وقتی تحریم نفت کارساز نشد
جهان صنعت– در حالی که تحریم‌های نفتی ایران به خصوص بعد از روی کار آمدن دولت دونالد ترامپ افزایش یافته است، آخرین گزارش اوپک نشان می‌دهد که درآمد ایران از محل صادرات نفت در سال۲۰۲۴ با بیش از ۶/۵میلیارد دلار معادل ۱۴درصد افزایش از ۴۶میلیارد دلار گذشته است. همزمان فارن پالسی اعلام کرد که دوران استفاده از تحریم‌های نفتی به عنوان یک ابزار قهری به پایان رسیده است.
رسانه آمریکایی با اشاره به نزدیکی بیشتر ایران و روسیه به چین در پی تحریم‌های غرب نوشت: با وجود انجام حملات به ایران، این کشور به صادرات نفت ادامه داد و مشتریان نفت ایران در چین هم مقاومت به خرج داده و از خرید نفت این کشور ناامید نشدند.
این رسانه نوشته دلیل موفقیت ایران در فروش نفت خود به‌رغم شرایط جنگی یک دلیل است: تحریم‌ها دیگر موثر نیستند، حداقل نه به اندازه‌ای که از ابتدا بود.
فارن‌پالسی نوشت: تصور از تحریم‌ها، به عنوان یک ابزار قهری است که به یک کشور فشار اقتصادی وارد کند تا رفتار خود را تغییر دهد. در عمل اما کشورها در مقابل تحریم‌ها مقاومت می‌کنند و ضمن تحمل هزینه‌ها، به دنبال راه‌هایی برای دور زدن آن می‌گردند. تحریم‌ها اکنون به جای تغییر رفتار کشورها، باعث تغییر بازارها می‌شوند و روابط اقتصادی را تغییر شکل می‌دهند. بر خلاف ایران، تحریم‌های غرب علیه نفت روسیه، منابع مالی آن را هدف گرفت تا جریان آن را. اقداماتی نظیر تعیین سقف قیمت برای نفت روسیه از سوی سران گروه هفت به‌منظور کاهش توانایی روسیه برای دستیابی به منابع مالی بدون از بین بردن حضور نفت روسیه در بازار، اقدامی بود که غربی‌ها احساس می‌کردند بر قیمت‌ها تاثیر منفی خواهد گذاشت.
فارن‌پالسی در ادامه نوشته که هدف قرار دادن منابع مالی روسیه هم به اندازه‌ای که غربی‌ها امید داشتند، خوب پیش نرفت چراکه روسیه اکنون نفت خام خود را به آسیا گسیل داشته است. در این گزارش آمده که تحریم‌ها علیه ایران و روسیه باعث تغییر رفتار آنها نشده است؛ ایران در برابر فشارهای آمریکا در ارتباط با برنامه هسته‌ای خود مقاومت کرده و روسیه هم میدان اوکراین را خالی نکرده است. تلاش‌ها برای منزوی کردن این دو کشور و همچنین ونزوئلا از بازار جهانی نفت، آنها را به تقاضای چین وابسته کرده است.
فارن‌پالسی در این گزارش آورده است: در حالی که آمریکا و متحدان این کشور، روسیه و ایران را به آغوش چین سوق داده‌اند، تلاش‌ها علیه یک بازیگر اقتصادی مانند چین که بزرگ‌ترین واردکننده انرژی در جهان است و بیش از ۱۰درصد از عرضه نفت جهان را مصرف می‌کند، به راحتی قابل مهار نخواهد بود.
براساس آمارهای منتشرشده در شصتمین شماره بولتن آماری سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک)، ایران با نزدیک به ۱۴درصد رشد درآمدهای حاصل از صادرات نفت در سال ۲۰۲۴، عنوان بیشترین افزایش درآمد نفتی در میان اعضای این سازمان را به خود اختصاص داده است. بر همین اساس ایران در سال۲۰۲۴، بیش از ۴۶میلیارد و ۷۷۶میلیون دلار درآمد حاصل از صادرات نفت کسب کرده که این مقدار در سال۲۰۲۳ نزدیک به ۴۱میلیارد و ۱۲۹میلیون دلار بوده است. پس از ایران، ونزوئلا بهترین عملکرد را به لحاظ افزایش درآمدهای نفتی به خود اختصاص داده و از ۱۳میلیارد و ۸۸میلیون دلار در سال ۲۰۲۳ به ۱۸میلیارد و ۳۷۲میلیون دلار در سال ۲۰۲۴ رسیده است. نکته جالب توجه اینکه تنها چهار عضو اوپک در سال۲۰۲۴ به عملکرد مثبت در زمینه افزایش درآمدهای نفتی دست یافته‌اند و به غیر از ایران و ونزوئلا، نیجریه با رشد یک میلیارد دلاری و گینه استوایی با رشد خفیف ۳۹میلیون دلاری در رتبه‌های بعدی قرار دارند. این در حالی است که درآمد اعضای اوپک از محل صادرات نفت، در مجموع ۴درصد کاهش یافته و از ۶۷۸میلیارد دلار در سال ۲۰۲۳ به حدود ۶۵۲میلیارد دلار در سال ۲۰۲۴ رسیده است.
در این میان درآمدهای نفتی عربستان سعودی در سال ۲۰۲۴ بیش از ۲۴میلیارد دلار کاهش یافته و به ۲۲۳میلیارد دلار رسیده است. کویت نیز افت ۹میلیارد دلاری را تجربه کرده و در این سال نزدیک به ۶۹میلیارد دلار درآمد نفتی داشته است.
