19 - 02 - 2018
پاکستان کنار گذاشته می شود
گروه سیاسی- سفر آقای روحانی به دهلینو در پاسخ به سفر ناراندرا مودی، نخستوزیر هند به ایران صورت گرفت که خردادماه سال گذشته انجام شد. در طول آن سفر، توافقات و تفاهمات میان دو کشور از جمله توافق سهجانبه تهران، کابل و دهلینو برای گسترش پروژه توسعه بندر چابهار امضا شد. این بار نیز جمهوری اسلامی ایران و هندوستان برای تعمیق سطح مناسبات مشترک، ۱۵ سند و تفاهمنامه همکاری امضا کردند. ایران و هند در دوران اصلاحات روابط خوب و رو به گسترشی داشتند اما به دلیل تحریمها، دو کشور نتوانستند مناسبات رو به گسترش خود را ادامه بدهند. با این حال روابط دوجانبه تهران و دهلینو، پس از دستیابی به برجام روند رو به رشدی داشته. اکنون حجم مناسبات تجاری میان تهران و دهلینو به حدود ١٣ میلیارد دلار رسیده و به تدریج در حال نزدیک شدن به سقف روابط اقتصادی میان دو کشور پیش از تحریمهاست. روحانی در دو روز اول سفر خود به هند، به جنوب این کشور رفت که نشاندهنده عمق روابط تاریخی و فرهنگی دو کشور است. رییسجمهور بعد از انجام دیدارهایش در حیدرآباد به دهلینو رفت و بهطور رسمی مورد استقبال رسمی و مشترک رییسجمهور و نخستوزیر هند قرار گرفت. تضمین تداوم تامین انرژی هند از ناحیه ایران و فروش نفت ایران به این کشور، توسعه بندر چابهار و افتتاح فازهای بعدی آن با مشارکت طرف هندی، تکمیل مسیر ترانزیت و راهآهن چابهار به زاهدان و وحدت جامعه مسلمانان برای حل مشکلات و مقابله با تروریسم، چهار هدف سفر هند در اظهارات رییسجمهور هستند. اسناد و تفاهمنامههای همکاری در همین چارچوب نیز پس از مذاکرات هیأتهای عالیرتبه دو کشور در حضور مقامات مبادله شد.
رقابت هند با چین و پاکستان
هندیها مهمترین رقیب خود در عرصه تحولات جهانی در سالهای آینده را چینیها میدانند از این رو شاهد رقابتهای تنگاتنگ میان دهلینو و پکن برای افزایش قدرت در عرصه جهانی وجود دارد. چینیها در سالهای گذشته طرح احیای «جاده ابریشم»را مطرح کردند آنها میخواهند محورهای ترانزیتی خود را از منتها الیه شرق چین تا شمال آفریقا و اتحادیه اروپا گسترش دهند. در برابر این طرح، هندیها نیز درصدد احیای «جاده ادویه» هستند و میخواهند با احیای آن، سریعتر به بازارهای افغانستان، آسیای مرکزی، روسیه و شمال اروپا برسند. از طرفی موقعیت ژئوپولیتیکی ایران موجب جلب توجه چین و هند شده است. ایران به عنوان هاب منطقهای و کشوری که در چهارراهی در عرصه تراتزیتی شرق به غرب و شمال به جنوب دارد، لذا باید از رقابت موجود میان چین و هند استفاده کند و در این راه، ضروری است هندیها را با خود داشته باشد زیرا اگر هند با ایران نباشد، معلوم نیست که چینیها به کشور ما بها بدهند. اما توسعه بند چابهار و ایجاد راه دریایی و زمینی برای انتقال کالا و انرژی از خلیج فارس به هند و افغانستان در اولویت گفتوگوهای رییسجمهور ایران و نخستوزیر هند بوده است. علاقه هند به توسعه چابهار از آنجا نشأت میگیرد که از این طریق آن کشور میتواند با دور زدن رقیب خود پاکستان، راهی ترانزیتی به آسیای میانه بگشاید. پاکستان نیز با پروژههای خود در بندر گوادر، در فاصلهای نه چندان دور از مرز خود با ایران، به رقابت با پروژه چابهار برآمده است.
توجه روحانی و مودی بر حملونقل و انرژی
حجتالاسلام حسن روحانی روز شنبه در دیدار نارندرا دامورداس مودی با ابراز خرسندی از روند رو به توسعه روابط تهران – دهلینو اظهار داشت: روابط ایران و هند به ضرر هیچ کشوری نیست و ظرفیتهای گستردهای برای توسعه و تعمیق روابط ایران و هندوستان وجود دارد که باید از تمامی این ظرفیتها در راستای منافع و آیندهای بهتر برای دو ملت و منطقه، بیش از پیش بهره گرفت. وی تقویت زبان فارسی در هندوستان را برای توسعه روابط دو کشور مهم برشمرد و با بیان اینکه بدون زبان فارسی تعمیق پیوندهای تاریخی دو ملت دشوار خواهد بود؛ بر ضرورت مبادلات فرهنگی، تقویت و ایجاد کرسیهای زبان فارسی در دانشگاههای هندوستان تاکید کرد. رییسجمهور، حوزههای مرتبط با انرژی و حملونقل را دو ظرفیت مهم برای همکاری راهبردی ایران و هندوستان خواند و افزود: بندر چابهار به عنوان پل ارتباطی هند به افغانستان و آسیای مرکزی و اروپای شرقی، میتواند روابط تاریخی دو کشور و منطقه را مستحکمتر سازد. روحانی اظهار داشت: روابط ترانزیتی دو کشور ظرفیتهای چندجانبه و منطقهای با مجموعه کشورهای منطقه ایجاد خواهد کرد و ما آماده قراردادهای سهجانبه و چندجانبهایم تا این مسیر ترانزیتی از چابهار، به مسیر استراتژیک برای استحکام روابط منطقهای تبدیل شود.
روحانی همچنین با بیان اینکه ایران میتواند انرژی مورد نیاز هندوستان را در قالب قراردادهای راهبردی بلندمدت تامین کند، گفت: این قراردادهای بلندمدت در حوزههای انرژی و حملونقل، دو کشور را به شرکای راهبردی و مطمئن مبدل خواهد ساخت. رییسجمهور در ادامه با اشاره به علاقهمندی شرکتهای هندی برای توسعه فعالیتهایشان در ایران گفت: این شرکتها میتوانند در حوزههای انرژی، تاسیسات شیرینسازی آب، کشاورزی و ایجاد شهرکهای فناوری و انرژی خورشیدی فعال شوند. روحانی، تروریسم را معضلی نه تنها برای منطقه بلکه برای جهان دانست و با تاکید بر ضرورت تقویت همکاری کشورها در این عرصه، گفت: باید با ریشههای تروریسم که عمدتا فکری و فرهنگی و ناشی از ترویج اندیشههای افراطی و مروج خشونت است، مبارزه کرد و ما آماده همکاری فرهنگی در این زمینه با کشورهای دوست ازجمله هندوستان هستیم.
نخستوزیر هند نیز در این دیدار روند توسعه روابط دو کشور را رضایتبخش خواند و تاکید کرد که کشورش مصمم به توسعه همهجانبه روابط با ایران است و باید از ظرفیتهای گستردهای که در روند توسعه این مناسبات وجود دارد، بهرهبرداری کرد. نارندرا دامورداس مودی گفت: با برداشته شدن بسیاری از موانع بر سر راه توسعه همکاری اقتصادی ایران و هندوستان، عمده سرمایهگذاریهای دوجانبه به نتیجه رسیده و به روند توسعه مناسبات تهران – دهلینو شتاب داده است.
وی با بیان اینکه هندوستان آماده همکاریهای درازمدت با ایران در همه زمینههای مورد علاقه دو کشور است، تصریح کرد: شرکتهای هندی آمادهاند سرمایهگذاریهای خود را در حوزههای همکاریهای مشترک از جمله نفت و گاز توسعه دهند. نخستوزیر هندوستان همچنین به اهمیت و جایگاه ویژه بندر چابهار برای توسعه همکاریهای منطقهای اشاره و با تاکید بر اینکه چابهار میتواند بازی مناسبات تجاری در منطقه و جهان را عوض کند، گفت: ما هماکنون صدور محصولات خود از جمله گندم را از طریق بندر چابهار به افغانستان آغاز کردهایم. وی همچنین پیشنهاد داد که در آینده نزدیک سمیناری متشکل از نمایندگانی از کشورهای منطقه از جمله روسیه و کشورهای اوراسیا در چابهار برگزار شود. مودی در ادامه تروریسم و گسترش آن را موجب نگرانی همه کشورهای منطقه و ازجمله هندوستان برشمرد و گفت که کشورش آماده همکاری با ایران در مبارزه با تروریسم است.
اسناد همکاری میان ایران و هندوستان
همچنین جمهوری اسلامی ایران و هندوستان برای تعمیق سطح مناسبات مشترک، ۱۵ سند و تفاهمنامه همکاری امضا کردند. این اسناد و یادداشت تفاهم همکاری در دهلینو و در حضور حسن روحانی رییسجمهور و نارندرا دامورداس مودی، نخستوزیر هندوستان از سوی مقامات عالی رتبه دو کشور به امضا رسید.
اسناد و تفاهمنامههای امضا و مبادله شده شامل موافقتنامه اجتناب از اخذ مالیات مضاعف، یادداشت تفاهم لغو روادید سیاسی، یادداشت تفاهم چارچوب همکاریها در زمینه کشاورزی، یادداشت تفاهم همکاری در حوزه آنتی دامپینگ، یادداشت تفاهم مدیریت موقت فاز اول بندر اول بندر چابهار، یادداشت تفاهم همکاری بین شرکت پست جمهوری اسلامی ایران و اداره پست هند، یادداشت تفاهم همکاری بین معاونت امور زنان ریاست جمهوری ایران و وزارت امور زنان هند، موافقتنامه استرداد مجرمین (امور کنسولی)، موافقتنامه معاضدت قضایی در امور مدنی و تجاری، یادداشت تفاهم همکاریهای بهداشت، درمان و دارو بین وزارتین بهداشت دو کشور، یادداشت تفاهم همکاری در حوزه طب سنتی بین وزارت بهداشت ایران و وزارت طب سنتی هند(آیوش)، یادداشت تفاهم صدور روادید الکترونیک، یادداشت تفاهم همکاری اتاق بازرگانی ایران با اتاق بازرگانی فیکی، یادداشت تفاهم همکاری اتاق بازرگانی ایران با اتاق بازرگانی آسوچم، یادداشت تفاهم اتاق بازرگانی ایران با اتاق بازرگانی پی. اچ. دی. چمبر است.
همچنین در حاشیه این مراسم از تمبر مشترک جمهوری اسلامی ایران و هند رونمایی شد. حسن روحانی رییسجمهور ایران پس از امضا و مبادله ۱۳ تفاهمنامه و توافقنامه همکاری بین ایران و هند در دهلینو در جمع رسانهها گفت همه مسایل منطقه باید از طریق سیاسی حل شود. وی افزود: جنگها باید در مناطق مختلف خاتمه یابد و مسایل از طریق سیاسی حل شود. روحانی با بیان اینکه هند و ایران اهمیت زیادی به مبارزه با تروریسم و افراطیگری قائل هستند افزود در این دیدارها مصمم شدیم از راه تبادل تجربیات دو کشور با افراطیگری مبارزه کنیم. رییسجمهور ایران روابط هند و ایران را در بخشهای مختلف مهم و مطلوب توصیف کرد و افزود در دیدارهای امروز با مقامات هندی و روابط دوجانبه اتفاق نظر کامل داشتیم و هیچگونه اختلاف نظری وجود نداشت. روحانی تصریح کرد هند و ایران بر استحکام برجام و مسایل منطقهای و بینالمللی نظری واحد دارند. وی با اشاره به اینکه ایران و هند بر گسترش روابط فرهنگی اتفاقنظر دارند افزود ایران و هند در زمینه حملونقل، ترانزیت و انرژی روابطی راهبردی دارند، در صنعت ریلی گفتوگوهای خوبی با همدیگر داشتیم که امیدوارم توسعه بندر چابهار با سرمایهگذاری هند و اجرای راهآهن زاهدان به چابهار تسریع شود. وی کاهش تعرفهها، تجارت ترجیهی، روابط بانکها، روادید و تسهیل در رفتوآمد تجار دو کشور را از دیگر محورهای گفتوگوهای مقامات هندی و ایرانی در مذاکرات امروز عنوان کرد.
عدم محدودیت ایران برای توسعه روابط همهجانبه با هندوستان
حسن روحانی همچنین در دیدار سوشما سواراج، وزیر خارجه هندوستان در دهلینو، با بیان اینکه دو کشور برای توسعه و تقویت بیش از پیش روابط و همکاریها، تجربه و ظرفیت گستردهای دارند، گفت: در دیدار با رییسجمهور و نخستوزیر هندوستان اشاره کردم اگر بتوانیم به نقطهای از روابط عالی برسیم که اجداد ما در ایران و هندوستان داشتند، کار بزرگی کردهایم. رییسجمهور، توسعه روابط دو کشور بزرگ و تاثیرگذار در منطقه آسیا را به نفع دو ملت و کل منطقه دانست و اظهار داشت: تسهیل روند رفت و آمد مردم ایران و هند با توجه به جاذبههای فراوان فرهنگی و تاریخی در دو کشور با اهمیت است.
روحانی به اراده مقامهای ارشد دو کشور برای توسعه همکاریهای مشترک اشاره کرد و گفت: ایران و هندوستان در حوزههای انرژی، حملونقل، معدن، صنعت و فناوریهای نوین میتوانند همکاریهای خود را توسعه دهند و تهران با ارائه تسهیلات به شرکتهای هندی، از حضور فعالتر آنها در بازارهای ایران استقبال میکند. رییسجمهور همچنین تقویت همکاریهای دو کشور در مسایل منطقهای و بینالمللی را ضروری برشمرد و اظهار داشت: تقویت همکاریهای ایران و هند در مسایل منطقهای میتواند پایههای ثبات و امنیت در منطقه را تقویت کند.
وزیر خارجه هندوستان نیز در این دیدار که در هتل اقامت رییسجمهور انجام شد، تاکید کرد که کشورش مصمم است روابط خود را در همه عرصهها با جمهوری اسلامی ایران تقویت کند. سوشما سواراج بازدید مقامهای بلندپایه ایران و هندوستان از پایتختهای دو کشور را نشانه سطح عالی روابط دانست و گفت ما امیدواریم روابط دو کشور در همه زمینهها توسعه یابد.
وی همچنین ابراز امیدواری کرد که برای تقویت رفت و آمد میان مردم دو کشور، روند دریافت ویزا تسهیل شود. وزیر خارجه هندوستان همچنین طرح توسعه بندر چابهار را نه تنها برای ایران بلکه منطقه بسیار با اهمیت برشمرد و گفت: مردم افغانستان، هند و منطقه از پروژه توسعه چابهار بسیار خرسند هستند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد