16 - 05 - 2020
نفوذ تهران بر دمشق ادامه دارد
«جهان صنعت»- حضور ایران در سوریه حالا برای بسیاری از کشورهای منطقه همچون استخوانی در گلو شده است که تلاش میکنند با استفاده از هر شیوهای این استخوان را خارج کنند. این در حالی است که ایران هزینههای زیادی برای مقابله با نیروهای شبهنظامی و تروریست در سوریه صرف کرد و اکنون که زمان بازگشت این هزینههاست بسیاری از کشورها نمیخواهند ایران در سوریه بماند. یک طرف این ماجرا عربستان و کشورهای عربی حاشیه خلیجفارس همچون امارات و بحرین ایستادهاند و طرف دیگر هم آمریکا، روسیه و از همه مهمتر اسراییل قرار گرفتهاند. اسراییل تا پیش از خروج آمریکا از برجام اگرچه از حضور نیروهای نظامی ایران در نزدیکی مرزهای خود نگران بود اما حرکت جدی در این زمینه شکل نداده بود و تلاشهای گاه و بیگاهش نیز به نتیجه نمیرسید. ولی همزمان با خروج ترامپ از توافق بینالمللی و حملاتی که پس از آن به بلندیهای جولان انجام شد مقامات این رژیم را مصمم کرد تا جدیتر برای خروج ایران و دور شدن از مرزهای خود اقدامی انجام دهند. درست پس از آن حملات بود که بنیامین نتانیاهو نخستوزیر اسراییل به سرعت خود را به روسیه رساند و از ولادیمیر پوتین رییسجمهور این کشور خواست بساط ایران را در سوریه برچیند؛ مسالهای که همان زمان با سروصداهای زیادی همراه شد و مقامات روس سخنان ضد و نقیضی درباره آن مطرح کردند و حتی بر خروج ایران از سوریه تاکید شد اما در نهایت بدون آنکه نتیجه مشخصی داشته باشد این غائله پایان یافت. با این حال مقامات اسراییلی همچنان بر خواسته خود پافشاری میکردند چرا که ممکن بود دوباره حملات به بلندیهای جولان تکرار شود. طی چند ماه گذشته مقامات رژیم صهیونیستی دیدارهای مختلفی با پوتین و مقامات کاخ کرملین برای دستیابی به این هدف داشتهاند. اسراییلیها حتی از آمریکاییها برای این مساله کمک خواستهاند تا روسها را به این امر مجاب کنند. در واقع مقامات این رژیم این ماموریت را برعهده روسها گذاشتهاند تا آنها شرایط را به گونهای پیش ببرند که ایران را مجبور به ترک این کشور کند چرا که به هر حال روسیه قدرت برتر در منطقه و تصمیمساز اصلی درباره سوریه است.
در کش و قوس همین دیدارها بود که روسها به مقامات اسراییل این اطمینان را دادند که ایران نیروهای خود را از مرزهای اسراییل در بلندیهای جولان ۱۰۰ کیلومتر عقب خواهد برد؛ مسالهای که مقامات اسراییل ابتدا حاضر به پذیرش آن نشدند. این پیشنهادی بود که از سوی سرگئی لاوروف به نتانیاهو داده شد اما وی آن را رد کرد. با این حال خبرگزاری تاس روسیه در نهایت خبر داد نیروهای ایران ادوات سنگین خود را به مکانی در فاصله ۸۵ کیلومتری بلندیهای جولان (مرز سوریه و اسراییل ) منتقل کردند. الکساندر لاورنتییف، فرستاده ویژه رییسجمهور روسیه به سوریه در مورد وضعیت منطقه گفته بود ایرانیها عقبنشینی کردهاند و گروههای شیعه دیگر در این مکان حضور ندارند.
این پیشنهاد در حالی رد و در نهایت اجرا شد که خود مقامات اسراییل میدانستند عصر عصر موشکهای دوربرد است و ایران میتواند از پایگاه خود در کشور، تلآویو را مورد حمله قرار دهد. بنابراین آنها به خواست خود مبنی بر خروج کامل نیروهای ایرانی از سوریه تاکید کردند چرا که نگران ایجاد پایگاههای نظامی ایرانی در سوریه و در نزدیکی مرزهای خود بودند. البته آنها نمیتوانستند حضور نیروهای حزبالله را نیز در کنار نیروهای نظامی ایران در سوریه تحمل کنند.با این حال از آنجایی که ایران و روسیه همپیمان استراتژیک در منطقه هستند، روسها به همین راحتی نمیتوانند ایران را از سوریه بیرون کنند. هرچند که به گفته برخی از کارشناسان تاکنون روسها، ترکها و حتی آمریکاییها دست بالا در سوریه را داشتهاند و ایران از این قافله عقب مانده است اما از سوی دیگر به گفته برخی از تحلیلگران سیاسی، ایران هنوز نفوذ و قدرت خود را در دولت بشار اسد حفظ کرده و بر همین مبنا پیش میرود.
آنچه این روزها نگرانی مقامات اسراییل را افزایش داده است سفر وزیر دفاع ایران به سوریه بوده است. حضور امیرسرتیپ امیر حاتمی وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح کشوردر سوریه و انعقاد پیمان نظامی جدید میان ایران و سوریه به نقل محافل اسراییل بدل شد و به نگرانی آنها دامن زده است. یکی از رسانههای اسراییلی این سفر را اتحاد ضد اسراییلی تهران- دمشق دانسته و اعلام کرده که پاسخی به سفر جان بولتون مشاور امنیت ملی آمریکا به تلآویو بوده است.
این نگاه اسراییلیها نشان میدهد آنها هنوز هم به اهداف خود درباره ایران در سوریه نرسیدند و در این زمینه دست و پا میزنند. این در صورتی است بسیاری از کارشناسان بر این باورند که مقامات ایرانی مدتهاست در سوریه تبدیل به ناظر شدهاند و اقدام ویژهای انجام ندادند اما این سفر و پیمان جدید با مقامات سوری نشان داد که معادلات بینالمللی میتواند تاحدودی متفاوت عمل کند. در ادامه اقدامات ایران، قرار است سومین اجلاس سران ایران، روسیه و ترکیه با محوریت سوریه در تهران برگزار شود و این نشست تلاشی برای ادامه حل بحرانهای این کشور با قدرت و نفوذ ایران در دولت بشار اسد است. همچنین فرستاده ویژه سازمان ملل در امور سوریه از تهران، مسکو و آنکارا برای شرکت در نشستی با موضوع قانون اساسی سوریه دعوت کرده است و ایران قرار است همراه با دو کشور دیگر در این باره اظهارنظر کند. این نشست روزهای ۱۱ و ۱۲ سپتامبر مصادف با ۲۰ تا ۲۱ شهریورماه در ژنو برگزار میشود. این اقدامات نشان میدهد که ایران از گردونه تصمیمسازی درباره سوریه خارج نشده است.از سوی دیگر پس از خروج شبهنظامیان و نیروهای داعشی از سوریه، حالا این کشور آماده سرمایهگذاری اقتصادی و بازسازی است و رقبا هم در این میان برای دست گرفتن بازارهای اقتصادی کم نیستد و به نظر میرسد که روسیه و ترکیه دو رقیب اصلی ایران هستند. هرچند که آمریکاییها و اروپاییها نیز برای این منظور دندان تیز کرده اند و خواهان حضور در بازسازی اقتصادی این کشور هستند. باید دید ایران میتواند در رقابت با این کشورها پیروز میدان شود یا نه؟
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد