29 - 05 - 2021
نقطه سر خط
گروه سیاسی- دور پنجم مذاکرات وین، روز جمعه ۷خرداد بین ایران و کشورهای حاضر در برجام و از سوی دیگر میان آمریکا و دیگر حاضران در توافق هستهای در حالی ادامه یافت که به نظر میرسد بر خلاف تصورات اولیه که برخی این دور از مذاکرات را دور پایانی تلقی میکردند، پیشرفت چندانی نداشته است. دیپلماتهای غربی لیست تحریمها و بازگشت ایران به تعهدات برجامی را از موانع پیشرفت مذاکرات میدانند؛ در حالی که سخنگوی وزارت خارجه ایران دیدار وزرای خارجه آمریکا و بریتانیا با وزیر خارجه اسراییل و تلاش برای تحریف اهداف مذاکرات را «مایه دلسردی» و دلیل چرخش رویکرد طرفهای غربی میداند. به نحوی که اصرار هر یک از طرفین بر مواضع اولیه خود، میتواند باعث بایکوت روند مذاکرات و بازگشت به نقطه اول شود.
طبق نظر منابع نزدیک به تیمهای اروپایی مذاکرهکننده در وین، لیست نهایی تحریمهایی که ایران تاکید به لغو آنها دارد و چگونگی «بازگشت ایران به تعهدات برجامی» از عمده چالشهای مذاکرات کنونی است. همچنین رسانههای غربی ادعا کردهاند که مذاکرهکنندگان اروپایی اصرار دارند پیش از انتخابات ریاستجمهوری ایران و قبل از پایان مهلت یک ماهه توافق اخیر میان تهران و آژانس بینالمللی، مذاکرات را به نتیجه برسانند. اما ایران «جدیتی در این زمینه نشان نمیدهد و بیشتر به دنبال کسب منافع یکجانبه از مذاکرات است.» چنین ادعاهایی در حالی از سوی رسانههای غربی مطرح میشوند که جمهوری اسلامی ایران دو سال پس از خروج آمریکا از برجام به صورت پلکانی و در پنج گام اقدام به کاهش تعهدات برجامی کرد و حتی برای نشان دادن حسن نیت خود، اخیرا مهلت سه ماهه توافق با آژانس اتمی را تمدید کرد تا مذاکرات وین به سرانجام برسد. هر چند نمیتوان اشتیاق و علاقه حسن روحانی، رییسجمهوری ایران برای لغو تحریمها و احیای برجام را در روزهای پایانی دولت خود و قبل از انتخابات را نادیده گرفت؛ چرا که میخواهد از رفع تحریمها به عنوان دستاورد مهم دولت خود در آینده نام ببرد.
در حالی که طرفهای غربی و خصوصا آمریکایی سعی دارند با فرافکنی و طرح موضوع بازگشت دوجانبه اقدام به مظلومنمایی کنند و تاکید اولیه ایران مبنی بر لغو همه تحریمها را نادیده بگیرند. موضوعی که از عمده مباحث کلیدی است که عباس عراقچی، رییس تیم مذاکرهکننده هستهای کشورمان گفته بود کماکان به قوت خود باقی است.
ادعای برجامی آمریکا
از جمله دلایل تعلل آمریکا در احیای برجام میتوان به اظهارات روز پنجشنبه جنت یلن، وزیر خزانهداری آمریکا اشاره کرد که با دفاع از تحریمهای موجه و استراتژیک، مدعی شد در صورت آمادگی ایران برای بازگشت کامل به برجام، آماده برداشتن مناسب تحریمها هستیم. وزیر خزانهداری آمریکا گفت: «رئیس جمهوری در پی یک مذاکره است که ایران را به پایبندی برجام بازگرداند و نشان دهد که آمریکا هم آماده است تا اقدام مشابهی انجام دهد. ما به دقت تحریمهایی که باید برداشته شوند را بررسی میکنیم که برداشتن کدام تحریمها در صورت برداشتن گامهای مناسب از سوی ایران، درست است.»
اظهارات و سخنان مقامات آمریکایی نشان میدهد ظاهرا لابیهای صهیونیستی بالاخره توانستهاند به قلب دولت بایدن نفوذ کنند و چهار دور مذاکرات وین را به نقطه آغاز بازگردانند. به نقطه شروعی که دیپلماتهای آنها از بازگشت همزمان ایران و آمریکا یا بازگشت قدم به قدم سخن میگفتند یا بحث برجام پلاس و لغو تحریمهای مرحله به مرحله را بیان میکردند.
خطیبزاده: تحریف مذاکرات وین مایه دلسردی است
اما سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران روز پنجشنبه با اشاره به سفر وزرای خارجه آمریکا و انگلیس به اسراییل پاسخ آنها را داد. خطیبزاده خطاب به بلینکن و دومینیک راب در توئیتی نوشت: «وزرای خارجه آمریکا و انگلیس در تلاش برای جلب رضایت دشمن قسمخورده برجام، مذاکرات وین را تحریف میکنند.
این دلسردکننده است. رژیم خونخوار اسراییل که سعی در جلب رضایتش دارید، هر کاری توانست کرد تا توافق (برجام) را تخریب کند. به جای بیاعتبار کردن خودتان، بر احیای توافق اصلی – تنها راهحل روی میز – تمرکز کنید.»
بنابراین ادامه اختلافات ایالات متحده آمریکا و ایران در مذاکرات هستهای و به ویژه درباره تحریمها، امیدها درباره به سرانجام رسیدن مذاکرات هستهای در وین را کاهش داده است و به این نگرانی دامن میزند که مبادا همه زحمات دیپلماتهای کشورمان، حالا که در روزهای پایانی دولت روحانی قرار داریم، با سنگاندازیهای بیجا بینتیجه بماند!
هر چند که در پایان دور چهارم مذاکرات و روزهای نخست دور پنجم خبرهای خوشی به گوش میرسید و رییسجمهوری هم خبر از احیای برجام و لغو تحریمهای برجامی میداد، اما حالا منابع دیپلماتیک هشدار دادهاند که «هیچ تضمینی برای حل و فصل کامل اختلافات اساسی وجود ندارد» و وزارت خزانهداری آمریکا بررسی تحریمها را مشروط به بازگشت ایران به برجام کرده است. موضوعی که با اگر و اماهای فراوانی مواجه است و باید منتظر بود و دید در روزهای آتی منتهی به انتخابات ایران، ورق به چه سمتی برمیگردد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد