28 - 05 - 2020
هنگکنگ نقطه تقابل آمریکا و چین
گروه جهان- در بحبوحه شیوع ویروس کرونا در جهان روابط تیره و تار آمریکا و چین بیش از گذشته رو به وخامت نهاده و این دو کشور درصدد تلافیجویی و تهدید هر چه بیشتر یکدیگر برآمدهاند. همزمان با ادامه تظاهرات هنگکنگیها برای جداییطلبی، آمریکا وارد تنش موجود شده و با حمایت از تجزیهطلبان، تهدیدات خود را نسبت به پکن شدت بخشیده است. چین هم در واکنش اعلام کرد که برای مقابله با هر گونه مداخله خارجی در هنگکنگ اقدامات لازم را انجام خواهد داد. حال هنگکنگ به نقطه تقابل جدید واشنگتن و پکن بدل شده و زورآزمایی این دو کشور به بهانه خودمختاری این جزیره افزایش یافته است.
این در حالی است که رییسجمهوری چین در حاشیه اجلاس بزرگ کنگره ملی خلق این کشور در پکن و پس از تقدیر از نیروهای نظامی برای کنترل و مهار ویروس کرونا، از آنها خواست برای ماموریتهای نظامی آمادگی بالاتری داشته باشند. همزمان با تاکید پکن بر مقابله شدیدتر با تجزیهطلبان در تایوان و هنگکنگ، شی جین پینگ، رییسجمهوری خلق چین به نیروهای ارتش آزادیبخش خلق چین گفته آماده رزم باشند. وزارت دفاع چین هم اعلام کرده که این کشور سختگیریها را در مقابله با تجزیهطلبان و براندازان تشدید خواهد کرد. رییسجمهوری چین گفت: ارتش چین باید آمادگی خود را برای مقابله و رویارویی نظامی تسریع کرده و قابلیتهایش را برای انجام ماموریتها و وظایف نظامی افزایش دهد. او در نشستی با حضور افسران و مقامهای نظامی این کشور اظهار کرد: ارتش در مهار کرونا اقدامات قابل تقدیری انجام داده و باید راههایی برای تمرینات نظامی در طول دوران همهگیری پیدا کند. شینهوا از قول او آورده که ارتش باید برای نبردهای نظامی آماده باشد، در انجام وظایف نظامی تواناتر شود و تمرینات رزمی نظامی واقعی داشته باشد.
بودجه دفاعی ارتش چین
بودجه ارتش چین بر اساس گزارش کنگره ملی خلق چین در سال جاری میلادی با ۶/۶ درصد رشد به ۱۷۸ میلیارد دلار رسیده است. بودجه دفاعی چین در سال ۲۰۱۹ میلادی به نسبت یک سال قبل از آن ۵/۷ درصد رشد کرد. از سال ۲۰۱۶ میلادی رشد سالانه بودجه ارتش چین تکرقمی بوده است. بیانیه ارتش چین نشان میدهد که بودجه نظامی این کشور نزدیک به ۲ درصد از کل رشد تولید ناخالص داخلی تنظیم شده، اما این رقم در طول یک دهه گذشته معادل ۱/۳ درصد از رشد تولید ناخالص داخلی بوده است.
گلوبالتایمز به تهدید برخی کشورهای غربی بهخصوص آمریکا اشاره کرده و افزوده است تهدیدها در دریای جنوبی، دریای شرقی و تنگه تایوان رو به افزایش است. کارشناس مسائل نظامی در پکن میگوید چین با در نظر داشتن تهدیدهای فزاینده از سوی آمریکا لازم است قدرت نظامی خود را افزایش دهد و در راستای مدرنسازی ارتش حرکت کند.
سخنگوی وزارت دفاع چین هم از افزایش تهدیدهای امنیتی و نگرانیهای پکن از این بابت گفت و خاطرنشان کرد: تهدیدهای استقلالطلبان تایوان فزاینده است. او گفت که حزب حاکم دموکراتیک ترقیخواه با تکیه بر قدرتهای خارجی در حال پیشروی در مسیر استقلال است و برای همین مقابله با تجزیهطلبان شدیدتر خواهد شد. این هشدار در حالی داده میشود که آمریکا روابط نظامی و سیاسی با تایوان را تقویت کرده و قصد دارد محمولهای از موشکهای پیشرفته به این کشور بفروشد. در این میان چین در حال بررسی لایحه قانون امنیتی در هنگکنگ برای مقابله با براندازان و تجزیهطلبان است و به آمریکا هشدار داده در صورت اقدام علیه چین با تدابیر مقابلهجویانه این کشور روبهرو خواهد شد.
بحران تجزیهطلبی
رهبر چین هشدارهایش فقط برای این نیست که اجازه جداییطلبی به تایوان نمیدهد بلکه مساله اینجاست که چین نمیتواند اقدامات استقلالطلبانه تایوان را نیز تحمل کند و با مداخله آمریکا در امور هنگکنگ هم به شدت مخالف است. ابراز نگرانی توام با هشدارهای رهبر چین نشان از آن دارد که این کشور اقدامات تجزیهطلبان را در هر جایی، چه تبت و چه سین کیانگ، چه هنگکنگ و چه تایوان، برنمیتابد و آنها را سرکوب خواهد کرد.
در واقع برای حزب حاکم چین حراست از حق حاکمیت و امنیت ملی بسیار بااهمیت است. این موضوع برای همه کشورها از حساسیت زیادی برخوردار است و چین در این مورد با کسی سر سازگاری ندارد و با کسی مصالحه نخواهد کرد. مساله هنگکنگ البته برای چین مانند تایوان یک سردرد بزرگ نیست اما این موضوع که قدرتهای دیگری چون آمریکا در این مسائل دخالت میکنند، نگرانکننده و هشداردهنده است.
چین با توجه به اینکه کشور پهناوری است از لحاظ کنترل امنیت ملی و حراست از حق حاکمیت ملی کار دشوار و وظیفه سنگینی نیز بر دوش دارد و برای همین بروز هر ناآرامی در یکی از مناطق فوق میتواند آسیبپذیری چین از این چالشها را بیشتر کند و همزمانی برخی از تحولات و بحرانها و همچنین اعتراضات و ناآرامیها به همراه مداخله خارجی کار کنترل اوضاع را دشوارتر خواهد کرد و هشدار بالاترین مقام چین در این خصوص نمایندگی نگرانی فزاینده در میان سران این کشور بابت تحولات اخیر و رو به گسترش در مناطق مختلف چین است.
هنگکنگ، قلب اقتصادی آسیا
هنگکنگ جزیرهای در جنوب چین و منطقهای خودمختار است و از هر لحاظ و به ویژه در زمینه فعالیتهای اقتصادی شهری پویا و فعال است. این شهر از مهمترین بازارهای مالی و تجاری آسیا و جهان به شمار میرود و ترکیبی منحصر به فرد از شرق و غرب است.
چین، بزرگترین شریک تجاری هنگکنگ است و دومین منبع بزرگ سرمایهگذاری مستقیم داخلی نیز به شمار میرود. طبق گزارش وزارت تجارت چین، سرمایهگذاری مستقیم غیرمالی چین در هنگکنگ در سال ۲۰۱۸، معادل ۰۵/۷۰ میلیارد دلار بود که ۱/۵۸ درصد از کل سرمایهگذاری ۵/۱۲۰ میلیارد دلاری این کشور را شامل میشود. طبق گفته دپارتمان تجارت و صنایع هنگکنگ، مقصد اصلی صادرات محلی (۲/۴۴ درصد) هنگکنگ، چین است.
همچنین چین بزرگترین تامینکننده واردات برای هنگکنگ نیز هست (۳/۴۶ درصد).
هنگکنگ، تامینکننده اصلی خدمات انبار کالا برای چین است. در سال ۲۰۱۸ ارزش کالاهای دوباره صادر شده از طریق هنگکنگ از چین و به چین، ۱/۴۶۷ میلیارد دلار بوده است که ۱/۸۹ درصد از کل ارزش معاملاتی صادرات دوباره هنگکنگ را شامل میشود.
با این حال اهمیت اقتصادی هنگکنگ و ارتباط آن با رشد چین به سرعت در حال افول است. سرزمین چین و هنگکنگ از نظر اقتصادی یکدیگر را تکمیل میکنند، اما تفاوتهای سیاسی آنها به جای خود باقی است.
حمله دوباره ترامپ به چین
این در حالی است که دونالد ترامپ از اتخاذ تدابیر شدید ایالات متحده علیه چین به دلیل اقدامات پکن علیه هنگکنگ تا پایان هفته جاری خبر داده است. انتظار میرود لایحه اخیر دولت چین برای اعمال قوانین امنیتی جدید در این منطقه خودمختار هنگکنگ امروز در پارلمان چین به رای گذاشته شود. منتقدان این لایحه میگویند تصویب چنین قانونی باعث سلب حقوق و آزادیهای قانونی موجود در هنگکنگ خواهد شد.
در کنفرانس خبری سهشنبه گذشته از دونالد ترامپ در پاسخ به این پرسشها که آیا قصد دارد به دلیل اقدامات چین در هنگکنگ، تحریمهایی علیه چین اعمال کند یا محدودیتهایی برای ویزای دانشجویان و محققان چینی اعمال خواهد کرد، اظهار کرد: ما الان در حال انجام کارهایی هستیم. فکر میکنم شما آنها را جالب خواهید دانست. در روزهای آینده درباره آنها حرف خواهم زد.
در ادامه از رییسجمهوری آمریکا پرسیده شد که آیا تحریم هم شامل چنین اقداماتی خواهد شد. دونالد ترامپ در پاسخ گفت: نه، چیزی خواهد بود که شما درباره آن تا پایان هفته خواهید شنید، فکر میکنم خیلی قوی خواهند بود.
دونالد ترامپ توضیح بیشتری در خصوص این اقدامات بیان نکرد اما کایلی مک انانی، سخنگوی کاخ سفید گفته رییسجمهوری آمریکا از اقدام چین ناخشنود است و بسیار سخت میتوان تصور کرد با سیطره چین بر هنگکنگ این جزیره همچنان به عنوان مرکز مالی باقی بماند.
لوری کادلو، مشاور اقتصادی رییسجمهوری آمریکا پیشتر اقدامات پکن را بسیار نگرانکننده خوانده بود. او اضافه کرد: واضح است که چین مرتکب یک اشتباه بزرگ شده است. لوری کادلو تاکید کرد که واشنگتن از بازگشت شرکتهای آمریکایی از هنگکنگ یا چین استقبال میکند. این لایحه پس از تصویب توسط پارلمان چین قرار است بدون بررسی آن در مجلس محلی هنگکنگ به قانون اساسی این ناحیه افزوده شود.
در پیشنویس این لایحه آمده که هدف آن تضمین کنترل دولت مرکزی و در عین حال پاسداری از خودگردانی هنگکنگ با توجه به افزایش خطر برای امنیت ملی این ناحیه است. مشاور امنیت ملی کاخ سفید هم پیشتر در این خصوص گفته بود تصویب لوایح امنیتی دولت پکن در رابطه با هنگکنگ میتواند به تحریم چین و تهدید این منطقه به عنوان یک مرکز مالی بینالمللی منجر شود.
رابرت اوبرایان تاکید کرده بود: به نظر میرسد چین با طرح این لوایح امنیتی درصدد سلطه کامل بر هنگکنگ است و احتمالا مایک پمپئو، وزیر خارجه ایالات متحده دیگر قادر به تایید ادامه خودمختاری این شهر از چین نباشد. او گفت: در این صورت هم چین و هم هنگکنگ میتوانند هدف تحریمهای آمریکا قرار گیرند. منتقدان دولت چین این لایحه را نقطه عطفی در محدود کردن آزادیهای سیاسی در ناحیه هنگکنگ میدانند و مایک پمپئو آن را ناقوس مرگ خودگردانی هنگکنگ توصیف کرد.
فعالان طرفدار دموکراسی و سیاستمداران هنگکنگ که سالها با چنین قوانینی مخالفت کردهاند، میگویند خودگردانی این ناحیه که در توافق موسوم به «یک کشور، دو سیستم» پس از تحویل کنترل هنگکنگ از بریتانیا به چین در سال ۱۹۹۷ تضمین شده است، از بین خواهد رفت. برخی از قانونگذاران هنگکنگی طرح دولت چین را به عنوان «پایان هنگکنگ» محکوم کردهاند. فعالان هنگکنگی از مردم این ناحیه خواستهاند علیه این طرح که در جامعه اقتصادی و محافل دیپلماتیک نگرانی شدیدی ایجاد کرده مبارزه کنند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد