هنوز سرکوب مزدی و مرگ و میر کارگران ادامه دارد

جهان صنعت– احسان سهرابی از وخامت وضعیت کارگران باوجود عضویت ایران در سازمان جهانی کار انتقاد کرد.ایران عضو سازمان جهانی کار و برای چند دوره عضو هیاتمدیره این سازمان جهانی بوده است؛ ایران از بدو تاسیس سازمان بینالمللی کار (ILO) یعنی از سال۱۹۱۹ میلادی عضو این سازمان شده است. در سال۱۹۴۵، اولین هیات نمایندگی کامل از طرف ایران در کنفرانس بینالمللی کار شرکت کرد و روابط بین سازمان ILO و ایران پس از تاسیس وزارت کار گستردهتر شد.
با این حال، حداقل در دهههای اخیر، دولتها به مقاولهنامههای بنیادین سازمان جهانی کار و الزامات آنها چندان پایبند نبودهاند؛ آنچه این سازمان بینالمللی از دولتهای عضو میخواهد، در ایران جامه عمل نپوشیده است.قبل از هر چیز، ایران هنوز به دو مقاولهنامه بنیادین ۸۷ و ۹۸ این سازمان در رابطه با حق آزادی سازمانیابی و اعتراض و اعتصاب صنفی ملحق نشده است، هرچند همه اعضای دائم این سازمان متعهد به پایبندی به مقاولهنامههای بنیادین هستند و از سوی دیگر، پیوستن ایران به سایر مقاولهنامهها از جمله مقاولهنامه شماره۱۵۵ با موضوع ایمنی که بهتازگی اتفاق افتاده، تاثیری در بهبود وضعیت طبقه کارگر نداشته است؛ همچنان نرخ مرگ و میر کارگران بر اثر حوادث کار بالاست. احسان سهرابی فعال کارگری و عضو سابق شورای عالی حفاظت فنی در این رابطه به ایلنا میگوید: عضویت در ILO امکان تبادل تجربه با دیگر کشورها و همکاری در حل چالشهای مشترک مانند مهاجرت کاری، تغییرات تکنولوژیک و رفع بحرانهای اقتصادی را فراهم میکند. عضویت در ILO نشاندهنده تعهد کشور به رعایت حقوق کار و استانداردهای اجتماعی است که میتواند اعتماد سرمایهگذاران خارجی و شرکای تجاری را جلب کند. در عین حال، ILO سازوکارهایی برای بررسی شکایتهای مربوط به نقض قوانین کار دارد و به کشورها کمک میکند تا اختلافات کارگری یا تعارض با دیگر اعضا را بهصورت مسالمتآمیز با نگاه سهجانبهگرایی حل کنند.او ادامه داد: نمایندگان دولت، کارگران و کارفرمایان در تصمیمگیریهای ILOمشارکت دارند. این ساختار تعادل منافع همه ذینفعان را تضمین میکند. سازمان جهانی کار، گزارشهای تحلیلی، آمارهای جهانی و پژوهشهای کاربردی در حوزههای کار و اشتغال منتشر میکند که برای سیاستگذاری داخلی کشورها بسیار مفید است اما مساله این است که صرف عضویت در ILO و شرکت درنشستهای آن تغییری در اوضاع کارگران به وجود نمیآورد؛ شرکت در جلسات سازمان جهانی کار باید آورده ملموس برای کارگران داشته باشد.
بهگفته وی، ILO باید بر عملکرد کشورهای عضو نظارت داشته باشد، برای این منظور باید چند اصلاح اساسی در دستور کار این نهاد بینالمللی قرار گیرد. این نهاد باید بر سطح پایبندی دولتهای عضو به الزامات مقاولهنامهها را رصد کند.
این فعال کارگری با بیان اینکه عضویت در ILO بهتنهایی منجربه بهبود اوضاع نمیشود؛ افزود: مثلا در مورد الحاق ایران به مقاولهنامه ۱۵۵ با موضوع ایمنی شغلی، تبلیغات بسیار شد اما آمار مرگ و میر کارگران در حوادث ناشی از کار همچنان بالاست. علاوهبر این، تداوم سرکوب مزدی و شکاف سنگین میان دستمزد و سبد معیشت خانوارهای کارگری نشان میدهد که مقاولهنامههای بنیادین سازمان جهانی کار با محوریت «دستمزد شایسته» هرگز اجرایی نشده است. آمار کارگران اخراجی بالاست، زنان قربانیان فراموششده بازار کار هستند و برابری مزدی و رفع تبعیض جنسیتی رعایت نمیشود؛ همه اینها نشان میدهد که عضویت در ILO بیشتر نمایش است تا واقعیت.
سهرابی با تاکید بر اینکه ایران باید دو مقاولهنامه اساسی۸۷ (آزادی تشکل) و ۹۸(حق چانهزنی جمعی) را بپذیرد؛ تصریح کرد: در عین حال باید به الزامات مقاولهنامههایی که به آنها ملحق شده در عمل پایبند باشد. تغییرات اساسی باید اتفاق بیفتد.
عضو اسبق شورایعالی حفاظت فنی وزارت کار در پایان گفت: شکی نیست که عضویت در ILO نهتنها تعهدات بینالمللی ایجاد میکند بلکه فرصتی برای بهبود سیستمهای داخلی کار، جلب حمایت جهانی و دسترسیِ افزونتر به منابع دانشی و مالی است. این مشارکت بهویژه برای کشورهای در حال توسعه میتواند نقش کلیدی در پیشرفت اجتماعی و اقتصادی ایفا کند اما عضویت باید واقعی باشد و در داخل کشور تعهد عملی ایجاد کند بنابراین خطاب به دولت باید گفت چمدانها را باز کنید و قبل از سفر سالانه به سوئیس، در ایران مشکلات را با سهجانبهگرایی مرتفع کنید.
منبع: ایلنا