23 - 06 - 2017
هیرکان فقط ۳۵ روز زنده بود
مدیرکل دفتر ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات سازمان حفاظت محیطزیست، با بیان اینکه اظهارات غیرواقع معاون اداره کل محیطزیست استان گلستان و عدم اعلام مرگ پلنگ بهگونهای که عنوان شده به منظور پیشگیری از ورود افراد سودجو در زمینه خریدوفروش گونههای حیاتوحش و نگرانی وی از احتمال جلوگیری از رهاسازی پلنگ نر بوده است، گفت: این تصمیم شخصی معاون اداره کل و کتمان موضوع از طرف سایر افراد و عدم اعلام آن به معاونت ذیربط یا دفتر بازرسی سازمان حفاظت محیطزیست، اقدامی اشتباه بوده است.
به گزارش ایسنا، مرتضی فرید درخصوص نتیجه بررسیها در مورد مرگ هیرکان (پلنگ ماده رها شده در پارک ملی گلستان) گفت: با بررسی سامانهای که سیگنالهای ارسالی ردیابهای ماهوارهای توسط آن تجزیه و تحلیل میشد، مشخص شد هیرکان که پس از هماهنگیهای اولیه و نصب ردیاب ماهوارهای در ۲ شهریورماه ۱۳۹۵ در پارک ملی گلستان رهاسازی شده بود، تا ۶ مهرماه ۱۳۹۵ یعنی ۳۵ روز پس از رهاسازی زنده بوده و اظهارات بعدی مبنی بر زنده بودن هیرکان صحیح و مطابق با واقعیت نبوده است.
فرید عنوان کرد: پس از غیرعادی شدن وضعیت سیگنال ردیاب ماهوارهای، چهار تن از افراد مرتبط با موضوع یعنی سیدمجتبی حسینی، معاون اداره کل محیطزیست گلستان، فرزاد اکبرنژاد، کارشناس حیاتوحش اداره کل، سیاوش روشنیان، مسوول نگهداری و حمیدرضا نجاری، سرپرست معاونت پارک ملی گلستان، با مراجعه به منطقه، با لاشه متلاشی شده پلنگ ماده رهاسازی شده مواجه میشوند. افراد مذکور پس از مشاهده لاشه، ردیاب را در همان محل زیر یک درخت قرار داده و باقیمانده لاشه را در داخل کیسه پلاستیکی به محل اداره پارک ملی گلستان منتقل میکنند و برای بررسی DNA در داخل فریزر قرار میدهند.
مدیرکل دفتر ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات سازمان حفاظت محیطزیست درخصوص برخی ادعاهای مطروحه در مورد جابهجایی ردیاب ماهوارهای، اظهار کرد: اینکه عنوان شده چندین ماه ردیاب در پارک ملی گلستان چرخیده، صحت ندارد و بررسی سامانه مربوطه و اطلاعات موجود در آن حاکی از آن است که ردیاب از تاریخ ۲۸ سپتامبر ۲۰۱۶ برابر با شش مهر ۱۳۹۵ ثابت بوده و جابهجایی در سامانه ثبت نشده است.
وی همچنین درباره برخی ادعاها مبنی بر اخذ حمایتهای مالی از IUCN و مراکز بینالمللی خاطرنشان کرد: هیچگونه اعتباری از طرف این مراکز به اداره کل محیطزیست گلستان یا سازمان حفاظت محیطزیست اختصاص داده نشده است و در بررسیهای به عمل آمده نیز مستندی در این زمینه مشاهده نشده است. ضمن آنکه اصولا بهرهگیری از کمکهای بینالمللی، سازوکار و فرآیند مشخص خود را دارد و این ادعا نشان از بیاطلاعی از روندها دارد.
فرید با بیان اینکه اظهارات غیرواقع معاون اداره کل محیطزیست استان گلستان و عدم اعلام مرگ پلنگ بهگونهای که عنوان شده، بهمنظور پیشگیری از ورود افراد سودجو در زمینه خریدوفروش گونههای حیاتوحش و نگرانی وی از احتمال جلوگیری از رهاسازی پلنگ نر بوده است، گفت: این تصمیم شخصی معاون اداره کل و کتمان موضوع از طرف سایر افراد و عدم اعلام آن به معاونت ذیربط یا دفتر بازرسی سازمان حفاظت محیطزیست اقدامی اشتباه بوده و سازمان بهطور قطع و بیاغماض با اینگونه رفتارها مخالفت دارد و به هیچ وجه دستوری از سوی سازمان به استانها در این زمینهها صادر نمیشود.
وی عنوان کرد: بیتوجهی افراد ذیربط به ضوابط اداری از جمله عدم اطلاع به هنگام تلف شدن پلنگ با هر توجیهی که باشد، مراتب مطابق قوانین و ضوابط دستگاههای دولتی و سازمانها در کمیته مربوطه مورد بررسی و اقدام قرار میگیرد.
مدیرکل دفتر ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات سازمان حفاظت محیطزیست خاطرنشان کرد: جدای از نحوه رسانهای شدن این موضوع، محدودیتها و ایراداتی که در فرآیند نگهداری و رهاسازی پلنگ ماده وجود داشته، تردیدی نیست که باید جنبههای مثبت آموزشی و علمی نگهداری و رهاسازی پلنگ بهعنوان یک تجربه مهم که قبلا سابقهای در کشور نداشته مدنظر قرار گیرد و شرایط برای تحقیقات و فعالیتهای بعدی فراهم شود.
وی ادامه داد: آنچه در جریان رهاسازی هیرکان به دست آمد بیشک گرانقیمت است. تجربیات دوران نگهداری و رفتارشناسی پلنگ و حفظ خصلت وحشی بودن آن همچنین پژوهشها و تحقیقات کاربردی بعدی که میتواند بر پایه تجربیات فعلی صورت گیرد تنها برخی از دستاوردهای رهاسازی هیرکان در طبیعت است.
فرید با بیان اینکه طبق اظهارات افراد حاضر در محل، در سمت راست سر پلنگ تلف شده آثار پارگی وجود داشته که حاکی از درگیری پلنگ تلف شده با یک گونه قویتر بوده است، اظهار کرد: بقایای میش شکار شدهای در معده پلنگ وجود داشته که نشاندهنده توانایی جانور در شکار طعمه بوده است.
وی با تاکید بر این موضوع که پلنگ رهاسازی شده به مدت ۳۵ روز که زمان قابلتوجهی بهشمار میرود، در طبیعت دوام آورده، موفق به شکار و تداوم زندگی خود شده و نهایتا توسط گونه رقیب و قویتر و احتمالا بهدلیل اختلاف بر سر قلمرو از بین رفته است، تصریح کرد: با مقایسهای ساده بین این پروژه و پروژه احیای ببر که میلیاردها ریال هزینه از خرید تجهیزات تا ساخت محل نگهداری و غیره شد، نشاندهنده فاصله زیاد این دو پروژه است زیرا ببرها حتی به مرحله انتقال به سایت احداثی نیز نرسیدهاند.
مدیرکل دفتر ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات سازمان حفاظت محیطزیست درخصوص شرایط پلنگ نر و رهاسازی یا عدم رهاسازی ورکان در طبیعت، گفت: روشن است که کمیته ارزیابی و رهاسازی گونههای شاخص و حائز اهمیت حیاتوحش به ریاست معاونت محیطزیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیطزیست در مورد دومین پلنگ یعنی ورکان تصمیمگیری خواهد کرد.
وی با اشاره به سابقه نگهداری هیرکان و ورکان (دو توله پلنگ نر و ماده) در اداره کل حفاظت محیطزیست استان گلستان اظهار کرد: در مرداد ۹۳ دو قلاده توله پلنگ نر و ماده که جلوی درب اداره حفاظت محیطزیست کردکوی رها شده بودند به اداره کل حفاظت محیطزیست گلستان در گرگان منتقل شدند که البته این انتقال بهدلیل وجود محدودیتها و با توجه به ضرورت دسترسی و نظارت مستمر بر زندگی این تولهپلنگها بود. گرچه در اداره کل نیز فضای چندان مناسبی برای نگهداری آنها وجود نداشت.
فرید با بیان اینکه آمادهسازی مکان دیگر و انتقال تولهپلنگها مشکلات و ملاحظات خود را داشت، اظهار کرد: اداره کل حفاظت محیطزیست گلستان از ابتدا بنا را بر عدم تحویل تولهپلنگها به باغوحشها گذاشت و گزینه رهاسازی آنها را با نصب ردیاب درنظر گرفت بنابراین با وجود مشکلات نگهداری، تلاش شد با نوع رژیم غذایی و عدم رویارویی با انسان، پلنگها را برای رهاسازی آماده کنند. همچنین مسوولیت نگهداری تولهپلنگها ابتدا به فردی به نام دکتر مسعود شکیبا، سپس به سیاوش روشنیان به دلیل فعالیتهای تجربی و سابقه همکاری وی در زمینه مراقبت و نگهداری حیاتوحش با اداره کل و نیز به عنوان کارشناس اداره نظارت بر حیاتوحش واگذار شد.
وی ادامه داد: طبق بررسیهای انجامشده تغذیه دو قلاده پلنگ عمدتا از حیوانات وحشی آسیبدیده، تلفشده و شکارشده غیرمجاز بوده است و جهت نگهداری و تغذیه هیرکان و ورکان از مشاوره و تجربه افراد صاحب نظر استفاده شده بود.
فرید تاکید کرد: برای سازمان حفاظت محیطزیست، اصل رهاسازی گونههای حیاتوحش به منظور بازگشت به طبیعت در مقایسه با گزینه تحویل حیاتوحش به مراکز مجاز و جداسازی از چرخه طبیعت که به مرگ اکولوژیک آنها منتج میشود ارجحیت دارد و تحویل به باغوحشها آخرین گزینه است.
وی در ادامه گفت: درخصوص هیرکان و ورکان نیز از آنجا که آمادهسازی فضای مناسب و نگهداری حیوان در مکان بزرگتر در مدت زمان کوتاه فراهم نشد و معرفی به باغ وحشها هم جزو برنامههای اداره کل نبود بنابراین پس از هماهنگیهای اولیه و نصب ردیاب ماهوارهای در تاریخ ۲ شهریورماه ۹۵ نسبت به رهاسازی تولهپلنگ ماده به نام هیرکان در پارک ملی گلستان اقدام شد.
بر اساس گزارش پایگاه اطلاعرسانی محیطزیست(پام)، مدیرکل دفتر ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات سازمان حفاظت محیطزیست در پایان گفت: این اتفاق در حالی رخ داد که واگذاری پلنگها به باغوحش، راحتترین گزینه برای محیطزیست گلستان بوده و موجب خلاصی اداره کل از زحمت و هزینه نگهدای آنها میشد بنابراین نگهداری از هیرکان و ورکان با هزینه و زحمت فراوان تحمل شد تا آینده تولهپلنگها به هیچ وجه با اسارت در باغوحشها گره نخورد و نباید از این تلاش مجدانه که حدود دو سال به طول انجامید، غافل شد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد