نبرد چین و آمریکا برای رهبری مالی جهان
جهان‌صنعت- در ماه می گذشته، هنگ‌کنگ قانون مهمی برای تنظیم استیبلکوینهای وابسته به ارزهای فیات تصویب کرد تا جایگاه خود را به‌عنوان قطب مالی دیجیتال تثبیت کند و با استراتژی گسترده‌تر پکن برای ترویج یوآن دیجیتال (e-CNY) به‌عنوان جایگزینی برای دلار آمریکا همسو شود.
در همین حال، سیاستگذاران آمریکایی و شرکت‌های فناوری مالی تلاش‌های خود را برای گسترش استیبلکوینهای دلاری افزایش داده‌اند که نشانه رقابت روزافزون بر سر تعیین قواعد نظام پولی دیجیتال نوظهور است.
چین با حمایت بانک خلق خود (PBOC) در حال توسعه یوآن دیجیتال است و برنامه دارد مرکز عملیات بین‌المللی e-CNY را در شانگهای راه‌اندازی کند تا حضور جهانی این ارز دیجیتال را تقویت کند و وابستگی به دلار را در تجارت بین‌الملل کاهش دهد. هدف PBOC ادغام e-CNY در تامین مالی زنجیره تامین و پرداخت‌های مرزی، به‌ویژه بین سرزمین اصلی چین و هنگ‌کنگ است؛ جایی که انتظار می‌رود تا سال ۲۰۲۵، میزان استفاده به ۸میلیارد دلار برسد.
با این حال، تحلیلگران جی‌پی مورگان معتقدند یوآن دیجیتال به‌زودی سلطه دلار را در معاملات جهانی نخواهد شکست. در سال ۲۰۲۲، دلار آمریکا ۸۸درصد معاملات ارز خارجی، ۷۰درصد انتشار بدهی‌های ارزی و ۴۸درصد بدهی‌های فرامرزی را به خود اختصاص داد، در حالی که یوآن تنها ۷درصد حجم معاملات ارزی را در بر گرفت،
با وجود این، نقش e-CNY در تسهیل تجارت میان کشورهای بریکس و بازارهای نوظهور می‌تواند به‌تدریج نفوذ دلار را در برخی مناطق کاهش دهد. رهبران بریکس در اجلاس ۲۰۲۵ ریودوژانیرو بر تعهد خود به «دلاری‌زدایی» تاکید کردند و خواستار توسعه سیستم‌های پرداخت جایگزین و مخالفت با تعرفه‌های یکجانبه دلارمحور شدند. از سوی دیگر در پاسخ به اهمیت روزافزون ارزهای دیجیتال، سنای آمریکا در ۱۷ژوئن قانون «GENIUS» را با حمایت دوحزبی تصویب کرد؛ نخستین چارچوب قانونی فدرال برای استیبل‌کوین‌ها که تضمین می‌کند این توکن‌ها با دارایی‌های نقد پشتیبانی شده، در برابر مقررات ثبت شوند و شفافیت و حسابرسی لازم را داشته باشند. تصویب این قانون، تسلط دلار در پرداخت‌های دیجیتال را تثبیت کرده است. رقابت فزاینده چین و آمریکا در حوزه ارزهای دیجیتال، نبردی استراتژیک برای نفوذ بر آینده نظام مالی جهانی است. در حالی که چین به‌دنبال ایجاد نظام ارزی چندقطبی است، آمریکا با استیبل‌کوین‌ها درصدد حفظ سلطه دلار در معاملات دیجیتال است. این رقابت، نظام پولی جهانی را به‌شکل نظامی چندپاره درمی‌آورد که در آن ارزهای دیجیتال مختلفی با پشتیبانی بلوک‌های ژئوپلیتیکی متفاوت وجود دارد، این چندگانگی ممکن است هزینه‌های تراکنش را افزایش دهد و تجارت بین‌المللی را پیچیده‌تر کند اما نشان‌دهنده تحول ساختار قدرت اقتصادی جهانی است. براساس داده‌های اخیر، سهم دلار از ذخایر ارزی جهان از بیش از ۷۰درصد در اوایل ۲۰۰۰ به حدود ۵۹درصد در پایان ۲۰۲۱ کاهش یافته است. کشورهای بلوک بریکس به‌دنبال تنوع‌بخشی ذخایر هستند و در سه‌ماهه اول ۲۰۲۵ بیش از ۲۴۴ تن طلا خریداری کردند که بالاترین میزان در سال‌های اخیر است، این اقدام نشان‌دهنده تلاش برای کاهش وابستگی به دلار و افزایش تاب‌آوری در برابر شوک‌های ژئوپلیتیکی است،
با این حال، نهادهایی مانند صندوق بین‌المللی پول هشدار داده‌اند که بهره‌وری پرداخت‌های دیجیتال ممکن است در مواجهه با فشارهای مالی و عدم هماهنگی نظام‌های ارزی دیجیتال، کاهش یابد و پایداری نظام مالی جهانی به مخاطره بیفتد.
اقتصاددانان برجسته‌ای مانند کنت روگوف، استاد دانشگاه‌هاروارد، این دوره را مهم‌ترین نقطه عطف در نظام ارزی جهانی از زمان پایان استاندارد طلا دانسته‌اند و پیش‌بینی کرده‌اند که دلار در کوتاه‌مدت همچنان مسلط خواهد بود اما چالش‌های جدی در پیش دارد. به گزارش تایمز اقتصادی، افزایش چندگانگی نظام‌های ارزی دیجیتال ممکن است هزینه‌های تسویه حساب را افزایش دهد، ریسک‌های ارزی را بالا ببرد و فرآیند تطبیق با مقررات بین‌المللی را پیچیده‌تر کند. برای بازارهای نوظهور، این روند هم فرصت و هم تهدید محسوب می‌شود؛ فرصتی برای دور زدن گلوگاه‌های دلار و تهدیدی برای وابستگی به زیرساخت‌های دیجیتال منطقه‌ای و پلتفرم‌های فناورانه غالب. نهادهای مالی جهانی مانند صندوق بین‌المللی پول هشدار داده‌اند که گسترش نامنظم ارزهای دیجیتال می‌تواند باعث تشدید عدم‌تطابق نقدینگی و کاهش پایداری سیستم در شرایط بحران‌های ژئوپلیتیکی شود.
در نهایت، رقابت ارزهای دیجیتال میان چین و آمریکا فراتر از مسابقه فناوری است و نشان‌دهنده بازتعریف حکمرانی پولی جهانی است. آینده امور مالی فرامرزی بیش از هر چیز به اعتماد اقتصادهای جهان به شبکه‌های مالی و فناوری‌هایی بستگی خواهد داشت که به آنها متصل می‌شوند. در این عصر نوین، سیاست‌های مربوط به‌هم‌پذیری، دسترسی و حاکمیت نقشی تعیین‌کننده در شکل‌دهی به ساختار نظام مالی جهانی خواهند داشت.
منبع: اتاق ایران آنلاین
