وقتی دولت می‌گوید نه و مجلس می‌گوید بله: آینده حذف ارز ترجیحی چه خواهد شد؟
جهان صنعت، کشمکش تازه میان پاستور و بهارستان بر سر آینده ارز ترجیحی وارد مرحله تازه‌ای شده است. درحالی‌‌که سخنگوی دولت هرگونه تصمیم برای حذف ۲۸۵۰۰ تومانی را تکذیب کرده، دو عضو کمیسیون اقتصادی مجلس می‌گویند دولت عملا منابع این ارز را مصرف کرده و ناچار به حذف آن در ادامه سال جاری است.
بر اساس اخبار منتشر شده، دولت به دنبال حذف ارز ترجیحی است، چرا که توان تامین ارز ۲۸۵۰۰ تومانی را ندارد. این در حالی است که پیش از این فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت هرگونه تصمیم‌گیری برای حذف ارز ترجیحی دارو و کالاهای اساسی را تکذیب کرد.
پیش از این اما بارها برخی نمایندگان مجلس نسبت به بی‌تاثیر بودن تخصیص ارز ترجیحی به برخی اقلام انتقاد می‌کردند و معتقد بودند به‌رغم تخصیص ارز ترجیحی به برخی از کالاها نرخ نهایی این کالاها در بازار برابر با نرخ ارز آزاد است و تنها با ارائه ارز ترجیحی، رانتی برای وارد‌کننده ایجاد شده است.
در بودجه ۱۴۰۱ بر حذف مشروط ارز ترجیحی تاکید شد و در قانون بودجه، دولت موظف به ارائه کالابرگ الکترونیک شد. مجلس تاکید کرد چنانچه دولت قصد دارد کالایی را از سبد ارز ترجیحی حذف کند باید ترتیباتی به منظور جبران اثر منفی آن از طریق کالابرگ الکترونیک فراهم کند.
افزایش نرخ ارز ترجیحی
نرخ ارز ترجیحی که از سال ۱۳۹۷ معادل ۴۲۰۰ تومان بود، تا سال ۱۴۰۱ بدون تغییر باقی ماند، اما در سال ۱۴۰۲ به ۲۸۵۰۰ تومان افزایش پیدا کرد.
در بخشنامه بودجه سال ۱۴۰۵ دولت اعلام کرده است که «مصارف ارزی مانند واردات بنزین و گازوئیل و همچنین اختصاص ارز ترجیحی به کالاهای اساسی در عمل تمامی سهم دولت از منابع حاصل از صادرات نفت و گاز را به خود اختصاص می‌دهد… بنابراین اصلاح تدریجی این رویکرد، یکی از محورهای لایحه بودجه ۱۴۰۵ خواهد بود.»
جعفر قادری گفت: دولت تقریبا تمامی اعداد و ارقامی که ما برای ارز ترجیحی در بودجه دیدیم را هزینه کرده و در حال حاضر ارز ترجیحی ندارد. بنابراین دولت ناچار است که ارز ترجیحی را حذف کند.
او افزود: اقلامی که ما برای آن ارز ترجیحی تخصیص دادیم… در بازار با نرخ ارز آزاد قیمت‌گذاری می‌شود. این یعنی یک رانتی را برای وارد‌کننده ایجاد کردیم و این ارز به دست مردم نرسیده است.
پایان رانت
قادری تاکید کرد: حذف ارز ترجیحی نه تنها تورم ایجاد نمی‌کند، بلکه منجر به کاهش قیمت هم می‌شود و از سوی دیگر رانتی برای کسی ایجاد نمی‌شود.
احمد انارکی گفت: قشر ضعیف جامعه نیازمند حداقل‌ها است و به ارز ترجیحی نیاز دارد. بنابراین باید ابتدا یک فکر اساسی برای این قشر شود و بعد به دنبال حذف ارز ترجیحی و تک نرخی کردن ارز بود.
او افزود: ما نمی‌توانیم ارز ترجیحی را حذف و مردم را به امان خدا رها کنیم. اگر قرار است ارز ترجیحی را حذف کنیم و قیمت کالاهای اساسی یک دفعه افزایش یابد به مردم فشار می‌آید.
به گفته انارکی، مجلس قطعا در خصوص حذف ارز ترجیحی نظر می‌دهد و نمی‌توان یکباره ارز ترجیحی را حذف کرد. او تاکید کرد: به نظر نمی‌رسد حذف ارز ترجیحی در مجلس رای بیاورد، چرا که شرایط اقتصادی مناسب نیست.
دنیای اقتصاد
