26 - 11 - 2020
وظیفه شورای رقابت تنظیمگری است نه قیمتگذاری
گروه صنعت- در طول چند ماه اخیر تقریبا هر هفته اخبار و گمانهزنیهای مختلفی در خصوص بازار خودرو و قیمتهای آن از سوی محافل مختلف منتشر میشود. از عذرخواهی وزیر صمت به واسطه عدم کیفیت خودروها و گلایه قطعهسازان مبنی بر رسیدن به پایان راه تا ارائه طرحهای مختلفی نظیر قیمتگذاری مجدد توسط حاشیه بازار از سوی دولت. در این میان اما جدیترین طرحی که تاکنون ارائه شده از سوی نمایندگان مجلس مبنی بر عرضه خودرو در بورس کالا بوده است؛ طرحی که در کمیسیون صنایع و معادن مجلس تصویب شده و قرار است علاوه بر شفافسازی قیمت خودرو و تنظیم بازار، دست واسطهها را نیز با وضع مالیات بر فروش خودرو تا سه سال اول خرید آن ببندد.
طرح دو هفته دیگر به هیات رییسه مجلس تقدیم میشود
در این شرایط و با توجه به جزئیاتی که در مورد این طرح توسط محافل خبری مختلف اطلاعرسانی شده، سوال مهم این است که این طرح چه زمانی قرار است ابلاغ و اجرای نهایی شود. در این رابطه روحالله ایزدخواه عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس در گفتوگو با «جهانصنعت» در پاسخ به این سوال میگوید: این طرح با تصویب در کمیسیون صنایع در حال تکمیل اصلاحات نهایی است و به نظر میرسد تا دو هفته دیگر به هیات رییسه مجلس تقدیم شود. در مورد ابلاغ و اجرای نهایی این طرح نیز، چنین موضوعی به روال قانونگذاری مجلس بازمیگردد. این روال طبیعتا زمانبر خواهد بود، زیرا مراحل مختلفی در مجلس و سپس تایید آن از سوی شورای نگهبان لازم است. البته هر چند این طرح اکنون به صورت عادی مطرح شده، اما ممکن است به واسطه شرایط به محض اتمام کار در کمیسیون، درخواست فوریت آن برای ورود به صحن علنی مجلس مطرح شود.
مجلس در حال تعامل با دولت است
در این راستا و همزمان با جدی شدن طرح مجلس برای عرضه خودرو در بورس، چندی قبل برخی از کارشناسان اعلام کردند دولت نیز فرمول جدیدی برای قیمتگذاری خودرو در نظر گرفته که قرار است در آن ۵۰ درصد تولید شرکتهای خودروساز توسط هیاتمدیره این شرکتها قیمتگذاری و قیمت ۵۰ درصد بقیه نیز توسط شورای رقابت تعیین شود؛ امری که به گفته این کارشناسان ممکن است طرح عرضه خودرو در بورس را منتفی کند. در این خصوص ایزدخواه نماینده مردم تهران در مجلس توضیح میدهد: تا طرح مجلس به صورت قانون اجرایی شود، دولت نیز میتواند اقدامات خود را انجام دهد. هر چند تعامل میان مجلس و دولت برای نزدیک شدن راهکارها به هم وجود دارد، اما تا تصویب و قانونی شدن طرح مجلس، دولت نیز در چارچوب قوانین موجود راهکارهای خود را اعمال خواهد کرد.
وی در مورد اینکه این مساله آیا میتواند به تعارض میان مجلس و دولت در خصوص بازار خودرو دامن بزند نیز تاکید میکند: ریلگذاری طرح ما بر اساس عرضه خودرو در بورس است که دولت چنین برنامهای ندارد. دولت قصد دارد مجددا خودرو را در حاشیه بازار به فروش برساند که نمایندگان با آزادسازی قیمت خودرو به این شکل مخالف بودند و دولت نیز این طرح را منتفی کرد. در این رابطه با رد آزاد شدن قیمت خودرو، قانونی شدن طرح مجلس میتواند ریلگذاری و مسیر کنونی در بازار را تغییر دهد و امیدواریم با اجرای نهایی این طرح، دولت نیز اقدامات خود را در جهت سهولت و سرعت اجرای این طرح انجام دهد.
خرید خودرو باید به قصد مصرف باشد
یکی از جزئیات مربوط به طرح عرضه خودرو در بورس موضوع تعلق یک شناسه به هر خودرو است که خریدار هر سه سال یک بار بر اساس کد ملی میتواند یک خودرو خریداری کرده و قبل از پایان این سه سال نیز حق فروش آن را ندارد، در غیر این صورت باید ۸۰ درصد مابهالتفاوت قیمت پایه خودرو با قیمت روز بازار را به عنوان مالیات پرداخت کند. به گفته برخی از ناظران این امر میتواند منجر به بروز نوعی دیگر از واسطهگری و دور زدن قانون توسط واسطهها شود. در این رابطه روحالله ایزدخواه خاطرنشان میکند: اولا در این طرح کسی که خودرو خریداری میکند، میتواند آن را بفروشد ولی باید مالیات آن را پرداخت کند. این نوع مالیات بر فروش در دنیا نیز مرسوم است. در واقع نظر ما این است که خریداری خودرو باید به قصد مصرف باشد و اگر بخواهد با فروش آن انتفاع از محل قیمت ببرد، این موضوع تبدیل به سوداگری میشود که نیاز به کنترل دارد. در نتیجه برای کنترل سوداگری و ممانعت از افزایش مجدد قیمتها، این مالیات وضع شده است.
نماینده مردم تهران همچنین در پاسخ به این سوال که با توجه به قدرت دلالان بازار خودرو، طرح مجلس تا چه میزان میتواند آنها را مهار کرده و اساسا آیا آنها به این راحتی منافع چندین ساله خود را رها خواهند کرد؟ توضیح میدهد: فعلا راهکاری که برای مهار دلالان در نظر گرفته شده توسط مجلس ارائه شده و موجود است. اگر کسی راهکار جدید یا پیشنهاد بهتری دارد باید آن را عرضه کند. به اعتقاد من وضع مالیات تنظیمی در دنیا تجربه شده و جواب داده است. حداقل این است که مصرفکننده از این رهگذر طمع فروش مجدد خودرو را نخواهد داشت.
مخالف قیمتگذاری از سوی شورای رقابت هستیم
این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس همچنین در پاسخ به این سوال با توجه به انتقاد شورای رقابت از طرح عرضه خودرو در بورس، (در صورت اجرایی شدن آن جایگاه شورای رقابت در کجا قرار میگیرد)، تصریح میکند: ما با شورا در این مورد گفتوگو کردهایم. یعنی اینکه چه خودرویی در بورس عرضه شود توسط شورای رقابت تعیین خواهد شد. همه خودروها نیاز به تنظیمگری ندارند. در اینجا خودروهای با تیراژ کم و مشتری خاص توسط خودروساز فروخته شده و خودروهای پرتیراژ نیز در بورس عرضه خواهد شد. از سوی دیگر باید این سوال را مطرح کرد که آیا تاکنون قیمتگذاری شورای رقابت توانسته بازار را به تعادل برساند یا خیر؟ وقتی قیمتگذاری شورا تاکنون جوابگو نبوده، طبیعتا نمیتواند به طرحی که هنوز اجرایی نشده ایراد وارد کند. ما اصولا مخالف قیمتگذاری از سوی شورا هستیم. وظیفه شورا تنظیم رقابت است که این موضوع با قیمتگذاری فرق میکند. رقابت این است که خودروهایی که میتوانند در بازار نوسان ایجاد کنند در یک روال جدید تنظیمگری شوند. در اینجاست که شورای رقابت باید تشخیص بدهد که چه خودروهایی توان ایجاد نوسان در بازار را دارند.
همچنین قیمتگذاری مکانیسمهای خاص خودش را دارد که فعلا بهترین و عادلانهترین راهکار، همین قیمتگذاری در بورس کالاست. اگرچه برخی دوستان دولتی اعتقاد دارند که قیمتگذاری در بازار آزاد انجام میشود، اما ما اعتقاد داریم که بازار آزادی وجود ندارد، بلکه بازار سیاه است که قیمتگذاری در آن قطعا اجحاف به حقوق مصرفکننده خواهد بود. بنابراین در طرح ما قیمت پایه خودرو توسط سازمان حمایت تعیین و در بورس عرضه میشود. اینجاست که رقابت تعیین میکند قیمت معامله چقدر باشد. همچنین این قیمت، قیمتی است که از سوی مشتری تعیین میشود، نه اینکه خودروساز قیمت را بالا برده باشد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد