نماینده مجلس: صنایع آب‌بر فقط باید در سواحل خلیج فارس احداث شوند
جهان صنعت، رضا سپهوند با بیان اینکه ما در طول تاریخ، از جمله در دوره صفویه و حتی قبل‌تر، سیستم‌های آبیاری بسیار مناسبی داشتیم که آثار آن همچنان در بسیاری از شهرهای کشور به صورت قنات‌ها و سازه‌های مشابه موجود است، گفت: این موضوع نشان می‌دهد که ما در زمینه تأمین آب برای شهرها، روستاها و اراضی کشاورزی تجربه خوبی داشته‌ایم.
وی افزود: اما با توسعه صنعتی و کشاورزی در دنیا، متأسفانه ما همچنان بر الگوی سنتی کشاورزی به روش غرقابی پافشاری می‌کنیم؛ در حالی که می‌دانیم روش غرقابی هدررفت بسیار بالایی دارد. در حال حاضر بیش از ۸۰ درصد آب کشور در سدها و رودخانه‌ها ذخیره و از طریق پمپاژ، چشمه‌ها و سایر منابع عمدتاً در حوزه کشاورزی مصرف می‌شود [به همان سبک سنتی.]
نماینده خرم آباد در مجلس تاکید کرد: به عنوان مثال، در کشت‌های گلخانه‌ای که از سیستم هیدروپونیک استفاده می‌شود، میزان مصرف آب بسیار پایین‌تر است و محصولات تولید شده نیز کیفیت ارگانیک‌تری نسبت به محصولات کشاورزی سنتی و غرقابی دارند.
سپهوند افزود: کارشناسان به درستی می‌گویند که بخش عمده‌ای از منابع آبی ما صرف کشاورزی می‌شود؛ حدود ۹ درصد در مصرف خانگی و همین میزان در صنعت. از طرف دیگر، بهره‌وری کشاورزی ما پایین است. یعنی محصولاتی که تولید می‌شوند، عمدتاً ارگانیک نیستند و برای افزایش تولید از کودهای اوره و نیترات استفاده می‌شود که مصرف آب را افزایش داده و از نظر سلامتی نیز مضر هستند.
وی تاکید کرد: اگرچه در برخی محصولات مثل سیب‌زمینی و هندوانه میزان تولید افزایش یافته، اما بخش زیادی از محصولات تولید شده یا به مرزها بازگردانده و یا معدوم می‌شوند. این وضعیت عمدتاً مصرف داخلی را تحت تأثیر قرار داده و تبعات جانبی زیادی در زمینه سلامت جامعه به همراه داشته است، به گونه‌ای که می‌توان گفت یکی از عوامل بیماری‌های مزمن مانند سرطان، استفاده بی‌رویه از مواد شیمیایی در کشاورزی است.
ضرورت اجرای الگوی کشت مناسب توسط وزارت جهادکشاورزی
عضو هیأت رئیسه کمیسیون انرژی مجلس تصریح کرد: موضوع اول، ضرورت اجرای الگوی کشت مناسب توسط وزارت جهاد کشاورزی است. موضوع دوم، مسئله انتقال آب بین حوزه‌های آبریز مختلف است. این انتقال آب‌های بین حوزه‌ای، آسیب‌های زیادی به منابع آبی وارد کرده است.
سپهوند تاکید کرد: در برنامه ششم عمرانی قبل انقلاب، قرار بود تا سال ۱۳۷۵، بیش از ۵۰ درصد جمعیت ایران در سواحل خلیج فارس سکونت داشته باشند و تمام صنایع آب‌بر مانند فولاد، سیمان و پتروشیمی‌ها در این مناطق احداث شوند. اما متأسفانه این صنایع به دل کویر منتقل شدند. این سیاست‌های نادرست باعث شد که نه تنها منابع آبی داخلی آسیب ببینند، بلکه آب سرچشمه‌های زاگرس و سایر مناطق نیز برای صنایع کویری صرف شود.
وی افزود: درست است که کشورهای حوزه خلیج فارس مانند عربستان نیز از آب‌شیرین‌کن‌های هسته‌ای استفاده و محصولات متنوعی از آب دریا استخراج می‌کنند که ارزش افزوده بالایی دارد و مقرون به صرفه است، اما این نمی‌تواند توجیهی برای سیاست‌های غلط داخلی ما باشد.
نماینده مردم خرم آباد در مجلس گفت: در حوزه سدسازی نیز متأسفانه بسیاری از سدهای ساخته شده در چند دهه گذشته به‌جای بهره‌وری، به چاله‌های تبخیر تبدیل شده‌اند. برای نمونه سد کرخه، علی‌رغم مزایایی که در افزایش اراضی قابل کشت داشته، گستردگی زیاد و تبخیر بالایی دارد. سدهای حوزه دریاچه ارومیه نیز به خشک شدن این دریاچه منجر شده‌اند که یک سیاست اشتباه با تأثیرات منفی اکولوژیکی فراوان بود.
نیروگاه های خورشیدی سه مگاواتی در استان ها نصب شده اند این روند باید با سرعت بیشتر ادامه یابد تا وابستگی به نیروگاه های برق آبی و حرارتی کاهش یابد
سپهوند اضافه کرد: علاوه بر این، پمپاژهای بی‌رویه و بدون مدیریت در کنار رودخانه‌ها و شبکه‌های فرسوده آب‌رسانی در شهرها باعث هدررفت گسترده آب شده است. نشت آب در خیابان‌ها و کوچه‌ها، نشان‌دهنده مدیریت نادرست منابع آب است.
مدیریت جامع و صحیح منابع آب انجام شود
وی با بیان اینکه البته باید توجه داشت که تغییر اقلیم نیز یکی از عوامل مهم بحران آب است، گفت: امروز در سراسر جهان، از طوفان‌های آمریکا تا گرمای اروپا و آتش‌سوزی‌های ترکیه، اثرات تغییرات اقلیمی به‌وضوح دیده می‌شود. ایران نیز به عنوان کشوری گرم و خشک، باید مدیریت منابع آب خود را جدی‌تر بگیرد تا از بروز بحران‌های جدی در آینده جلوگیری کند. در غیر این صورت، بسیاری از روستاها و شهرها ممکن است با خالی شدن از سکنه و مشکلات شدید زیست‌محیطی مواجه شوند.
عضو هیأت رئیسه کمیسیون انرژی در ادامه به راهکارهای مقابله با کمبود آب و انرژی اشاره و تصریح کرد: نخست آنکه باید مدیریت جامع و صحیح منابع آب صورت گیرد. یعنی در بسیاری از نقاط، کشت غرقابی باید به کشت‌های گلخانه‌ای و بهینه‌تر تبدیل شود. دومین راهکار، فرهنگ‌سازی عمومی در بین مردم باید تقویت شود تا استفاده بهینه از آب و جلوگیری از هدررفت آب در منازل و محیط‌های عمومی اتفاق بیفتد.
صنایع آب بر فقط در سواحل خلیج فارس احداث شوند
سپهوند افزود: اگر قرار است توسعه صنعتی داشته باشیم، بهتر است از این پس صنایع آب‌بر فقط در سواحل خلیج فارس احداث شوند و به هیچ وجه اجازه داده نشود که این صنایع در دیگر مناطق کشور تأسیس شوند، در حوزه برق، سیاست‌های مناسبی در حال اجراست و ما باید به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر حرکت کنیم. انرژی خورشیدی محتمل‌ترین روش برای کشور ما است.
وی با بیان اینکه قرار است تا پایان سال حدود ۱۰ هزار مگاوات ظرفیت برق خورشیدی نصب شود، اظهار کرد: گزارشی که هفته گذشته توسط مسئولان اجرایی به کمیسیون انرژی ارائه شد، بسیار امیدوارکننده است. نیروگاه‌های خورشیدی سه مگاواتی در استان‌ها به خوبی نصب شده‌اند و درخواست‌های متعددی برای تولید برق خورشیدی در اماکن شهری و اداری وجود دارد. این روند باید با سرعت بیشتری ادامه یابد تا وابستگی ما به نیروگاه‌های برق‌آبی و حرارتی کاهش یابد و بخش قابل توجهی از برق کشور از انرژی خورشیدی تأمین شود.
عضو هیأت رئیسه کمیسیون انرژی مجلس گفت: سرمایه‌گذاری در حوزه آب برای ما حیاتی است و وزارت نیرو باید این موضوع را در اولویت کاری خود قرار دهد. ما نیز در کمیسیون انرژی بر این مسئله نظارت دقیقی داریم و امیدواریم مشکلات مربوط به مدیریت منابع آب و انرژی به زودی حل شود.
منبع: ایرنا
