1 - 10 - 2020
نوردکاران در آستانه تعطیلی
گروه معدن- با افزایش قیمت ارز و به تبع آن رشد قیمت فولاد خام (شمش، بیلت و اسلب)، عرضه این کالا در بورس کاهش یافت چرا که با تاخیر در عرضه فولاد خام امکان فروش با قیمتهای بالاتر و همچنین سودآوری بیشتر برای شرکتهای فولادساز وجود داشت. البته با تشدید تفاوت نرخها، برخی معاملات به دلیل بالا بودن نرخ بورس از بازار، ابطال میشد و این روند عطش بیشتری را بر بازار تحمیل کرد و به رشد بیشتر قیمتها دامن زد به طوری که ۱۲ هفته معاملات در بورس به صورت پیدرپی کنسل و باعث کمبود شمش در حوزه نورد شده است. مشکلات زیادی برای نوردکاران به وجود آمده و بسیاری از نوردکاران در آستانه تعطیلی قرار گرفتهاند. در فضای دولتی عرضه بورس و عرضه شمش، عرضه طبق واقعیت خود انجام نمیشود و تمام نوردکاران با مشکل مواجه شدهاند.
این در حالی است که واحدهای نورد، باید هفتگی نیاز خود را اعلام کنند اما تعهد بدهند همه تولید خود را در بورس عرضه خواهند کرد. کارخانههای تولید شمش بر اساس مصوبه ستاد تنظیم بازار، محصولات خود را عرضه کردهاند اما در بورس کالا، باطل شده است.
در حالی که شمش مورد نیاز واحدهای نوردی ماهانه یک میلیون تن است باید از ابتدای سال تاکنون بیش از چهار میلیون تن شمش فولاد در بورس کالا عرضه میشد. اما براساس آمارهای قابل دسترسی که در سایت بورس کالا ثبت شده، میزان عرضه شمش فولاد در پنج ماهه امسال یک میلیون و ۱۶۲ هزار و ۹۲۹ تن بوده است، در حالی که بر پایه اعلام انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در چهار ماه نخست امسال حدود پنج میلیون و ۵۰۰ هزار تن شمش فولاد تولید شده و در عین حال باید ماهانه حدود یک میلیون تن در بورس کالا عرضه میشد.
در چنین شرایطی خطر بحران و تعطیلی و تعدیل تولید و ریزش قابل توجه اشتغال صنایع پاییندستی و بیکاری کارگران بیش از پیش نمایان شده است.
به هر سو عرضه فولاد و عدم رعایت کف عرضه در بورس از سوی فولادسازان نیز از جمله موضوعاتی بوده که طی چند ماه اخیر توسط مسوولان وزارت صمت، ستاد تنظیم بازار، شرکتها و تشکلهای حوزه فولاد مورد بحث و بررسی قرار گرفته و بر سر میزان عرضه، رعایت کف عرضه و قیمت آن صحبتهای زیادی شده است.
در همین حال داریوش اسماعیلی معاون معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت به بررسی بازار فولاد و سهم نوردکاران از مواد اولیه داخلی پرداخت.
معاون معدنی وزارت صمت ضمن اشاره به ظرفیت تولید بیش از ۳۰ میلیون تن شمش در کشور اظهار کرد: طی شش ماه نخست سال جاری میزان تولید شمش ۱۰ درصد افزایش پیدا کرده اما نوردکاران و مصرفکنندگان بعدی آنها در تامین مواد اولیه خود دچار مشکل شدهاند. مصوبه تنظیم بازار بر این اساس بود که ۶۰ درصد تولید شمش باید در بورس کالا عرضه شود اما با وجود اینکه این موضوع به عنوان مصوبه تنظیم بازار پذیرفته شد اما کف عرضه رعایت نشد. انجمن تولیدکنندگان فولاد از وزارت صمت اختیار سه ماهه خواست و قول داد این عرضه را انجام دهد و وزارت صمت اجازه داد اما این عرضه محقق نشد.
وی افزود: مهم نیست که تکتک تولیدکنندگان شمش، ۶۰ درصد تولید خود را در داخل توزیع کنند بلکه انجمن تولیدکنندگان فولاد ۶۰ درصد تولید را به هر شکلی که صلاح میداند در بورس کالا توزیع کند.
اسماعیلی با اشاره به اینکه وقتی شمش فولاد صادر میشود و دلار آن بازمیگردد باید با نرخ نیمایی در بازار به ریال تبدیل شود، گفت: مثلا روز سهشنبه دلار با نرخ نیما کمتر از ۲۳ هزار تومان بود اما قیمت شمش معاملهشده در بورس کالا ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان به ازای هر کیلوگرم و یک تن شمش ۵۰۰ دلار با ارز نیمایی بود در حالی که قیمت فوب ۴۰۳ دلار است و هزینه حملونقل از در کارخانه تا بورس نیز ۲۵ دلار است.
معاون امور معادن وزارت صمت ادامه داد: سوال جدیای که برای مردم وجود دارد این است که بورس کالا قیمت پایه را تعریف میکند، پس چرا قیمت آن ۹۵ درصد فوب خلیجفارس تعریف میشود؟
اسماعیلی با بیان اینکه میزان تولید فولاد خام در سال گذشته حدود ۲۷ میلیون تن بوده است برآورد کرد: امسال انتظار میرود این رقم به ۳۰ میلیون تن برسد بنابراین ۱۰ میلیون تن از فولاد تولیدی، مازاد بر نیاز داخل کشور است که این میزان قابلیت صادرات دارد. البته صادرات فولاد چندان هم صرفه اقتصادی ندارد چرا که نظر وزارت صمت در رابطه با قیمتگذاری، برابر با ۸۳ درصد قیمتگذاری فوب خلیجفارس بود که البته این میزان به ۹۵ درصد افزایش یافت تا قیمت نهایی حدود پنج درصد گرانتر از آن چیزی باشد که در خلیجفارس با ارز نیمایی عرضه میشود. بنابراین با وجود افزایش ۱۰ درصدی فولاد خام، صادرات شمش فولاد با ۲۰ درصد کاهش مواجه شده است.
معاون وزیر صمت خاطرنشان کرد: در حال حاضر ۶۰ درصد از تولید فولاد کشور در بورس کالا عرضه و مابقی مچینگ میشود.
شمشی که عرضه میشود، پاسخگوی تقاضاها نیست
همچنین احمد رضوینیک رییس انجمن نوردکاران فولادی با اعلام اینکه از ابتدای سال جاری تاکنون حدود یک میلیون و ۵۹۷ هزار تن شمش در بورس کالا عرضه شده که یکششم نیاز نوردکاران کشور است، اظهار کرد: پیشبینی تولید شمش فولاد براساس تولید سال گذشته، ۱۲ تا ۵/۱۳ میلیون تن بوده است. ضمن اینکه امسال ۱۰ درصد بیشتر از سال گذشته به شمش نیاز داشتهایم.
وی افزود: پیشبینی شده در سال جاری شش میلیون تن صادرات محصولات نهایی داشته باشیم و ارزشافزوده بالاتری در مقایسه با ارزآوریای که از محل صادرات شمش و خامفروشی میشود، ایجاد کنیم.
رییس انجمن نوردکاران فولادی ایران ضمن تاکید بر اینکه شمشی که در بورس کالا عرضه میشود، پاسخگوی تقاضاها نبوده و با مهندسی قیمتی که در بورس کالا میشود بین ۱۷ درصد و در بیشتر موارد ۳۱ درصد بالای فوب جهانی قیمتگذاری شده است، گفت: اگر عرضه با تقاضا برابری کند قیمت به حالت تعادلی باز خواهد گشت. وزارت صمت ۸۸ درصد قیمت میانگین ارز نیمایی را آورده اما بورس کالا آن را تغییر داده و ۹۵ درصد را بدون نظارت وزارت صمت اعلام کرده است. مگر قیمت شمش در بورس کالا سقف ندارد؟ چرا باید سقف آن تا ۳۲ درصد باز باشد؟
رضوینیک با طرح این سوال که چرا شمشی را در کارخانه فولادسازی تحویل میگیریم با قیمت فوب محاسبه میکنند و چرا با در کارخانه نیز پنج درصد تفاوت قیمت دارد اظهار کرد: فولادسازان شمش را خارج از بورس ۶۰۰ تومان گرانتر از قیمت بورس عرضه کردهاند. امروز قیمت شمش القایی در پایه ۱۲ هزار تومان است در حالی که در بورس کالا ۱۱ هزار و ۳۰۰ تومان معامله شده است.
چرا با کمبود مواجه میشویم
از سویی رضا محتشمیپور معاون عملیات و نظارت بورس کالای ایران نیز با اشاره به اینکه وزارت صمت به عنوان متولی این حوزه باید برنامهریزی داشته باشد، گفت: زمانی که وزارت صمت کف عرضه را اعلام میکند و متولی پیگیری دستور نیز خودش میشود اما کف عرضه رعایت نمیشود، طبیعی است که با کمبود شمش روبهرو خواهیم شد و این مساله خود را به صورت رقابتهای سنگین نشان میدهد.
وی با بیان اینکه ۴۸۰۰ تومانی که قیمت پایه بوده، قیمت ۹۵ درصد فوب بر اساس ارز نیمایی است، تصریح کرد: امروز شمش رقابت سنگینی را داشته و معاملات تا مرز ابطال نیز رفت و قیمت آن حدود ۲۷ هزار تومان بود.
معاون عملیات و نظارت بورس کالای ایران ادامه داد: فروشندگان میلگرد و تولیدکنندگان، ارزی را که از محل صادرات محصول خود دریافت میکنند، با قیمتی بالاتر از سناست و شرکتها نیز بر این اساس به خود اجازه میدهند در حجم بسیار بالا رقابتهایی انجام داده و با نرخ نزدیک به ارز سنا، خرید کنند. البته اگر معاملات از ارز سنا بالاتر رود، ابطال میشود.
وی ضمن تاکید براینکه کف عرضه رعایت نشده است، اظهار کرد: میزان عرضه کمتر از ۵۰ درصد رعایت شده و چنانچه به نامههای ستاد تنظیم بازار و سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان توجه شود، مشخص است که بارها خواسته شده اعداد اصلاح و اشکالات فنی رفع شوند اما آنچه ابلاغ شده، پیگیری نشده است. ما نیز خواهان این هستیم که عرضه شکل ثابت و پایداری پیدا کند تا نیاز مصرفکننده را تامین کند.
معاون عملیات و نظارت بورس کالای ایران در پایان تصریح کرد: سهام بورس کالای ایران در بورس اوراق بهادار عرضه میشود و هیچ شخص حقوقی بیشتر از ۵/۲ درصد نمیتواند سهام داشته باشد. بورس کالای ایران نهاد تحت تنظیم بورس است و اعضای هیاتمدیره و نماینده سازمان ناظر در آن حضور دارند.
با این اوصاف مشکلات امروز صنایع فولادی نهتنها ارتباطی به تحریمها و افزایش نرخ ارز در کشور ندارد بلکه عوامل دیگر نظیر مصوبات بدون ضمانت اجرایی و بخشنامههای خلقالساعه و سوءمدیریتها در تصمیمگیریها موجب رکود، تورم و به خطر افتادن ۸۵ درصد اشتغال در صنایع پاییندستی و فلجشدن اقتصاد کشور و کند شدن صادرات محصولات نهایی و عدم ارزآوری در شرایط تحریمهای ظالمانه کنونی شده و این موضوع بانی خامفروشی و سوءاستفاده مافیای فولاد و ایجاد رانت در زنجیره فولاد شده است.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد