وابستگی ۸۰ درصدی نیروگاه‌ها به گاز؛ راه عبور پایدار از بحران چیست؟
جهان صنعت، سال گذشته صنعت گاز ایران یکی از سخت‌ترین زمستان‌های خود را تجربه کرد. به گفته توکلی مدیرعامل شرکت ملی گاز، کمبود منابع و فشار بالای تقاضا موجب شد تعمیرات اساسی تجهیزات و خطوط انتقال تا آبان‌ماه ادامه یابد. حتی بخشی از این تعمیرات به‌صورت آنلاین و با پذیرش ریسک مهندسی انجام شد تا جریان گاز متوقف نشود.
در خط هشتم سراسری با وجود شناسایی ۱۲ ترک جوش، عملیات بدون توقف ادامه یافت و بیش از ۲۰۸ توربوکمپرسور به‌طور همزمان در مدار باقی ماندند. با این حال، کارشناسان تأکید دارند که این شیوه تنها یک راه‌حل موقت بوده و جایگزین سرمایه‌گذاری پایدار نمی‌شود.
وابستگی خطرناک به گاز
زمستان گذشته کشور با ناترازی روزانه ۳۵۰ تا ۴۰۰ میلیون مترمکعبی روبه‌رو بود. این شکاف می‌توانست شبکه انتقال را با بحران جدی مواجه کند. هم‌اکنون بیش از ۹۵ درصد خانوارها تحت پوشش گازرسانی هستند و حدود ۸۰ درصد برق ایران با سوخت گاز تولید می‌شود؛ در حالی که میانگین جهانی این وابستگی تنها حدود ۲۳ درصد است. چنین اتکای سنگینی باعث می‌شود کوچک‌ترین اختلال در تأمین گاز به سرعت به بخش‌های صنعتی و خانگی سرایت کند.
برنامه‌های کوتاه‌مدت برای زمستان ۱۴۰۴
شرکت ملی گاز برای عبور از زمستان پیش‌رو چند اقدام اضطراری در نظر گرفته است؛ از جمله، بهبود راندمان تجهیزات گرمایشی و بخاری‌ها، استفاده از در و پنجره‌های دوجداره برای کاهش اتلاف انرژی، پرداخت مشوق‌های نقدی صرفه‌جویی بدون تحمیل هزینه به دولت، عرضه بیش از ۸۰۰ میلیون مترمکعب گاز در بورس انرژی در قالب گواهی صرفه‌جویی.
همچنین تعمیرات اساسی در پارس جنوبی زودتر از موعد به پایان رسیده و پروژه اتصال خوراک پالایشگاه‌های یازدهم و دوازدهم پیشرفت داشته است؛ اقداماتی که به گفته مسئولان نقش مهمی در پایداری تولید گاز خواهند داشت.
بررسی‌ها نشان می‌دهد صنعت گاز توانست زمستان گذشته با مدیریت ریسک، شبکه را پایدار نگه دارد اما مشکل ناترازی انرژی ریشه‌ای حل نشده است. در شرایطی که اتکای ۸۰ درصدی نیروگاه‌ها به گاز فشار مضاعفی بر شبکه وارد می‌کند، تنها راه عبور پایدار از بحران‌های آتی، سرمایه‌گذاری در توسعه ظرفیت تولید، تنوع‌بخشی به سبد انرژی و اجرای سیاست‌های جدی مدیریت مصرف است. در غیر این صورت، زمستان‌های آینده می‌تواند با قطع گاز و بحران انرژی همراه باشد.
منبع: جهان صنعت نیوز
