3 - 07 - 2023
وقتی در روسیه چاقوها دستههای خود را میبُرند!
با استناد به مجموعهای از قرائن و شواهد پیداست که لوکاشنکو در عزیمت و گسیل نیروهای شورشی واگنر به جنگ اوکراین دست داشته است. به عبارت دیگر گروه واگنر اعانه، کمک و هدیهای بود که تحت القائات ذهنی لوکاشنکو به روسیه و ولادیمیر پوتین تحمیل شده بود. در واقع تحت هدایتهای لجستیکی بلاروس بوده که گروه واگنر توانست مکانهای کلیدی در شهر روستوف- نادونو در جنوب روسیه را در کنترل خود بگیرد و همراه با این کنترل، عملیاتی را در منطقه دونباس در شرق اوکراین با موفقیت به انجام برساند و همین موارد کافی به نظر میرسید که چشم امید پوتین بیشتر از همه به همین گروه باشد و بارقههایی از پیروزی زودرس را نوید دهد، اما طولی نکشید که مشخص شد گروه واگنر برخلاف پندار و تصورات مقامات کرملین با خارج کردن قدرت از دست «سرگئی شویگو» وزیر دفاع روسیه قصد کودتا علیه پوتین را دارد. اگرچه پریگوژین اعلام کرده است که همه اعضای این گروه حاضرند در جنگ با روسیه بمیرند، اما ارتش روسیه به ویژه سرگئی شویگو گروه واگنر را به فروش اطلاعات جنگی به ارتش اوکراین متهم کرده است. شائبه اتهام به خیانت گروه واگنر در قبال ارتش روسیه از سوی مقامات ارتش روسیه از آنجا قوت گرفت که آنها تلاش داشتند با مسدود کردن شهر و حرکت به سمت مسکو ادامه دهند، مگر آنکه «سرگی شویگو» وزیر دفاع و
«والری گراسیموف» رییس ستاد کل روسیه بخواهند با پریگوژن دیدار و گفتوگو کنند. البته مقامات کرملین از آنکه غائله گروه واگنر منجر به تضعیف روحیه جنگی نشود اعلام کردند که هیچگاه چاقو دسته خود را نمیبُرد و غائله گروه واگنر چیزی جز اختلاف داخلی در داخل روسیه در حوزه مدیریت و هدایت جنگ به ویژه شیوه عملیات و آرایش جنگی در شهر «باخموت» نیست.
واقعیتهای رفتاری گروه واگنر گویاتر از آن است که بتوان آن را به اختلاف در مدیریت و هدایت جنگ تقلیل داد. واقعیت آن است که گروه واگنر اگرچه در قالب نیروی نیابتی در جنگ اوکراین ورود یافت، اما به نظر میرسد غائله و شبهکودتای گروه واگنر نمیتوانست بدون رضایت چراغ سبز ناراضیان و برخی از الیگارشهای مخالف جنگ در روسیه علیه اوکراین باشد، چراکه جنگ اوکراین توان ارتش روسیه را به چالش گرفته و نتیجهای جز تحویل «زمین سوخته» نتوانست عاید روسیه کند. حالا در شرایطی دست و منویات گروه واگنر برای پوتین رو شده است که ولادیمیر پوتین چارهای ندارد جز اینکه هدیه فرستادهشده لوکاشنکو را هر چند باز کرده به بلاروس پس دهد و به همین خاطر است که بعد از اتهام گروه واگنر به خیانت به جای آنکه پروندهای تحت عنوان اقدام علیه امنیت ملی علیه پریگوژین باز شود و مجازات سنگینی در انتظار او باشد، الکساندر لوکاشنکو حاضر به ایجاد کمپ نظامی برای استقرار این گروه در بلاروس شده است. به هر جهت مساله این است که در شرایط حاضر گروه واگنر متهم به خیانت شده و به مثابه چاقویی است که دست مقامات کرملین را در بزنگاههای خاص بریده و موجب شکاف و انشقاق در جبهه جنگی روسیه شده است و حتی ولادیمیر پوتین حرکت گروه واگنر را وارد کردن خنجری از پشت بر پیکر روسیه دانسته و همین خیانت سبب شده که ولادیمیر پوتین نتواند به چنین نیروهایی در ادامه جنگ در اوکراین اعتماد کند. در واقع غائله گروه واگنر و اتهام انحراف آنها را باید نوک قله مشکلاتی دانست که در اردوی نیروهای جنگی روسیه و بیشتر از همه در نگرشها و پندارهای ولادیمیر پوتین نمایان شده است. چهره مغموم او به ویژه «سندروم پای بیقرار» و همچنین صورت پُف کرده پوتین در دفتر کارش موید این ادعاست.
از طرف دیگر حال و روز ژنرالهایی چون الکساندر دورنیکوف، سرگئی شویگو، سرگئی سوروویکین ملقب به ژنرال «آرماگدون» و همچنین حال و روز والری گراسیموف که اخیرا به جای سرگئی سوروگین به ریاست ستاد کل نیروهای مسلح روسیه نائل شده است، بهتر از حال و روز ولادیمیر پوتین و حلقههای الیگارش او نیست. از کنشها و الگوهای رفتاری آنها پیداست که آنها نیز موافقتی با ادامه جنگ در اوکراین ندارند و چهبسا بخواهند همانند گروه واگنر همچون چاقویی باشند که دستههای خود را بِبُرند. در این هیاهو و بلوا و در شرایط استیصال و درماندگی آنچه باعث تراژیک شدن ماجرا شده است، نوک تیز حمله انتقاداتی است که از سوی اپوزیسیون روسیه بوده و در این میان بیش از همه این انتقادات پوتین را نشانه گرفتهاند. این انتقادات نتیجه همان بُرش دسته چاقو به واسطه تیغ آن است. در این ارتباط، گری کاسپاروف قهرمان دنیای شطرنج که از معروفترین و مهمترین اپوزیسیون پوتین محسوب میشود، گفته است که از ابتدا مشخص بود پوتین دیگر نمیتواند گروههای قدرت را در روسیه کنترل کند و بر درگیریهای داخلی سرپوش بگذارد یا دستکم از به خشونت کشیده شدن این اختلافها جلوگیری کند. میخائیل خودورکوفسکی از غولهای سرمایهدار روسیه و مخالفان جدی کرملین از مردم روسیه خواسته که از یوگنی پریگوژین رهبر گروه واگنر، حمایت کنند. او که زمانی از نزدیکترین الیگارشهای روسیه به ولادیمیر پوتین بود گفته: ما اکنون باید به کمک آنها برویم و اگر ضرورت ایجاب کند وارد صحنه نبرد هم خواهیم شد.
مهم است که برای مقابله با کرملین حتی اگر لازم شود از «شیطان» یعنی یوگنی پریگوژین هم حمایت کنیم. او در خاتمه گفته: و این تازه آغاز ماجراست. به هر حال این نتیجه و عاقبت شوم و بیسرانجامی است که متوجه مقامات کرملین به ویژه شخص ولادیمیر پوتین و الیگارشهای کرملین شده است و اگر او در آغاز جنگ میدانست که روزی قرار است چاقویی در میانه جنگ دسته خود را ببرد، هیچگاه انگشتش به سوی ماشه تفنگ نمیرفت!!
* کارشناس و تحلیلگر ارشد مسائل بینالملل
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد