هفته صنایع‌دستی در تهران چه خبر است؟
جهان صنعت-معاون صنایع‌دستی تهران از برپایی نمایشگاه «سفر به اصالت» در هتل پارسیان آزادی، بازارچه «هنر دست تهران» در سبزه‌میدان رونمایی از خانه صنایع‌دستی «تُرسه»، ارائه بسته‌های سرمایه‌گذاری در صنایع‌دستی و رونمایی از نخستین شرکت تسهیلگر صادرات صنایع‌دستی کشور در هفته صنایع‌دستی خبر داد و درباره مشکل بیمه هنرمندان این حوزه و آخرین وضعیت «خانه بهزاد» توضیح داد.
احسان دهقانی، معاون صنایع‌دستی استان تهران در نشستی که ۱۱خرداد۱۴۰۴ به مناسبت روز جهانی صنایع‌دستی در اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان تهران برگزار شد، درباره اقدامات این معاونت در روز جهانی صنایع‌دستی (۲۰ خرداد) که در ایران به مدت یک هفته گرامی داشته می‌شود، گفت: ما امروز درباره هفته صنایع‌دستی صحبت می‌کنیم، هفته‌ای که در دنیا با عنوان «روز صنایع‌دستی» شناخته می‌شود و از روز شنبه، هفدهم خردادماه آغاز شده و تا بیستم خردادماه ادامه دارد. مایلم تاکید کنم که برای نخستین‌بار اداره کل میراث فرهنگی استان تهران توانسته شأن نمایشگاه صنایع‌دستی را به شکل چشمگیری ارتقا دهد. اگر به سوابق گذشته نگاه کنید نمی‌توانید نمونه‌ای بیابید که نمایشگاهی با متراژ حدود ۱۰۰۰متر مربع در سالن یک هتل پنج‌ستاره برگزار شده باشد. ما از هفدهم تا بیستم خردادماه در هتل پارسیان، میزبان یک نمایشگاه صنایع‌دستی هستیم که با مشارکت جامعه هنرمندان و فروشندگان این حوزه شکل گرفته است.
او ادامه داد: اعتباری که برای برگزاری این نمایشگاه تامین شده، حدود یک‌میلیارد و ۲۰۰میلیون تومان است که تقریبا به طور کامل از سوی خود مشارکت‌کنندگان فراهم شده است. این یعنی سرمایه اجتماعی ویژه‌ای در اختیار داریم. مشارکت، بدون گله، بدون اعتراض، بدون حتی یک سیگنال منفی از سمت هنرمندان انجام شده است، اتفاقی نادر در حوزه صنایع‌دستی که معمولا بسیاری از فعالان آن به دنبال خدمات رایگان هستند.
برگزاری نمایشگاه صنایع‌دستی تهران
دهقانی گفت: نمایشگاه صنایع‌دستی تهران هر روز از ساعت ۲بعدازظهر تا ۹ شب برگزار می‌شود. این رویداد را با همکاری اتحادیه صنایع‌دستی و اشیای قدیمی برگزار می‌کنیم، اتحادیه‌ای که از سال ۱۳۵۱ فعالیت دارد. اتفاق بسیار مبارکی که در این رویداد رخ داده، هم‌افزایی میان حوزه اشیای قدیمی و صنایع‌دستی است. این دو حوزه نه‌تنها تهدیدی برای یکدیگر نیستند بلکه می‌توانند مکمل و تقویت‌کننده هم باشند چرا که وقتی از یک شی تاریخی ۳۰۰ساله صحبت می‌کنیم، در واقع داریم بخشی از فرهنگ و هنر ماندگار را به نمایش می‌گذاریم که به غنای صنایع‌دستی می‌افزاید.
معاون صنایع‌دستی تهران اظهار کرد: شاید در نگاه نخست، رنگ‌وبوی عتیقه‌فروشی در فضای این اتحادیه به چشم بیاید اما واقعیت این است که بخش غالب فروشگاه‌های زیرمجموعه آن صنایع‌دستی‌اند. ما به‌دنبال ایجاد هم‌افزایی هستیم و این نگرش، به خلق اعتبار و جلب مشارکت گسترده‌تری منجر شد.
او ادامه داد: شاید جالب باشد بدانید همین مکان که قرار است نمایشگاه ما در آن برگزار شود، یعنی هتل پارسیان آزادی، توسط حراج تهران با مبلغ یک‌میلیارد و ۶۰۰میلیون تومان اجاره شده بود. این رقم بدون در نظر گرفتن خدمات پذیرایی و تشریفات VIP بود که در نهایت مجموعا به بیش از ۶میلیارد تومان رسید. در حالی که بخشی از آثار حراج متعلق به هنرمندان بازار بودند اما قیمت‌گذاری اتحادیه و میراث فرهنگی، نه‌تنها با یکدیگر هم‌افزایی نداشت بلکه گاه حتی به تقابل و خنثی‌سازی منجر شده بود. برای مثال، واحدهای آنجا بعضا با برخوردهایی از سوی یگان حفاظت ما مواجه شدند که به‌نظر می‌رسد در برخی موارد از ظرافت لازم برخوردار نبودند.
دهقانی افزود: اما اکنون با توجه به حضور اتحادیه، این امکان فراهم شده است که فضا به سمت تعامل و هم‌افزایی پیش برود. ما در همین نمایشگاه، ۵۰درصد از فضای فیزیکی را به صنایع‌دستی اختصاص داده‌ایم و ۵۰درصد دیگر را به اشیای قدیمی. بازدید از این نمایشگاه برای عموم آزاد است و از روز شنبه، هفدهم خردادماه، از ساعت ۳ بامداد غرفه‌چینی آغاز می‌شود. مراسم افتتاحیه همان روز ساعت ۴بعدازظهر برگزار خواهد شد و نمایشگاه تا ۲۰ خرداد، هر روز از ساعت ۱۴ تا ۲۱ ادامه خواهد داشت.
معاون صنایع‌دستی تهران گفت: در این رویدادِ نمایشگاهی، سعی کردیم از حوزه‌هایی مانند زیورآلات، چرم و چوب، آثاری با رویکرد نوآورانه و خلاقانه ارائه کنیم. برای نمونه، یک کیف چرمی در نمایشگاه وجود دارد که به تجهیزات الکترونیکی متصل است و قیمت آن حدود ۵۰میلیون تومان است. در حوزه چوب نیز از تکنیک‌های معماری همچون مقرنس در طراحی استفاده شده و شاهد کارهایی بسیار خاص و خلاق هستیم.
راه‌اندازی بازارچه موقتی در سبزه‌میدان بازار
دهقانی با اشاره به اینکه به‌طور همزمان با این نمایشگاه، در سبزه‌میدان بازار نیز یک بازارچه صنایع‌دستی دیگر برگزار می‌کنیم، افزود: با توجه به اینکه نه از سوی استان تهران و نه از طرف وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی اعتباری برای برگزاری این برنامه‌ها تخصیص داده نشده است، تدبیر ما این بود که هم به مسائل مالی و اجرایی رسیدگی کنیم و هم بیشترین میزان چتر حمایتی را برای هنرمندان فراهم کنیم، همچنین در نمایشگاه صنایع‌دستی یک سالن کوچک ۱۴۰متری در کنار سالن زرین برای نمایشگاه مختص به «اسکناس، سکه، نشان و مدال، تمبر» در نظر گرفته شده است. هنرمندان حاضر در این نمایشگاه برای هر متر مربع از فضا، چهار برابر هزینه کرده‌اند تا هزینه‌های کلی سالن بزرگ‌تر (۸۰۰مترمربعی و هشت‌ضلعی) را جبران کنند. اکنون کل فضای نمایشگاه پر شده و حتی بین ۱۵ تا ۲۵نفر رزرو داریم که احتمالا مجبور شویم غرفه‌ها را به‌صورت اشتراکی در اختیارشان قرار دهیم.
او اضافه کرد: هدف ما از این هم‌افزایی آن است که وقتی بازدیدکننده‌ای به نمایشگاه می‌آید و مثلا ۲میلیارد تومان صرف خرید یک سکه می‌کند، احتمال بیشتری دارد که یک گلیم دستباف با نقش خلیج‌فارس را نیز که توسط یک بانوی ارمنی طراحی شده و ۵۰میلیون تومان قیمت دارد، خریداری کند. در واقع به دنبال این هستیم که فضا به معنای واقعی کلمه، هم‌افزایانه باشد، هم در نگاه نهادهای اجرایی مانند یگان حفاظت و هم در رفتار نهادهای فرهنگی مثل اداره‌کل استان تهران.
معاون صنایع‌دستی تهران همچنین گفت: در هفته صنایع‌دستی، «خانه صنایع‌دستی تُرسه» در منطقه فرشته تهران افتتاح خواهد شد.
او در این باره توضیح داد: مجوزی برای راه‌اندازی خانه صنایع‌دستی و کارگاه تولیدی صادر کرده‌ایم. این خانه با مدیریت خواهر و برادری اداره می‌شود که همچنین متولی خانه سنگ و زیورآلات ترسه هستند. باید تاکید کنم که در این فضا، بین ۳۰ تا ۴۰درصد هزینه آثار مربوط به طراحی‌های خلاقانه خودِ هنرمندان است.
دهقانی ادامه داد: در کنار اینها، براساس الگوی معاونت گردشگری، در حال تدوین بسته‌های سرمایه‌گذاری ویژه صنایع‌دستی هستیم. اداره‌کل سرمایه‌گذاری، مناطق نمونه و زیرساخت گردشگری که تاکنون تمرکزش صرفا بر حوزه گردشگری بوده اکنون به ارائه فرصت‌های سرمایه‌گذاری در صنایع‌دستی نیز ورود کرده است. قالب این فرصت‌ها در فایل‌های Word تهیه شده و از میان افرادی که در فراخوان اخیر شرکت کرده‌اند، ۴۷ فرصت سرمایه‌گذاری شناسایی و مستند شده که در همین نمایشگاه، از آنها رونمایی خواهد شد. این بسته‌ها شامل پروژه‌هایی با سرمایه‌گذاری‌هایی از حدود ۷۰۰میلیون تومان تا ۳۵میلیارد تومان‌اند، در زمینه‌هایی چون سفال، کاشی هفت‌رنگ، شیشه‌گری سنتی و ….
معاون صنایع‌دستی تهران اظهار کرد: موضوع مهم دیگر، توسعه صادرات صنایع‌دستی است. در بند «ت» ماده۸ فصل۱۷ برنامه هفتم توسعه، مقرر شده بود که ظرف سه ماه آیین‌نامه شرکت‌های تسهیلگر صادراتی تهیه شود، هرچند این مهلت قانونی به پایان رسیده اما ما در این نمایشگاه از اولین شرکت تسهیلگر صادرات صنایع‌دستی کشور رونمایی خواهیم کرد. حال شرکت تسهیلگر صادراتی دقیقا چه می‌کند؟ برخلاف شکل رایج حضور هنرمندان در نمایشگاه‌های خارجی (که آثار خود را در چمدان گذاشته و در غرفه‌های کوچک در کنار هم می‌فروشند)، این شرکت‌ها با ارائه ضمانتنامه بانکی، کالاهای امانی هنرمندان را در قالب یک کانتینر ۲۰ یا ۴۰ فوت به خارج از کشور ارسال می‌کنند. به این ترتیب می‌توانیم برای نمایشگاه‌هایی نظیر میلان دیزاین ۲۰۲۶ یا مزون ابژه ۲۰۲۵ سرمایه‌گذاری کرده و آثار هنرمندان را به‌صورت حرفه‌ای و ساختاریافته صادر کنیم. این شرکت تسهیلگر، دارای ناوگان ترانزیت بین‌المللی بوده و از ظرفیت‌های لجستیکی گسترده برخوردار است. قرارداد آن نیز با هنرمندان تهرانی به‌صورت یورویی بسته خواهد شد.
منبع: ایسنا
