29 - 11 - 2022
وضعیت فرهنگ و هنر را به ۸ سال قبل بازگردانید
ایلنا- محمدعلی سپانلو در پاسخ به این سوال که از دولت و وزارت ارشاد آینده چه انتظاراتی دارید، به این بیت اشاره کرد و گفت که «از طلا بودن پشیمان گشتهایم/ مرحمت فرموده ما را مس کنید».
وی ادامه داد: حداقل انتظار ما از آقای روحانی و وزیر ارشادی که انتخاب خواهد کرد، این است که ویرانیهای بهوجودآمده طی سالهای اخیر را جبران کند و لااقل وضعیت فرهنگ و هنر را به هشت سال قبل بازگرداند.
این شاعر ضمن بیان این مطلب که البته ویرانیها به حوزه فرهنگ محدود نمیشود و سایر حوزههای صنعت، اقتصاد و … را نیز شامل میشود، گفت: با یک بررسی ساده میتوانید دریابید که طی این سالها چه بر سر سینمای ایران آمده و چه تولیداتی در این حوزه متوقف مانده است. در حوزه تئاتر که شرایط به مراتب بدتر است هیچ ثباتی برای فعالان این حوزه وجود ندارد و به کررات پیش آمده است که مانع اجرای نمایشهای مختلف شدهاند.
وی در ادامه به معضلات حوزه نشر و ادبیات اشاره کرد و افزود: در حوزه ادبیات نیز در طول سالهای اخیر شاهد بدترین اتفاقات بودهایم که مهلکترینشان همانا شیوع سانسورهای شدید از سوی ممیزان و بررسهای اداره کتاب بوده است. این رویکرد اشتباه تا جایی پیش رفته است که پنداری این افراد برخی از کلمات را از زبان فارسی طرد کردهاند؛ انگار نه انگار که این کلمات پیش از این وجود داشتهاند.
سپانلو ادامه داد: قدیمترها ما به شوخی میگفتیم که فلان زبان، زبان کلانتری است! اما حالا با زبانی روبهرو هستیم که الحق و الانصاف باید آن را زبان ارشادی نامید. در این زبان دیگر خبری از بسیاری کلمات اصیل فارسی نیست و مسوولان سعی کردهاند این کلمات را با کلماتی غیرمرتبط جایگزین کنند. مطابق با این رویکرد امروز به جای «میکده» باید نوشت «نوشابهفروشی»! و مثالهای بیشماری دیگر از این دست.
وی گفت: اگر این فیلترها و سانسورها را بخواهیم برای دیوان اشعار شاعران بزرگ ادبیات کهن ترتیب اثر بدهیم، هیچ چیز از آنها باقی نمیماند.
فکرش را بکنید بخواهیم به جای کلمه «میکده» در این مصرع از حافظ: «دوش رفتم به در میکده خواب آلوده» بگذاریم «نوشابه فروشی». واقعا در این شرایط چیزی از زیبایی و مفهوم این مصرع باقی میماند؟
این مترجم ۷۳ ساله افزود: رییسجمهور جدید باید کسی را به عنوان وزیر ارشاد انتخاب کند که دستکم ۲۰ کتاب خوانده باشد، کسی که فکر نکند «دُن آرام» اسم یک آدم نیست! و وزیر ارشاد بعدی باید بداند کسی که در مسابقهی انشانویسی محلهشان برنده شده است، در حدی نیست که ممیز اداره کتاب بشود. چنین انتخابهایی یعنی بدترین توهین به اهالی فرهنگ و ادب کشور.
وی با اشاره به آثار خودش و تجربیاتی که به شخصه از ممیزیهای اداره کتاب داشته عنوان کرد: تقریبا از شش سال قبل تا به امروز تعدادی از کتابهای من با رای بررسهای ارشاد متوقف شدهاند که در مجموع، شش ترجمه و دو کتاب از شعرهایم را شامل میشوند. آخرین کتابی هم که از من منتشر شد، مجموعه آثارم بود که چندی قبل توسط نشر نگاه به بازار آمد. این کتاب نیز با سانسورهای فراوانی روبهرو شد و تقریبا ۶۰ اصلاحیه داشت که عملا باعث شد من از خیر انتشار چندین شعر در این کتاب بگذرم.
شوالیه ادبیات ایران گفت: ترکیب «آفتاب جوان دانشگاه» چرا باید حذف شود؟ یا شعری که در آن به جملهای از آلبرکامو در یکی از نمایشنامههایش اشاره کردهام: «انتخاب کنید زندگی زانو زده را در مقابل مرگ ایستاده. » چه حساسیتی را در مخاطب برمیانگیزد؟ من این حرفها را با کدام نشریه و رسانه داخلی باید درمیان بگذارم؟
سپانلو ضمن بیان این مطلب که هرکدام از این شعرها بهطور جداگانه در مجموعه شعرهای دیگر من مجوز داشته و منتشر شدهاند، افزود: من این حذفیات و اصلاحات را پذیرفتم تا یادگاری دیگری بگذارم از ضعفهای دوران فعلی مدیریتهای فرهنگی و سانسورهای تاریخی سالهایی که گذشت.
وی در پایان سخنانش اظهار داشت: با اوضاع و احوالی که برای فرهنگ و ادب کشور ایجاد کردهاند، حداقل انتظار من از دولت جدید این است که ما را به سالهای قبل برگردانند، به هشت سال پیش: «از طلا بودن پشیمان گشتهایم/ مرحمت فرموده ما را مس کنید».
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد