5 - 07 - 2022
هدر رفت سالانه ۱۰ میلیارد دلار
«جهانصنعت» – ایران به عنوان نخستین دارنده ذخایر گازی جهان و چهارمین دارنده ذخایر عظیم نفتی در دنیا شناخته میشود و این صنعت که حدود یکصد و هفت سال از عمر آن میگذرد، سرمایهگذاریهای کلانی در این بخش صورت گرفته و تاسیسات واحدهای عملیاتی اعم از صنایع بالادستی و پاییندستی آن توسعه یافته است. به همین منظور این تاسیسات که عمری از آنها گذشته است، نیاز به رسیدگی دارند و بروز برخی واکنشهای شیمیایی که منجر به مستهلک شدن تجهیزات و قطعات مورد استفاده در این صنعت میشود. این واکنشهای شیمیایی که معمولا بین یک فلز و یک سیال (آب دریا، گاز ترش و...) رخ میدهد، به پدیده «خوردگی» مشهور هستند. این پدیده خسارات فراوانی را متوجه صنعت نفت و گاز کشور کرده، بهگونهای که بر اساس آمار ارایهشده از سوی مسوولان، در کشور ما سالانه حداقل ۱۰ میلیارد دلار هزینه خسارات ناشی از پدیده خوردگی میشود.
در همین راستا معاونت امور مهندسی وزارت نفت با هدف کاهش هزینههای خوردگی نسبت به تهیه سند راهبردی مدیریت خوردگی و استقرار نظام مدیریت خوردگی صنعت نفت اقدام کرده است.
به همین منظور روز گذشته در نشست خبری مربوط به شانزدهمین کنگره خوردگی ایران و سومین کنگره خوردگی صنعت نفت که در پژوهشگاه صنعت نفت با محوریت مدیریت خوردگی برگزار شد، رییس پژوهشکده حفاظت صنعتی پژوهشگاه صنعت نفت در جمع خبرنگاران اظهار کرد: منابع علمی نشان میدهد که حدود ۸/۰ تا ۵ درصد تولید ناخالص ملی هر کشور را هزینههای خوردگی شامل میشود که این هزینه در ایران سه درصد تولید ناخالص ملی است.
وی با اشاره به اینکه ۸/۰ تا ۵ درصد هزینه تولید ناخالص مربوط به خوردگی است، افزود: اگر تولید ناخالص را ۴۰۰ میلیارد دلار تصور کنیم، نزدیک به ۱۰ میلیارد دلار در سال با هزینهخوردگی مواجه میشویم.
جابر نشاطی که مسوولیت برگزاری کنگره خوردگی را در اختیار دارد، با اشاره به اینکه خسارتهای مستقیم خوردگی هزینه بالایی را به واحدهای صنعتی وارد کرده یا حتی سبب خسارتهای جانی نیز میشود، افزود: با این حال نسبت خسارتهای غیرمستقیم خوردگی چندبرابر خسارتهای مستقیم آن در واحد صنعتی است. رییس انجمن خوردگی ایران با بیان اینکه در کل دنیا بیش از ٢٠ درصد هزینههای خوردگی در صنعت نفت صورت میگیرد، تصریح کرد: مهندسی خوردگی میتواند از بروز این هزینهها جلوگیری کند.
نشاطی با اشاره به اینکه استفاده از روش مهندسی خوردگی به تنهایی نمیتواند از خوردگی در واحد صنعتی جلوگیری کند، افزود: در جهان الگوی مدیریت خوردگی ارایه شده است که در کنار کنترلخوردگی باید تعریف شود.
رییس پژوهشکده حفاظت صنعتی پژوهشگاه صنعت نفت با اشاره به اینکه مدیریت خوردگی میتواند خوردگی واحدهای صنعتی را کنترل کند، گفت: اگرچه چرخه مدیریت خوردگی در صنعت نفت اعمال شود، اما میتواند ٣٠ درصد از هزینههای خوردگی را کنترل کند.
وی با اشاره به اینکه سند مدیریت خوردگی در سال ٩٣ به امضای وزیر نفت رسید، یادآور شد: معاونت امور مهندسی وزارت نفت به دنبال اجرایی کردن این سند در صنعت نفت است.
وی به عمر مفید تجهیزات واحدهای صنعتی اشاره و اظهار کرد: خوردگی از عواملی است که از عمر مفید تجهیزات واحد صنعتی میکاهد و استفاده از پوششهای صنعتی یا افزودن مواد بازدارنده از خوردگی از جمله روشهای جلوگیری از خوردگی است که میتواند سبب افزایش عمر قطعات در صنعت شود.
نشاطی با اشاره به اینکه در پژوهشکده حفاظت صنعتی پژوهشگاه صنعت نفت نیز فعالیتهای بسیاری در حوزهخوردگی انجام شده است، افزود: نرمافزارهای ارزیابی ریسک خطوط لوله، پایشخوردگی، هزینههای مدیریت خوردگی و مدیریت پایشها از جمله دستاوردهای پژوهشگاه در این زمینه است.
رییس پژوهشکده حفاظت صنعتی پژوهشگاه صنعت نفت ادامه داد: به این منظور، شانزدهمین کنگره ملیخوردگی و سومین کنگره خوردگی در صنعت نفت با محوریت مدیریت خوردگی قرار داده شد که اجرا شدن آن برای کشور بسیار مفید خواهد بود.
جای مدیریت و دانشخوردگی در نفت خالی است
مدیرکل راهبردی نظام نگهداری، تعمیرات معاونت امور مهندسی وزارت نفت نیز ضمن حضور در این نشست خبری، با اشاره به اینکه با توجه به سرمایهگذاری کلان ۱۰۰ ساله در صنعت نفت و گسترش روزافزون تاسیسات این صنعت گفت: با توجه به گسترش روزافزون تاسیسات و واحدهای عمرانی این صنعت اعم از صنایع پاییندستی و بالادستی، اهمیت کنترل و کاهش خسارات و هزینههای جانی و مالی، زیست محیطی ناشی از خوردگی و در نهایت لزوم استقرار نظام مدیریت خوردگی کاملا آشکار است.
علیرضا اصل عربی با تاکید بر اینکه جای مدیریت و دانش خوردگی در نفت خالی است، گفت: با وجود اینکه صنعت نفت ۱۰۷ سال قدمت دارد اما هنوز اطلاعات و تجربیات دقیقی در عرصه مدیریت خوردگی ندارد این موضوع نیازی به برنامه آموزشی ندارد بلکه رویکرد ارتقای آموزش را در این صنعت باید افزایش داد.
اصل عربی با بیان اینکه نتایج به دست آمده در کشورهای مختلف به ویژه کشورهای پیشرفته صنعتی نشانگر آن است که خسارت و هزینههای ناشی از خوردگی در حدود ۵/۴ درصد تولید ناخالص ملی برآورد میشود، افزود: آمارها به مسوولان هشدار میدهد که جهت ایجاد انگیزههای لازم برای شناخت دقیق علل و مکانیسمهای پدیده خوردگی و بکارگیری روشهای پایش، کنترل و پیشگیری از این صدمات برنامههایی مشخص تدوین کنید.
وی با بیان اینکه توجه جدی به پدیده خوردگی و بکارگیری راهحلهای عملی و منطقی برای کاهش خسارات مالی، جانی و زیست محیطی ناشی از آن نیازمند رویکردی برنامه محور و نگاهی راهبردی به این موضوع است، افزود: دستیابی به این اهداف مستلزم بکارگیری مدیریت خوردگی در سطوح مدیریتی و مالی است. اصل عربی با بیان اینکه بررسی و حل مسایل و مشکلات کلان خوردگی در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی و ارایه راهکارهای اساسی، منطقی، علمی در این خصوص نیازمند رویکردی برنامه محور است که مدیریت خوردگی بخشی از سیستم مدیریت یکپارچه است که مربوط به توسعه اجرا بازنگری و حفظ خطمشی خوردگی است، گفت: خطمشی خوردگی چارچوبی را جهت تشخیص ریسکهای مرتبط با خوردگی و توسعه اجرای روشهای مناسب کنترل این ریسکها ارایه میداد.
وی با بیان اینکه در تمام دنیا استاندارد در کف صنعت قرار دارد اما در ایران سقف را استاندارد قرار داده و برای رسیدن به آن تلاش میکنیم، گفت: دانش و فرآیند مدیریت خوردگی در کشور کهنه شده است در حالی که در دنیا این موضوع با استفاده از تکنولوژیهای جدید سریعتر پیشرفت کرده بهطوری که تمام حوزههای فلزی تبدیل به کامپوزیت شده است بهطوری که این یکی از روشهایی برای حذف خوردگی است. برای اینکه در صنعت نفت اقدامات اساسی رخ دهد پژوهشگاه نفت باید برنامهریزی اصولی در این زمینه داشته باشد.
مدیرکل راهبردی نظام نگهداری، تعمیرات معاونت امور مهندسی وزارت نفت گفت: فناوریهای زیادی در کشور انجام شده اما هنوز دانش و فناوریها در عرصههای مختلف به خدمت گرفته نشده است چراکه این موضوع از این امر نشات میگیرد که شناخت ما از پدیده خوردگی و هزینهها برای ما ملموس نبوده است. شانزدهمین کنگره ملی خوردگی و سومین کنگره خوردگی در صنعت نفت سوم تا پنجم آذرماه امسال در سالن همایشهای بینالمللی پژوهشگاه صنعت نفت برگزار خواهد شد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد