گذشته بازار اقبال مجددی به صندوق‌های اهرمی نشان داد و معاملات آنها در محدوده مثبت اتفاق افتاد. صندوق‌های طلای بورسی که از هفته گذشته یکی از مقاصد سرمایه‌های خارج شده از سهام بازار بودند، با رشد ارزش دلار در بازار آزاد و همچنین معاملات مثبت اونس جهانی طلا، با رشد قیمتی و استقبال فزاینده بازار مواجه شدند.
ترس سهامداران از ادامه اصلاح
بازار سهام با ثبت دومین هفته منفی کار خود را به پایان برد اما نکته حائز اهمیت و نگران‌کننده برای اهالی بازار، روند ادامه‌دار خروج سرمایه‌های حقیقی از بازار و همچنین کاهش معنادار ارزش معاملات روزانه است که همنوایی ادامه‌دار این دو مورد می‌تواند به طولانی‌تر شدن روند اصلاحی و ورود دوباره بازار به یک رکود موقت منجر شود.
بازگشت رقبا
با وجود تورم فزاینده در اقتصاد و رشد دوباره دلار پس از یک دوره آرامش و همچنین ورود دوباره سرمایه‌ها به بازار طلا، این نگرانی چندان بی‌دلیل نبوده و بازار سرمایه ایران در میانه روند صعودی و در مرحله آغاز تثبیت رونق خود مجددا مورد تهدید بازارهای موازی قرار گرفته که با ثبت رشدهای روزانه، رونق بورس تهران را تحت‌الشعاع خود قرار داده‌اند.
با یک نگاه بدبینانه می‌توان گفت که هرچه روند تصمیم‌گیری درخصوص مسائل کلان اقتصادی طولانی‌تر شده و زاویه نظرهای تصمیم‌گیران بیشتر باشد، سردرگمی ایجاد شده در بازار نیز بیشتر شده و نتیجه مستقیم آن خروج دوباره سرمایه‌ها از بازار و حاکمیت رکود بر معاملات بازار بورس تهران خواهد بود.
محدودیت دامنه نوسان و کارمزد بالا
از طرف دیگر محدودیت دامنه نوسان و کارمزد بالای معاملات، در کنار حجم اندک دادوستدهای بازار، امکان ایجاد رونق نسبی در بازار از طریق معاملات کوتاه‌مدتی نوسان‌گیران را نیز سلب می‌کند و سهامداری که نه امکان سودگیری از نوسانات روزانه را دارد و نه افق روشن سرمایه‌گذاری را پیش‌روی خود می‌بیند، اقدام به خروج از بازار خواهد کرد؛ به این ترتیب، مجددا یک‌سری از سرمایه‌های راکد همیشگی در سهام باقی خواهند ماند که توان ایجاد موج حرکتی در معاملات و رونق‌بخشی به بازار را نخواهند داشت.
آشتی دوباره خریداران با بورس
با یک نگاه خوشبینانه‌تر نسبت‌به بازار اما می‌توان گفت: با کاهش شدت خروج سرمایه‌ها از بازار، عملا طی این هفته فروشندگانی که قصد خروج از بازار داشته‌اند، اقدام خود را عملی کرده‌اند. تعادل نسبی معاملات در روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه گویای بازگشت برخی خریداران به بازار است. با توجه به اینکه ریزش قیمتی چندروز اخیر، باعث جذاب شدن دوباره سهام شده، عملا خریداران ریسک پایین‌تری در معاملات خود داشته و همین موضوع باعث تحریک نسبی تقاضا در بعضی از گروه‌های بازار شده است که اگر این روند با مدیریت بازارساز در هفته آینده روندی متعادل به خود بگیرد، می‌تواند منجربه ساختن یک کف P/E محور جذاب برای بازار شود که در گذشته نیز بازار بارها به آن واکنش نشان داده است.
چنانچه تصمیمات درخصوص نرخ ارز و فرمول خوراک و بحث قیمت انرژی صنایع در سال آینده برای اهالی بازار شفاف‌تر شود، می‌توان امیدوار به شکل‌گیری دوباره روند صعودی بازار بود.
در مجموع می‌توان گفت که برداشت بدبینانه و خوشبینانه از آینده بازار، بیش از هرچیز در گرو میزان رونق بورس و تعداد فعالان و حجم و ارزش معاملات آن است که این موضوع با توجه به شرایط اقتصاد ایران و ماهیت نیمه‌دولتی بازار سرمایه، مستقیما به تصمیمات و نگاه دولتمردان به اقتصاد و جایگاه و ارزش اقتصادی بازار بورس نزد آنان بازمی‌گردد.
