2 - 12 - 2019
نبض از کار افتاده نظم
شیدا ملکی- استرس پارک نکردن خودرو در محل پارکممنوع و دیر رسیدن به یک قرار کاری مهم آن هم در شرایطی که نزدیکترین پارکینگ عمومی حتی روی نقشه هم به سختی پیدا میشود احساسی است که پایتختنشینان اغلب تجربهاش کردهاند. در چنین شرایطی راهی نمیماند مگر پارک کردن در حاشیه خیابان؛ خیابانهای غرق شده در ترافیک که البته خود اصلیترین پارکینگ شهر شدهاند. پارکینگ عریض و طویلی که بیش از یک دهه است به فرمان پارکبانان مدیریت میشود.
عدم مدیریت یکپارچه و گسترده و همچنین برونسپاریهای بیحاصل مدیریت شهری خیابانهای پایتخت را به دست پارکبانان سپرده است؛ خیابانهای آشفتهای که انباشت آسیبها و مشکلات آن موجب پیچیدهتر شدن کلاف سردرگم مدیریت شهری شده است. نبود پارکینگهای عمومی به شکل گسترده و عدم جایابی مناسب در سطح شهر جای پای پارکبانان را محکمتر کرده است. شرایط شهر به گونهای پیش میرود که به نظر میرسد هیچ هدف و برنامهای پیرامون تغییر این شرایط وجود ندارد.
یکی از حکمرانان شهر در لباس مبدل شاید پارکبانانی باشند که همچنان ماهیت وجودیشان محل مناقشه است. نیروی انتظامی با حضورشان مخالفت میکند و از دیگر سو شهرداری سکوت کرده و به تماشای عملکرد آنها ایستاده است. این مناقشه اما ماجرای امروز و دیروز نیست. سه سال قبل، در دی ماه سال ۹۵ مازیار حسینی موضوع ترافیک ساکن و پارک حاشیهای را یکی از مهمترین موضوعات مدیریت ترافیک اعلام کرده بود و مدعی افزایش سیستمهای پارکومتر از ۱۵ هزار به ۳۵ هزار دستگاه در نیمه اول سال ۹۶ شده بود. او تاکید کرده بود که موضوع مدیریت ترافیک ساکن را باید فراتر از موضوع پارک حاشیهای ببینیم. شرایط امروز پارک حاشیه اما در کلانشهرها به گونهای است که به نظر میرسد دیگر مدتهاست هیچ نگاه و توجهی به مدیریت پارک خودروها در پایتخت نشده است.
اظهارنظرهای بینتیجه مدیران شهری
روشن است که پارک حاشیهای خیابانها همواره از آسیبهای جدی شهری بوده و نه تنها طی سالها دستخوش بهبود نشده بلکه همواره بر حجم آن افزوده شده است. اگر در گذشتهای نهچندان دور، تنها یک طرف خیابانها به پارک حاشیهای اختصاص مییافت امروز دو طرف خیابانها به پارک حاشیهای اختصاص یافته و در بسیاری از معابر تنها یک خط عبوری برای خودروهای در حال حرکت باقی مانده است. بر تعداد خودروها افزوده میشود اما بستر شهرسازی پایتخت و شهرهای بزرگ همچنان ظرفیت لازم برای تحمل این بار سنگین را ندارد.
چندی پیش در بحبوحه بود و نبود پارکبانها در خیابانهای کلانشهرها منصور نویریان، قائممقام سازمان حملونقل و ترافیک شهرداری تهران اعلام کرده بود «براساس مصوبه شورای عالی ترافیک از ۱۵ دیماه، پارکبانها جمعآوری میشوند و به جای آن شاهد افزایش تعداد پارکومترها خواهیم بود.» نزدیک به سه سال از این اظهار نظر گذشته و همچنان شاهد قدرتنمایی پارکبانهایی هستیم که گویی خود به تنهایی توانستهاند نبض نظم شهر را در دست بگیرند. اینکه نبض انضباط شهری در دست گروهی قرار دارد که مسوولیت عملکردشان را هیچ نهادی تا امروز نپذیرفته خود ابهامی بزرگ و نقطه ضعف جدی روند مدیریت شهری است.
پارکبان، در مدیریت شهری تعریف نشده
چرایی حضور پارکبانان در سطح شهر موضوعی است که انتظار میرود مدیران شهری واکنش و پاسخی روشن پیرامون آن ارائه دهند. این اما در حالی است که تا امروز مدیریت شهری در مقابل آخرین اظهار نظر پلیس پیرامون غیرقانونی بودن حضور پارکبانان در سطح شهر هیچ واکنش جدی نشان نداده است. واکنش نهادهای قانونگذاری اما خود شایان توجه است. شکور پورحسین، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با «جهان صنعت» میگوید: در ابتدا باید این سوال مهم را مطرح کرد که پارکبان کیست؟ به کجا وابسته است و وظایف و اختیارات آن چگونه و از سوی چه کسانی تبیین شده است.
این نماینده مجلس معتقد است، از آنجایی که هیچ تعریف روشنی پیرامون عملکرد و وظایف پارکبانان در قانون وجود ندارد، میتوان گفت مسیر حرکت آنها غیرقانونی است و هیچ حمایتی از عملکردشان هم قانونی نیست. غیرقانونی بودن عملکرد پارکبانها مدتها قبل از سوی مجلس به مدیریت شهری اعلام شده است. شهرداری اما در مسیر برونسپاری و بخشهای مختلف همچون مدیریت فضای سبز شهری به بخش خصوصی و پیمانکار با موسساتی قرارداد بسته و نظم بخشیدن به پارک حاشیهای را نیز واگذار کرده است. این واگذاری اما از اهمیت لزوم پاسخگویی مدیریت شهری کم نمیکند.
انفعال مدام شهرداری
به هر روی پارکبانان از آنجایی که بخشی از نهادهای رسمی نیستند زیرمجموعه شهرداری بوده و شهرداری موظف به پاسخگویی درباره عملکردشان است. سکوت شهرداری اما همچنان ادامه دارد و پورحسین تاکید میکند که دلایل این سکوت را باید در سیستم مالی شهرداری جست و جو کرد. قراردادهای شهرداری با پیمانکاران باید کنترل شود و از سوی دیگر انفعال شهرداری خود محل سوال است. همچنان باید در پی پاسخی به این پرسش بود که پروسه برونسپاری وظایف بخشهای مختلف شهری منفعت عموم جامعه را پوشش میدهد یا در نهایت گروهی خاص منتفع میشوند.
به گفته وی، شهرداری و شورای شهر موظف هستند با همکاری دوجانبه موضوع را به طور ریشهای بررسی کرده و نتیجه نهایی را اعلام کنند. شرایط کنونی شهرهای بزرگ به گونهای پیش رفته که باید واکاوی جدی در اولین فرصت آغاز شود. روشن است که شهرداری نگاهی جدی به درآمد حاصل از عملکرد پارکبانان دارد. این درآمد اما در شرایطی عادی حاصل نمیشود. جامعه نسبت به شرایط فعلی رضایت عمومی ندارد و نباید از آن ساده گذر کرد.
سردرگمی مدیریت شهری
این آشفتگی شهر و عدم انسجام همچنان ادامه دارد. نهادهای قانونگذار نسبت به شرایط ابراز رضایت نمیکنند اما در همچنان بر همان پاشنه میچرخد. مهدی برادران، کارشناس مدیریت شهری پیرامون چرایی عدم مدیریت حضور پارکبانان در سطح شهر به «جهانصنعت» میگوید: در حال حاضر مدیریت شهری به وضوح دچار سردرگمی و ناتوانی است. عدم نظارت و همچنین نبود برنامهریزی از سوی مدیران شهری موجب آشفتگی ظاهری شهر شده است. هرچند مدیریت مناسب فضای شهر در گرو همکاری بخشهای مختلف مدیریت شهری است، که این مهم نیز در حال حاضر محقق نشده است. البته روشن است عملکرد یکپارچه شورای ترافیک و همچنین دیگر بخشهای مدیریت شهری موجب بسترسازی برای آغاز گفتوگو پیرامون یافتن راهکار مناسب است.
به اعتقاد برادران، حذف فیزیکی پارکبانان به هیچ عنوان راهکار منطقی برای تغییر شرایط نیست. هرچند حضور پارکبانان در سطح شهر خود موضوعی قابل بحث و بررسی است. به هر روی حضور افرادی که هیچیک از نهادهای مدیریت شهری حاضر به تایید آن نیستند ناخواسته زیر سوال بردن این گروه است. در این بین اما تصور کنید پارکبانان به طور کامل حذف شدهاند. در شرایطی که هیچ گامی در راستای هوشمندسازی شهر برداشته نشده و البته تعداد پارکینگهای عمومی اندک و محدود است بدیهی است که با آشفتهبازاری دیگر در پایتخت مواجه شویم. متاسفانه باید اذعان کرد شاید دلیل اصلی عقبنشینی شهرداری از مسیر مدیریت پارکبانان نداشتن زیرساختهای مناسب برای تغییر شرایط است. نمیتوان انتظار داشت شهرداری به سادگی پارکبانان را حذف کند، آن هم در شرایطی که هیچ جایگزین منطقی برای آن ندارد.
مردم هزینه میدهند
شهروندان همچنان به دلیل سکوت مسوولان نه تنها هزینه مالی پرداخت میکنند، بلکه هر روز زمان قابل توجهی را از دست میدهند چرا که تا امروز پارک حاشیهای در معابر پایتخت در نظر مدیران شهری محلی از اعراب نداشته است. گویا خرده درآمدهای حاصل از حضور پارکبانان در معابر هنگفتتر از درآمدی مستمر حاصل از ایجاد پارکینگ در پایتخت است. نزاع بین پلیس و پارکبانان همچنان ادامه دارد و تا امروز هیچ نتیجه رسمی به شهروندان اطلاعرسانی نشده است. استمرار شرایط فعلی به طور قطع قانونشکنی را رسمی خواهد کرد و بعد از این بیتوجهی به قانون تبدیل به شیوهای مستمر و عادی میشود. آسیبی که اگر در شهر نهادینه شود نه تنها ساختار حملونقل را دچار آسیب میکند بلکه آغازی خواهد بود بر قانونشکنی مدام.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد