نقشه نتانیاهو در فلوریدا
عبدالرضا فرجی راد، دیپلمات پیشین و استاد ژئوپلیتیک دانشگاه
سفر بنیامین نتانیاهو به ایالاتمتحده و دیدارش با دونالد ترامپ در فلوریدا در حالی صورت گرفته که رسانهها یکی از محورهای مهم دیدار میان این دو را مذاکره در مورد ایران عنوان کردهاند. حتی برخی رسانههای خارجی مدعی هستند که نتانیاهو در این سفر به دنبال چراغ سبز ترامپ برای درگیری دوباره به ایران است. این در حالی است که دیدگاه نتانیاهو با رویکرد ترامپ در خصوص ایران تا حدودی متفاوت است. به عنوان مثال ترامپ مدعی بوده که با بمباران سایتهای هستهای ایران یک خطر بزرگ را از خاورمیانه دور کرده است. در حالی که برداشت اسرائیلیها اینگونه نیست و آنها مدعی هستند، برنامه هستهای ایران به طور موقت متوقف شده و تهران درصدد است به زودی غنیسازی خود را آغاز کند. در واقع نتانیاهو و تیمش این ادعا را دارند که ایران فعلا برنامه غنیسازی را از سر نگرفته تا قبل از آن با توسعه توان موشکی خود بتواند نوعی بازدارندگی ایجاد کند.
در همین رابطه است که نتانیاهو تلاش میکند در آمریکا با ارائه طرحها و تحلیلهای مختلف نشان دهد که برنامه موشکی ایران نهتنها تهدیدی برای اسرائیل بلکه عامل خطر برای اروپا و آمریکاست. کما اینکه شاهد بودیم چندی قبل در مصاحبهای مدعی شده بود که ایران در حال تولید موشکهایی با برد ۸هزار کیلومتر است. حتی شاهد بودیم یک روز قبل از دیدار نتانیاهو با ترامپ، برخی رسانههای خارجی همسو با اسرائیل اعلام کردند که ایران به دنبال ساخت موشکهایی با قابلیت حمل کلاهکهای شیمیایی و بیولوژیکی است. در واقع اینگونه اخبار عمدا منتشر میشوند تا نتانیاهو بتواند ترامپ را تحتتاثیر قرار داده و او را ترغیب به حمله به تاسیسات موشکی ایران کند.
البته اینکه نتانیاهو تا چه حد بتواند در این مسیر موفق شود جای سوال دارد زیرا از یکسو به نظر نمیرسد که مدارک و اسناد معتبری در این خصوص داشته باشد و از سوی دیگر ترامپ نیز بارها اعلام کرده که مسالهاش با ایران موضوع هستهای است. حتی در سند امنیت ملی جدیدی که منتشر شد نیز شاهد هستیم اسمی از برنامه موشکی ایران آورده نشده است. در این میان هر چند یکی از شروط دولت ترامپ برای توافق با ایران بحث کاهش برد موشکهاست اما به نظر میرسد این موضوع در مذاکرات احتمالی تغییر کند. بنابراین میتوان گفت که نتانیاهو چندان نمیتواند با این بازیهای رسانهای نظر ترامپ را برای درگیری دوباره با ایران جلب کند زیرا ترامپ درگیر جنگ اوکراین، صلح غزه و همچنین تقابل با ونزوئلاست و درگیری دوباره با ایران نهتنها طرح صلح او را در خاورمیانه به مخاطره میاندازد بلکه با ایجاد بیثباتی در منطقه باعث بالا رفتن قیمت نفت نیز میشود؛ امری که برخلاف خواست آمریکاییها بوده و آنها در تلاشهای اخیر خود به دنبال پایین آوردن قیمت نفت بودند.
شواهد همچنین نشان میدهد علاوه بر ایران، آمریکا و اسرائیل در رابطه با لبنان، غزه و سوریه نیز منافعشان چندان با یکدیگر همپوشانی ندارد. به عنوان مثال اسرائیل در لبنان به دنبال حملات دوباره است در حالی که ایالاتمتحده معتقد به مذاکره تلآویو با دولت لبنان است. از سوی دیگر در حالی ترامپ در غزه به دنبال مرحله دوم صلح است که در سوریه نیز بر ثبات دولت این کشور تاکید دارد. آن هم در شرایطی که اسرائیل در سوریه به دنبال آزادی عمل بیشتری است.در نتیجه با توجه به مولفههایی که ذکر شد، شواهد نشان میدهد نتانیاهو چندان کار سادهای در فلوریدا برای متقاعد کردن ترامپ به منظور درگیری دوباره با ایران در پیش نخواهد داشت.
