نقدی بر چارچوب نظری ریاست‌جمهوری
مصطفی آب‌روشن، جامعه‌شناس
در شرایط پیچیده و چالش‌برانگیز کنونی انتظار می‌رود که آقای پزشکیان همانند دوران انتخابات با ارائه راهکارهای عملی و امیدبخشی که وعده‌اش را داده بود مردم را به سوی آینده‌ای روشن هدایت کند اما با تحلیل محتوای اظهارات ایشان نوعی مطالبه‌گری و توصیف وضعیت به ذهن متبادر می‌شود، نه راهکار عملی جهت برون‌رفت از وضعیت نابسامان موجود. در واقع این رویکرد نه‌تنها به تشدید بحران‌ها منجر خواهد شد بلکه اعتماد عمومی را به شدت کاهش داده است. اظهارات ریاست‌جمهوری که بر مشکلات و چالش‌ها تاکید دارد، به جای ایجاد امید و انگیزه، احساس یأس و ناامیدی را در جامعه گسترش می‌دهد. این نوع نگرش می‌تواند موجب بی‌اعتمادی مردم به آینده و کاهش مشارکت اجتماعی شود. در شرایطی که کشور به همدلی و همکاری نیاز دارد، ترویج رویکردهای فرافکنانه و احساسی، عواقب جبران‌ناپذیر اجتماعی به همراه خواهد داشت. یکی از وظایف اصلی دولت‌ها در شرایط بحرانی ارائه راهکارهای کارآمد برای حل مشکلات است اما متاسفانه، در بسیاری از موارد، اظهارات ریاست‌جمهوری فاقد راهکارهای مشخص و امید بخش است. این عدم توانایی در ارائه راهکارها نشان‌دهنده ناکارآمدی در مدیریت بحران‌هاست و مردم را به دنبال راه‌حل‌های غیررسمی و غیرقانونی سوق می‌دهد.
در شرایط کنونی تقویت روحیه ملی و همبستگی اجتماعی از اهمیت بالایی برخوردار است. اظهارات ناامیدکننده و استیصالی که در چهره رییس‌جمهور نمایان است می‌تواند باعث تضعیف این روحیه شود و مردم را از تلاش برای بهبود وضعیت باز دارد. دولت باید با ایجاد فضای مثبت و امیدبخش، مردم را به همکاری و مشارکت در حل مشکلات ترغیب کند. یکی از عوامل مهم در جلب اعتماد عمومی، شفافیت و پاسخگویی دولت است. اگر ریاست‌جمهوری به جای بیان مشکلات روی راهکارها و برنامه‌های عملی تمرکز کند و مردم را در جریان تصمیمات قرار دهد، می‌تواند اعتماد عمومی را افزایش دهد اما تکرار مداوم مشکلات بدون ارائه راه‌حل تنها به افزایش نارضایتی منجر خواهد شد. ایران دارای منابع انسانی و طبیعی فراوانی است که می‌تواند به عنوان موتور محرکه‌ای برای توسعه کشور عمل کند. دولت باید با شناسایی و بهره‌برداری از این ظرفیت‌ها، امید را در دل مردم زنده نگه دارد. اظهارات یأس‌آور تنها موجب غفلت از این ظرفیت‌ها خواهد شد. اظهارات ریاست‌جمهوری درباره لزوم برقراری تناسب بین مصرف و ذخایر گاز در واقع باید به‌عنوان یک هشدار نسبت به ناکارآمدی‌های موجود در مدیریت منابع انرژی تلقی شود. با وجود داشتن ذخایر عظیم گاز عدم توانایی در تامین نیازهای اساسی مردم روستاها نشان‌دهنده ضعف‌های جدی در برنامه‌ریزی، توزیع و مدیریت منابع است. دولت باید با توجه به نیازهای واقعی مردم و با اتخاذ راهکارهای موثر، اعتماد عمومی را جلب کرده و به توسعه پایدار کشور کمک کند. اظهارات اخیر آقای پزشکیان درباره ضرورت برقراری تناسب بین مصرف و ذخایر گاز، در حالی مطرح می‌شود که ایران به عنوان دومین دارنده بزرگ ذخایر گاز طبیعی در جهان باید بتواند نیازهای اساسی خود را به راحتی تامین کند. این سوال مطرح است که آیا واقعا کمبود منابع وجود دارد یا مشکل اصلی در عدم مدیریت و ناکارآمدی دولت نهفته است؟ در شرایط بحرانی کنونی ترویج یأس و ناامیدی از سوی ریاست‌جمهوری نه‌تنها به مشکلات موجود دامن می‌زند بلکه اعتماد عمومی را نیز کاهش می‌دهد. دولت باید با ارائه راهکارهای عملی، شفافیت در تصمیم‌گیری‌ها و تقویت روحیه ملی، مردم را به سوی آینده‌ای روشن هدایت کند. تنها در این صورت است که می‌توانیم با همدلی و همکاری بر چالش‌های موجود غلبه و به سمت توسعه پایدار حرکت کنیم.
